Atık Su Tesisatının Döşenme Kriterleri:
1—Tesisatta en kısa yol
kullanılması prensibiyle katta kullanılacak
borularının mümkün olduğu kadar kısa olmasına
2--Boruların suyun akışını
kolaylaştıracak şekilde eklenmesine,akış yönüne göre dirsek vs eklenmesi
3--Düşeyden yataya geçen boru
tesisatı noktalarında, yay dirsek veya iki açık dirsek kullanılmasına
4--Alt kata döşenen ana
boruların, bina dışına en kısa yoldan çıkarılmasına,
5--Her kolonun erişilebilecek
en alt noktasına tıkanmaya karşı mutlaka bir temizleme kapağı konulmasına,
6--Yatay borulara suyun
akabilmesi için su terazisi ile borulara %2 eğim verilmesine,
7--Zemin üzerinde döşenen boru alt ve yanlarının ince kumla beslenmesine, sert cisimlerden korunmasına,
8—En üst katta her kolonun
mutlaka çapı değişmeden çatı üzerine kadar çıkarılmasına, üzerine havalık
borusu ve şapkası takılmasına,
9--Atık su boru ağızlarının
döşeme ve duvara bağlanacak tesisat uç malzemesinin cins ve özelliğine göre
uygun ölçülerde bırakılmasına,
10--Atık su ağızlarının içine
pislik, harç vb. maddelerin gitmesini önlemek için iyi bir şekilde geçici
gazete, çimento kağıdı vs ile kapatılmasına.
11--Atık su tesisatında
kullanılan PVC boruların, birbirine eklenmesinde mutlaka uygun boru contaları
kullanılmalı ve iyi bir sızdırmazlık sağlanmasına dikkat edilmelidir.Ana düşey
hatlarda tangitli yapıştırma yapılmasına
12--Atık su boruları yatayda
veya düşeyde mümkün olduğu kadar düz ve kısa
olmalıdır. Yatay döşenen
borular bel vermeyecek şekilde uygun aralıklarla binaya kelepçelerle
bağlanmalıdır. Atık su boruları bina içerisinde mümkün olduğunca görülmeyecek
yerlere, tesisat bacası, düşük döşeme içerisine, asma tavan içine, duvar köşelerine
döşenmelidir.
12.1--Bina içinde köşelerden
döşenen kolon boruları kat yüksekliğinin ortasında kelepçe ile
sabitlenmelidir. Kelepçeler
boruların kaymalarını önlemek için muf altlarına konulmalıdır.
12.2--Bina Pis Su Duvar
Tespit Eleman(Kelepçe) Aralığı için
L(m)=(Boru
çapı(mm)/100)+1 yani boru çapını
100 e böl sonrada 1 ekle.
13--Pis su boruları rögara
bağlanırken ,rögarların yağmurda geri tepmesine karşı daha zayıf olan plastik
çelk valf yerine metalden yapılan geri tepme çek valfi veya 100 mm lik çelik
şiber vana da kullanılabilir.Yağmur yağdığında
100 mm lik çelik şiber vana , geri
tepmeye karşı kapatılır.
14--Yukarı katlardan gelen pis su boruları Pis su boruları Bodrum
Kat tavanında toplanırken
Kat da tek daire için…….125
lik ,
Kat da çift daire için……….150 mm lik
kalın et kalınlıklı PVC pis su boruları ile kelepçeli olarak toplanır ve
oradan rögara verilir.
14.1--Binalarda Bodrum kat tavan yatay toplama pis su boru çapı genel formül:
a)-- Boru Çapı d(mm)=6 x daire sayısı+100 veya
0-2 Daire....100 mm
3-7 Daire....125 mm ,
Daire Sayısı>=8.....150 mm
15--Bodrum katın tabanına
inen pis su hatlarının toplanması en az 150 mm lik pis su borusu ile yapılmalıdır. Bunun için
Bodrum Kat da daire olması gerekir.
16--Temiz ve Pis su boruları
inşaat çalışmaları sırasında içine harç vs girmesine karşı ağzı kağıt vs ile
kapatılmalı-imalat sonrası ,temiz su boruları basınçlı su ile pis su borularının da bol su ile testi yapılmalıdır.
17--Kazan dairelerinde 20x20
cm2 kesitli ızgara konulması ve bunun 100 mm pis su borusuyla tesisata sifon
düzeneği ile bağlanması uygun olacaktır.
18--Pis su boruları WC nin
içinden ve/veya WC-Banyo birleşim
duvarının WC duvarından inilmelidir ki bu durumda müdahale edilebilsin
19--Otoparklarda rampanın
indiği yere 20x20 cm2 kesitli ızgara konulması ve bunun 100 mm pis su borusuyla
tesisata bağlanması halinde,bodrum katın yağmurda su basması tehlikesi minimuma
indirilmiş olacaktır.
20--Genel olarak konutlarda
PVC pis su boruları kullanılır iken ,
daha nitelikli işler için , sessiz-ömürlük malzeme olarak döküm pis su boruları
kullanılabilmektedir.
21- Atık su tesisatında
kullanılan borular kalın et kalınlıklı mutlaka TSE Belgeli olmalı, yapının
esnemesiyle oturmasından zarar görmeyecek şekilde döşenmelidir.-
22--Hela taşının
bağlandığı noktanın atık su kolonuna uzaklığı elden geldiğince kısa
tutulmalıdır. Atık su ağzının merkezinin duvardan uzaklığı 200 mm olmalıdır.
23--Eviyelerde
bitmiş döşemeden atık su ağzının merkezinin yüksekliği 500 - 600 mm arasında
alınabilir. Ağız çapı 50mm’dir.
24--Üstten temiz su girişli
pisuarlarda, atık su ağzı çapı 50mm, pisuar ekseni üzerinde,bitmiş döşemeden
450mm yukarıda bırakılır.
25—Atık su tesisatını test
ederken, su ile testte atık su tesisat boruları
bölümlere ayrılarak her kat ayrıtest edilir. Her bölümün test basıncı 1,5
mss’dur. Denenecek atık su tesisat boru bölümü 1,5metre yüksekliğinde su ile
doldurulur. Test uygulama süresi 30 dakikadır.
PVC boruları ile yapılmış
atık su tesisatının su ve duman ile testinde boru uçları tapa ile
kapatılabileceği gibi uygun konumlarda adaptör contalarda kullanılabilir.
26--Rögarlar atık su
borularına dirsek yapmakta, birden fazla kolun birleştirilmesinde ve temizleme
bacası olarak kullanılırlar. Atık su rögarları 50 x 50 cm ölçülerinde yapılır.
Düz döşenmiş atık su borularına 30 m’de bir rögar yapılmalıdır.
27—Rögarlar ,Binanın
çevresindeki atık su rögarlarından gelen atık suların toplandığı rögardır.. Her
binada bir adet ana rögar bulunur. ölçüleri 80x80 cm’dir. Ana rögardan şehir
kanalizasyonuna bağlantı yapılır. Kanalizasyona genellikle uygun yerlerde,
bağlama ağızları bırakılmıştır. Bu yapılmamışsa, kanala bir delik açmak
gerekecektir. Şehir kanalı genellikle beton borudan yapılmıştır. Delik sivri
uçlu bir murçla veya kırıcı makine ile dikkatle açılır. Bağlantı buraya,
bolçimentolu harçla tespit edilir.
Kaynakça:
1--MEGEP-(Meslekî Eğitim Ve
Öğretim SistemininGüçlendirilmesi Projesi)Tesisat Teknolojisi
VeİklimlendirmeAtık Su Tesisatı-Ankara 2006