MAKALELER / Bina-Binalarda Enerji-Su Tasarrufu Uygulamaları





Bina-Binalarda Enerji-Su Tasarrufu Uygulamaları:

Binalarda vatandaşın lehine olan enerji ve su tasarrufu-enerji ekonomisi uygulamaları yapmak,satın alan insanlar nezdinde müteahhidin kredisini artıracağı için,ileride bunların yeniden iş alma olarak geri dönüşü olacaktır.


1—Sıhhi Tesisat Uygulamaları Olarak:


1-Alafranga helalara 3/6 lt çift kademeli rezervuar takmak yada alafranga hela rezervuar iç kapağını üzerine çekme kolu ipinde geçirilen çektiğiniz kadar su gelmesini sağlamak için delikli ağırlık(1” redüktör) geçirmek.


2--lavabolara mavi program firmasının(yapı marketlerde) %50 su tasarrufu başlıklarını-adaptörü takmak-


3--Uygun noktalara pilli  fotoselli başlık veya batarya kullanmak-


4-Küçük ve kısa musluk kullanmak-kısa duş almak.


5-Musluklar ve bataryalarda  ; kısılabilir göbekleri aç-kapa musluk göbeği-aç/kapa salmastra  ile değiştirmek.


6-Binada  lavabo-eviye-pisuvar sularını filtre edip,yağmur suyu ile bir depoda biriktirip ,binada alafranga hela taharet ve sifon suyu ve bahçe sulama suyu olarak kullanmayı sağlayan gri su uygulaması yapmak.(google arama , uygumla firması: aktif ısı)


2—Kalorifer  Tesisat Uygulamaları Olarak:


1--Radyatörlere radyatör termostadı takmak.veya radyatörlerden kombiye en yakını kısıp-en uzak radyatörü açacak şekilde reglaj-kısılma ayarı yapmak.


2--Kombiye veya merkezi kazana iç ve dış ortam termostadı takıp-bağlamak.


3-Kombilerde yüksek verimli yoğuşmalı kombi kullanmak.Kazanlarda ise yüksek verimli yüksek modülasyonlu atmosferik brülörlü kazan kullanmak.


3.1-Kazan baca çıkışına ,kazana giren dönüş suyunu ısıtması için ekonomizer takmak.


3.2-Kazan dönüş suyunu,3 yollu vana ile kazan gidiş suyuna bağlamak.Bu suretle ısınmış dönüş suyunu kazan sokmadan direk tesisata veremek.


4-Çatıya-güneye  güneş enerjisi panelini yatırmak ve merdiven kovasından gidiş ve dönüş boruları çıkıp- soğuk suyu gidişe-güneş panelinin dönüşünü kombinin soğuk su girişine bağlamak suretiyle sıcak su ihtiyacını bedavaya getirmek-Yada çift serpantinli boyler kullanmak suretiyle,çatı yada bahçede kurulmuş güneş panellerinin ürettiği sıcak suyu,kazan ile desteklemek suretiyle binaın sıcak su ihtiyacını bedavaya getirmek.Özellikle sürekli sıcak su kullanan işyerleri(yemekhaneler vs) için güneş enerjisi tesisat kurulması uygun olacaktır.


5--Mimari projelendirmede güney cephe camlarının büyük mahal  m2 nin % 16 sı,kuzey cephe camlarının ise küçük mahal m2 nin % 10 ortalama % 13 seçilmesi uygun olacaktır.


6-Tesisatta bulunan sıcak su boruları kendi çapları kadar kalınlıkta  hazır fabrike ısı yalıtım elemanları-mantoları-ceketleri ile yalıtılmalıdır.


7-Kombi seçiminde ON-OFF çalışan kombiler yerine modülasyonlu çalışan  kombiler tercih edilmelidir


8-Binada ısı kaybını- boru  çaplarını-pompa vs  doğru olarak hesaplamak.Bu suretle gerkesiz ısıtma ve pompa için elektrik enerjisi kullanmamak.

 

3—Elektrik ve Aydınlatma  Tesisat Uygulamaları Olarak:


1--Hol-antre-banyo-wc ye LED li veya kompkat fluresant(tasarruflu) ampul takmak.


1.1-60W lık akkor Flamanlı ampul yerine 3W lık 120 derece açılı Normal duylu(E27) LED lamba kullanmak.


1.2-1.1-60W lık akkor Flamanlı ampul yerine 15 W lık tasarrıflu(kompakt fluoresan)  ampul kullanmak.


1.3-Spor sahalarının gece aydınlatmasında, depoların ,ortak lanların  aydınlatmasında LED projektörler kullanmak.


2--Salon ve çocuk+oturma  odalarına ise oda ışığını kısan dimmerli-kısılabilir anahtar takmak-


3--Merdiven kovası-Depo-WC lere  fotoselli lamba takmak.Fotoselin ayarını geceye ayarlamak. Açık hava aydınlatmasında harekete duyarlı sensörler veya fotoselli lamba kullanmak.


3.1-Lambaları ; zaman sayacı ve fotosel ile kontrol etmek.Süreli İşler İçin(Fırında Yemek Pişirme,Çamaşır Makinesinde çamaşırlarında sıcak suda çamaşırı 30 dk ıslatmak için vs) taymırlı(zaman sayıcı) priz kullanmak.


4-Tek katlı marketler veya şaftı müsait binalara çatıya konulmuş toplayıcı adaptörü ile topladığı gün ışığını, 20 cm lik içi parlak fleks boru ile iç mekanda tavana takılan oda armatürü ile odaya veren günışığı uygulaması yapmak. Firma: Gün ışığı aydınlatma :Tlf :212.356 4503


5-Asansör ,havalandırma fanları,pompalarda kullanılan motorların  frekans inverteri  olmasını şart koşmak ,bu suretle  % 30 elektrik enerjisi tasarrufu yapmak Asansörlerde hız kontrollu motor(frekans inverterli olmak)) şartı getirmek.


6-Kompanzasyon Panosu Uygulamaları:İmalata vs dayalı İşyerleri için kompanzasyon panosu kurmak.Bu panonun kurulumu ile elektrik ücret ödemelerinde % 30 daha az ödeme imkanı-6-12 ay içerisinde panonun kendini amorti etmesi sözkonusu olup kurulum maliyeti kwh başına 12 EU alınabilir.Ve firmanın ne kadar elektrik tükettiği elektrik faturasından belli olup-panonun kurulum sonrası işlevine yerine getirdiği çek edilmelidir. 


6.1--Elektrik kesilmelerine karşı iş akışının iş makinalarında-motorlarda devam etmesi için jeneratör dışında güç ünitesi kullanan iş yerlerinde güç üniteleri şebekeye ve sistemde alternatif akımda harmonikler üretir.Bu harmonikler sistemle rezonanasa girerek kompanzasyon panosunun verimini güşürür hemde kompanzasyon panosunu bozabilir.Bu nedenle kompanzasyon panosu kurulumunda sistemde  güç ünitesi de varsa  kompanzasyon pnaosuna ,harmonikleri süzen aktif harmonik filtresi grubuda mutlaka kurulmalıdır.


6.2-Akıllı Sayaç  Uygulamaları:Sanayide ve konutlarda saat 22.00 den sonra elektrik birim fiyatları düşük olarak tutulmaktadır.Bu nedenle bu tarifeden yararlanmak için akıllı sayaç taktırılması durumunda,bu sayaçlar tüketimi saate göre işlediğinden,indirimli tarifeden yaralanılabilir ve bunun için konutlarda çamaşır-bulaşık makineleri-fırın ve ütü  bu saatten sonra çalıştırılabilir sanayide ise imalatın ağırlığı bu saatlerden sonraya kaydırılabilir.


Not:Mesken abonelerinde,tek fazla beslenen abonelerde,bağlantı gücü 9 kw olan abonelere reaktif enerji tarifesinden yararlanabilmeleri imkanı olmadığı için kompanzasyon panosu kurmalarına gerek yoktur.


6.2.1-Bağlantı gücü 9 kw ın üstünde olan trifaze bağlantılı işyerlerinde Her türlü konut vs için rexaktif marka prize takılan ve elektrik tüketiminde % 25 tasarruf sağlayan mini kompanzasyon panolarını kullanmak.Firma: Rexaktif Tlf No:0212.2437386


7-Kablo çaplarını ve asansör beyan yükünü(kısaca asansör moturu vs) asansör trafik hesabına göre  doğru olarak hesaplamak ve seçmek.


8)-Yapılacak tüm Havalandırma-Isıtma-Basınçlı Hava tesisatlarında kullanılan elektrik motorlarının %30 tasarruflu frekans inverterli-hız kontrollu olmasını şart koşmak.Motorların bulunduğu odalar ve Makine dairelerinde doğal hava akımını sağlayacak kadar yeteri kadar büyük alan seçmek suretiyle motorların ısınmasının önüne geçmek.


9-Asansör makine dairesi boyutları havalandırma ve çalışma açısından yeteri kadar-ilgili yönetmeliklere uygun büyüklükte olmalıdır.Bu anlamda ; Şahıs+yük  asansörlerinde;

320-630 kg için………250x370x200 cm ,   800-1000 kg için…..320x490x240  cm olmalıdır.


10-Gün ışığından daha fazla yararlanmak için mahal alanının % 10 un daha fazla büyük cam alanı seçmek. Bu anlamda salonlar için,salon alanının %15 kadar bir alanı cam alanı olarak seçmek.


11-Elektrikli cihazların bağlandığı fişlerin anahtarlı olması ile,cihazın çalıştırlma sonrası bu fişin anahtarı kapatılarak bekleme konumu pratik olarak ortadan kaldırılabilir.


12--75W lık normal akkor Flamanlı ampul  ışık şiddetinde,90 derece geniş aydınlatma şiddetli E27 duylu 4 W lık enerji harcamalı LED ampulü odalar için kullanmak en uygun çözümdür.


12.1--Veya normal ampul gibi aynı değerlerde fluoresan tüp LED lamba kullanılabilir.LED ampullare odalarda n 2-3 tanesi avize düzeni içinde kullanılarak yeteri kadar aydınlatma sağlanabilir.Örneğin 4x4=16 m2 bir oturma odasına 16*90=1440 Lm lik ışık akısını karşılayan 100 W lık akkor flamanlı ampul giderken,aynı ışık akısını karşılayan gün ışıklı LED ampul ise  754 Lm ışık akılı 2 adet 4 W lık LED ampul karşılar.


12.2--Yine aynı 1440 Lm lik ışık akısını aynı zamanda 1 adet 20 W lık kompakt fluoresant ampul de karşılar .Bu durumda kompakt fluoresant ampul kullanılması yerine 2 adet LED ampul kullanılması halinde kompakt fluoresant ampule göre 2x4=8/20=0,4…% 60 tasarruf yada akkor 100 W lık Normal flamanlı  ampul kullanılması yerine 2 adet LED ampul kullanılması halinde 2x4=8/100=0,08…% 92  tasarruf  sağlanacaktır.


13--Mahal Alanına Bağlı Ampul Sayıları Tablosu

Mahal
Alanı-m2

75 W lık Akkor Flamanlı Ampul Sayısı
(Ekonomik verim:
cnf=1000)

20W lık Kompakt Fluoresant Ampul Sayısı
(Ekonomik Verim:
cfk=10.000)

4 W lık LED Ampul Sayısı
(Ekonomik Verim
cLED=31250)

10

1

1

2

15

1

2

3

20

2

2

4

25

2

2

5

30

2

3

6

40

3

4

8

50

4

5

11

75

6

7

16

100

8

10

21

 

Hesap Ayd.Akısı  k=90 Lm/m2 kabulü altında yapılmıştır.

c=ömür/(fiyat-verim) sayısı 
cnf=1000/(100W/100W)*1 TL=1000
ckf=10.000/(20W/100W)*5 TL=10.000
cLEDf=50.000/(4W/100 W)*40 TL=31250

 

4—Havalandırma ve Klima   Tesisat Uygulamaları Olarak:


1-Klimalarda A+  veya A+++ sınıfı klima alınmasıyla % 20-40 oranında tasarruf sağlanabilir.


2-Klima yerine tavan tipi aspiratörler kullanılabilir.Ve bu şekilde ABD de evlerin % 75 inde kullanılan klima yerine,tavan tipi vantilatör kullanımıyla ,elektrik maliyetinde % 97 tasarruf sağlayabilmektedir.


2.1-VRF  Klima dış ünitelerini-Klima Santrali paket soğutma ünitelerini çatıda-terasda yerleştirmek ve bunların çevresinde yeşil alan(çim-küçük bodur ağaçlar) yaratmak suretiyle klima verimlerini yükseltmek.Yapılan bir mukayeseli işletme giderleri-maliyeti analizinde VRF Klimanın,fancoilli sisteme göre % 30 daha ucuz olduğu saptanmıştır.


3-Klima sistem seçiminde mukayeseli işletme maliyeti analizi yaptıktan sonra  ya VRF Klima yada fancoillli klima sistemini tercih etmek.


4--Kullanılacak fanların hız kontrollu olanlarının tercih edilmesi veya mevcut fanlara hız kontrol ünitesi takılması 


5--Otoparkların havalandırmasında küçük otoparklarda pencere bırakmak veya kurangulezli perncere bırakmak 


6--WC havalandırma bacasını bodrum kat tavanına kadar indirmek suretiyle gerekirse yeni havalandırma bacaları bırakmak suretiyle doğal havalandırma imkanı sağlamak suretiyle cebri havalandırmayı desteklemek.-Havalandırma fanı çıkışını en üst kot ile en alt kot arasında çekiş yaratmak için havalandırma bacasına bağlamak


7--.Küçük otoparklarda kanallı sistem yerine perde üzerinde bir dolu bir boş olacak şekilde 20 mm lik karot delikleri açıp,25-30 cm lik vantilatörlerin alnını bu perdenin üzerine tam öptürmek ve bu vantilatörleri sabah 07.00-08.00 arasına ayarlamak suretiyle , taymıra bağlamak.


5—Peyzaj ve  Mimari Uygulamaları Olarak:


1- Bir evin 100 m2 yerine 210 m2 çıkması daha fazla enerji ve su israfı anlamına gelebiliyor. Binanın rüzgar ve güneşe karşı pozisyonu yakıt faturasında % 25 artış anlamına gelebiliyor.


2--Binanın önünde,bina olması veya pencerelerin batıya bakması % 25 oranında enerji israfına yol açarken, pencerelerin kuzey yada güneye bakması enerji tasarrufu anlamına gelecektir.


3-Çatı rengi seçiminde açık renk çatı malzemelerinin seçimi  ile evin üzerindeki sıcak ada olayı ortadan kalkacak havalandırmadan da tasarruf edilebilir.Daha geniş saçak yapılması-yapraklı ağaç dikimi-güney ve batı cephelere  tente yapımı ile soğutmada % 25 enerji tasarrufu imkanı sağlanabilir.


4-Evinizin kuzeyine yada batısına yaprak dökmeyen bodur ağaçlardan bir rüzgar çiti yaparak evinizi kışın soğuk rüzgarlarından koruyabilirsiniz.Rüzgar çitinin yüksekliği, evinize olan mesafenin yarısı kadar olmalıdır.Ve bu imkan ısıtmaya gidecek enerjinin min % 15 ini tasarruf etme imkanı oluşabilir.Ormanlarda yazın sıcaklık orman dışı alana göre 5-8 C daha düşük ve kışın ise 2-8 C daha sıcak olmaktadır


5--Binanın önüne 50x50x80 cm açılacak çukurlara çınar-ıhlamur-at kestanesi-akasya-leylak dikmek-Fransız Balkon yapmak- küçük harcamalarla yapılabilecek- Sitelerde yoğun ağaçlandırma-süs havuzu-pergole-çardak-bisiklet yolu-basit kaykaylar  yapmak  ileride dönüşü olacak uygulamalardır.


6-Yazın kullanılan suyun % 40 bahçelerin sulanmasında harcanıyor.Bu nedenle çimlerin uzunluğunu 5 cm sabitleyin ve biçilen çimler yerinde bırakın gerekirse kurakçıl peyzaj-türleri kullanın.


7-Tüm sulama sisteminde zaman saatli damlama sulama veya sabit-seyyar spring-yapmurlama ile  sulamak.




Makalenin İzlenme Sayısı : 238

Eklenme Tarihi : 21.10.2021

Önceki sayfaya geri dön.