Fotovoltaik Pilli Su Pompalama Sistemi:
1—PV-Fotovoltaik piller gunes enerjisini doğrudan elektrik
enerjisine dönüştürürler.
2--Bir PV pilin üretmiş olduğu elektrik 0.6 volt civarındadır.Güneş pilleri seri olarak bağlanir ve PV
modulleri oluştururlar.
2.1--Tipik bir modül açık
günesli bir havada 12 volt, 10 amper yani 120 watt elektrik üretebilir.
Modüller, elde edilen gerilimi artirmak için seri bağlanırken, akimi artirmak
için ise paralel olarak bağlanırlar.
2.2--Birden fazla modülün
baglanmasi ile PV levhalar meydana gelir. PV modül ureten firmalar pil özelliklerini verirken 1 kW/m2 'lik gunes enerjisini ve 25 °C pil sicakliğını
standart olgu olarak alirlar.
2.3--Guneşten mümkün olan
maksimum enerjiyi toplayabilmek igin PV modullerin kuzey yanm kuresinde gun
boyunca en gok gunes gören güney yönune
bakmalan ve bulunan enleme gore zamana bağlı olarak yatay ile belirli
bir açıda olmaları gerekir.
Adana…………..37
Ankara………….40
Antalya…………37
Bursa……………40
Diyarbakır…….38
İstanbul……….41
Gaziantep…….37
İzmir…………….39
Kayseri…………39
Konya…………..38
Trabzon………..41
Kollektörün Yatayla Yaptığı
Açı=0,9*Enlem
4.4--Genel olarak kis
aylannda moduller bulunan enlemden 15° daha dikey olmahdir. Yaz aylannda ise,
gunesin daha dik olusundan dolayi moduller ile yatay arasindaki açı, bulunan
enlemden 15° aşağıda olmalidir.
4.5--Modul egimini
degistirmek kolay olmadigmdan ve kisin daha gok gunes enerjisine ihtiyag
duyuldugundan, PV moduller genellikle kış aylanna göre ayarlanirlar.
5--Guç Kontrol Cihazi
5.1--Güneşten elde edilen
elektrik enerjisi, güneş enerjisinin değisik zamanlardaki şiddetine bağlı olarak
gün boyu değisir.
5.2--Tipik bir PV pilin
karakteristik akim-gerilim egrisine gore, maksimum enerji egrisi gunes
siddetine gore degismektedir. Guç kontrol cihazi genellikle mikro islemci
tabanlı elektronik bir cihazdir.
5.3--Bu cihaz PV moduller ile
su pompasi arasına konur ve pompanin her an maksimum enerji noktasinda
çalismasini saglar. Böylece,guneşten elde edilebilecek maksimum enerji sürekli
alınmış olur.
6--Su Pompası
6.1--Gunes enerjisi ile
çalışan su pompalan genellikle diger pompalara göre daha verimlidirler. Bu
pompalar küçük uygulamalarda DC akım ile çalisirlar.
6.2--Fotovoltaik piller de DC
akım ürettikleri için pompa dogrudan pillere baglanabilir.
6.3--Büyük sistemlerde AC
pompasi kullanmak daha ekonomiktir. AC pompalarının çesitleri daha çok olup,
fiyatlan daha dusuktur. Fakat dogru akimi alternatif akima donusturmek igin
inverter gereklidir. inverter pahali olup, bir güneş enerji sisteminin en sik
arizalanan elemanidir.
7--Gunes enerjisi ile gahsan
su pompalama sistemlerinde 3 degisik pompa konfigurasyonu yaygm olarak
kullanilir. Dalgiç motor-pompa sistemlerinde, motor ve pompa su igerisine
daldinlmistir. Bu sistemler orta derinlikteki (yaklasik 50 metre) su
pompalamada yaygın olarak kullanilir.
7.1--Yüzey motor-pompa
sistemlerinde pompa su içerisine daldirilir ve su dışına yerlestirilmis olan
motora baglanir. Bu sistemler, bakımları güç oldugundan ve pahali olduklanndan
dolayi kullanim alanları azdir. Yüzen motor-pompa sistemlerinde ise, motor ve
pompa seti su uzerinde yiüzer sekilde durur. Bu sistemler daha çok yuzey su
(baraj, gol vb.) pompalamasi ve ozellikle tanmsal sulama alanlarmda genis çapta
kullanilirlar.
7.2--Su Deposu:
7.2.1--Günes enerjisi ile çalışan tarım sulama sistemlerinde su deposu, genellikle suyu depolamak ve güneş olmadigi zamanlarda kullanmak için gereklidir. Bu nedenle, enerjiyi saklamak
igin batarya yerine su deposu kullanilir. Su pompalama için gerekli olan
hidrolik enerji, pompalanacak olan yükseklik ile doğru orantılı oldugundan, su
deposunun yerden yüksekligi mümkün oldugu kadar az ve depo çapının yüksekligine
orani buyuk olmalidir .Su Deposu yerden 2-3 m yukarıda kurulursa gün boyu
kuyudan depoya pompalaları ,akşam depo dolduğunda kendi cazibesi ile damlama
sulama hatlarını besleyebilir.
8--Fotovolatik panelli su
pompalama sisteminde kullanilan donanimlarla toplam sistem verimi %4-7
olmaktadir. Bu deger, gunesten gelen kullanilabilir enerjinin, istenilen
miktardaki su kutlesinin, istenilen yukseklige pompalanmasi arasindaki enerji
donusum verimidir.
9—Yaklaşık 10.000 TL ike
pompası ve depo hatları ile DC pompalı-panelli toprak sulama sistemi kurulabilir.