Bina-Binalarda Enerji-Su Tasarrufu Uygulamaları:
Binalarda vatandaşın lehine olan enerji ve su
tasarrufu-enerji ekonomisi uygulamaları yapmak,satın alan insanlar nezdinde
müteahhidin kredisini artıracağı için,ileride bunların yeniden iş alma olarak
geri dönüşü olacaktır.
1—Sıhhi Tesisat Uygulamaları Olarak:
1-Alafranga helalara 3/6 lt çift kademeli rezervuar
takmak yada alafranga hela rezervuar iç kapağını üzerine çekme kolu ipinde
geçirilen çektiğiniz kadar su gelmesini sağlamak için delikli ağırlık(1”
redüktör) geçirmek.
2--lavabolara mavi program firmasının(yapı
marketlerde) %50 su tasarrufu başlıklarını-adaptörü takmak-
3--Uygun noktalara pilli fotoselli başlık veya
batarya kullanmak-
4-Küçük ve kısa musluk kullanmak-kısa duş almak.
5-Musluklar ve bataryalarda ; kısılabilir
göbekleri aç-kapa musluk göbeği-aç/kapa salmastra ile değiştirmek.
6-Binada lavabo-eviye-pisuvar sularını filtre
edip,yağmur suyu ile bir depoda biriktirip ,binada alafranga hela taharet ve
sifon suyu ve bahçe sulama suyu olarak kullanmayı sağlayan gri su uygulaması
yapmak.(google arama , uygumla firması: aktif ısı)
2—Kalorifer Tesisat Uygulamaları Olarak:
1--Radyatörlere radyatör termostadı takmak.veya
radyatörlerden kombiye en yakını kısıp-en uzak radyatörü açacak şekilde
reglaj-kısılma ayarı yapmak.
2--Kombiye veya merkezi kazana iç ve dış ortam
termostadı takıp-bağlamak.
3-Kombilerde yüksek verimli yoğuşmalı kombi
kullanmak.Kazanlarda ise yüksek verimli yüksek modülasyonlu atmosferik brülörlü
kazan kullanmak.
3.1-Kazan baca çıkışına ,kazana giren dönüş suyunu
ısıtması için ekonomizer takmak.
3.2-Kazan dönüş suyunu,3 yollu vana ile kazan gidiş
suyuna bağlamak.Bu suretle ısınmış dönüş suyunu kazan sokmadan direk tesisata
veremek.
4-Çatıya-güneye güneş enerjisi panelini yatırmak
ve merdiven kovasından gidiş ve dönüş boruları çıkıp- soğuk suyu gidişe-güneş
panelinin dönüşünü kombinin soğuk su girişine bağlamak suretiyle sıcak su
ihtiyacını bedavaya getirmek-Yada çift serpantinli boyler kullanmak
suretiyle,çatı yada bahçede kurulmuş güneş panellerinin ürettiği sıcak
suyu,kazan ile desteklemek suretiyle binaın sıcak su ihtiyacını bedavaya
getirmek.Özellikle sürekli sıcak su kullanan işyerleri(yemekhaneler vs) için
güneş enerjisi tesisat kurulması uygun olacaktır.
5--Mimari projelendirmede güney cephe camlarının büyük
mahal m2 nin % 16 sı,kuzey cephe camlarının ise küçük mahal m2 nin % 10
ortalama % 13 seçilmesi uygun olacaktır.
6-Tesisatta bulunan sıcak su boruları kendi çapları
kadar kalınlıkta hazır fabrike ısı yalıtım elemanları-mantoları-ceketleri
ile yalıtılmalıdır.
7-Kombi seçiminde ON-OFF çalışan kombiler yerine
modülasyonlu çalışan kombiler tercih edilmelidir
8-Binada ısı kaybını- boru çaplarını-pompa
vs doğru olarak hesaplamak.Bu suretle gerkesiz ısıtma ve pompa için
elektrik enerjisi kullanmamak.
3—Elektrik ve Aydınlatma Tesisat Uygulamaları
Olarak:
1--Hol-antre-banyo-wc ye LED li veya kompkat
fluresant(tasarruflu) ampul takmak.
1.1-60W lık akkor Flamanlı ampul yerine 3W lık 120
derece açılı Normal duylu(E27) LED lamba kullanmak.
1.2-1.1-60W lık akkor Flamanlı ampul yerine 15 W lık
tasarrıflu(kompakt fluoresan) ampul kullanmak.
1.3-Spor sahalarının gece aydınlatmasında, depoların
,ortak lanların aydınlatmasında LED projektörler kullanmak.
2--Salon ve çocuk+oturma odalarına ise oda
ışığını kısan dimmerli-kısılabilir anahtar takmak-
3--Merdiven kovası-Depo-WC lere fotoselli lamba
takmak.Fotoselin ayarını geceye ayarlamak. Açık hava aydınlatmasında harekete
duyarlı sensörler veya fotoselli lamba kullanmak.
3.1-Lambaları ; zaman sayacı ve fotosel ile kontrol
etmek.Süreli İşler İçin(Fırında Yemek Pişirme,Çamaşır Makinesinde
çamaşırlarında sıcak suda çamaşırı 30 dk ıslatmak için vs) taymırlı(zaman
sayıcı) priz kullanmak.
4-Tek katlı marketler veya şaftı müsait binalara
çatıya konulmuş toplayıcı adaptörü ile topladığı gün ışığını, 20 cm lik içi
parlak fleks boru ile iç mekanda tavana takılan oda armatürü ile odaya veren
günışığı uygulaması yapmak. Firma: Gün ışığı aydınlatma :Tlf :212.356 4503
5-Asansör ,havalandırma fanları,pompalarda kullanılan
motorların frekans inverteri olmasını şart koşmak ,bu suretle
% 30 elektrik enerjisi tasarrufu yapmak Asansörlerde hız kontrollu
motor(frekans inverterli olmak)) şartı getirmek.
6-Kompanzasyon Panosu Uygulamaları:İmalata vs dayalı İşyerleri için kompanzasyon panosu kurmak.Bu panonun kurulumu ile elektrik ücret ödemelerinde % 30 daha az ödeme imkanı-6-12 ay içerisinde panonun kendini amorti etmesi sözkonusu olup kurulum maliyeti kwh başına 12 EU alınabilir.Ve firmanın ne kadar elektrik tükettiği elektrik faturasından belli olup-panonun kurulum sonrası işlevine yerine getirdiği çek edilmelidir.
6.1--Elektrik kesilmelerine karşı iş akışının iş
makinalarında-motorlarda devam etmesi için jeneratör dışında güç ünitesi kullanan
iş yerlerinde güç üniteleri şebekeye ve sistemde alternatif akımda harmonikler
üretir.Bu harmonikler sistemle rezonanasa girerek kompanzasyon panosunun
verimini güşürür hemde kompanzasyon panosunu bozabilir.Bu nedenle kompanzasyon
panosu kurulumunda sistemde güç ünitesi de varsa kompanzasyon
pnaosuna ,harmonikleri süzen aktif harmonik filtresi grubuda mutlaka
kurulmalıdır.
6.2-Akıllı Sayaç Uygulamaları:Sanayide ve konutlarda saat 22.00 den sonra elektrik
birim fiyatları düşük olarak tutulmaktadır.Bu nedenle bu tarifeden yararlanmak
için akıllı sayaç taktırılması durumunda,bu sayaçlar tüketimi saate göre
işlediğinden,indirimli tarifeden yaralanılabilir ve bunun için konutlarda
çamaşır-bulaşık makineleri-fırın ve ütü bu saatten sonra çalıştırılabilir
sanayide ise imalatın ağırlığı bu saatlerden sonraya kaydırılabilir.
Not:Mesken abonelerinde,tek fazla beslenen
abonelerde,bağlantı gücü 9 kw olan abonelere reaktif enerji tarifesinden
yararlanabilmeleri imkanı olmadığı için kompanzasyon panosu kurmalarına gerek
yoktur.
6.2.1-Bağlantı gücü 9 kw ın üstünde olan trifaze
bağlantılı işyerlerinde Her türlü konut vs için rexaktif marka prize takılan ve
elektrik tüketiminde % 25 tasarruf sağlayan mini kompanzasyon panolarını
kullanmak.Firma: Rexaktif Tlf No:0212.2437386
7-Kablo çaplarını ve asansör beyan yükünü(kısaca
asansör moturu vs) asansör trafik hesabına göre doğru olarak hesaplamak
ve seçmek.
8)-Yapılacak tüm Havalandırma-Isıtma-Basınçlı Hava
tesisatlarında kullanılan elektrik motorlarının %30 tasarruflu frekans
inverterli-hız kontrollu olmasını şart koşmak.Motorların bulunduğu odalar ve
Makine dairelerinde doğal hava akımını sağlayacak kadar yeteri kadar büyük alan
seçmek suretiyle motorların ısınmasının önüne geçmek.
9-Asansör makine dairesi boyutları havalandırma ve
çalışma açısından yeteri kadar-ilgili yönetmeliklere uygun büyüklükte
olmalıdır.Bu anlamda ; Şahıs+yük asansörlerinde;
320-630 kg için………250x370x200 cm ,
800-1000 kg için…..320x490x240 cm olmalıdır.
10-Gün ışığından daha fazla yararlanmak için mahal
alanının % 10 un daha fazla büyük cam alanı seçmek. Bu anlamda salonlar
için,salon alanının %15 kadar bir alanı cam alanı olarak seçmek.
11-Elektrikli cihazların bağlandığı fişlerin anahtarlı
olması ile,cihazın çalıştırlma sonrası bu fişin anahtarı kapatılarak bekleme
konumu pratik olarak ortadan kaldırılabilir.
12--75W lık normal akkor Flamanlı ampul ışık
şiddetinde,90 derece geniş aydınlatma şiddetli E27 duylu 4 W lık enerji
harcamalı LED ampulü odalar için kullanmak en uygun çözümdür.
12.1--Veya normal ampul gibi aynı değerlerde fluoresan
tüp LED lamba kullanılabilir.LED ampullare odalarda n 2-3 tanesi avize düzeni
içinde kullanılarak yeteri kadar aydınlatma sağlanabilir.Örneğin 4x4=16 m2 bir
oturma odasına 16*90=1440 Lm lik ışık akısını karşılayan 100 W lık akkor
flamanlı ampul giderken,aynı ışık akısını karşılayan gün ışıklı LED ampul
ise 754 Lm ışık akılı 2 adet 4 W lık LED ampul karşılar.
12.2--Yine aynı 1440 Lm lik ışık akısını aynı zamanda
1 adet 20 W lık kompakt fluoresant ampul de karşılar .Bu durumda kompakt
fluoresant ampul kullanılması yerine 2 adet LED ampul kullanılması halinde
kompakt fluoresant ampule göre 2x4=8/20=0,4…% 60 tasarruf yada akkor 100 W lık
Normal flamanlı ampul kullanılması yerine 2 adet LED ampul kullanılması
halinde 2x4=8/100=0,08…% 92 tasarruf sağlanacaktır.
13--Mahal Alanına Bağlı Ampul Sayıları Tablosu |
|||
Mahal |
75 W lık Akkor Flamanlı Ampul Sayısı |
20W lık Kompakt Fluoresant Ampul Sayısı |
4 W lık LED Ampul Sayısı |
10 |
1 |
1 |
2 |
15 |
1 |
2 |
3 |
20 |
2 |
2 |
4 |
25 |
2 |
2 |
5 |
30 |
2 |
3 |
6 |
40 |
3 |
4 |
8 |
50 |
4 |
5 |
11 |
75 |
6 |
7 |
16 |
100 |
8 |
10 |
21 |
Hesap Ayd.Akısı k=90 Lm/m2 kabulü altında
yapılmıştır. c=ömür/(fiyat-verim) sayısı |
4—Havalandırma ve Klima Tesisat
Uygulamaları Olarak:
1-Klimalarda A+ veya A+++ sınıfı klima
alınmasıyla % 20-40 oranında tasarruf sağlanabilir.
2-Klima yerine tavan tipi aspiratörler
kullanılabilir.Ve bu şekilde ABD de evlerin % 75 inde kullanılan klima
yerine,tavan tipi vantilatör kullanımıyla ,elektrik maliyetinde % 97 tasarruf
sağlayabilmektedir.
2.1-VRF Klima dış ünitelerini-Klima Santrali
paket soğutma ünitelerini çatıda-terasda yerleştirmek ve bunların çevresinde
yeşil alan(çim-küçük bodur ağaçlar) yaratmak suretiyle klima verimlerini
yükseltmek.Yapılan bir mukayeseli işletme giderleri-maliyeti analizinde VRF
Klimanın,fancoilli sisteme göre % 30 daha ucuz olduğu saptanmıştır.
3-Klima sistem seçiminde mukayeseli işletme maliyeti
analizi yaptıktan sonra ya VRF Klima yada fancoillli klima sistemini
tercih etmek.
4--Kullanılacak fanların hız kontrollu olanlarının
tercih edilmesi veya mevcut fanlara hız kontrol ünitesi takılması
5--Otoparkların havalandırmasında küçük otoparklarda
pencere bırakmak veya kurangulezli perncere bırakmak
6--WC havalandırma bacasını bodrum kat tavanına kadar
indirmek suretiyle gerekirse yeni havalandırma bacaları bırakmak suretiyle
doğal havalandırma imkanı sağlamak suretiyle cebri havalandırmayı desteklemek.-Havalandırma
fanı çıkışını en üst kot ile en alt kot arasında çekiş yaratmak için
havalandırma bacasına bağlamak
7--.Küçük otoparklarda kanallı sistem yerine perde
üzerinde bir dolu bir boş olacak şekilde 20 mm lik karot delikleri açıp,25-30
cm lik vantilatörlerin alnını bu perdenin üzerine tam öptürmek ve bu
vantilatörleri sabah 07.00-08.00 arasına ayarlamak suretiyle , taymıra
bağlamak.
5—Peyzaj ve Mimari Uygulamaları Olarak:
1- Bir evin 100 m2 yerine 210 m2 çıkması daha fazla
enerji ve su israfı anlamına gelebiliyor. Binanın rüzgar ve güneşe karşı
pozisyonu yakıt faturasında % 25 artış anlamına gelebiliyor.
2--Binanın önünde,bina olması veya pencerelerin batıya
bakması % 25 oranında enerji israfına yol açarken, pencerelerin kuzey yada
güneye bakması enerji tasarrufu anlamına gelecektir.
3-Çatı rengi seçiminde açık renk çatı malzemelerinin
seçimi ile evin üzerindeki sıcak ada olayı ortadan kalkacak
havalandırmadan da tasarruf edilebilir.Daha geniş saçak yapılması-yapraklı ağaç
dikimi-güney ve batı cephelere tente yapımı ile soğutmada % 25 enerji
tasarrufu imkanı sağlanabilir.
4-Evinizin kuzeyine yada batısına yaprak dökmeyen
bodur ağaçlardan bir rüzgar çiti yaparak evinizi kışın soğuk rüzgarlarından
koruyabilirsiniz.Rüzgar çitinin yüksekliği, evinize olan mesafenin yarısı kadar
olmalıdır.Ve bu imkan ısıtmaya gidecek enerjinin min % 15 ini tasarruf etme
imkanı oluşabilir.Ormanlarda yazın sıcaklık orman dışı alana göre 5-8 C daha
düşük ve kışın ise 2-8 C daha sıcak olmaktadır
5--Binanın önüne 50x50x80 cm açılacak çukurlara
çınar-ıhlamur-at kestanesi-akasya-leylak dikmek-Fransız Balkon yapmak- küçük
harcamalarla yapılabilecek- Sitelerde yoğun ağaçlandırma-süs
havuzu-pergole-çardak-bisiklet yolu-basit kaykaylar yapmak ileride
dönüşü olacak uygulamalardır.
6-Yazın kullanılan suyun % 40 bahçelerin sulanmasında
harcanıyor.Bu nedenle çimlerin uzunluğunu 5 cm sabitleyin ve biçilen çimler
yerinde bırakın gerekirse kurakçıl peyzaj-türleri kullanın.
7-Tüm sulama sisteminde zaman saatli damlama sulama veya
sabit-seyyar spring-yapmurlama ile sulamak.