Biyogaz:
1--Biyogazdan elektrik
üretiminde, 1000 ton tavuk gübresi, 12 bin ton misir silaji ve 200 ton tahıl
ile yılda 5.5 milyon kilovatsaat elektrik, aynı zamanda 5.5 milyon
kilovatsaatlik de ısı enerjisi elde edilebilmektedir.
2--1 hektar mısır silajından
üretilen biyogazla 70 kilometre yol yapılabilmektedir.
3--1000 ton tavuk gübresi, 12
bin ton mısır silaji, 200 ton tahıl ile bir yılda 5.5 milyon kilovatsaat
elektrik, aym zamanda 5.5 milyon kilovatsaat de ısı enerjisi elde
edilmektedir.Bu hammaddelere 7 bin ton işlenmemiş biyodizel yan ürünü olan
gliserinin eklenmesi durumunda üretilen elektriği 21 milyon kilovatsaate, ısı
enerjisinin de 18 milyon kilovatsaate çıkma olanağı bulunmakta.
3.1—Piliç üretim
tesislerinden elde edilen gübre ile biyogaz üretimi yapmak bu tesisler için
yapılacak enerji tasarrufu için oldukça önemlidir.
4--Benzinli motorlarda
biyogaz kullanılabilmesi için
karbüratör, buji tipi ve tırnak arahğı, optimum sıkıştırma oranı ve ateşleme
zamanında bazı değişiklikler yapılması gerekir.
5—Biyogaz ve Ürün Gazında-Doğalgaz da NOx Azaltılması:
5.1-- Biyokütlenin
fermentasyona uğratılmasıyla biyogaz
,Biyokütlenin gazlaştırılması ile ürün gazı elde edilir. Biyogazın alt lsıl
değeri CH4 oranının(>40 Vol.-%) yüksekliğinden dolayı 3 kWh/Nm3 den daha
büyükken; ürün gazinin bilesimindeki CH4 oranimn duşüklüğunden dolayı alt ısı
degeri 3 kWh/Nm3ün altındadır.
5.2-- Ürün gazının yanması
sonrasında atıkgaz icindeki CO emisyon oranı sınır değerinin altında olmasına
ragmen, NOx emisyonu belirlenen sınır degerin 3,6 kat olarak çok üzerindedir.
5.3—Ürün gazını yakmak için
kullanılan COSTAIR brülör ile yanma ortamına düzenli bir şekilde kademeli hava
verilerek ve yanma odası içinde oluşan helisel dongüler sayesinde NOx oluşumu
azaltılır.
5.4--NOx emisyonunu düsurmek
icin COSTAIR brulor optimize edilmistir.Bunun için iki kademeli yanma işlemi
icin 135 mm uzunlugunda ve 43 mm iç çapinda (et kalınğı s=3mm) olan hava
dagğıtıcı borusu, çapı sabit kalmak üzere, uzunlugu 600 mm'ye çıkarılmıştır.
5.4.1--Boru üzerindeki hava
deliklerinin sayısı arttırılarak ve boru üzerindeki deliklerin dağılımı
değiştirilerek, yakma havasının yaklaşık % 73'ü birincil bölgeye, geri kalanı
ise yanmanın tamamlanmasi için ikincil bölgeye verilerek iki kademeli yanma
işlemi gerçekleştirilmiştir.Simülasyon sonucuna gore, yapılan optimizasyonla
NOx emisyonunda % 74'luk bir düşüş
kaydedilmiştir.
5.5—Yapılan simülasyona gore
FLOX brülör için ise yapılan çalışmada ,brülor geometrisi (gaz lansı ve hava
çıkış kesiti) değistirilmiş olup NOx deki düşüş % 43 civarında olmuştur.
5.6--Alevsiz yanma
prensibinden dolayi FLOX® brulordeki NOx emisyon orani COSTAIR brülorle
kıyaslandığında daha azdır.
5.7—Bu çalışma ile Atmosferik
boru tipi brülorün geometrisi, doğal gaz primer ve sekonder hava ile yanacak
şekilde değiştirilmiş ve deneysel olarak
incelenmistir. Bu çalışma sonucunda
standart geometriye oranla % 30'un üzerinde bir NOx azalmasi sağlanmıştır.
5.8--Dogal gaz kullanan büyük
ölçekli yakma sistemlerinde ise, stokiyometrik olmayan yakma ve/veya iki
kademeli yanma kullanılarak NOx emisyon oranlan % 5-50 oranina düşürülmüştür.
5.9--Kömür tozunun
yakılmasında kademeli hava akışı brülor
üzerinden yapıldığında % 50'ye, yanma odası üzerinden yapıldığında ise % 70'e
varan NOx emisyon düsüsleri ölçülmüştür.
5.10--Cam ergitme
fırınlarında doğal gaz kademeli hava akışı ile yakılarak NOx oluşumu % 50
oranında aşağı çekilebilmektedir.
5.11--Tutuşmadaki zorluklan
ortadan kaldrrmanın bir yolu, yanma odasını ön ısıtmaya tabi tutup düşük
kalorifik gazı tutuşmaya zorlamaktır.Ayrıca Düşük kalorifik gazların
bileşiklerinden dolayı tutuşma anında zorluklar göstermesi, pilot brülore
ihtiyaç duyulması ve hava katsayisinm büyütülmesiyle alevde oluşan kararsızlık
önemli konulardır.
Kaynakça: Muhendis ve Makina
-Cilt: 51 Sayi:610- Urun Gazinin Yanmasi Esnasinda Yanma Sistemlerinde Oluşan
N0x Emisyonlarının Azaltılmasının İncelenmesi-Eren TALI -Steven MACLEAN-Anne
GIESE