Obezite-1
1—Dünyada 400 milyon aşırı kilolu-1.6 milyar
aşırı kilo sınırında insan var.
2—Şişmanlık en düşük oranda
Çin,Singapur,Pakistanda görülürken; Güney Avrupa Ülkelrinde kuzeye göre daha
yüksek obezite görülmekte.
3-Obezitede ilk sırayı 75 milyon obez ile ABD
alırken onu ardından Irak-Yunanistan ve İngiltere takip ediyor.
4—Ülkelerin Nüfusta ki Şişmanlık Oranı
Tablosu:Yakın Değerler:Kadınlarda:
ABD……………..% 50
, Meksika………...%
45
, Avustralya……...% 37.5
Kanada…………...%
30 , İngiltere……….%
22.5 ,
Almanya………..% 22.5
Rusya…………..% 22.5
, Türkiye…………% 22.5
, İtalya……………% 15
Fransa………….%
10 ,
Çin……………..% 7.5
, Japonya…………% 7.5
5—Avrupa Ülkelerinde şişmanlık
erkelerde % 10-20 ; Kadınlarda %10-25 arası değişirken son 10 yılda % 10-40
arasında artış görüldü.
6—Ülkemizde yapılan çalışmalarda
şişmanlık oranı % 22 olarak bulunmuştur.En düşük % 17—en yüksek iç Anadolu da %
25 olarak bulunmuştur.
6.1—Ülkemizde şimanlık kentsel alanda,kırsal
alandan fazla olup,dar gelirliler ile eğitim düzeyi düşük olanlarda şişmanlık
daha yüksek oranlardadır.
7--Kişinin Vücut kitle endeksinin ağırlık(kg)/(boyxboy)
(m2) değeri 30 u geçti mi kişi aşırı şişman –obez sayılıyor.Sağlıklı
rakam bu oranın 25 civarında olması olup,27 nin üstü hastalığa ilerleme olarak
yorumlanabilir.
8—Vucutta Yağlanma Tipleri:
8.1—Tip-1:Vucutta yağ belli bir bölge yerine
tüm vucuda eşit oranlarda dağılmıştır.
8.2-Tip-2:Deri altı yağı gövdede aşırı
miktarda toplanmış olup elma tip vucut oluşmuştur.Bu tipte sıklıkla insulin
direnci görülür.
8.3—Tip-3:Yağlanma karın bölgesinde
yoğunlaşmıştır.Yaşla beraber yağlanma artmakta ve insulin direnci görülmekte.
8.4—Tip-4:Yağlanma uyluk ve kalçada
yoğunlaşmıştır.
9—Sağlıklı yağlanmada temel şart bel çevresi
kadınlarda 88 cm,erkeklerde 102 cm in altında olması uygun olacaktır.
10—Vucutta yağlanma yada vucut ağırlığı
leptin hormonu tarafından kontrol edilir.Vucut yağı azalınca leptin düzeyi
düşmekte besin alımı artmaktadır.Leptin düzeyi sıfıra yakın ise iştah sürekli
yüksek olmakta ve şişmanlık oluşmata.Hipotalamusta oreksin A ve B ise
besin tüketimini hızlandırır.Ghrelin hormonu ise yağ yıkımını
azaltıp-yağlanmayı arttırır.
11—Obeziteye yol açan nedenlerin başında yeni
neslin aşırı gazlı içecek tüketmesi ve fast-food alışkanlığını aşırı artırması
ve hareketsiz işlerin-masa başındaki işlerin fazla oluşu geliyor.Gazlı
içeceklerve bunların yapımında kullanılan fruktoz şurubunun obezitenin
nedenlerinden biri olarak ortaya koyan araştırmalar sözkonusu.
11.1-Obezitenin temelinde metabolizma hızı
önemlidir.Kaslara 45 dk bir hareket verilmez ise gelen enerji kaslarda
yakılacağına depolanmaktadır.Bu nedene metabolizması uyku metabolizmasına
ayarlı insanlar yedikleri ile yaktıkları arasındaki farkı eritemedikleri için
habire kilo alacaklardır.Sonuç olarak sürekli hareket ile kilo alımı ortadan
kaldırılabilir ve obezitenin doğal sonucu olarak diğer hastalıklara kayacak
zemin oluşmaz.Fastfod işlenmiş yiyecekler yemek hormonlarının mekanizmasını
içeriklerindeki bazı katı maddelerinden dolayı herhalde bozduğu için insanlar
doyma noktasına sonsuzda ulaşacağı yani habire tıkınmadan yediği için
obezleştiği ortada olduğu için işlenmiş her tür yiyecekten uzak durmak yada
dikkatli yemek gerekir.Obezlik fonksiyonu doğrusal değil üstel
karakterlidir.Bu nedenle kilo verilmesi zamana yayılmalı ve üstel eğrinin
doğrusal değişimli bölgesinde kalınmaya çalışılmalıdır.Üstel kısma doğru
ilerlendikçe kilo alımı kartopu gibi katlanarak artmaktadır.
12--Şişmanlık Tedavisinde:
12.1--Diyet-fizik hareket-yemek davranışını
değiştirmek- cerrahi yöntemler uygulanabilmektedir.
12.2--Metabolizmayı hızlandıran
ilaçlar-bitkiler(ananas-sabahları ballı limonlu su içmek.
12.3--Obeziteye karşı yapılacak uygulanacak
stratejide ana eksen, gazlı içecek tüketimini sınırlamak,
12.4--fast-food yiyecekler yerine yemek yeme
alışkanlığı ile yemek,
12.5--Hareket etmek(işe yürüyerek gitmek,spor
yapmak,
12.6--masa başı işlerde bilgisayardan her 45
dk ayrılıp-şöyle bir dolaşmak),
12.7--Akşam yemeklerini
hafif(çorba,kahvaltı,salata vs) olarak saat 7.00 den önce yemek.
12.8--Ekmek olarak kepekli ekmek yemek-
12.9--Lifli besinleri tüketmek(pırasa,nohut,fasulye
vs),
12.10--Yemekten önce 1-1.5 bardak su
içerek fazla yemek yemeyi önlemek.
12.11--Çocuklara okul için sevdikleri
yiyecekleri (ekmek arası peynir+domates vs)paketleyerek çantalarına
koymak.
12.12--Akşam yemeğini ailece yemek.Gece
yatmadan önce meyve(elma,portakal vs) yemek.