Kalorifer Tesisatı Uygulama
Kuralları
1--Bina Kalorifer Tesisatı:
1-Mahal İçi Tesisat:
1.1--Boru Çapı Seçimi: Kombi tesisatının sağlıklı çalışması yani pompanın,en
uç noktada bulunan radyatör içinde bulunan sıcak suyu çevirebilecek kadar
basınç yaratmasının tek yolu,döşenecek kalorifer boru çaplarının belli değerden
aşağı çekilmemesi ile mümkündür.Yani bir üst çap uygun iken bir alt veya
iki alt çap uygun değildir.
1.2--Mahal Isı Kaybı Hesabı-Pratik Hesap
1.2.1- Radyatör uzunluğu boyu-L(m)--(İstanbul
için)- PKKP-600 panel
Ara katlar ve ara odalarda , Alan m2 si……7,5 ile
çarpılabilir.,
Köşe odalar ve üst katlarda Alan m2 si……8
ile çarpılabilir.
Örnek: 20 m2 lik bir köşe salonda gidecek radyatör
uzunluğu L=20x8=160 cm veya 10 m2 ara oda için L=10x7,5=75 cm radyatör
gider.
Banyolar için en uygun çözüm havlupan dır.
1.2.1.1--Radyatörlerin Seri veya Paralel
Bağlanması:Radyatörlerin sıcak su
hattı art arta seri olarak bağlandığı gibi bir kollektörden kılıflı boru ile
mobil- tek tek paralel olarak da bağlanabilir.Toplam radyatör boyu
dairenin ısıtma gücünü verirken , pompanın harcayacağı direnç-basınç ise
toplam radyatör boyu ve bağlama şekli ile ilgildir.Kaloriferli sistemde verimi
ifadesi için,daireden çekilen ısıtma kapasitesi/kazan kapasitesi oranı
olarak tarif edersek,bir dairede sistem verimi ne kadar yüksek ise
kazandan gelen sıcak su ile ısıtma alanı-daire o kadar yüksek ısıtılır yada
aynı sıcaklık için daha düşük yakıt harcanır .Bunun matematik ifadesi olarak
Q=n.Qk olarak yazarsak ,sistem verimi (n)arttıkça kazandan gelen sıcak su o
kadar verimli kullanılmektedir.Bu ise bir ölçüde bağlama şeklinde de
bağlıdır.Seri bağlamada radyatör dirençleri,paralel bağlamaya göre daha yüksek
olduğu için verim daha düşüktür.Öte yandan paralel-mobil bağlamanın
sistem verimi direnç ifadesi düşük olup verim ifadesi direnç ile ters ilişkili
olup ,seri bağlamaya göre daha yüksektir.
Örnek:1 m lik 5 adet radyatör seri bağlananırsa sistem
verimi ns=1/(1+1+1+1+1)=0,2 iken,paralel bağlamada np=1/Rp
1/Rp=1/1+1/1+1/1+1/1+1/1=5 Rp=0,2 olup np=1/0,2=5 olur. Yani katsayılar 1
kabul edilirse paralel bağlamada verim np=5>ns=0,2 den daha büyüktür.100 m2
daire için radyatörler seri yerine mobil bağlandığında verim ve ona bağlı yakıt
gideri % 25-30 daha düşük çıkmaktadır.Mobil-paralel kılıflı boru bağlantısı
daha yüksek ısıtma gücü-daha düşük yakıt giderei-daha düşük elektrik(düşük
dirence bağlı düşük pompa gücü) gideri anlamına gelmektedir.
Elektrik devrelerinde olduğu gibi Seri bağlamada
direç ifadesi R=R1+R2+... paralel-mobil bağlamada ise 1/R=1/R1+1/R2+....
olur.
Sonuç:Mahal içi bütün radyatörler mecbur kalmadıkça
kılıflı boru ile paralel bağlanmalıdır.
1.2.2—Daire içi borulama da dikkat edilecek hususlar:
a)-Toplam daire içi Radyatör boyu 6m
den küçük ise tüm kalorifer gidiş-dönüş boruları 3/4” çekilir
b)- Toplam daire içi Radyatör boyu 6m den
büyük ise tüm kalorifer ana gidiş-dönüş hattı 1” dal(branşman) hatlar ise
gidiş-dönüş boruları 3/4” çekilir.
1.3--Radyatörlerin Bağlanması
a)-Radyatör boyu 1,2 m üstündeki radyatörler
(PKKP-600 radyatörler) çapraz bağlanmalıdır:
Kısaca ; kalorifer gidiş üst soldan giriyorsa dönüş
borusunu da çaprazından yani alt sağdan çıkmalıdır.Bunun nedeni; radyatör
içinde su dolaşımını daha dirençsiz hale getirmek-su dolaşımını iyileştirme
amacıdır.
b)-Radyatör boyu ; 1,2 m nin altında
ise, radyatör gidiş ve dönüş boruları aynı tarafa bağlanabilir.
c)-Radyatörler
bağlanırken pürjörlü taraf hafif yukarı doğru ğim verilecek şekilde montajı
yapılır ise burada birikecek havanın pürjör ile atılması sağlanmış olacaktır.
d)-Radyatör Montajı:Radyatör rekorlarının montajında
a)-Doğalgaz macunlu keten kullanılır.Sadece keten kullanılrsa,keten kaloriferin
sıcak suyunu yiyince çamura döner ve sızdırır.Bu anlamda anahtar doğalgaz
macunudur.Teflon bant ise kalorifer hatlarında bu işi çözmez. b)-Radyatör
rekorları için 11 numara aylan anahtar gerekir ki bu olmadan sıkma işi
gerçekleştirilemez.Ve rekorların yada çevirenin dönüş yönü her zaman onu
çeviren alyanın-anahtarın dönüş yönü sağa doğru-saat yönünde sıkılır ters yönde
gevşetilir.Rekorlarda ise çeviren her zaman saat yönünde sıkılr.Diğeri ise
sabit kalır.
f)-Plastik borular ; plastik boru kaynağı
yapılırken,kaynak uzunluğu kesinlikle 15 mm yi aşmamalı-18 mm çıktığında boru
çapı daralmakta-20 mm ise tamamen tıkanmaktadır.Tıkanan boruda ise radyatöre su
gitmeyeceği için radyatörün ısıtması söz konusu olmayacaktır.Bu nedenle
kaynak uzunluğu kesinlikle 15 mm sınırında tutulmalıdır.
g)-Radyatörler için reglaj-su akışı için
dengeleme yapılmalıdır.Bunun için ilk radyatör kısılırken,en son
radyatör en sona kadar açılır.Bu şekilde radyatörler dengeli ısıtma
yapar.Gerekirse radyatörlere termostatlı vana da takılabilir.
h)-Kombiler düşük sıcaklıkta(kazanlar 90-70—kombiler
70-55 C) çalıştığı İçin Isı Kaybı Hesabı,radyatör boyu kazanlı sisteme göre %30
arttırılmalıdır.Yani 1,3 çarpılmalıdır.
k)--Düşük sıcaklık kalorifer tesisatı(Döşemeden
ısıtma+kaloriferli) 45-50 C için uzun radyatör kullanımı.
1.4--Kalorifer Tesisat Borulaması:
1.4.1--Kalorifer Borularının Döşenmesi: Binada mahal içi kalorifer boruları
döşenmesinde iki yol olabilir.Normalde borular döşenir ve üzerine şapı atılır
yada kalorifer borusu geçen yerlereiçin kanal oluşturulur.Bunun için şaptan
evvel 5x10 cm kalaslar döşenir ,şapı atılır-şap kuruduktan sonra şapın
helikopter ile düzeltmesi yapılıp-5x10 cm ler çıkarılıp,kalorifer boruları
döşenir.Ardından kanal harç ile kapatılır.
1.4.2--Daire içinde Kullanılacak borular 1-Alüminyo folyolo boru 2-PE kılıflı boru olabilir.PE
borular kalorifer tesisatı sıcak suyuna oksijen girmemesi ve buna bağlı
korrozyon-delinme olmamamsı için oksijen bariyerli tipte seçilebilir.Kazan
dairesindeki gidiş-dönüş boruları ise dikişli siyah çelik boru olarak
seçilemelidir.Boru bağlantıları DN40 çapa kadar dişli,DN40 ve üst çaplar için
kaynaklı olarak yapılabilir.Uzun hatlarda boru genleşmesine karşı kompansatör
kullanılabilir.
1.4.3--Bina Kalorifer Boruları Duvar
Tespit Eleman(Kelepçe) Aralığı Tablosu:
DN15....2m // DN20-25.....2,5m //
DN32....2,7 // DN40-100...3 m- // DN125...5,5 m //DN150...6 m
Formül: L(m)=(Boru
çapı/4)/10+1,5 yani boru çapını 4 e
böl sonrada 10 a böl ve 1,5 ekle.
2--Kazan Daireleri:
2.1--Kazan Dairesi Havalandırması: Kazan dairesinde alt ve üs havalandırma yapılmalıdır.
Alt havalandırma için yerden min 40 cm yukarıda
50x50 cm sabit menfez-üst havalandırma içinde yaklaşık 2 m kotundan
yukarıdan aşağıya doğru yine 50x40 cm kanallı havalandırma yada tavandan
50 c m aşağıda 50x50 cm vasistaslı pencere yapılabilir.
2.2--Kazan Dairesinin Kaçış Kapıları: Kazan dairesi için biri
içe-merdivene ,diğeri dışarıya doğru olmak üzere 2 adet kaçış
kapısı olması gerekir.Eğer kazan dairesi 2 Bodrum kat da ise dışarı
açılan kapıyı,otopark rampasına açmak- suretiyle hem dışarıya hem de ana
merdivene ulaşmak mümkün olabilir.Eğer Kazan dairesi 1.Bodrum kat da ise
ana merdivene bir kapı bırakılır ve dışarı çıkmak için isebahçe tarafında
kurangulez tarzında zemine doğru yükselen bir merdiven yapılmak suretiyle çıkış
sağlanmalıdır.
2.3--Kazan ve Kombi Bacası:Kazanın bacaya direk ve 30 derece eğimle bağlanmasıher
kazan için ayrı ayrı çift cidarlı paslanmaz çelik baca kullanmak suretiyle baca
çıkışı sağlanabilir ve ayrıca, baca altında kurum temizleme kapağının
bulunmasıda gerekir.Kombilerin ve şohbenlerin hermetik(pencereden bacalı) baca
kullanılabilir.
2.4--Kalorifer Kolon Boruları:Kalorifer Boruları Kolon şemasında her kolonun Bodrum
Kata inişinde 45 derece kırmak suretiyle bodrum tavanında ana hata
bağlamak ve 45 derece kırılan boruların üstüne de kosva (kolon boşaltma vanası)
konulması gerekir.
2.5--Doğalgaz Kazan Seçimi:Kazanların atmosferik brülörlü,yüksek modülasyonlu
dilimli kazan olması gerekir.,Yoğuşmalı kazan veya kombiler seçilmelidir.
2.6--Doğalgaz Bağlantıları:
6.1--Kazan dairesi doğal gaz vanasının kazan dairesi
dışında ve de kazana bağlanma noktasında
olması.
6.2--Doğalgazlı Kazan dairesi için aydınlatmanın
tavandan 1 m aşağıda duvarda olması
gerekir.
7--Kazan beslemesi için temiz su hattından
kazana hat bağlanması
gerekir.
8--Kazan dairesi pis suyu için ızgara kanal yapılması
ve pis su tesisatına patlama riskine karşı sifon ile bağlanmalıdır.
9--Kazan dairesinde 1 adet yangın tüpü bulundurulması
gerekmektedir.
10--Kazan için 20 cm lik betonarme kaide yapılması
gerekir.
11--Kazan dairesi için zeminin pürüzlü seramik ile
kaplanması gerekir
12--Kombilerve Kazanlarda Verimlilik İçin
Otomasyon
:
12.1--Üç Yollu Vana Kullanılması:Üç yollu Vana Kullanımı:-Kalorifer kazanlarında gidiş
ile dönüş boruları arasında 3 yollu vana kullanılacaktır.
Kazan dairesinde kazandan çıkan gidiş-sıcak su alttan
pompa kolektörüne girer ve pompadan ana gidişe basılır.Dönüş hattına kapalı
genleşme deposu bağlanır kazana bağlanır.Kazan dairesinde kazan gidiş ve dönüş
hatları arasına 3 yolu vana konularak,kazan dönüşünden kazan gidişe bağlantı
yapılırak, kazana dönmeden gidişe katılır.Bu şekilde dönüş suyu
sıcaklığındanyararlanmak için dönüş suyu belli oranda gidişe katılarak
ısı tasarrufu sağlanır.Ayrıca üç yollu vana kullanmanın ikinci bir faydası
kazanın daha çabuk ısınması mükün olur.Aksi takdirde kazanda üretilen sıcak su
doğrudan tesisata basılırsa kazanın rejim haline gelmesi uzun sürer..3 Yollu
vananın hareketi-açılma oranı için gerekli sinyal kazan-gidiş ve dönüş
hatlarına konulan kazan suyu sıcaklık ölçüm farkının bir kumanda devresi
kontrolü ile yapılır.
12.2--Ekonomizer Kullanılması:Kazan çıkışında baca girişine ekonomizer-baca
gazı ısı geri kazanım sistemi konularak,kazana dönen suyun ön ısıtması
ekonomizerde sağlanmak suretiyle yakıt tasarrufu sağlanacaktır.
12.3--Kazan ve Kombi İçin Dış ve İç Ortam Termostadı
Kullanılması:
a)--Kazan brülörü için iç ortam termostadı ve dış
ortam termostadı konulur.İç ortam termostadı 18 C ye ,dış ortam termostadı ise
16 C ye ayarlanır.Sıcaklık bu değerlerin altına düştüğünde brülör devreye
girer. Sıcaklık bu seçilen eşik değerlerin altına düştüğünde brülör devreye
girer.
b)--Kombiye bağlı iç ve dış ortam termostadı
kullanmak
c)--İç Ortam Termostadı Kullanmak:Kazana veya Kombiye Bağlı İç ortam termostadı
ile Ortam ısısını genelde düşük tutmak mümkün olur.Bu anlamda odalar için 19-20
derece -yatak odaları için ise 18 C uygun
değerlerdir.
12.4--Radyatörlerde Termostatik Radyatör Vana
Kullanılması:
a)--Ortamda her 1 derece sıcaklık değişimi ortlama % 6
tasarruf sağlayabilmektedir.
b)--Her radyatör için termostatik radyatör vanası
kullanmak % 30 enerji tasarrufu sağlariken,bu durumda yoğuşmalı kombi kullanımı
ile yıllık yakıt tasarrufu % 20 lere ulaşabilmektedir.
c)--Termostatik radyatör vanası radyatör sıcak su
girişine takılır.(0,*,1,2,3,4,5) olmak üzere 7 kademeli ayar sklası ile 6-28 C
aralığında sıcaklık ayarı yapılabilir.Örneğin Salon radyatörü 4 konumuna
getirilirse 24 C sıcaklığı otomatik olarak ayarlamaya çalışır.Oda soğuyunca
sıcak su geçişini arttırır-ısındıkça kısamaya başlar.Algılama elemanı
termostatın içinde olup,oda ısındıkça sıcaklıkla genleşir ve vana gövdesi
içindeki salmastra milini iterek vananın kapanmasını sağlar.
d)--Radyatörün arkasına parlak yansıtıcı değil siyah
yansıtıcı panel koymak.(araştırmaya göre siyah panel koymak oda verimini
artırıyor)
12.5--Doğalgazlı kazan seçiminde Yoğuşmalı kazan veya
kombiler seçilmelidir.
12.6--Kalorifer suyu su sıcaklığını ölçen bir
sensörle kazan brülörü kumanda ettirilerek gereksiz sıcak su
ısıtması yapılmaz ve bu suretle tasarruf sağlanabilir.
12.7-- İnverterli Sirkülasyon Pompası Kullanmak:Kaloriferli kazanların,sirkülasyon pompaları 3
hızlı-inverterli olması
gerekir.
12.8--Yılda iki kez baca gazı analizi yaptırılarak,kombi-kazan brülör ayarları
yeniden ayarlanmalıdır.
3-- Kalorifer Tesisatında Merkezi Sistem:
3.1--Binalarda
Enerji Performansı Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair
Yönetmeliğine (R.G.S : 27539-01.04.2010 ) göre toplam kullanım
Alanı-……..m2<2000 m2 olan binalarda Merkezi Kalorifer Tesisatına ve Kazan
Dairesine gerek olmayıp,Kalorifer Tesisatı Kombili Olarak yapılacaktır.
3.2--Merkezi kazan tesisatında kalorifer yakıt
paylaştırılması
2.1--Yakıt Paylaşım Yöntemi:
a)--Ön ödemeli-kartlı kalorimetre ile yakıt
gideri paylaşımı
b)-Ön ödemesiz-kablolu kalorimetre uygulaması
ile yakıt gideri paylaşımı.
Kartlı kalorimetre ile kablolu kalorimetre uygulaması
maliyet olarak yakın olup- kartlı kalorimetre kullanılması daha
uygundur.Bu sistemde bina yöneticisi akşamdan kazanı yakıp işe
gitmekte-doğalgaz yakıt faturası için bilgisayarına bağlı program ile
kalorimetrenin kartına önceden örneğin 100 kontür-100 TL lik yükleme yaptığı ve
kart sahibi bunu kalorimetresine okutmakta olup ,daire sahibi sadece ödeme
yaptığı parası-kontürü kadar kadar ısınabilecektir.
Kablolu kalorimetrede ise ısındıktan sonra gider
paylaşımı olacağı için,daire sahibi 1 aylık ödemesini yapmadan yönetime
borçlanacaktır-Bu durumda daire sahiplerinden bazıları yönetime para ödemesi
yapmadığı için binanın merkezi kazan doğalgaz faturasını
ödeyenemeyecektir.Bu nedenle tavsiye edilen ön ödemeli yani kartlı
kalorimetre kullanılması olacaktır.
2.2--KalorimetrelerinBağlanması:
a)--Kalorimetre yani ısı sayacı daire önünden çıkan
bir çift kalorifer gidiş-dönüş hattının dönüş hattına bağlanacaktır.Kat da her
daire için bir çift gidiş ve dönüş borusu çıkmasının nedeni tek boru ile
dağıtımda bazı dairelere sıcak su gidemeyeceği için yol açacağı ısıtma
dengesizliği problemine karşı çözüm olarak kullanılmaktadır.
b)--Kat da her daire için,örneğin kat da iki daire
varsa her iki daire için her daire kapısı önünde veya şaftta, tıpkı temiz su
borusu gibi bir çift boru düşeyde çıkacak aynı düşeyde ki daireler çıkan bu bir
çift borulara bağlanacaktır.
c)--Bodrum kat da bu borular kosva vanaları konularak
toplanıp-dönüş hattı genleşme deposu ile kazana –gidiş hattı ise pompa grubu
kolektörüne bağlanacaktır.Ve pompa olarak 2 adet yani ikiz tip 3
hızlı sirkülasyon pompası kullanılacaktır.
2.3--Kombili Sistem-Merkezi Sistem İmalat Maliyeti
Karşılaştırması:
a)--Kalorimetreli merkezi kazan(kalorifer ve doğal gaz
tesisatları bağlanmış+doğalgazlı ocak-hermetik şohben bağlantıları dahil) ile
kombili sistem(daire içi kalorifer ve doğal gaz tesisatları ve kombisi
bağlanmış) sistem maliyeleri merkezi kazan sisteminde daire başına
yaklaşık 5000 TL
b)--Kombili sistemde ise 3500 TL civarında
olup-aradaki fark daire başına 1500 TL civarındadır.
2.4--Yakıt Paylaşım Sisteminin Kurulum ve Teslimi:Bina sahibi kartlı kalorimetreleri ve kurulum
programını ve yönetici bilgisayarını Alarko techem-İsta vs firmalarda satın
alacak ve ciddi doğalgaz-kalorifer tesisat müh. firmasına tüm kalorifer
ve doğal gaz sistemini yaptıracaktır.İmalatın bitiminden sonra
kalorimetre kartlarını ve bilgisayarı yöneticiye teslim bir tutanak ile edecek
,yöneticide kartları daire sahiplerine yine bir tutanakla teslim
edecektir.Yönetici ise kalorimetrelerin alındığı firmadan,kurulum programı
kurdurup-kartlara nasıl kontür yükleneceği eğitimi alacaktır.Daire sahiplerine
ödemeleri kadar kontürü bilgisayar yardımıyla kontür yükleme cihazı ile
yükleyeceklerdir.
2.5--Daire içi radyatör dağıtımı ya kılıflı borular
ile paralel dağıtma yapılabilir yada radyatörler seri olarak bağlanır.
2.5--Merkezi Kalorifer Tesisatı Sistem Elemanları:
a)--1 adet yönetici bilgisayarı
b)--Daire sayısı kadar kartlı kalorimetre
c)--Yakıt Gideri Paylaşım Kurulum programı
d)--Daire sayısı kadar doğalgazlı hermetik sıcak su
şohbeni
e)-1 adet dilimli-atmosferik brülörlü-yoğuşmalı
kalorifer kazanı
f)--1 adet baca bağlantılı ekonomizer
g)-kazana bağlı iç ve dış ortam termostadı
h)--Çift cidarlı paslanmaz çelik baca
k)-alt-üst havalandırma pencereleri
l)-1 adet 3 hızlı ikiz sirkülasyon pompası ve 1 adet
kapalı genleşme deposu
k)--kazan dairesi içi fayans kaplı-kazan için 20 cm
kaide-duvardan aydınlatma-dışa ve içe açılır 2 adet kapı.
l)--kazan gidiş-dönüş ü arasına 3 yollu vana
m)--Yeni Enerji performans yönetmeliğine göre
Radyatörlerde termostadlı radyatör vanası kullanılması gerekmektedir.
n)--İşyerlerinde Boylerli merkezi sıcak su sistemi
kurulmalıdır.Bu sistem çift serpantinli güneş kollektörü bağlantılı olması
halinde sıcak su üretiminde tasarruf sağlanacaktır.
4-Sıcak Su Üretimi İçin Güneş Enerjisi
Kullanımı:
4.1--Güneş enerjisi ile sağlanan sıcak su ile
boyler yani sıcak su sistemini beslenebilir.
4.2--Güneş kollektöründen gelen sıcak su çift
serpantinli boylere girere ve oradan tekrar güneş kollektörüne geri döner.
4.3--Güneş enerjili destekli Çift serpantinli
boylere giren sıcak su hattı boylerden ısısını alıp sıcak su musluklarına
gider.
4.4--Güneş enerjili sistemlerde donmaya karşı ya
antifriz kullanılabilir yada sistemdeki su boşaltılabilir.
4.5--Isıtmada Kombi Kullanımı:Daire içinde Kombi kullanımı ile hem sıcak su
üretimi yapılır hemde kalorifer ısıtması yapılır.Bacalı Kombiler banyoya ve 8
m3 den az hacimli yerlere konulması uygun değildir.Hermetik(Penecereden gaz
çıkış borusun dışarıya uzatıldığı) kombiler mutlaka dış duvara veya ona yakın
bir bir yere monte edilmeli,kombi gaz borusu binadan dışarıya(aydınlığa olmaz)
verilmelidir.Modern kombiler ile 30.000( iyi izolasyonlu binada 300 m2 için)
-40.000 kcal/h ısı kaybı karşılanabilir.Kombi yerine kat kaloriferi
kullanıldığında sıcak su kullanımı talep edilirse kazana ayrıca
dışarıdan bir boyler ilave edilmelidir.Kısaca kat kaloriferlerinde kombi gibi
sıcak su üretimi yoktur.
4.6--Sıcak Su Üretiminde Şofben Kullanımı:Sıcak su üretimi için hermetik şofben de
kullanılabilir.Özellikle merkezi ısıtmada sıcak su üretimi için mufaklarda
hermetik şofben kullanılabilir.Alev sönmesi ve lodoslu havalarda ortaya
çıkan baca tepmesine karşı gazı anında kesen emniyet sistemleri hem şofben hem
kombi hemde sobalarda mevcut olmalıdır.
5--Sobalı Isıtma:Daire ısıtmasında atmosferik brülörlü bacalı sobalar
kullanılabilir.Baca bağlantıları kısa tutulmalı ve bu sobalar ortam
havasını tükettiği için 5 m3 den küçük hacimlere yerleştirilmemelidir.Bu
sobalar bacalı olduğu gibi hermetik tiptede olabilir.Hermetik doğalgaz
sobalarında yanma havası kendi silindirik sac hermetik bacasıyla yanmış gazları
ortadaki borudan verirken,onun etrafındaki borudan ise yanma havasını sobaya
verirler.Termostat ayarı ile istenilen sıcaklıkta otomatik ateşleme ile
yanar ve alev söndüğünde gazı kesen sistem vardır.
6--Kombi,Şofben,Kat Klaoriferi,Kazan,Doğalgaz
Sobalarının mutlaka TSE,CE,ISO 9001-9002 Blegelerin varlığı aranmalı ve emniyet
sistemleri niteliklerine dikkat edilmelidir.
7--Boru İzolasyonu:Tesisatta bulunan sıcak su boruları kendi çapları kadar
kalınlıkta hazır fabrike ısı yalıtım elemanları-mantoları-ceketleri ile
yalıtılmalıdır.
7--Kombi Seçimi: Kombi seçiminde ON-OFF çalışan kombiler yerine verimleri yüksek
modülasyonlu çalışan yoğuşmalı kombiler tercih edilmelidir.
7--Sıcak su üretimi için ;
1-Doğalgazlı hermetik şohben kullanılabilir.
2-Kazana bağlı merkezi boyler tesisatı yapılabilir.
3-Kazan beslemeli Merkezi boylerin yada daire için
küçük boyler kullanmak sureti ile üretilecek sıcak su işyerlerinde
veya isteğe göre konutlarda sıcak su ihtiyacını karşılayabilir.Öte yandan
çift serpantinli merkezi boylerden sıcak su sağlanmasında güneş
enerjisi-güneş kolektörlerinden yararlanılabilir.
3.1--Kombili sistemde yada merkezi kazan için
diğer bir yöntem olarak ; güneş kolektörlerine direk bağlantı yapılabilir.Çatıya
konan güneş kolektörlerinden gelen sıcak su hattı ,kombi soğuk su
hattına girebilir.Bu suretle Kombi sıcak suyuna ön ısıtma yapılmış olur.Kısaca
şehir şebekesi direk güneş kollektörüne girer ve oradan ısınan sıcak su kombiye
giriş yapar.Bu suretle sıcak su üretiminde güneş enerjisinden yaralanılmış
olur.Bu sistemde ayrıca güneş kolektörü için pompa kullanılmasına
gerek yoktur.Bu sistemde kgüneş kollektörüne gelen su su yumuşatma
ünitesinden geçirilip gelirse kollektörde -kazanlarda-kombilerde kazan
taşı oluşması önlenmiş olur.Güneş enerjili sistemlerde donmaya karşı ya
antifriz kullanılabilir yada sistemdeki su boşaltılabilir.
8--Radyatörlerde termostadlı radyatör vanası
kullanılması uygun olacaktır.Radyatörlerde mutlaka termostadlı radyatör
vana kullanılması uygun olacaktır.Ayrıca kalorifer tesisatında reglaj
yapılması önemlidir.. Normal radyatör vanalarında reglaj yapılmaz ise
kombi pompasının bastığı sıcak su ilk iki radyatörle kombi arasında dolanır
dururve diğer radyatörlere sıcak su gitmez.
Kısaca radyatörden uzaklaştıkça radyatör sayısı kadar
tur arttırılır.Bu anlamda normal radyatör vanası 4 tur atıyor ise en son
radyatör sonuna kadar açılır.Kombiye yakın ilk radyatör ¼-1 tur , ,2.
Radyatör 2/4=%50-2 tur,üçüncü radyatör ise 3 tur,son 4. Radyatör ise tam
açılır.
Öte yandan sıcaklıklarda dikkate alındığında bu
çevirme işlemi örneğin mutfak-18 C-yada1 tur eksiltilir veya salon kullanılıyor
ise 22 C için ayrıca 1 tur fazla arttırılır. Salon kullanılmıyor ise normal
radyatör gibi işlem
yapılır.
Bu tür ayarlama-radyatörlerde reglaj yapmak yerine 12
TL lik normal vana yerine 20-25 TL varilerek ayarlanabilir termostadlı radyatör
vanası da takılabilir.
8.1--Kombiye İç Ortam-Dış Ortam Termostadı Takılması: kombiye bağlı fiyatı yaklaşık 200-250 TL
olanbir iç ortam-dış ortam termostadı takılır.ve kombi iç ortam termostadı
18-20 C ye dış ortam termostadı 10-16 C ye ayarlanır.İşyerlerinde
ise iç ortam termostadı ise yine 18 C ye ayarlanır.Yapılan reglaj ve iç-dış
ortam termostadları ile kombi sürekli düzenli aynı ısıda çalışır veciddi
anlamda yakıt tasarrufu da sağlanmış olur.
9--Radyatör montajında Dikkate Edilecek
Noktalar:
9.1--radyatör
yerden 10 cm yukarıdan yada denizlikten 10 cm aşağıda olacak şekildebağlantı
yapılabilir.Montaj yaparken Radyatör askıları , askı ile rad.üst
veya alt yüzeyinden uzaklık ve radyatör vana ağzının ,kalorifer
borusuna bağlı halde olan vanaya yataydaki uzaklığı dikkate
alınacak şekilde aynı zamanda konsolların duvara bağlayan vida konsol vida
aralığında ortalanarak bağlanmış olmalı vede iki konsol
ayrıca askıyı ortalayacak şekilde monte edilir ve düşeyde son ayardan
sonra konsolun duvardaki 2.vidalarıda duvara dübellenip-musluk-radyatör
bağlantısı askı konsol üzrinde yatayda çizgide sağa-sola ötelenerek
bağlantı yapılır.
9.2--Ayrıca pürjör su çıkış deliğide aşağı bakacak
şekilde olmalıdır.Vede ayrıca ayarda pürjöre doğru %1 eğimle düşeyde konsol
montajı yapılmalıdır ki hava pürjör tarafında biriksin ev oradan pürjör
açıldığında havası atılabilsin.
10--Kaloriferli Binalarda Kazan Daireleri ve Bacaların
Uygulama Esasları
Kazan dairesi ve bacaların yapımında aşağıdaki
hususlara uyulur.
10--Kaloriferli Binalarda Kazan Daireleri ve Bacaların
Uygulama Esasları
Kazan dairesi ve bacaların yapımında aşağıdaki
hususlara uyulur.
10.1-- Kazan daireleri:
1--Kazan daireleri içe ve dışa açılan iki adet kapısı
olacak şekilde düzenlenmelidir.
2-- Kazan dairesinin kapıları yanmaz malzemeden
yapılmalı ve direkt merdiven boşluğuna açılmamalıdır.
3--Kazanların önü ve arkası ile sağ ve sol yanında her
türlü bakım-onarım ve müdahalenin yapılmasına imkan sağlayacak açıklık
bulunmalıdır.
4--Kazan dairesinde için gerekli olan temiz havanın
temini ve egzost havasının atılabilmesi için yeterli havalandırma
sağlanmalıdır. Bu işlemin sağlıklı olması için kuranglez yapılmalıdır. Alt ve
üst havalandırma açıklığı-penceresi sağlanmalıdır.Bunun için 50x50 cm2 iki adet
pencere yapılabilir ve pencerelerden birinden kanalla yer seviyesine
inilecek diğer vasistaslı pencere olabilir.
5--Soğuk bölgelerde ve sürekli kullanılmayan kazan
dairelerinde donmaya karşı tedbir olarak havalandırma panjurlarını otomatik
kapayan donanım yapılmalıdır.
6--Kazan kullanıcılarının kullanılan yakıt cinsine
göre eğitimleri yaptırılarak sertifikalandırılmaları sağlanmalıdır.
7--Pompalar:Kalorifer sirkülasyon pompaları,soğutma
grubu pompaları frekans kontrollu olması sağlanmalıdır.
10.2--Merkezi Isıtmada Kaskad Sistem Kullanımı:
1--Kaskad sistemlerde verim yoğuşmalı kombi kullanımı
ile %110 kadar çıkabilmektedir.
2--Tek kontrol panosu ile 12 kazana kadar kaskad
yapılabilmektedir.50.000 kcal/h lik kombiler ile 12x50.000=600.000 kcal/h
ısıtma sağlanabilir.
3--Kaskad sistemde bütün kazanlar modülasyonlu olarak
çalışabilmektedir.Kısaca binanın o anlık ihtiyacı kadar olan ısıyı
üretmek için kazanlar sırayla devreye girip-çıkmaktadır.Cihazların birinde
arıza olması durumunda diğer kazanlar bu eksikliği tamamlayabilmektedir.
4--Kaskad sistem bütünüyle duvara yerleştirileceği
için zeminde yer tasarrufu sağlanabilmektedir.
5--Kazanlar hermetik veya bacalı olarak
uygulanabilmektedir.
6--Baca gazı Emisyonu normal yanmaya göre COx %
80--NOx de ise % 90 daha düşüktür.
7--Sistem Tasarımı:Kombiler duvara sırayla yan yana
monte deilir.Her kombiye bir adet sirkülasyon pompası ve genleşme deposu bağlantısı
yapılır.Kombilerin sıcak su giriş ve çıkışları ortak kollekteörde toplanır ve
kollektörden çıkan gidiş ve dönüş hatları ile binaya ısıtma gidiş
ve dönüş hatları ile sıcak su basılır.
10.3--Çatıda Kazan Dairesi Uygulaması: Sıvı ve gaz yakıt kullanılması durumlarında kazan
daireleri, gerekli tedbirleri almak koşuluyla çatıda tesis edilebilir. Bu
durumda;
1- Statik hesaplarda kazan dairesindeki yüklemenin
etkisi dikkate alınmalıdır. (Çatı döşemesine gelecek yük için Yaklaşık
1000-2000 kg/m2 alınabilir.)
2- Çatının altında ve yanındaki mahallere rahatsızlık
verebilecek etkileri aktarmamak için yeterli akustik yalıtım uygulanmalıdır.Kazan
dairesi içinin taş yünü ile döşenmesi-Kazan altına 20 cm yüksekliğinde
betonarme+4 cm 32 dansinite strapordan oluşan kaide+kazanın altına titreşim
için lastik takoz koymak.Pompaları 15 cm kaidesine lastik kakoz üstünde koymak.
3- Kazan dairesinden çıkış için uygun merdiven(ana
merdiven+yangın merdiveni çatıya açılabilmeli) yapılmalıdır. Kapı ve pencereler
kaçış yönünde, kilitsiz ve kolay açılabilecek şekilde düzenlenmelidir.
4- Yakıt boru hattı doğal havalandırmalı(atmosfere
açık tesisat şaftı), kolay müdahale edilebilen(katlarda açılabilir kapaklı) bir
dikey tesisat kanalı veya merdiven boşluğunda duvara yakın olacak şekilde
düzenlenmelidir.
5- Havalandırma ve diğer kriterler bodrum kazan
daireleri ile aynı olmalıdır.
10.3--Bacalar:
1--Her kazan için standardına uygun ayrı bir baca
yapılmalıdır.
2--Kazan bacalarına şofben, kombi, kat kaloriferi ve
jeneratör gibi başka cihaz bacalarının bağlantısı yapılamaz.
3--Bacalar mümkünse bina içinde olmalıdır. Zorunlu
hallerde, bacanın bina dışında yapılması gerekirse soğumaması için yeterli ısı
yalıtımı ve yoğuşmanın korozzif etkilerine karşı -doğalgaz kazanları için çift
cidarlı-ses iletimine karşı iki cidar arsında cam yünlü olacak biçimde
paslanmaz çelik baca.Katı ve sıvı yakıtlı tesis bacaları dolu tuğla (içi
sıvalı) veya ateş tuğlası ile yapılabilir.Ayrıca baca topraklaması da
yapılmalıdır.
4--Bacaların en altında bir temizleme kapağı
bulunmalıdır.
5--Gaz yakıtlı kazanlarda temizleme kapağına ek olarak
drenaj düzeni-yoğuşma sularının kanalizasyona sifon ile bağlantısı
yapılmalıdır.
6--Bacalar, yanlarındaki bina ve engellerden
etkilenmeyecek şekilde en üst noktasından veya münferit binalarda mahya
kotundan en az 1 m yükseklikte olmalı ve üzerine şapka yapılmalıdır.
7--Bacalar mümkün olduğunca dik yapılmalı, zorunlu
hallerde ise yatayla en az 60ø açıda tek sapmaya izin verilmelidir.
8--Duman Kanalları, kolayca temizlenecek şekilde
düzenlenmeli, gaz analizi için üzerinde ölçüm delikleri bırakılmalıdır. Kanal
ana bacaya direkt ve %5 lik yükselen eğimle bağlanmalı 2 adet 45ø lik
dirsekten fazla sapma olmamalı ve 90ø lik dirsek kesinlikle kullanılmamalıdır.
9--Yüksek binaların bacalarında, genleşme ve bacanın
kendini taşıması için gerekli tedbirler alınmış olmalıdır.
10--Baca kesiti zorunlu olmadıkça dairesel olmalıdır.
11--Kombi Kullanım Bilgileri:
10.4--Bacalı kombilerde,
1--Kombi üzerindeki baca çıkış ağzı ile baca deliği arasında dikey olarak en az
33 cm
mesafe bırakılması gerektiği dikkate alınmalıdır.
2-- Cihaz iyi havalandırılan bir ortama monte
edilmelidir.
3--Cihaz, müşteri rızası ve talebi olsa dahi banyoya veya duşu, küveti olan
kapalı bir
odaya ve yatak odasına monte edilemez.
4--Cihaz dış ortama açık bir balkona monte edilmemelidir.
5--Baca şartlarının sağlanması şartıyla, kapalı balkona cihaz monte edilebilir.
6--Kombi askı kancasının döşemeden yüksekliği 1.9-2.1
metre arasında olmalıdır.
7--Kombi, set veya tezgah üstüne monte ediliyorsa,
kombinin alt tarafında en az 30
cm mesafe bırakılmalıdır.
8--Cihaz kapalı bir dolap içine monte edilmemelidir.
9--Hermetik kombilerde,
9.1--Atık gaz sistemi yatay pozisyonda uygulanmalıdır. Sokaktaki yağmur
suyunun,
cihazın içine girmesini önlemek için, dışarıya/aşağıya doğru %2 meyilli
yapılması
gereklidir.
9.2--Yoğuşmalı kombiler için, atık gaz sistemi yatay pozisyonda uygulanmalıdır.
Fakat cihazın drenaj bağlantısı bulunduğu için dışarıya/yukarıya doğru % 2
meyilli
yapılması gereklidir.
12--Formüller:
12.1--Mahal Alanına Bağlı Spilt
Klima Kapasiteleri
1--Mahal Alanına bağlı Soğutma
Yükü:………………Q(Btul/h)=610xMA(m2)+467
2--Mahal Alanına bağlı soğutma yükü
katsayısı…………...Kc(kcal/h)=210-0.6xMA
12.2--Daire Alanına Bağlı Kombi Kapasiteleri
1--Mahal Alanına bağlı Isıtma Yükü:………………
Qh(Kcal/h)=110xDA(m2)+500
2--Mahal Alanına bağlı Isıtma yükü katsayısı…………......
Kı(kcal/h)=160-0.2xDA
12.3--Kazan Dairesi İçin Formüller: 5 Katlı Binalar İçin yaklaşık formüller: Qk(kcal/h):Kazan
Kapasitesi
1--İstanbul İçin Isıtma Katsayısı….K=140--160
kcal/h/m2
2—Kazan Kapasitesi Qk(kcal/h)=Faydalı
İnşaat Alanı(m2)x(140 veya 160)
3—Kapalı Genleşme Deposu Hacmi…………....V(lt)=0,0015xQk-27
4—Doğalgaz Baca Çapı………………………….. db(cm)=0,00008xQk+16
5—Sirkülasyon
Pompası Debisi ……………………..Qp(m3/h)=Qk/20000
Pompa Basıncı Hm(mss)=(0,008x L(m)+3)x1.25
L(m):Kritik devre uzunluğu
6—Emniyet Ventili Çapı………………………… dem(mm)=0,00006xQk+17
7—Kalorifer kazan ana boru çapı……………… dg(mm)=0,00006xQk+29
8-- Kartlı kalorimetrili Merkezi Sistem Kalorifer ve
Doğalgaz Tesisat İmalat Maliyeti :
8.1 --Siteler İçin…. Br.Daire Maliyeti
F(TL)=4560-18,5xDaire Sayısı
9-- Kazan Dairesi Alanı- Önerilen …………
KDA(m2)=0,008 x Fayd.İnş.Alanı(m2)+ 8
10--Bina Kalorifer Boruları Duvar Tespit
Eleman(Kelepçe) Aralığı Tablosu:
DN15 için..........2m
, DN20-25 için........2,5m ,
DN32 için.........2,7 ,
DN40-100 için.......3 m , DN125 için.........5,5
m , DN150 için.........6 m
Formül: L(m)=(Boru çapı/4)/10+1,5
yani boru çapını 4 e böl sonrada 10 a böl ve 1,5 ekle.
Kazan
Dairesi Tasarımı-Önerilen-Bilgiler:
1—Mimari Uygulama İçin Toplam İnşaat Alanına Bağlı-Kazan
Dairesi Alanı Hesabı-Önerilen:
Toplam İnşaat Alanına Bağlı-Kazan Dairesi Alanı-Kazan
Dairesi Havalandırma Menfezleri –Baca-Tesisat Şaftı Ölçüleri
|
|
2 Ad.Havalandırma |
|
|
Faydalı |
Önerilen Kazan |
Alt |
Üst |
Doğalgaz Kazan |
1000 |
14 |
30x45 |
30x25 |
23 |
1500 |
18 |
30x45 |
30x25 |
28 |
2000 |
22 |
35*50 |
35x25 |
33 |
2500 |
27 |
40x60 |
40x30 |
37 |
3000 |
32 |
40x60 |
40x30 |
40 |
4000 |
42 |
45x70 |
45x35 |
46 |
5000 |
52 |
50x75 |
50x40 |
52 |
7500 |
70 |
55x75 |
55x40 |
64 |
10000 |
80 |
|
|
|
|
Formül: |
|
|
|
1.2-Yukarıdaki tabloya göre Toplam İnşaat
Alanına göre kazan dairesi alanı ve kazan dairesi pencereleri vasistaslı
üst havalandırma-yere kadar inen kanallı menfezli alt havalandırma
menfezi-penceresi—baca çapı ve merdiven kovasında bir daire içinde yer alan
tesisat şaftı ölçüleri bulunmaktadır.
2)-Kazan Dairesi Tasarımı:
2.1-- Bodrum kat da tasarlanabilir. Bu durumda kazan
dairesi havalandırma sı için gereken alt ve üst havalandırma
açıklıkları-pencereleri toprak altında kalıyorsa bu durum da ,bu pencereler
için kurangulez yapılmalıdır.
2.2—Kazan dairesi özellikle işyerleri için çatıda da
tasarlanabilir.Bu durumda :çift cidarlı paslanmaz çelik bacanın boyundan
tasarruf edilebilir.Çatı da iskan edilen kazan dairesinin oluşturacağı
gürültüsüne karşı kazan dairesi içinde uygun noktalarda
plastik dükap altı cam yünü ile duvarlarda ve kapıda ses yalıtımı
yapılabilir.Ayrıca yaz-kış sıcak su ihtiyacını sağlamak için kurulan bir güneş
kolektörü ,kazan dairesine direkt bağlanabilir.
2.3)-- Kazan bacası da 40 cm seçilirse , baca
yekpare olarak 40x80 cm yapılabilir ve bu baca ikiye bölünerek yarısı üst
havalandırma menfezi ı yarısıda kazan bacası için kullanılabilir.Kazan bacası
İçine doğalgaz kazanı için çift cidarlı paslanmaz çelik baca
yapılacaktır.
2.4)--Kazan Dairesinde Yerler pürüzlü seramik
kaplı olacak
2.5-Makine Projelerinde Uygulama
Kriterleri
1)-Kazan 20 cm yüksekliğinde beton kaide üzerinde
kauçuk tamponlar üzerinde monte edilecektir.
2)-Kazan dairesi aydınlatması tavandan 1 m aşağıda
duvarda yapılacaktır.
3)-Kazan dairesi dışında da ayrıca kazanın doğalgaz
vanası olacaktır.
4)-Kazan bacaya 30 derece açıyla bağlanacak
ayrıca,baca yere kadar indirilecek ve yerde baca kapağı olacaktır.
5)-Kazan-gidiş kolektöründen çıkan borular,katta daire
sayısı kadar bir çift gidiş-dönüş (katta dört daire varsa 4 çift=8 adet boru)
çıkacak ve borular en üst radyatörden 1 m yukarıda uçlarında hava almak için
pürjörler ile sonlanacaktır.
6)- Kalorimetreli ısı dağıtım sisteminde
kullanılan elemanlar
a)-Dönüş borularında kullanılan kalorifer için
kalorimetreler(kablolu veya ön ödemeli) ve sıcak su için ısı sayaçları
b)-Bunların yönetim odasıyla bağlantısını
sağlayan2X0,8 lik TTR kablo bağlantı.Ön ödemeli kalorimetre sistemde bu
bağlantı yapılmaz.Sadece ısı sayaçları için yapılmalıdır.
c)-Faturalandırma programını kullanan Yönetim
odası bilgisayarı.
2.6)-Sistemim Tasarımı:
Merdiven sahanlığında her daire için Bir çift
gidiş-dönüş borusunun sadece dönüş borularına önce a)-kalorimetreler için
vana+pislik toplayıcı+kalorimetre+selenoid vana+vana+kolektör ,
b)-Sıcak su için ise vana+ısı sayacı+pislik
toplayıcı+ısı sayacı+selenoid kullanılacaktır.
c)—Bu anlamda kalorifer için kalorimetre
b)—Merkezi Boylerden gelen sıcak su için ısı sayacı takılacaktır.
2.7)-Sistemde kullanılan cihazların yaklaşık
Fiyatları:
1--Okuma programlı bir sistemde Kalorimetre için fiyat
..... EU/adet ve ısı sayacı için ...EU/adet vede mbus toplayıcılı panel ....
EU-bu panele 2x08 TTR kablo çekimi yapılır.Ayrıca kalorifer suyunu kapatmak
için kablosuz bağlantılı selenoid vana takılmalıdır ki bu vananın fiyatı da
.... EU olmaktadır.Ayrıca mbuslu sistemde opsiyonel faturlandırma programı
..... EU dur.Eğer markezi boyler kullanılmaz ise ki ( şart değildir)
sıcak su ihtiyacı… hermetik doğal gaz şohbeni ile sağlanır.Bu durumda boylerden
gelen sıcak suyu okuyan ısı sayacı ve onu gerektiğinde kapayan kablosuz
selenoid vanaya gerek yoktur.
1--8 Daire İçin: Maliyet Hesabı:Okuma programlı(kablolu) kalorimetre…...... EU x 8
Daire=...... EU +mbus toplayıcı panel…..... EU+Opsiyonel Faturalandırma Programı…
.....EU=......+.....+2....=..... EUx2,1=...... TL daire başına maliyet…......
TL
2--Ön ödemeli sistemde ise kalorimetreler ön ödemeli
olup ön ödemeli kalorimetre fiyatı 250 EU olup-kredi programı-yazılımı 2000 EU
dur.
2--8 Daire İçin: Maliyet Hesabı: ön ödemeli kalorimetre…..... EU x 8 Daire=.....
EU +kredi programı yazılımı…...... EU=......+.....=...... EUx2,1=....... TL
daire başına maliyet….... TL
3--Büyük sisteler için (20 daireden sonra) ön ödemeli
sistem, altında ise mbuslu kablolu bilgisayar bağlantılı kalorimetreler
uygulanabilir.Hiçbir şey yapılamıyorsa normal su sayacı gibi ısı sayacı takılır
ve sayaçlar okunarak ısı giderleri hesaplanır.
4—Firma adresleri için Alarko, İsta vb.
firmaları veya internette google dan kalorimetre adı altında tarama
yapılabilir.
5—Ödemede zorluğu önlediği için Ön ödemeli olması
sistemler daha avantajlıdır.Bina yöneticisi, yönetim odasındaki bilgisayardan
daire sahiplerinin kartlarına hem kalorifer hem de sıcak su için ayrı
ayrı örneğin peşin ödenen 100 TL+100 TL lik kontör yükleyebilir ve daire
sahibi kartını sayaca okutarak 100 TL lik ısınma ve 100 TL lik sıcak su imkanı
elde edecektir.
6—Diğer bir sistem ise kablolu bağlantılı sistemde ise
kalorifer ve sıcak su ısı sayaçları,kablo veya telsiz ile yönetim bilgisayarına
gelir.Daire sahibin kullandığı kalori hesaplanıp,bunu ödemesi halinde ısı
sayacı açık tutulabilir Aksi durumda sayaç yönetici uzaktan kumadalı bağlantı
cihazı ile selenoid vanası kapatılacaktır.Bu sistem ön ödemeli sisteme
göre suistimale açık olabilir.
7—Başka bir yöntem ise radyatörlerde termostatik
vana ve pay ölçer kullanma ile sağlanır..Bu sistemde her radyatörün kullandığı
ısı radyatörün pay ölçeri ile ölçülüp ,kullandığı kalori yine ı ısı
sayaçlarında olduğu gibi kablo veya telsiz ile yönetim bilgisayarına
gelir.Ödeme bu bilgisayardan yapılır ve gereğinde yönetim ilgili
radyatörün pay ölçerini kapatır.
3)-Kullanılan kazan sistemi
1-- kaskad yani birkaç Kat kaloriferlerinin bir
kollektörde toplanması olabilir.Bu sistemde kat kaloriferleri 1 den fazla olup
ihtiyaca göre devre girerler.Kollektörde giriş ve çıkışlar aynı doğrutuda olmaz
ve kolektör çapı DN100 civarında olabilir.
2-Modülasyonu yüksek (örneğin 0,30 olabilir)
atmosferik brülörlü-ekonomizerli yoğuşmalı doğalgaz kazanı olabilir.0,30
modülasyonda kazan kapasitesi 200.000 kcal/h ise ihtiyaca göre
0,30x200.000=60.000 kcal/h e kadar düşebilir ki bu yazın sıcak su ihtiyacı
olabilir.
b)-Merkezi boyler kullanılabilir.Bu boylerden tesisat
şaftından çıkan sıcak su hatları sıcak su için kullanılan daire sıcak su
ısı sayacından geçip daireye girer.
9)—Sıcak su ihtiyacı için konutlarda a)-Belli daireye
kadar doğalgazlı hermetik şohben b)-Belli dairenin üstünde ise merkezi boyler
c)-İşyerlerinde ise merkezi boyler kullanılabilir.
10)-Merkezi boyler , çift serpantin ile
desteklenebilir.Bu durumda 1-Çatıda güney cepheye 30 C açıyla ki çatı yüzeyine
tam yatırılmış(çatı eğimi 30 C) yatırılmış Güneş Panelleri İle
sıcak su sağlanabilir ki özellikle yazın oldukça iyi bir uygulamadır.Özellikle
Bütün bir firmaya ait İşyerleri için kazana bağlı merkezi çift
serpantinli merkezi boyler kullanılması oldukça uygun bir çözümdür..Bu
boyler ile binanın sıcak suyu güneş enerjisi desteği +kazan
tarafından üretilir .
10)-Dairelerin sıcak su ihtiyacı için ısı sayacından
daireye giren kalorifer hattına bağlı daire içi boyler kullanılarak
sıcak su ihtiyacı sağlanabilir ki bu durumda merkezi boylere gerek yoktur.
11)-Kullanılacak sıcak su ihtiyacı için
kullanılacak sıcak ve soğuk su boru çapları DN20 seçilebilir
. Boyler-kazan sirkülasyon pompası
ise 0,5 m3/h-2 mss veya 1 m3/h-5 mss seçilebilir.
12)--Merkezi kazan sisteminde kazan çıkışı ile
baca arasına bağlanan ekonomizer ile baca gazlarının ısısından
yaralanılarak kazana giren sıcak su ön ısıtma yapılarak,ısıtma verimi %
30 yükseltilebilir..Özellikle İşyerlerinde bu yapılmalıdır.
13)--Kazan için dış ortam ve iç ortam sıcaklığına
bağlı kompanzasyon yapılamalı ,bunun için dış-iç ortam termostalarının kazan
brülörüne bağlantısını projede gösterilmelidir.
14)—Seçilecek Kazan verimi yüksek verimli yoğuşmalı atmosferik
brülörlü doğalgaz kazanı olarak seçilmelidir.Bu kazanlar
dilimli-döküm olup-yerinde montajları yapılır.Döküm kazanlarda kazan
gidiş ve dönüşü kazanı ısıl şoklara karşı korumak için kazan gidiş ve dönüş
boruları 3 yollu vana ile birbirine bağlanmak zorundadır.Bu anlamda bu bağlantı
çizimi kalorifer tesisat kolon şeması ve kat planında gösterilecektir.
15)-Merkezi Sistem Kalorifer Tesisatı Projelerinde
yapılacak Hesaplar :
1-Isı Kaybı Hesabı 1.1-Sıcak
Su Boru Çapı Seçimi tablosu(Her gidiş ve dönüş borusu için) 2-Radyatör
teferruatı cetveli 3-Kazan Hesabı
4--Boyler Hesabı 5-Kapalı genleşme deposu ,6--Sirkülasyon
pompası hesabı 7--Baca çapı hesabı 8--Emniyet ventili
çapı hesabı 8-Güneş paneli alan hesabı
16)-Dış-İç Ortam Sıcaklığına Göre Tesisat Gidiş
Sıcak Suyu Sıcaklıkları:
a)--Dış hava sıcaklığı ve tesiasat sıcak su
sıcaklıklarına bağlı olarak dış ortam termostadı aşağıdaki
değerler e ayarlanarak,sıcak su sıcaklığı ve dış ortam sıcaklık ayar
değerine göre kumanda eden bir kontrol devresi ile brülör kumanda
edilerek tesisat sıcak suyunu anılan değerlerde otomatik olarak
sağlanmaya çalışılır.
Dış Ortam Sıcaklığı………-3 …….0 ……3 ……..6 …….9
……..12 ……15 …..18 …..20
Tes Gidiş Sıcak Su
Sıcaklığı.90…83…..75…….67…….59…….51…….41…….31…….20
Not:Yukarıdaki değerler İstanbul İçin ve Döküm-Çelik
Radyatörler İçin
b)—Uygulama da kullanılacak ve projede
gösterilecek İç ortam termostadı sıcaklık değerleri ise:i depolarda 18---Ofislerde
20—yatak odaları için yatarken 18—Odalar için 20 C ye
ayarlanabilir.
17)—Kalorifer Tesisatında Isı Yüküne Göre Emniyetli
Boru Çapları Tablosu:
Q(kcal/h)...2500……6000…11000…24000…34000………62000……81000….160000……270000
d (“)…1/2……..3/4…….1 …….1 ¼……1 1/2…………. 2 ………2 ½…….. 3
………... 4
d (mm)15……….20…….25……32……..40…………….50………
65……..80………100
18)—Isı Kaybın İçin Kullanılacak Önerilebilen Yaklaşık
Isıtma Katsayıları:
İyi yalıtımlı Bina için(5 cm-20 dans Strafor
dd+çatı+taban yalıtımlı))……………70-80 kcal/h.m2
Orta Yalıtımlı Bina İçin(3 cm-20 dans
Strafor+çatı+taban yalıtımlı)……………100-120 kcal/h.m2
Kötü Yalıtımlı-Yalıtımsız Bina İçin………………………………………………140-160 kcal/h.m2
11-Mahal Tasarım Değerleri:
1--Yaz(C-% RH)/Kış( C) Klima Tasarım Değerleri:
1.1--Konut...Salon(22
C)-Mutfak(18 C)--Oda (20 C)-Banyo( 26 C)--Hol( 18 C)
1.2-Ticaret:
Dükkan (25 C-50%RH-21 C) , Ofisler(25 C-50%RH-21
C) , WC( --,18C), Genel Depo(--,18 C) , Koridor(--,--),
Otel Odası(25 C-50%RH-21 C) , Otel Oda Banyo(--,22 C),
Restorant-Bar( 25 C-50 %RH-21 C) , Yüzme Havuzu(30 C-60%RH--21 C)
Fitnes(25 C-60%RH-21 C) , Masaj Odası(25 C-50%RH-25 C) ,Soyunma Oda-Duş(25 C-23
C),Pers.Dinl.Od(24 C-21C), Atölye(25 C-20 C) , Mutfak(25C-20 C)
1.3--Max.İnsan Yoğunluukları(m2/kişi):Toplantı Salonu(2 m2/kişi)--Restoran(1,4 m2/kişi)--Lobi(3,5
m2/kişi)--Dükkan(5 m2/kişi)--Ofis(14 m2/kişi)--Fuaye(2 m2/kişi)--Yatak Oda(2
kişi)
1.4--Taze Hava Miktarı(m3/h.kişi):Yatak Od(50 m3/h.kişi)--Toplantı Salonu(24
m3/h.kişi)--Restoran/Lobi/Dükkan/Ofis/Fuaye.....36 m3/h.kişi....Filtrasyon..G4+F5
1.5--Aydınlatma Yükleri(W/m2):Ofisler...20 ,Toplantı Salonu...20 ,
Lobi...25 , Restoran-Cafe...20 , Dükkan...50 , Otel Odası....10 , Balo
Salonu...20 , Fuaye.....20 , Bar.....20
1.6--Duyulur-Gizli Isı kazançları(W/kişi):Ofisler...75--55 , Toplantı Salonları.....70--30
, Restoran-Cafe..80--80 , Yatak Odası...70--45 , Balo
Salonu....80--80 , Lobi...70--45
2--Mahal Ses Seviyeleri(NC):Otel Odaları....25--35 ,
Ofisler....25--35 , Toplantı Salonları...25-35
Restoran....35--45 , Lobi....35--45
3--Mahal Ortam Basınçları:Yatak Odaları...(+) , Toplantı Salonları...(+ )
, Ofisler....(+ ) , Lobi...(+ ) , Dükkan...( + ) , Restoran-Cafe....Nötr
, Mutfak.... (- ) , WC....(-) ,Mekanik Oda..(-) İşaretin
Anlamı: (+)........Ortama Hava Basma-Vantilatör , ( -
).......Ortamdan Hava Emiş-Aspiratör
4--Isıtma Sistemi Su
Rejimleri:
Klima Havalandırma Santralı Isıtma Hattı......70/50
C , Kullanma Sıcak Suyu Isıtma Hattı......70/50 C Döşemeden Isıtma
Hattı.................................55/45 C , Fan-Coil Isıtma
Hattı...........................70/50 C Klima Havalandırma Santralı
Soğutma Hattı....7/12 C , Fan-Coil Soğutma
Hattı........................7/12 C
5--Pis Su(WSFU) ve Temiz Su (lt/h) Yük Birimleri:
Eviye....3--114 lt/h , Lavabo(Özel)....0,5--7,6
lt/h , Lavabo(Genel)....1,5--30 lt/h , Küvet...3--76
lt/h Duş(genel)...3--284 lt/h ,
Pisuar(Genel).....5 , Klozet....5-- ,
Bulaşık Mak.....3--350 lt/h
6--Kullanım Noktasındaki Suyun Sertliği( Fr)-Filtre
Tipi(Ön Filtre(SF)-Aktif Karbon
Filtre(AKF)-UV(UV
Filtre)
Genel Hacim(Sıcak-Soğuk Su Hattı).........8--SF
,
Yatak Odaları..............8--SF
,
Mutfak........................................................8--SF+AKF-UV
, Sistem Doldurma.........4--SF
7--Klima Sistemi Tasarımında :Lobi,restorantçok amaçlı salon,balo
salonu,mutfak,havuz için kullanılacak klima santralleri bağımsız olmalıve
Spa-Fitnes Alanı-Hamam-Yüzme Havuzu ıslak zeminine döşemeden ısıtma sistemi
uygulanmalıdır.Havuz suyu ısıtması,kullanma suyu ısıtması kendi içlerinde ayrı
devre olukları için bunların ısı ihtiyacı için plakalı eşanjör
kullanılabilir.Soğutma sisteminin soğutma suyu ihtiyacı için sessiz vidalı
kompresörlü su soğutma grubu kullanılabilir. Soğutma sistemi için klor
içermeyen ozon dostu soğutucu akışkan kullanılmalıdır.Yatak odaları,Lobi
4 borulu fan-coil cihazları kullanılabilir.
13--Mekanik Tesisat İşlerinde Uygulama
Kriterleri:
1--Oda,koridor vb.duvarlarını olası rutubetten korumak
için boru tesisatı sulu hacimlerin ara duvarları,aydınlık vb.duvarlarına
geçirilmeye çalışılmalıdır.
2--Pissu, düşey borularının yataya dönmelerinde geniş
dirsek kullanılmalıdır.
2.1--WC ler içinde kalan tüm atık su ve kanalizasyon
tesisat U-PVC tipi ses izolasyonlu borularla yapılmalıdır.Tüm giderlere
borulara sifonla bağlanmalıdır.
2.2--Her kolonda sıhhi tesisat boruları 45 den fazla
yön değiştirdiğinde ve yatayda her 15 m de ve ana drenajlarda temizleme kapağı
konulmalıdır.
2.3--Yağmur suyu tesisatı ayrı toplanacak ve harici
rögarlara bırakılacak.
3--Yatay pik vb.borular olanağınca gömme yapılmamalı
borular alt kat tavanından serbestçe geçirilip açılabilir bir asma tavanla
gizlenmeleri yeğlenmelidir.
4-- Tesisatın bütün duvar ve döşeme geçişleri baştan
özenle etüt ve delikler projelere özenle işlenmelidir.Betonarme, çelik ya da
yığma inşaat gibi olmadığından sonradan delme ve onarma zordur.
5--Montaj işlerinde tavan ve duvarlarda gereksiz kırıp
dökmelerden kurtulabilmek için iri boyutlu tank, makine vb. nin girebileceği
montaj boşlukları, asma ve çekme için gerekli delik ve kancalar önceden
düşünülmelidir.Tank vs yerine geçirildikten sonra duvar örülmeli yada kazan vs
dilimli döküm kazan olarak sipariş edipi yerinde montajı sağlanmalıdır.
6--Döşeme ve kirişlerdeki delme ve oymalar bir katı, kolonlardakiler ise tüm
binayı tehlikeye sokabilir.Özellikle kolonlar olmak üzere herhangi bir
betonarme elamanı oyup delmeden önce kesinlikle inşaatçıların izni alınmalı ve
de hiçbir şekilde betonarme demiri kesilmemelidir.
7--Montajda kolon diplerine kayar kablo bağlayıp ya da
beton köşesini kırıp kanca vb. kaynaklayıp ağır yük çekmeden önce inşaatçılarla
anlaşmaya varılmalıdır.
8--Bir kısım nervürlü çelikler kaynakta özelliklerini
kaybeder, kaynaktan önce kesinlikle inşaatçılara danışılmalıdır.
9--Kullanılacak boruların içleri temiz ve boş olmalı,
bütün ağızlar içlerine bir şey girmemesi için dikkatle ve sıkıca
kapatılmalıdır.
10--Borular basınç deneyi yapılmadan boyanmamalı, sıva
ya da kaplama ile örtülmemelidir.
11-- Ketenli boru eklemelerinde keten bir koruyucu
boya ile kullanılmalıdır.
12—Batarya montajlarında mutlaka şablon(demir
vs) kullanılmalıdır.
14-- Daire Alanına Bağlı Kombi Kapasiteleri
Daire Alanına Bağlı Kombi Kapasiteleri |
|||
Daire Alanı- |
Isıtıcı |
Isıtıcı |
Önerilen |
70 |
9500 |
Doğalgaz |
146 |
120 |
18000 |
Kombi |
136 |
175 |
20000 |
Kombi |
125 |
200 |
24000 |
Kombi |
120 |
300 |
30000 |
Kombi |
100 |
Formül: Q(Kcal/h)=110xDA(m2)+500 |