MAKALELER / ŞANTİYE BİLGİLERİ-1





ŞANTİYE BİLGİLERİ-1

Tanım:Şantiye ; bir projenin uygulamaya konulduğu alandır.

1)-Şantiyenin iş sahası oluşturulurken, yer tesliminde kesinlikle “   Yer Teslim Tutanağı” düzenlenmelidir.Bu tutanak da işveren-yüklenici isimleri*işin adı-işin yeri-işyerinin mevcut durumu belirtilmiş olup-yüklenici adına şantiye şefi ile  işveren adına kontro un isim ve imzaları bulunacaktır.

2)--Şantiye Yönetimi:

2a)-Teknik Yönetim:

 1-Şantiye Şefi(Proje Müdürü)  2-Mühendis ve formenler 3-Ustalar-Usta Yardımcıları-Düz İşçiler 4-Makine Opertörleri 5-Hakediş-Kesin Hesap Yapanlar

2b)-İdari Yönetim:

1-İdare Müdürü 2-Muhasebeci 3-Personel Şefi 4-Satın alama elemanı

     5-Depocu-Şoförler-Bekçiler-Sekreterler-Sağlık elemanı-Çaycı-Temizlikçi-Ahçı

2c)-Kontrolluk :

Amacı:1-Projeye uygunluğun sağlanması- 2-Genel Teknik Şartnamalere Uygunluk-

             3-İş programına Uygunluk-  4-Hakedişlerin Kontrolu 5-Testlerin İzlenmesi

             6-Geçici ve kesin kabullerin düzenlenmesi

3)--Şantiye Kuruluşu:Aşamalar:

1-Yer tesliminin yapılması 

2-Şantiye Şefinin Belirlenip-olurunun alınması :Şantiye şefi ,şantiye yasa ve tüzüklere uygun güvenlik önlemlerini almakla yükümlüdür.Şantiye Şefi:

a)-Tüm harcamalar onun onayıyla yapılır ve bu harcamalar merkez muhasabeyle uyumlu olmalıdır.

b)-Çalışma düzeninin kurallarını koyar.Yürütülmesini sağlar ve denetler.

c)-Şantiye şefi projenin uygulanmasından, TUS  yetkilisi ise projenin hesaplarından ve  yönetmeliklere uygunluğundan sorumludur.

3-Yerleşim Planının yapılması ve yerleşim gerçekleştirilmesi 

4-İş programının yapılması

İş programı uygulamasında şantiye günlük defretride tutulur.Şantiye günlük defterinde-formunda şu bölümler olmalıdır:

1)-Yapılacak işin adı-işin yeri-tarih-çalışma saatleri-hava durumunun yer aldığı genel bilgiler bölümü

2)-adam sayısı olarak a)-saha çalışanları b)-ofis çalışanları ,c)-kullanılan makin/ekipman dan oluşan işgücü ve ekipman bölümü

3)-devam eden aktivitelerin durumun yer aldığı bölüm-4)-Başlanacak yeni aktiviteler yer aldığı bölüm

5)-sorunlar/problemler/önerilen çözümler oluşan bölüm

6)-yüklenici adına şantiye günlüğünü hazırlayan kişini adı/soyadı ve onayı-ana yüklenici adına ad/soyada/imzadan oluşan onay bölümüdür.

5-Elektrik-Su-Tlf-Temiz/Pis su bağlantılarının yapılması 

6-Malzemelerin nasıl-ne şekilde şantiyeye akacağı-malzeme akış planının yapılması.Hangi malzemelerin şantiyeye getirildiğinde ihzarat bedeli alınabilir.Malzemelerin piyasa fiyatlarını mevcut ve geleceğe dönük araştırma.Tüm malzemenin  depoya getirilip-getirilmemesi. Şantiyede ne kadar malzeme depolayabiliriz.Başka şantiyelerden ne kadar getirilebilir. Kısaca şu kural da önerilebilir.Şantiyenin  x günlük ihtiyacı kadar stoğa çalışmak herhalde en iyi öneri olabilir.

7-İş gücü programının yapılması.Şantiyede  istikrarlı bir biçimde kaç işçi-kaç cihaz-kepçe-Beton santrali gerekir.    

7.1-Şantiye Günlük raporu düzenlenmeli ve bu raporda şu bilgiler bulunmalıdır:

Çalışılan yer adı-çalışma konusu-tarih-çalışma saatleri-hava durumu-saha çalışanları-ofis çalışanları-makine ve ekipman-aktivite nolaraı ve onlara bağlı aktiviteler-yeni başlanacak aktiviteler-sorunlar/problemler anlaşmazlıklar-onay     

8-Hangi tarihte-nasıl para akacağı için Para akış planı  yapılması:Öngörülen hak ediş programına paralel olarak gelecek paranın nasıl-nereye dağıtılacağını içeren programdır.Günlük tüketim-yönetim  giderleri bu planın içindedir.

9-Depo düzenin kurulması-Ana depo ve koltuk depoların yerleştirilmesi.depoya giren ve çıkan malzemeler mutlaka kontrol altında olmalı ve belgeli olarak  giriş-çıkış sağlanmalıdır.Büyük ambar yanında , ayrıca küçük malzeme girişi-çıkışı için koltuk ambarı oluşturulabilir.

10-İşçi-personel servis düzeninin sağlanması:Şantiyede kalacak işçilerin yerlerinin temini-barakalarının yapılması.Şantiye dışı kalan personel için servis sağlama(kiralama vs).Acil durumlar için şantiyede bulunması gereken  bir araç mutlaka bulunmalıdır.

11-İş elbisesi-koruyucu malzemenin temini:Çalışanların  iş yaparken giyeceği baret,iş eldiveni,emniyet kemeri,uyarı levhaları temini ve kullanılması.İşçi sağlığı ve iş güvenliği tüzüğüne uyulmadığı durumda olan bir iş kazasında şantiye yönetimi suçlu konuma düşer.

12-Yangın söndürme ekipmanlarının temini-belirlenmesi

13-Şantiyenin bütün risklerle karşı(all-risk) sigortalanması

14-Organizasyon şemasının ve hiyerarşinin belirlenmesi

15-SSK İşyeri sicil numarasının alınması:Şantiyenin bağlı olduğu SSKBölge Müdürlüğünden form ile yapılan başvuru ile işyeri sicil numarası alınır.Çalışanların sigorta primleri bu numara ile  SSK ya yatırılır.Her hak ediş döneminde çalışanların sigorta primlerinin yatırıldığını gösteren belgenin kopyası hak ediş dosyasına konur.

Benzer şekilde taşeronlar içinde taşeron(aracı) numarası alınır.Yeni İşçi girişleri 1 ay içinde sonraki girişlerde işe başlamadan önce sigorta müdürlüğüne bildirilir.Çalışan sigortalı ise  sigortalı bildirim belgesi 1 ay içinde  ilgili sigorta müdürlüğüne bildirilir.

16-Bölge Çalışma Müdürlüğünden işyeri sicil numarasının alınması:Şantiyenin bağlı bulunduğu Bölge Çalışma Müdürlüğüne başvurularak işyeri sicil numarası alınır.Bölge çalışma müdürlüğüne başvuruda 3 adet işyeri bildirgesi doldurularak ,ilave olarak SSK işyeri bildirgesi fotokopisi,nufus sureti+ikametgah senedi+vergi levhası fotokopisi ve ticaret sicil gazetesi ile bölge çalışma müdürlüğünden dosya numarası alınır.İşe girişler işçi bildirim listesi ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı na bildirilir.İşten çıkanlar 1 ay içinde  işçi çıkış bildirim listesi ile yine bakanlığa bildirilir.İşyeri kazalarında işyeri kaza bildirim formu doldurularak 2 gün içinde bölge çalışma müdürlüğüne bildirilir.işin bitimi bir dilekçe ile bölge çalışma müdürlüğüne bildirilir.

17-SSK Bölge Müdürlüğü Formları:

     a)-……Sigorta Müdürlüğüne hitaben İşyeri Bildirgesi

     b)- ….Sigorta Müdürlüğüne Hitaben;Taşeronlar için aracı numarası verilmesine      .        .        .          istinaden verilen dilekçe.

     c)- )-……Sigorta Müdürlüğüne hitaben Sigortalı İşe Giriş Bildirgesi

     d)- )-……Sigorta Müdürlüğüne hitaben -Sigortalı Bildirim Belgesi

     e)-SSK-Aylık Prim ve Hizmet Belgesi

     f)-……Sigorta Müdürlüğüne hitaben Çalışan Sigortalıların Eksik Gün Bildirim Formu

     g)-SSK-Vizite Kağıdı

     h)-SSK-Sigortalının Ailesi(eşi-çocukları-anne ve babası) İçin geçerli Sağlık Belgesi

     k)-….Sigorta Müdürlüğüne Hitaben;……sicil numarasıyla işlem gören iş yerinin…   .     .        tarihinde kapandığnı bildirilmesine istinaden verilen dilekçe.

10)-Bölge Çalışma Müdürlüğü Formları:

       a)- Bölge Çalışma Müdürlüğü gönderilen İşyeri Bildirgesi

       b)-Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına gönderilen İşçi Bildirim Listesi

       c)- İşçi Çıkış Bildirim Listesi

       d)- Bölge Çalışma Müdürlüğüne Hitaben adrese  yönelik olarak işyeri için teftiş defteri .    .            verilmesine istinaden verilen dilekçe.

       e)- İşyeri kazalarında Bölge Çalışma Müdürlüğüne hitaben İşyeri Kaza Bildirim Formu

       k)-Bölge Çalışma Müdürlüğüne Hitaben;……adresinde bulunan işyerinin tarihinde kapandığını bildirilmesine istinaden verilen dilekçe.

17-Makine/Araç-Gereç Çalışma Programının Yapılması 

4)—Hakediş in Düzenlenmesi.

1-Ataşman:

Sahada yapılan işi bütün ölçüleriyle  gösteren çizime ataşman denir.Örneğin hak edişe temel teşkil eden kanal ölçüler ile ,İzometrik havalandırma şeması ve benzer şekilde İzometrik doğalgaz kolon şeması vs.Diğer izometrik mekanik tesisat şemaları

2-Yeşil Defter

Bütünüyle  bitip-ataşmana girmemiş işler  (örneğin testleri tamamlanmamış veya büyük ölçüde bitirilmemiş işler- mekanik tesisat devre izometrik kolon şemaları  vs olarak ). hak edişe konulabilmesi ancak yeşil deftere konulmasıyla mümkündür.Kısaca ataşman yerine yapılan düzenlemeye yeşil defter denir.Yeşil deftere giren işler ,test sonrası ataşmana geçirilir.Kısmi yada tamamen biten işler , Hakedişe ancak ya  yeşil belge yada  ataşman yapmak suretiyle mümkün olur.

3-Ataşman Özeti:

Ataşmanlardaki bilgilerin özeti-birim fiyat no-işin cinsi-önceki hak edişteki toplam-birim ölçülen değer-ataşma no ( da ki yeri ) ve toplam ayrı bir belgede toplanır ki buna ataşman özeti denir.

4-Mal Getirim Belgeleri:

Sözleşme ekindeki Birim fiyatlar üzerinden hak edişe girecek ancak daha imalatı yapılmamış malzemelerin(kablo-boru vs) birim fiyat tarifesindeki yüzde ödeme oranı ile ödenebilmesi mal getirim özeti ile mümkündür.Bu belge aynı ataşman özeti gibi olup-bu belgede birim fiyat poz no-malzeme cinsi-ödeme oranı(ihzarat bedeli-oranı) belirtilmiştir.

5-Parasal Döküm-Hakediş:Önceki imalatın parasal değeri ve mal getirim tutarı , toplam imalatın parasal değeri  ve mal getirim tutarı çıkarılarak mevcut-örneğin 8. hakedişin imalatın parasal değeri ve mal getirim tutarı bulunabilir.Yapılan imalatın parasal değeri,

         Birim fiyat lardaki birim değeri ile yapılan imalatın ölçülen değerinin çarpımı olarak bulunur.İk sayfalık Hakediş raporunda

         1.sayfada: işveren kuruluşun açık adı- yüklenici(imalatı yapan firma) adı-proje konusu-projenin sözleşme bedeli-sözleşme süresi-yer teslim tarihi

         2.Sayfada:Hakdediş numarası-bir önceki hak ediş tutarı(A)-bu hak ediş tutarı(B)-bu hak ediş dönemi tutarı-(A-B)-kesintiler:(Avans kesintisi+faturalar(işverence sağlanan mal ve hizmetlerin karşılığı olan)+teminat(güvence parası=Net ödenecek tutar,KDV tutarı-=kesilecek fatura

5)—Şantiye Toplantı Düzeni:

a)-Yüklenici İş toplantısı

b)-Genel Şantiye toplantısı:

Uygulanması gereken kurallar şunlar olabilir: Toplantı saati-yeri süresi,katılanlar(bunlar şantiye şefi,kontrolluk gerekirse uzman-danışmanlar),gündem belirlenir.

 Toplantı sonrası tutulacak toplantı tutanağında ; toplantı sıra no-toplantı tarihi ve yeri,gündem,alınan kararlar,kararlara bağlı görevlendirmeler,alınan kararlara karşı olanlar nedenleriyle tutanağa geçirilir.Toplantı sonrası tutanak ilgililere gönderilir.

6)—Şantiyede İş Programı Düzenlemesi:

Yüklenici yani imalatı yapacak firma,işin yapımı için yapılan sözleşme sonrası yatırdığı teminat,şantiyenin kurulması aşamasında yaptığı olmazsa olmaz harcamalarve yaptığı mal alımlarını karşılamak için öncelikle sıcak paraya yani hak edişe ihtiyacı vardır.Bu parayı mümkün kılabilmek için uyulması gereken bazı Kurallar şunlar olabilir:

a)-Hakedişlerle geri alınacak  parasal tutarlar için hangi tür işlere öncelik vermek gerektiğinin saptanması

b)-İşin yapımında en az insan-en az malzeme-en az makine gücü-en kısa sürede imalatı bitirmek  yani minimum malzeme-süre-makine-insan yasasına uyulmalıdır.

c)-Hakedişin dağıtılmasında temel prensip dengeli dağıtma olmalıdır.Kar oranı düşük işler yüksek tutarlı hak edişler içinde eritilmelidir.Ki finansman akışı sürekli ve istikrarlı olsun.

d)-Aynı projede yer alan diğer işler ile kendi iş programınızın sırası şantiye şefi ve kontrolluğun onayı dahilinde bir uzalaşma ile saptanmalıdır.

e)-İş programında temel çizelgeşu şekilde olabilir:Takvim sırası dahilinde yapılacak işler ve süreleri,örneğin:No:1-tarih:…. -kazan dairesi borulaması süre:1 hafta ardından ,No:2 kazan montaji,tarih……,süre 2 hafta tarzında olabilir.Bu program geriye doğru besleme(fedbek) yapılarak hen program bazımda hem de iş süresince sürekli yenilenir.

f)-Şantiye canlı bir organizma gibi özelliklere sahiptir.Eşyanın doğasına uygun-doğru ve mantıklı davranılırsa bu organizma sağlıklı olarak büyür-gelişir imalatın bitmesi ile şantiyenin bitmesine karşı yeni bir bina olarak hayata gelir.

7)--Depo Düzeni ve Malzeme Akışı:

Depoya malzeme giriş ve çıkışları depo görevlisinin kontrolu dahilinde belgeli olarak yapılır.

a)-Depo Giriş Belgesi:Bu belgede 1-malzeme adı-depoya giriş tarihi-ölçü birimi-miktarı,mal getirim belgesi(irsaliyesi)

Sahada kullanılmak üzere sınırlı ve yetkili kişi tarafından imzalan depo çıkş belgesi ile depodan çıkarılacak malzeme için şu bilgiler gereklidir:

 b)-Depo Çıkış Belgesi:Malzeme adı-çıkış tarihi-ölçü birimi-miktarı-kim tarafından alındığı(yetkili kişi adı)

İlgili birim tarafından talep edilen:

c)-Malzeme İstek Belgesi:Bu belgede istekte bulunan birim-malzeme adı-istek tarihi-nerede kullanılacağı-ölçü birimi-miktar-yetkili kişi adı.

d)-Teknik şartnamelerde belirtilen koşullara uymayan malzemeler depoya getirilip-kullanılamazlar.Kontrolluk şartnameler uymayan her türlü malzmeyi şantiye sahası dışına çıkarat maya yetkili olup,bu durumda  oluşacak masrafalarda yükleniciye aittir.

e)-Kazan,Santral vs cihazların standartlara-katalog değerlerine uygunluğu yapılacak testlere ile saptandıktan sonra,  testin ardından bir kontrollukdan yetkili kişnin testi izlediği ve  imzaladığı tutanak düzenlenir.Bu işlemden sonra ilgili cihaz şantiyeye getirilebilir.

f)-Depolamada en iyi kural en alt stok düzeyinde çalışmakdır.

g)-Bir malzemenin hak edişte ihzarata olarak  yer alması ancak kontrolluk onayı ile mümkündür.

h)-Malzemelerin satın alma ve stoklama sürecinde kodlanması yapılacak işlerde kolaylık sağlar.ve bu kodlar malzeme akış düzeni içindeki tüm belgelerde yer alır.

8)—Kabuller:

a)-Geçici Kabul:

Bir uygulamanın(mekanik tesisatın,elektrik tesisatın vs) % 95 oranında bitmesi durumunda şantiye yönetimi-yüklenici ; kontrolluğa yazılı olarak başvurarak geçici kabul yapılması isteğinde bulunabilir.

Geçici kabul için oluşturulacak komisyonda işveren(kontrolluk),yüklenici(şantiye şefi vs),proje danışmanı yer alır.Yapılan incelemede eksikler varsa ,yükleniciye bunları tamamlaması için ek üre verilir.Süre sonunda yeniden yapılan incelemeyle ,uygunluk durumunda geçici kabul yapılır ve tutanak tutulur.

b)-Kesin Kabul:

Geçici kabulden tam bir takvim yılı sonra aynı komisyon toplanarak kesin kabulü yapar.Bazı durumlarda örneğin mekanik tesisatın ve cihazların çalıştırılması için ,işveren yükleniciden işletmecilere yönelik eğitim vermesini isteyebilir.Kesin kabulde bu eğitimlerin yeterli olduğu incelenerek karara bağlanır.

Kesin kabulde estetik olarak uygun olmayan uygulamalar için ceza kesintisi uygulanabilir.Bu kesintiye nefaset farkı-nefaset kesme adı verilir.Nefaset farkı Bayındırlık Bakanlığı genel Şartnamesinde belirtildiği gibi yada sözleşmede nefaset farkı olarak ne kadar kesileceği açık olarak yazılabilir.

Yüklenici iletmenin kullanacağı her türlü katalog-bakım talimatı ve teknik yayınları ve de garanti belgelerini sağlamakla yükümlüdür.Geçici kabulden sonra kesin hesap yapılır.Kesin hesapta ilk ataşmandan son ataşmana kadar bütün ataşmanların ataşman özetleri düzenlenerek kesin hesap yapılır.Kesin hesapta yeşil defter ve mal getirim bedelleri yer almaz.

9)-Kontrolluk:

Bir kontrol Mühendisinde olması gereken özellikler şunlar olmalıdır:a)-Şantiye deneyimi(en az 5 yıl gibi) b)-Geniş bilgi birikimi ve arşivinin olması. C)İnsan ilişkilerinde başarılı ve tarafsız olabilme.

a)-Kontrolluğun Temel Görevleri:

1-Hakedişleri onaylamak

2-Sahada işin uygunluğunu kontrol etmek.

3-Mal ve ekipman akışını denetlemek

4-Alınan kazan vs cihazların yerinde testinde hazır bulunmak.

5-İş programnı uygulamak

6-Kabul komisyonunda yer almak.

 

10)-Şantiyenin Kapanışı:

Geçici kabulden sonra şantiyenin kapanışı ile ilgili şunlar yapılmalıdır.

1-Artan malzeme ve Makine/ekipman yüklenicinin ana deposuna gönderilir.

2-Artan malzeme yüklenicin ana deposuna gönderilir.

3-Şantiye binasını Elektrik-su-Tlf bağlantıları kesilir ve Geçici yapılar yıkılır.

4-Taşeronlar ile anlaşmalar sona erdirilir.

5-Çalışanlar  çıkarılır veya başka şantiyelere gönderilir.Taşeronlar vasıtasyla , geçici işçilerin  yükleniciden bütün haklarını aldıklarını belirten yazılı bir belge alınmalıdır.Hukuk-yazılı- kayıtlı belge ile çalışır.

6-Bölge Çalışma Müdürlüğüne kapanış bildirilir.

7-Yüklenici ile yapılan sözleşmede kesin hesabın tamamlanması için yükleniciye bağlı ekip ve taşeronlar için SSK dan tüm primlerin ödendiğine ilişkin temiz kağıdı getirmesi istenir.

11--İŞ KAZALARININ ÖNLENMESİNE YÖNELİK RİSKLERİN AZALTILMASI YÖNTEMLERİ

1-Yöntemler:1--Tehlikelerin Ortadan Kaldırılması ,2--Tehlikeli Madde Yerine Tehlikesiz veya Daha Az Tehlikeli Olanı Kullanmak,  3--Tehlikeyi Kontrol Etmek ,4--Tehlikenin izolasyonu, 5--Tehlikenin ayrılması, 6--İş değiştirme ,7--Çalışma Disiplini, Kurallara Uyma, 8--Kişisel Koruyucu Kullanımı

2--İş Kazalarında Yaralanmaların İnsan Vücudunda Dağılımı:

a)—Baş……….% 15,    b)—Yüz………%   8, c)—El…………% 15,  d)—Kol………%  3,    e)—Göğüs….% 10                   f)-Bacak……….% 15     , g)-Ayak………….% 34

3--Kişisel koruyucuların sınıflandırılması:

1)-Genel Sıralama:

a )-Baş Koruyucuları  , b)-Kulak Koruyucuları  ,c)-Göz ve Yüz Koruyucuları  , d)-Solunum Sistemi Koruyucuları  ,e)-Gövde ve Karın Bölgesi Koruyucuları  ,f)-El ve Kol Koruyucuları   g)-Ayak ve Bacak Koruyucuları  ,h)-Cilt Koruyucuları   ,k)-Vücut Koruyucuları

2)-Baş koruyucuları:Baretler-Endüstride (madenler, inşaat sahaları ve diğer endüstriyel alanlarda) kullanılan koruyucu baretler.,Saçlı derinin korunması--Kepler, boneler, saç fileleri.,                                    Koruyucu başlık--Normal kumaş veya geçirimsiz kumaştan yapılmış boneler, kepler, gemici başlıkları ve benzeri.

2.1)-Baretlerin Yapım ve Kullanım Özellikleri:

a )--Baretler, kolon ve bantları çıkarılarak kullanılmamalıdır.

b )--Plastik baretler, 600 Volt; elektrik işlerinde kullanılan, yüksek düzeyde yalıtkan plastik baretler, 30.000 Volt'a kadar bozulmadan koruyucu özelliğini göstermelidir.

c )--Baretler sık sık kontrol ve testten geçirilerek, kullanma ve eskime sonucunda, koruyucu özelliklerini yitirip yitirmedikleri belirlenmelidir.

d )--Baretler, sık sık temizlenmeli ve dezenfekte edilmeli, kullanılmadığı zamanlarda havadar bir yerde ambalajı içinde saklanmalıdır.

2.2-Kulak koruyucuları:Çevremizde oluşan rahatsız edici her türlü ses gürültüdür. Bu istenmeyen durum, sesin (gürültünün) şiddet ve frekansına bağlıdır.Ses şiddeti birimi olarak kullanılan desibel kısaca "dB" olarak gösterilir ve logaritmik özellik taşır. Her 3 dB'lik bir artış, ses şiddetinin iki misli artmasına yol açar. Bir çalışma günü (8 saat) için kişisel gürültü dozu 85 dB(A)'yı aşmamalıdır.Yapılan istatistikler, çalışanların yaklaşık yüzde 25'inin işitme kaybı ile karşılaştığım göstermektedir.

a )--Gürültü maruziyeti, en düşük maruziyet etkin değeri olan 80 dB (A) aştığında, işveren kulak koruyucuları sağlayarak işçilerin kullanımına hazır halde bulunduracaktır.

b )--Gürültü maruziyeti en yüksek maruziyet etkin değeri olan 85 dB (A) ulaştığında ya da bu değerleri aştığında, kulak koruyucuları kullanılacaktır.

c )--Gürültünün Olumsuz Etkileri:Gürültülü bir ortamda yaşayan veya çalışan bir insanda görülebilecek olumsuzluklar:Dikkat dağılır, verim düşer. Yorgunluk ve baş ağrısı şikayetleri görülür.,Yüksek sesle konuşma alışkanlıkları edinilir.Sinirsel ve ruhsal rahatsızlıklar ortaya çıkar.İşitme kayıpları belirir.Çalışma ortamında kaza ihtimali artar.

d )--Kulak koruyucuları:Kulak tıkaçları ve benzeri cihazlar--Tam akustik baretler--Endüstriyel baretlere uyan kulaklıklar--Kapalı devre haberleşme alıcısı olan kulak koruyucuları--İç haberleşme donanımlı kulak koruyucular

2.3--Göz ve Yüz Koruyucuları:

a )--Göz ve yüze zarar vermesi muhtemel tehlikeler şunlardır:Kimyasalların sıçraması,Toz,          Duman, Buhar / Gaz--Kaynak işleri, Taşlama, çapak alma ,Lazer / Optik radyasyon

b )--Göz ve yüz koruyucuları:Gözlükler, Baretli (miğferli) siperler, El ve Yüz siperleri

2.4--Solunum sistemi koruyucuları:İş yeri havasında bulunan zararlı maddeler; metal tozlan, çözücüler (solventler) çeşitli zehirlenmelere sebep olurlar.Silis, amyant, kömür tozlan gibi zararlılar pnömokonyoz olarak adlandınlan akciğer hastalığına neden olurlar.Bu ve benzer zararlılann, maksimum konsantrasyon değerlerini geçmeleri durumunda, uygun aspirasyon sistemleri kullanılmalıdır.Ancak bu sistemlerin kurulamadığı veya yetersiz kaldığı durumlarda, solunum sistemi koruyucularının kullanılması gerekmektedir.

1)--Solunum sistemi koruyucuları:Gaz, toz ve radyoaktif toz filtreli maskeler,  Hava beslemeli solunum cihazlan , Takılıp çıkanlabilen kaynak maskesi bulunduran solunum cihazlar, Dalgıç donanımı, Dalgıç elbisesi,  Hava temizleyici maskeler, Hava beslemeli maskeler , Temiz havası kendinden olan solunum cihazlan (Oksijen Beslemeli)

2.1 )--Hava Temizleyici Maskeler:

1--Mekanik Filtre Tipi (Partikül Tutucu) Maskeler:

Metal ve silis tozlarına karşı kullanılır,Ortamda asılı duran toz partikülleri solunum esnasında filtre tarafından tutulur,Kısa sürede toz ile dolar, bu nedenle sık değiştirilmelidir,Filtre renginin koyulaşması, koruma özelliğini kaybettiğini gösterir.

2--Kimyasal Filtre Tipi Maskeler:Havada bulunan toz, gaz, duman ve toksik partiküllere karşı kullanılır, Zararlı gazlar ve partiküller, aktif granül kömür tarafından emilerek reaksiyona sokulur.

a )--Toz Maskeleri:Genellikle, selülozik elyaftan yapılmış basit maskelerdir, 0,2-5 mikron arasındaki tozlara karşı kullanılır, Kullanma süresi çok kısadır, sadece ağız ve burun bölgesini kapatır.

b )--Filtre Kutulu Gaz Maskeleri:      Tüm olarak yüzü kaplayan, filtre kutusuna bağlı olan ve organik buhar, asit gazları, NH3, CO veya bunların farklı bileşimlerinden oluşan zararlılara karşı kullanılır.Gaz yoğunluğunun düşük olduğu, geniş alanlarda kullanılır.      Kısa süreli, acil durumlarda kullanılır, sürekli kullanılmaz.Oksijen yetersizliği durumunda yararlı olmaz.

c )--Hava Beslemeli Maskeler:İş yeri havasında bulunan zararlı etkilerden korunmak üzere, hortum vasıtasıyla dışarıdan hava verilir.Tehlikeli konsantrasyonlardaki toz, sis, buhar veya gaz içeren tanklar, kuyular, galeriler vb. yerlerde kullanılırlar.

d )--Temiz Havası Kendinden Olan Solunum Cihazları:Zararlı gazların yüksek konsantrasyonlarında ve oksijen yokluğunda, tam bir solunum sağlarlar.

1--Çeşitli tipleri vardır, sırtta taşınanları her yerde kullanılabilir; ancak ağır olması bir dezavantaj dır.

2--Kimyasal kartuşların belirli kullanma süreleri vardır, son kullanma tarihi dolan kartuşlar değiştirilmelidir.

3--Filtreler, neme ve mekanik zararlara karşı korunmalıdır.

3--Filtrelerin etki alanları ve renk kodları:

a )--Organik Gaz ve Buharlar (Aseton, Alkoller, Benzen) -Kahverengi

b )--Bütan, Eton, Etil Alkol, Hegzan - Kahverengi

c )--İnorganik Gaz ve Zehirli Dumanlar - Gri

d )--Kükürtdioksit, Asit Gazlan -Sarı

e )--Amonyak, Hidrazin - Yeşil

3--Karbonmonoksit (CO),nitrojenoksitleri, ozon (NO) yangında zehirli dumanlara karşı oksijen beslemeli maskeler kullanılmalıdır.

2.2--Toz maskeleri: a)--Pl: Zararsız (İnert) Tozlar, b)--P 2: Zararlı, Tahriş Edici Tozlar, c)-P 3: Zehirli Tozlar: Zirai mücadele ilaçlan (İnsektisitler), radyoaktivite yayıcı ve çıkancı gazlar

2.3--Havasız ve zehirli ortam:Basınçlı Hava Hortumu,Basınçlı Hava Tüplü Maske,Tahlisiye Cihazı kullanılabilir.

2.5--El koruma:

Başlıca tehlikeler:Kimyasallar,Keskin kenarlar / kıymıklar, Yüksek sıcaklık ,Biyolojik etmenler, Elektrik telleri / ekipmanlan ,Keskin alet / makina kısımları

1--El ve kol koruyucuları:Eldivenler,Parmak Koruyucuları,Bilek Koruyucuları,Kolluklar

2--Ayak koruma:Çalışma hayatında işçinin ayakları tehdit eden riskler; yanma, donma, ezilme, batma ve bazı cilt hastalıklandır. Her yıl yaklaşık binlerce çalışan ayaklarından yaralanmaktadır ve bu kazaların büyük bir kısmı iş ayakkabısı/botu giyilmemesinden veya kullanılan ayakkabı/botun sağlam, işe uygun olmamasından kaynaklanmaktadır.

2.1--Ayaklara zarar verecek muhtemel tehlikeler şunlardır:Çalışanların ağır malzemeleri kaldırdıklan durumlar, Keskin kenar veya köşeler ,Aşınmış elektrik telleri , Kaygan zeminler ,Islak ortamlar, Kimyasallar ,İnşaatlar / Yıkma çalışmalan

3--Ayak ve bacak koruyucuları:     Koruyucu Ayakkabı,Botlar,Çizmeler

3.1--Gövde koruyucuları:Ceket Pantolon, Tulum ,İş Önlüğü ,Yansıtıcın Giysi-Yelek ,Emniyet Kemeri

3—Kişisel Koruyucu Donanımın Önemi:

1--İş kazalannm %20' si kişisel koruyucu donanım kullanmamaktan meydana gelmektedir.

2--Sonradan ortaya çıkan meslek hastalıklarının büyük çoğunluğu maske, gözlük, kulaklık/kulak tıkacı, eldiven gibi kişisel koruyucu donanımların kullanamamasından kaynaklanmaktadır.

4—Bazı Emniyet Tedbiri Uygulamaları:

1--Testere, vs bazı aletler sac muhafazalarıyla kullanılmalıdır.

2--Zımpara taşı  ve spiral gözlüksüz olarak kullanılmamalıdır.

3--Oksijen kaynağı yaparken mavi gözlük,kaynak yaparken kaynak maskesi kullanılmalıdır. 

4--Rögarlar veya fosseptik çukurlarına girilmesi gerekirse, içinde bulunabilecek zehirli gazlara karşı bunlar önceden havalandırıldıktan sonra  çalışma izni verilmelidir.

5—İş iskeleleri vs düşme ve kayma tehlikesi olan yerlerde çalışanlara emniyet kemeri verilmeli ve işçilerin bunları takması sağlanmalıdır.

6--Şantiyede, çalışanlara emniyet kemeri, omuz kayışı, baret, gözlük, çizme, su geçirmez elbise, eldiven ve benzeri uygun koruyucu donanım ,çalışanların fiziki yapılarına uygun olacak şekilde temin edilmelidir.

 




Makalenin İzlenme Sayısı : 181

Eklenme Tarihi : 21.12.2021

Önceki sayfaya geri dön.