Makine Parçalarında Yorulma Dayanımını Artırmak İçin Bilye ve Fırçalama:
1--Makina
parçalarının işlenmesi ve ısıl işlemi esnasında oluşan artık gerilmeler
parçalara dıştan uygulanan gerilmelerle birleşerek etkilemektedir.
1.1--Bu
etkileşim neticesinde parçaları zorlayan gerilmelerin şiddeti artmakta veya
azalmaktadır.
1.2--Artık
gerilmeler yüzeyde bası ve iç kısımda çeki gerilmesi şeklinde olursa ve parçaya
eğme ve burulma gerilmeleri ile zorlanırsa faydalı, parça çekmeye zorlanırsa
gerilmeler üst üste ekleneceği için artık gerilmeler zararlı olmaktadır.
2--Faturaların
ve yüzeylerin ezilmesiyle meydana gelen artık bası gerilmeleri ve yüzey mikro
yapısındaki değişiklikler, yorulma dayanımında önemli bir artış sağlamaktadır.
3--Bilye
bombardımanının ısıl işlemlerle birlikte yapılmasıyla yorulma dayanımmdaki
iyileşme % 100'e kadar, bilye bombardımanının fırçalama ile birlikte
yapılmasıyla % 79'a kadar artmaktadır.
4--İmalat
işleminin şekli ve meydana gelen yüzey pürüzlülüğü yorulma dayanımını önemli
ölçüde etkilemektedir. Yüzey pürüzlülüğü arttıkça yorulma dayanımı düşmektedir.
4.1--Talaş
kaldırma esnasında meydana gelen plastik de- formasyon artık bası gerilmesine,
ısınma ise artık çeki gerilmesine neden olmaktadır, ince taşlama ve talaşlı
imalat esnasmda iyi soğutma yapılırsa yapılan işlemler sonucunda yorulma
dayanımı bakımından daha iyi neticeler elde edilmektedir.
Kaynak:Mühendis
ve Makina - Cilt: 41 Sayı: 486