İstanbulda Ulaşımın Türlerine Göre Dağılımı:
1—İstanbul da Günlük Yolculukların Ulaşım Türlerine Göre Dağılımı-2010-%:
1—Otomobil………………%23.5
2—Servis oto……………..%14.4
3—Minibüs……………….%13.6
4—Özel Halk Otobüs……%10.9
5—İETT Otobüs………..%9.8
6—Taksi………………...%8.1
7—Metrobüs…………….%5.3
8—Dolmuş-Taksi………...%0.8
9—İst.Otobüs AŞ………..%0.8
10—TCDD………………%1
11—Hafif Metro…………%2.1
12—Metro……………….%2
13—Şehir Hatları AŞ…….%1.08
14—İDO…………………%0.7
15—Deniz Motorları……..%0.7
1.1—Kara Taşımacılığı……%87.3
1.2—Özelin payı…………..%72.2
1.3—Raylı sistem…………%10
1.4—Deniz ulaşımı………..%2.5
2—Yorum:
2.1—Deniz ulaşımı payı %2.5 den %10 lara çıkarılabilir mi
2.2—Raylı sistemin payı % 10 lardan % 25-30 lara çıkarılabilir mi
2.3—Otomobilin payı % 24 lerden % 10 lara çekilebilir mi.
2.4—Bisikletin payı % 7-8 çıkarılabilir mi.
Kaynak:İETT Veri tabanı-mustafasonmez.net
2--İstanbul İçin Araç Trafik Yoğunluğu Tahmin Sistemi Kurmak:
1—İstanbul da vs hava güzel olunca ne kadar araç sahibi varsa hepsi bir anda trafiğe çıkabilmekte.Bu duruma bağlı olarak yollarda araç yoğunluğu artarken aynı zamanda akış hızıda oldukça düşebilmekte.
2—Meteroloji Mühendisleri işleri gereği havanın nem,sıcaklık, basınç vs değerlerine bağlı olarak hava tahmini yapabilmekte.Yapılan bu tahminler ise genel olarak 3 günlük süreler için büyük ölçüde doğru çıkabilmekte.
3—Büyük kentler için benzer düşünceden yola çıkılarak ana arterler vs için tıpkı hava tahmini yapar gibi araç yoğunluk tahmin sistemi geliştirilebilir. Havanın güneşli olması vs fiziki parametrelere bağlı olarak hava tahmini yapılır gibi ilçe ve arter bazında trafik yoğunluğu tahmin sistemi geliştirilebilir.
3.1—Sistem için veri tabanı yandeks haritaları,ibb haritaları ve radyo trafikten geçmişe yönelik bilgilerde alınıp yapay zeka ile oluşturulan sistem yoğun biçimde eğitildikten sonra uygulamaya geçilebilir.
Bu sistem kurulduktan sonra yapılan tahminler Radyo trafik, yandeks, ibb trafik haritalarına dip not olarak düşülebilir.
3.1.1--Örneğin yandekste ; bir önceki gün …. Caddesinde …… saatleri arası trafik yoğunluğu %90 olacağı tahmin edilmekte olup araç sahiplerinin zorunlu haller dışında trafiğe çıkmamaları veya başka güzergah kullanmaları uygun olabilir şeklinde bir not geçilebilir.
3.2—Sistem İBB-Teknik Üniversite Meteroloji Bölümü(trafik akışı tahmini hava tahmini gibi düşünülebilir) ü ile işbirliği ile geliştirilip,yapay zeka programı olarak İBB nin trafik Kontrol Merkezinde konumlanabilir.
4—Bir diğer konu: İstanbul da çoğu yerde trafikteki akışın yavaşlamasına neden olan faktörler ve çözüm önerileri şunlar olabilir:
1-yolun dar olması
1.1--yolun darlığına karşı İBB ya bağlı özel bir ekip dar yolları kendi ekibi ile genişletebilmeli-bu yetkiye sahip olmalı ve bunu yapabilmeli (örneğin İstanbul Avcılar-K.Çekmece arası E5 te yol genişletilebilir)
2—Birbirini kesen yollar ve bunlara bağlı ışık olması.
2.1--Bu probleme karşı en iyi çözüm ışığı kaldırmak için kesen yol için demirden tek araçlık köprü yapılabilir.Bu köprüleri ilçe belediyeleri herhalde rahatlıkla yapabilir.
3--Kısaca İstanbulda trafik akışı problemleri için öyle makro çözüm olmayıp ,bunun yerine her problem için özel çözüm üretmekde sözkonusu olabilir.
1--İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB), trafik yoğunluğunu azaltmak için Adaptif Trafik Yönetim Sistemi'ni (ATAK) hayata geçirdi.
1.1--Bunun Türkiye’de bir ilk olduğunu belirten İSBAK Sinyalize Sistemler Programlama Şefi Şafak Tuncer, halen 80 kavşakta sistemin kurulduğunu kaydederek,
1.2--"Trafik yoğunluğundaki azalma minimum % 15 seviyelerinde.
1.3--Bununla beraber karbondioksit salınımı, emisyon değerlerindeki azalma % 18 seviyelerine kadar düşüyor" dedi
2--İBB’nin iştirak şirketi olan İstanbul Bilişim ve Akıllı Kent Teknolojileri (İSBAK) A.Ş, şehirdeki trafik yoğunluğunun azaltılarak akışın hızlanması amacıyla ATAK sistemini geliştirdi.
2.1--Yaklaşık 1.5 yıldır denenen sistemde trafik ışıklarının 100 metre gerisinde, her bir şeridin ortasına yerleştirilen dedektörler, geçen araç sayısına ve yoğunluğa ilişkin veriler topluyor.
2.1--Bu veriler anlık olarak İBB’nin Ulaşım Denetim Merkezi’ne aktarılıyor.
2.2--Trafik ışıklarının kırmızı ve yeşil olarak kaldığı süreler, bu verilere göre otomatik olarak belirleniyor ve sabit ışık süresi uygulamasından vazgeçiliyor.
2.3--Böylece trafik sıkışıklığına sebep olan gereksiz beklemeler ortadan kaldırılıyor.
2.4--Araç sayısı, hızı, trafik yoğunluğu gibi veriler asfalt altına yerleştirilen sensörler sayesinde Ulaşım Yönetim Merkezi’ne iletiliyor.
2.5--İletilen bu veriler, İSBAK tarafından geliştirilmiş algoritma sayesinde kavşaklarda araçların beklemelerini azaltıyor" dedi.
2.5--ATAK, aynı zamanda çevreci bir sistem. Bir yönden gelen araç sayısı diğer yönden gelen araç sayısından fazlaysa, o yöne daha fazla geçiş hakkı tanınması gerekiyor.
2.6-- Sistem de tam olarak trafik polisi edasında otomatik olarak karar vererek bunu sahaya uyguluyor.
2.7-- Sistem kavşaktaki yoğunluk bilgisini alarak, özel algoritması sayesinde gerçek zamanlı optimizasyon yöntemlerini kullanarak hangi kavşakta hangi yöne yeşil ışığın ne kadar süre yanması gerektiğini hesaplıyor.
2.8--Sonuç olarak trafik sıkışıklığına sebep olacak araçlar bekletilmeden ya da daha az bekletilerek yoğunluk yaşanan bölgeden ayrılıyor. ATAK ile trafiğe gerçek zamanlı müdahale edilerek, trafik akışı hızlandırılıyor.
3--Sistem, dünyanın gelişmiş ülkelerinde benzer şekilde uygulanıyor. Türkiye’de ise ilk defa İstanbul’da, tamamen yerli ve milli bir yazılım geliştirilerek gerçekleştirilmiş durumda."
3.1--Sistem sayesinde araçlardaki yakıt tüketiminin azaldığına da dikkat çeken Tuncer, "Bu sistem bir kavşak için yıllık ortalama 700 bin liralık yakıt tasarrufu sağlıyor.
3.2--Zaman ve emisyondan da kazançları eklersek bir kavşak için yılda toplamda 1 milyon 700 bin liralık fayda sağlıyor" diye konuştu.
4--İstanbul’da sistemin yer aldığı noktalardan örnekler veren Tuncer, "Barbaros Caddesi, Maslak-Acıbadem arteri, D-100’de Sahilyolu’nu birbirine bağlayan 10. Yıl Caddesi’ndeki kavşaklarımızda mevcut. Kritik lokasyonlarda bu sistemi uygulamaya devam ediyoruz" dedi.
4.1--Yeni kavşaklara yerleştirilecek sistemin yerli olanaklarla yapılacağını kaydeden Tuncer, "Bugüne kadar kullandığımız donanımlar yurt dışından ithal ettiğimiz donanımlardı. Bu donanımları tamamen yerlileştirerek, kendi ürettiğimiz donanımlar haline dönüştürdük.
5--Sistem; İstanbul’da Ayvansaray Kavşağı, Aksaray Küçük Langa Kavşağı, Edirnekapı Yol Bakım Kavşağı, Baltalimanı Kemik Hastalıkları Hastanesi Kavşağı, Ataköy 1. Kısım Kavşağı’nın da bulunduğu 80 kavşakta yer alıyor. Kısa zamanda bu sayının 200´e ulaşması, uzun vadede ise İstanbul´un bulunan 2 bin 250 kavşakta sistemin hayata geçirilmesi planlanıyor.
6--Öneriler:
6.1--Akıllı kavşakların elektriği ulusal elektrik arızası durumunda elektriğin kesilmesine karşı güneş enerjili-bataryalı-sarı led li olabilir.
6.2--Kavşak yönetiminde uygulanan algoritmaya karşın yapay zeka tabanlı çalışmaların yapılmasında fayda olabilir.
6.3--Kavşaklara ayrıca hangi yolun açık olduğunu gösteren ışıklı tabelalar konulabilir.
6.4--Kavşak düzenlemeleri için akışkanlar mekaniği simülasyonları yapılarak kavşak orta göbeği çapı sağlıklı olarak saptanabilir.
Kaynak:http://www.posta.com.tr/istanbulda-arac-trafigi-atak-ile-azaliyor-29.06.2015----Özgür Deniz KAYA-Harun UYANIK / İSTANBUL (DHA)