Küresel Isınmanın Türkiyeye ve Türkiye Turizmine Etkileri:

 

1—Küresel Isınma-Nedenler-Tablolar:

 

1--Çeşitli Faaliyetlerin Küresel Isınmaya Katkısı (2006)

 

Faaliyet………………..Küresel Isınmaya Katkısı

 

Enerji kullanımı………………..%49

 

Endüstrileşme…………………..%24

 

Ormansızlaşma…………………%14

 

Tarım…………………………......…%13

 

 

2--Bazı Sera Gazı Türleri, Artış Oranları ve Kaynakları

 

Bazı Sera Gazları……1750-2006 Artış Oranı…….Kaynakları

 

Karbondioksit (CO2)……% 31……………………….Fosil yakıtların yanması, Arazi kullanımı değişikliği (özellikle ormanların yok edilmesi)

 

Metan (CH4)……………% 151……………………….Fosil yakıtların kullanımı, Büyük baş hayvan yetiştiriciliği, Pirinç tarımı, Atıkların gömülmesi

 

Azot oksit (N2O)………% 17…………………………Tarıma açık topraklar, Büyük baş hayvan yemleri, Kimya sanayi

 

 

2--Küresel ısınmanın Türkiye’ye yönelik olumsuz etkileri:

 

1--Orman yangınları artabilir

 

2--şehirlerde içme suyu sıkıntısı artabilir

 

3--şehirlerde gece sıcaklıklarının belirgin şekilde yükselmesine bağlı olarak, enerji tüketimi artabilir

 

4--Aşırı sıcaklar, insan sağlığını ve biyolojik üretkenliği etkileyecek,

 

5--Deniz ekosisteminde ve balıkçılıkta önemli sosyo-ekonomik sorunlar yaşanacak,

 

6--Deniz seviyesinin yükselmesi sonucu, yoğun yerleşme, turizm ve tarım alanları ile haliç tipi kıyılar sular altında kalacak

 

7--1987 yılından bu yana ortalamanın altında yer alan kar örtüsü daha da azalacak,

 

8--Kuş cenneti gibi milli parklar tahrip olurken, kuşların göç yolları ve konaklama mekanları değişecek.

 

9--Kuraklığın süresi ve şiddeti artacaktır. Aşırı kuraklığın ise; tarım ve orman ürünlerinde önemli azalışa, su kaynaklarının azalmasına bağlı olarak enerji sıkıntısına, kıyı kesimlerden iç kısımlara doğru büyük çaplı göçlerin yaşanmasına ve bulaşıcı hastalıkların artmasına sebep olacağı belirtilmektedir

 

10-- IPCC‟nin Türkiye için yaptığı projeksiyonlarda, 2030 yılında ülkemizin büyük bölümünün oldukça sıcak ve kuru bir iklimin etkisine gireceği görülmektedir.

 

10.1--Sıcaklıkların kış aylarında 2°C, yazın ise 2°C - 3°C arasında artması beklenmektedir. Yağışlar ise kışın %0,1 - %10 gibi az bir artış gösterirken, yaz aylarında %5 - %25 arasında bir değerde azalacağı öngörülmektedir.

 

10.2--Su seviyesi ile ilgili senaryoya göre, Akdeniz havzasındaki su seviyesi 2030‟a kadar 12 – 18 cm arasında, dolayında yükselecektir

 

11--İ.T.Ü. Avrasya Yerbilimleri Enstitüsü‟nün “Küresel Isınmanın Türkiye Üzerindeki Etkileri”ne yönelik yaptığı çalışmalar, küresel ısınmanın aynı hızda devam etmesi durumunda, 2070 yılında ülkenin

 

1—ülkenin batısındaki sıcaklıkların özellikle yaz aylarında 5-6 derece,

 

2--Orta Anadolu, Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu‟da ise 3-4 derece yükseleceğini,

 

3--yağışların ise Karadeniz Bölgesinde %10-20 oranında artıp,

 

4--güneyde ise %30 azalacağını göstermektedir.

 

5--Bu durumun ekosistem üzerinde bazı canlı türlerinin yok olmasına kadar varan ciddi sorunlar yaratması da kaçınılma

 

12-- Worldwatch Enstitüsü‟nün kurucusu Lester Brown‟a göre ise, Türkiye gibi ılıman iklim kuşağında bulunan ülkeler için küresel ısınmanın en önemli sonuçlarından biri,

 

1--yeraltı su kaynaklarındaki ve akarsu, göl gibi sulak alanlardaki su miktarlarının azalması sonucu söz konusu

 

2--bölgedeki ülkelerin susuzluk ve kuraklık sorunlarıyla karşı karşıya kalacak olmasıdır

 

13--Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi NASA, Birleşmiş Milletler ve Avrupa Birliği gibi kurumlar için bilim adamları tarafından hazırlanan küresel ısınma raporlarında, her yıl artan sıcaklıklarla Türkiye‟de de 100 yıl içinde ortalama sıcaklıkların 40 dereceye ulaşacağı, bu durumun ise tarım üretimi açısından ağır bir darbe niteliğinde olacağı belirtilmektedir.

 

13.1--Başta İstanbul, İzmir, Ankara gibi büyük illerde su sıkıntısının yaşanacağı, Karadeniz‟de tarım ürünü olarak fındık ve çay yerine pamuğun üretileceği-hamsi ve sardalya avcılığının bu balıkların daha kuzeye kayması ile azalacağı

 

13.2--Özellikle Güneydoğu, iç Anadolu ve Çukurova‟nın çölleşeceği,

 

13.3--Konya‟daki şekerpancarı üretiminin düşeceği,

 

13.4--İzmir‟deki kiraz ihracatının ise biteceği yönündeki tahminler, Türkiye‟de küresel ısınmanın yaratacağı ekonomik sorunlar olarak görülmektedir.

 

14—Türkiye Turizmine Etkisi:

 

1—Bazı kıyı kesimlerde  su seviyesinin yükselmesi ile ülkenin % x arasında sular altında kalabilir.Bu yerler arasında otoyollar(karadeniz vs) olabilir.

 

1.1—Deniz seviyesinde yükselme, denizin sahilden 10-15 metre içeriye gireceği anlamına gelebilir.Böylelikle kıyı şeridi ve deltalardaki tarım alanları, plajlar, deniz kenarına inşa edilen otel, ev ya da bar, cafe gibi tesislerin ve yat limanlarının sular altında kalıp kullanılamaz hale geleceği iddia edilmektedir

 

1.2--Suların yükselmesi, özellikle deniz turizmi, yat turizmi, sualtı dalış, hatta golf turizmi ve kuş gözlemciliği gibi etkinliklerin yapılamamasına veya yer değiştirmesine neden olabilir.

 

2--Sıcaklık artışı ise, özellikle tatil turizminin ve açık hava etkinliklerinin Kuzey Avrupa‟da artıp Güney Avrupa‟da yavaşlaması sonucunu doğurabilecektir.Bu durumda tatil merkeziliği konumu akdenizden kuzey avrupaya kayabilir.

 

2.1--Hava kirliliği, sıcak hava dalgaları, orman yangınları ve azalan su kaynakları, hem insanların rahatını bozması hem de sağlığını doğrudan etkilemesi açısından turistlerin Akdeniz‟i tercih oranlarını azaltabilir

 

2.2--su sıkıntısı çekecek ve turist kaybına uğrayacak olan italya, ispanya, Yunanistan gibi Akdeniz ülkeleri için 100 milyon Euro‟yu aşan bir kayıp anlamına geldiği vurgulanmaktadır

 

3--Bazı uzmanlara göre, aşırı ısınma nedeniyle Akdeniz ülkelerinde deniz, kum ve güneş turizmi ilkbahar, sonbahar ve kış dönemine kayabilecektir.

 

4--Sıcaklık artışı nedeniyle, tatil turizmi ile birlikte düşünülen yat turizmi, sualtı dalış, golf turizmi, yayla turizmi, hatta akarsu turizmi-rafting, dağcılık, kuş gözlemciliği, mağara turizmi, av turizmi gibi faaliyetler de Akdeniz ve Güney Avrupa gibi bölgelerde daha kısa süreye sıkışabilir, yaz mevsimi dışındaki mevsimlere geçebilir ve bu bölgelerden nispeten serin olan bölgelere kayabilir.

 

4.1—Akdenizde oluşabilecek müsilaj ve kahverengi deniz rengi turizmi olumsuz etkileyebilir.

 

5--Yapılan çalışmalar sonucu, özellikle az yükseltiye sahip kayak merkezlerinin, kısa sezonlar geçireceği iddiası kuvvetlenmektedir. Bu çalışmalar, kayak sezonunun yer yer bir veya iki ay sürebileceğini öngörmektedir.

 

5.1--Avrupa‟da kış turizminin belli bölgelere sıkışacağı ve bu talebin Kuzey Amerika‟ya kayacağı, uzmanlar tarafından dile getirilmektedir

 

6--Gezinti, dalış, balık tutma ve diğer avcılık türleri ile golf ve yatçılık gibi turizm açısından önemli faaliyetlerin küresel ısınmadan olumsuz etkileneceği, geniş kesimler tarafından kabul edilmektedir.

 

6.1--Turizm hedeflerinin gerçekleşmesini engelleyeceği düşünülen seller, orman yangınları ve ısı dalgaları gibi olayların da artması söz konusudur

 

6.2--Küresel ısınmanın yol açtığı etkiler dolayısıyla yeraltı sularının azaldığı bölgelerde, termal turizm de bu gelişmelerden olumsuz yönde etkilenebilir.

 

7--Çevre örgütü Greenpeace‟in küresel ısınma raporunda da bu duruma değinilmekte, ülkemizin çölleĢme tehlikesiyle karşı karşıya olduğu, Marmara ve Karadeniz dışındaki bölgelerin risk taşıdığı açıklanmaktadır.

 

7.1--Bu gelişme, özellikle Akdeniz bölgesinde yaz aylarında gerçekleşen yayla turizmini de olumsuz etkileyecektir. Kuraklık sonucu akarsuların yer yer kuruması ve bitkilerin olumsuz etkilenmesi nedeniyle akarsu turizmi, rafting, botanik turizmi, dağcılık faaliyetleri bu bölgelerde yok olabilir ve Karadeniz kıyılarına kayabilir.

 

8--Hava sıcaklığının artışı yaz aylarında nem ile birlikte daha bunaltıcı olacağı için, sağlık sorunları olan turistlerin ve yaşlı turistlerin sayısı azalacaktır

 

9--İngiliz East Anglia Üniversitesinin raporunda, 40 dereceyi aşan aşırı sıcaklar yüzünden Akdeniz‟deki deniz turizminin boğucu hale geleceği ifade edilmektedir.

 

9.1--15-20 yıl içinde, gölgelere kaçarak, sıcaktan bunalarak, kalp krizi riski altında tatil geçirmeyi istemeyen kuzey Avrupalı turist için Akdeniz‟in cazibesini yitirmesi beklenmektedir.

 

10--Zengin Kuzey ülkeleri ılıman iklime sahip olunca, buralardan Türkiye ve güneydeki diğer ülkelere seyahatler azalacaktır.

 

10.1--20 yıl içinde Akdeniz ülkelerinden tatile çıkan turistlerin Fransa‟nın kuzeyine, irlanda, ingiltere ve Baltık Denizi sahillerine gidecekleri, bir anlamda turizmin akış yönünün tersine döneceği söylenmektedir

 

11--Türkiye içinde de, küresel ısınma nedeniyle başlayan süreçte, şimdiye kadar yaz tatili için tercih edilen Akdeniz ve Ege, yerini Karadeniz‟e bırakacaktır.

 

12--Küresel iklim değişimi sonucu Türkiye‟yi beklediği söylenen diğer bir felaket ise, ani seller ve yıldırımlardır.

 

12.1--Bu da, tatil turizmi açısından kesinlikle olumsuz bir etken olacaktır. Yayla turizmi, golf turizmi, av turizmi, akarsu turizmi, hava sporları, kuş gözlemciliği, sağlık turizmi, termal turizm, mağara turizmi, botanik turizmi, dağcılık gibi birçok turistik faaliyet bu felaketten nasibini alacaktır.

 

13--iklim değişikliğinin hızlandırdığı bir başka durum da, asit yağmurlarıdır. Balıkların sessiz sedasız ölmesine, ağaçların sararmasına, tarım ürünlerinin tahrip olmasına, binaların eriyip açık havadaki tarihi eserlerin aşınmasına asit yağmurlarının sebep olduğu dile getirilmektedir.

13.1--Yüksek oranda kalsiyum ihtiva eden kireçtaşı, kumtaşı, çelik, nikel ve çinko gibi birçok metal asit yağmurlarından kolayca etkilenmektedir. Tahta oymalar, vitraylar, beton gibi modern yapı malzemeleri de zarar görmektedir.

 

13.2--Taksim‟deki Cumhuriyet Anıtı, Hindistan‟daki Taç Mahal, Yunanistan‟daki Acropolis gibi tarihi eserler giderek aşınmaktadır. Ülkemizdeki pek çok tarihi eser de tehdit altındadır.

 

13.3--Bu olumsuz gelişmeden özellikle kültür turizmi ve inanç turizmi yara alabilir. Bu turizm türleri bölgedeki tarihi yapılara bağlı olduğundan, yer değiştirmeleri de söz konusu değildir.

 

14—Ayrıca gıda zehirlenmeleri, cilt kanseri, bulaşıcı hastalıklar ve deniz suyu kirliliğinin de ülkemizde deniz-güneş-kum turizmini olumsuz etkilemesi beklenmektedir.

 

15—Öte yandan küresel ısınmanın az da olsa olumlu yönleri de bulunmaktadır. Sıcak hava, örneğin karayollarındaki yol şartlarını düzeltir, golf, plaj sporları, bot ve olta balıkçılığını teşvik eder ve ikincil konut mevsimini uzatır.

 

15.1--Ayrıca sıcak deniz suyu, turizm mevsiminin uzaması, kültürel ve spor etkinliklerinin artması Türk turizmi için olumlu olarak görülebilir.

 

15.2--Ancak, sıcaklık artışının turizm sezonunu uzatıcı etkisi bir avantaj olarak görülse de, muhtemel su sıkıntısı bu avantajı ortadan kaldırabilir

 

 Kaynak: Kmu İİBF Dergisi Yıl:10 Sayı:15 Aralık/2008-Küresel Isınma, Turizme Olası Etkileri Ve Türkiye-Onur Gülbahar