Marsta Serada Bitki Yetiştirmek Hayal Oldu:

1—Yapılan çalışmalarla Organik malzemeler de eklendiğinde Mars regolitinde bitkilerin yetişebildiği ilk testlerle kanıtlanmıştı.

1.1--Ayrıca Antarktikte ve Uluslararası Uzay İstasyonu’nda Mars ve Ay kolonileri için uygun sebze yetiştirme yöntemleri araştırılıyor.

1.2--Hatta Çin’in uzay sondası Chang’e 4’te ilk bitkiler filizlenmeye başladı bile.

2--Ama ne var ki bir faktör Ay ve Mars seraları için göz ardı edilmişti: Işın.

Dünyamızın manyetik alanı ve yoğun atmosferi ışına karşı koruyucu bir kılıf görevini görürken aynı şey Ay ve Mars için geçerli değil.

2.1--İki gezegende de koruyucu bir manyetik alan bulunmuyor ve Mars’ın atmosferi fazlasıyla ince. Curiosity Mars aracının ölçümlerine göre Mars’ın yüzeyindeki ışın yükü her gün için ortalama olarak 233 mikrogray. Bu dünyamızdaki en yüksek ışın dozundan 17 kat fazla.

2.2--Mars’ta bir güneş fırtınası yaşandığında ise ışın yükü elli kat artıyor.

3--Mars koşullarında çavdar ve terenin nasıl yetişeceğini araraştıran araştırmacılar, bitkileri normal çiçek toprağına ektikten sonra kurşunla kaplı bir test odasında aldı-lar. Her yere eşit olarak 270 mikrogray ışın

verildi.

3.1--Ayrıca bazı bitkilere Mars’ta ölçülen güneş rüzgarlarındaki doza eşit olan bir ila dört kez 30 miligray ışın daha verildi. Daha önceki testlerden de bilindiği gibi ışınlar filizlere pek zarar vermiyor.

3.2--Ancak bitki büyümeye başladığında ilk bozukluklar ortaya çıkıyor, yapraklarda solma başlıyor ve büyüme duruyor.

3.3--Çavdarda büyüme % 48 düşerken, bu oran terede % 32 olmuş.

4--Sonuçlar Mars’ta bitki yetiştirmenin başarılı olmayacağını gösteriyor.

4.1--Mars kolonicileri belki de bitkilerini Mars’ın yüzeyinin altında veya özel ışın koruyucu kılıflarla yetiştirebilirler.

4.2--En iyi seçenek belki de bitkileri regolitle kaplı bir kubbe altında yetiştirmek olabilir. Bu kubbe hem bitkileri hem de insanları ışınlardan koruyabilir.

Kaynak:Influence of Martian Radiation-like Conditi- ons on the Growth of Secale cereale and Lepidi- um sativum, Frontiers in Astronomy and Space Science, 2.08.2021.