Sağlıklı Beslenme-9-Endüstriyel Şeker ve Etkileri:

9.1--Şeker insan beslenmesinin doğal bir parçası değildir, Geleneksel yöntemlerle üretilen tatlılarda kullanilan şekerli başlıca ürünler pekmez, bal ve bir yere kadar meyveler ve şeker kamışıdır.

9.1.1—21.yy pancar şekeri olan sakarozun rafine edilerek üretimiyle birlikte kişi başına düşen şeker tüketimi giderek artmıştır.

9.2--Şekerin insan metabolizmasindaki en işlevsel formu olan glikoz (kan sekeri) sadece enerji elde etmek icin kullanılmaz; enerjinin dönüşümü için diger moleküller için iskelet oluşturulmasmda da kullanılır.

9.2.1—Glikozun , hayvanlardaki depo formuna glikojen, bitkilerdeki depo formuna ise nisasta adi verilir.

9.3--Şekerin endüstriyel bir ürün halini almasi ise, çay sekeri olarak bildigimiz sakarozun şeker kamışı ya da pancardan konsantre edilebilmesiyle baslar

9.4—Endüstriyel gıda üretiminde yoğun olarak kullanılan ,yüksek früktozlu misir şurubu,ilk olarak 1975-1985 arasi donemde Amerikan endüstriyel gıda ve meşrubat üretimine çok hızlı bir biçimde girmiştir.

9.5-- Ana hatlanyla bakilacak olursa yüksek früktozlu misir şurubunun üretimi için mısır nişastasi önce glikoza, ardından da enzimatik (kimyasal) bir işlemle früktoza çevrilir.

9.6--Endüstride früktoz içeriği  birbirinden farklı mısır şurupları meşrubat, bütün tatlandırılmış endüstriyel bisküvi yapımı, tatlandınlmış yogurtlar, tatlılar, hamburger etleri, sosisler de dahil olmak üzere hemen her şeyde kullanılmaktadır.

9.7--Früktoz ve pankreas kanseri iliskisi:Früktozun insan metabolizmasi icin uygun bir şeker türü olmadigi son yıllarda giderek daha fazla vurgulanır olmustur. 

9.7.1--Fruktoz şekeri ,Şeker metabolizmasını düzenleyen insülin salgısını etkilemez, "doyum hissi" oluşmadığından, bir yönden tüketimin artışına neden olurken, diger yönden de sağlik açısından ciddi riskleride beraberinde getirir. 

9.7.2--İçilen kola veya yenilen hamburger,yenilen çikolataya,içilen hazır çorbaya,sürülen ketçaba,ucuz glikoz-frukoz lu mısır şurubu ile yapılan tatlılar vs rağmen doyamama hissi,bunların yapımında kullanılabilen fruktoz şurubundan kaynaklandığı düşünülebilir.

9.8--Vücuda alınan früktoz hızla bir yağ asidi olan trigliseride cevrilir ve yağ dokusunda depolanır, iç organlarda ve karın içinde yağlanmanın en önemli nedenlerinden birisi olduğu düşünülmektedir.Bu yağlanmanın metabolik sendrom" olarak bilinen tablonun oluşmasına ciddi katkısının bulundugu kabul edilmektedir.

9.8.1--Hatta bu durum ABD Başkanına bile rapor edilmistir.Fruktozlu mısır şurununa bağlı olarak siroz, karaciger kanseri, karaciger ameliyati ve nakli gereken hasta sayısının da arttigi düşünülmektedir.

9.9--Ayrıca fruktozun pankreas kanseri ile istatistiksel anlamli derecede ilişkili oldugu gösterilmistir. Fruktozun tadı sakarozdan daha güçludür, ayrıca bu molekül reaksiyona girme egilimindedir. 

9.10--Früktozdan zengin beslenmenin metabolik sendrom, insulin direnci ve hipertansiyona neden oldugu çoktan beri bilinmektedir,Endüstri mısır şurubu kullanırken, akademi bunun metabolik sendrom a neden oldugunu zaten bilmektedir. Früktoz, kronik bobrek hastalıklarının ilerlemesini hızlandırmakta. 

9.11--Tokluk hissi vermediği için tüketim daha da artar, buna paralel olarak obezite, diyabet, ve hipertansiyonla seyreden metabolik sendrom hastalarının sayısı tırmanmaktadır.

9.12--Oregon Sağlık ve Bilim Üniversitesi'nde yapılan araştırma, früktozun,  beyin kabugunun (korteks) çalışmasını baskıladığını ortaya koymuştur. Her ikisi de şeker olsa bile, früktoz ve glikozun beyin üzerindeki etkileri "zıt" biçimdedir. 

9.12.1--fMRI yöntemiyle glikoz kullanılarak yapilan bir başka arastırma, glikozun hafızanın oluşturulmasında pozitif bir etkisinin oldugunu göstermektedir.Buna karşın fruktozun zıt etkili olarak hafızayı baskılayarak unutkanlığa öte yandan demansa yol açabileceği düşünülebilir.

9.13--Çok fazla hayvan deneyi çalışmalarının ortak sonucu, sekerin alkol/morfin bağımlılığı mekanizmalarına benzer bir etki oluşturdugu görüşünü desteklemektedir.

9.14--Früktoz karaciğerde aynen alkole benzer bir mekanizmayla işlenmekte olup, bu işlem sırasında ortaya çıkan yan ürünler alkole benzer ciddi karaciğer hasarına neden olmaktadır. Beyin üzerinde yarattığı  işlevsel değisiklikler ise "daha fazla, daha da fazla" tüketim isteği uyandırır. 

9.14.1--Bu tüketim isteği sadece içeceklerle sınırlı olmayıp, NBŞ-Nişasta bazlı şeker içeren her türlü yiyecegi de kapsamaktadir. Sonuçta ortaya çıkan kısır döngü ise metabolik sendrom olarak adlandırılan hastalık tablosuna sürüklemektedir.

9.15--Bugüne dek yapılmış pek çok deneysel araştırma, NBŞ ile beslenen farelerde algıda zayıflama ve Alzheimer hastalığı benzeri bir tablo ortaya çıktığını göstermiştir.

Kaynakça:Bilimsel Verilerle Gıda-Hastalik Ilişkisi-- Dr.Yavuz Dizdar—Hayy Kitap