Ulaştırma Sektöründe Enerji Verimliliği:

 

1--Ulaştırma sektörü, ülkemizde enerji tüketimi açısından % 25  paya sahip büyük bir enerji sektörüdür.

Yolcu……………….. %95                                                                                             

yük………………….. %91 taşımacılığının önemli bölümü karayolu ulaşımıyla sağlanmaktadır.

 

3--Otobüs ile yolcu taşımacılığında 155 kcal /kişi-km, kamyonla yük taşımacılığında ise 921kcal/ton-km enerji harcanmaktadır.

 

4-- Ulaştırma sektörünün ülkemizdeki CO2 emisyonlarında payı yaklaşık %16’lar seviyesindedir.                    

 

5-- Türkiye'de son 25 yıldaki büyüme eğilimlerinin sürmesi durumunda 2020 yılında,

 

5.1--yolcu trafiğinin bugünkü düzeyinin yaklaşık 3,3 katına (540 milyar yolcu/km),

 

5.2--yük trafiğinin ise 2,5 katına (300 milyar ton/km) çıkacağı tahmin edilmektedir.

 

6--Yolcu taşımacılığının :                                                                                                

% 95 …. …………………karayolu                                                                        

%2……………………… demiryolu                                                                           

% 0,5…………………….Denizyolu                                                                

%2,5……………………..Havayolu ile yapılmaktadır.

 

7--Yük taşımacılığının :

% 91 …………………… karayolu                                                                        

%6… ……………………demiryolu                                                                           

% 2……………………....Denizyolu                                                      

%1…………………….....Havayolu ile yapılmaktadır.

 

8--Yük taşımacılığında Birim Nakliyat Başına Enerji Tüketimi(kcal/ton-km) :

Kamyon………………….921                                                                     

Demiryolu………………..61                                                                      

Denizyolu………………..25

 

9-- Yük taşımacılığında Birim Nakliyat Başına CO2 Emisyonu grco2/ton-km) :

Kamyon………………..…129                                                                          

Demiryolu………………..79                                                                           

Gemi………………..……..61                                                                               

Elektrikli Tren………….6,4

 

10--Büyümeye   bağlı   olarak   yatırım   ihtiyaçları   göz   önüne alındığında, saatte tek yönde 60.000 yolcu taşımak için

1--12 şeritli otoyol gerekirken, aynı miktardaki yolcuyu

2--çift hatlı bir demiryolu ile taşımak mümkündür.

 

10.1—Böyle bir 

1--otoyolun km maliyeti ……….. ………30 milyon YTL (24 milyon $) iken

2--çift hatlı, elektrikli ve sinyalli demiryolunun maliyeti…..5,3 milyon YTL (4 milyon $)dir.

 

11--Denizyolu ulaşımında, başta yaş sebze ve meyve taşımacılığının çok olduğu Antalya, Muğla ve İzmir gibi iller ile Doğu Karadeniz limanlarının İstanbul bağlantılarına Ro-Ro seferlerini özendirici çalışmalar başlatılmalıdır.

 

12--İskenderun, Antalya ve İzmir deniz bağlantısının etkin kullanılmasını sağlayıcı tedbirler alınmalıdır.

 

13--Motorlu Karayolu Taşitlarinin Motor Teknolojilerinin Geliştirilmesi:

 

13.1—Biodizel:

 

1--Tüm Dünyada yaygın olarak kullanılmaya başlanan bio dizel 2005 yılındanitibarenABdirektifleri (Directive 2003/17/CE) kapsamına girmiştir.

 

2--Tarım politikalarından başlayarak bio dizel üretimi çeşitli yasalarla düzenlenir, özendirilir ve teşvik edilirse %10’lara varan maddi tasarruflar elde etmek mümkündür. Bu çalışmaların çevreye de olumlu etkileri olacaktır.

 

3--Hybrid Motorlar:Öncelikle benzinli motorlara uygulanan yöntem %40’lara yakın yakıt tasarrufunun yanında CO2 emisyonunu da benzer oranda azaltmaktadır.

 

4—CNG:Özellikle şehiriçi taşımacılıkta yaygınlaştırılma ve teşvik edilmesi gereken uygulama motorların sıkıştırılmış doğal gaz ileçalıştırılmasıdır.

 

4.1-- bir otobüs, şehir içi kullanımda 100 km’de ortalama

Dizel motor ile …………45 litre mazot…….. 95 YTL sarf ederken,

doğalgaz ile …………65 Nm3 doğal gaz…… 59YTL sarf eder.

 

4.2--Bu uygulama ile %40 dolayında maddi tasarruf elde edilebilir. Yine doğal gaz motorlu araçlar 1999/96/EG sayılı AB Konseyi Yönetmeliğinde; Yüksek Çevre Dostu Araç olarak tanımlanmaktadır.

 

4.3--Dünyadan doğal gaz motorlu araçlar sayıları:

Arjantin'de…………………… 1.300.000                                                            

İtalya'da……………………… 400.000                                                              

Mısır'da ……………………….55.000                                                                 

İsveç'te ………………………..4200                                                                   

Türkiye'de……………………. 600 dolaylarındadır.

 

5—Elektrik Motorlu Araçlar:

 

5.1—Elektrikli bir araç

1--tam şarj ile 300 km yol kat edebilmektedir.

2--Max hızı 200 km olan böyle bir otomobilin

3--0-100 km hızlanma zamanı 4 sn’dir.

4--Şarj süresi sadece 2 saat olan otomobilin km başına yakıt maliyeti 1,3YKr dolayındadır.

5--Bu ise en yakın rakibinden 5 kat daha az bir tüketim anlamına gelir.

 

Kaynakça: Mühendis ve Makina • Cilt : 49 Sayı: 581