MAKALELER / Sağlıklı Beslenme-4-Gıdaların Doğal Saklanması







Sağlıklı Beslenme-4-Gıdaların Doğal Saklanması:

 

4.1--Gelenek kısa sürede bozulabilen gıdanın uzun süreli saklanmasi konusunda güvenli seçenekleri zaman içerisinde oluşturmuştur.Bunlar

 

1--mayalama süreçleri:

1.1--süt icin peynir,

1.2--sebze için tursu,

1.3--et icin sucuk ve pastırma,

1.4--meyve icin marmelat ,

 

2--konsantre hale getirme:

2.1--domatesten salça,

2.2--üzümden, duttan vb. pekmez;

 

3--mikroorganizmaların üremesini engelleyecek şekilde ortam içerigini değistirme , 


3.1--şeker koyarak reçele donuştürme ya da


3.2--tuzlama; kurutma (domates, patlican vb. sebzelerin güneste kurutulmasi.


3.3--ekmegin kurutularak peksimete cevrilmesi,


3.4--balığın kurutulmasi şeklinde yaklaşımlardır.


4.2--Pişirilmis hazır karışımı kavanoza koyup kaynatma (konserve) gibi gelenekte kullanılmış baska yöntemler de söz konusudur. Örnegin; ürünün bol oldugu donemde

 

4.2.1--domates ve biberin, sogan ve sanmsakla birlikte meyaneye cevrilmesinin ardından, karışım kavanozlar içerisine almarak kaynamakta olan suya atılır ve bir süre sonra kapagi sıkıştırılır. Bu yöntem tamamen sürdurülebilir ve sağlikli bir saklama yöntemidir.

 

Not:bu kurutma islemi olasilikla içerikten fakir sera ürünlerine uygulanamamaktadir,.

 

4.3--Endüstri mayalama yapmadığından ve olasılıkla yeterince bağırsak da bulamadığından, bu tür ürünleri plastik ya da sentetik membranlar içerisine doldurur. Sosislerin "soyulmus sosis" olmasının nedeni budur, çeperleri zaten plastik borudur, hatta "bağırsak içinde boğumlanmış" görünümü bile, uçlara kalıp basılarak sağlanır.

 

4.3.1--Oysa mayalanma zaten bir ön sindirim biçimidir. Bu tür "markalı" endüstriyel sucuk, sosis ya da salamlarin tüketilmesi yanlıştır. Olması gereken endüstrinin doğala yakın yöntemlerle bunları üretilmesi olacaktır.Kerevit işlenmesinde bile dogal ya da endüstriyel enzimatik yöntemler arasında derin fark vardir.

 

4.4--Dondurma gelenekte kullanılmış yöntemlerden biri değildir. Buna karşılık gıdanın saklanması kiler adi verilen serin ve karanlık yerlerde gerçeklestirilir.

 

4.5--Zeytinyaği serin ve karanlık ortamda saklanır, zeytinyagi şişelerinin koyu renkli cam olmasının ya da tenekeye konmasinin nedeni de bu hassasiyettir.

 

4.6--Tahıl ve kuru bakliyat da rutubetsiz ve karanlık ortamda saklanir.Kök bitkiler ve soğanlar ışık gören yerde saklanır.

 

4.7--Uygun gıdaların dondurulmasi olasılıkla çok az deger kaybına neden olduğundan en iyi saklama biçimidir. Taze bakliyat (bezelye, barbunya fasulye vb.) dondurularak saklanmaya en uygun ürünlerdir.

 

4.8--Zaten pişirilerek yenecek olan domates, biber gibi lif dokusu zengin ürünler de mevsiminde dondurulabilir. Buna karşılık su içeriği zengin olan ama pişirilmeden tüketilen salatalık, karpuz gibi ürünler dondurulduklarında dokuları bozulur.

 

4.9-- Resveratrol kanser, kalp hastalikları ve pek çok kronik hastalığa karşı önemli bir koruyucu etki gösterir. Ayrıca resveratrol uzun ömürle ilişkilendirilmis, genlerle etkileşir ve deney hayvanların yaşam süresini uzatır.

 

4.9.1--Resveratrol sadece üzümde bulunmamaktadir, o ve benzeri moleküller yeterince olgunlasmis pek cok meyvede vardır. Bu moleküller üzüm suyunun şaraba fermantasyonu sırasında oluşmaz, dolayısıyla mesele şarapla değil, olgun üzümle ilişkilidir. Molekül üzümün içinde degil, özellikle kabuk ve çekirdeklerinde bulunmaktadır.

 

4.9.2--Muskat cinsi üzümlerde diğerlerine gore 40 kat fazladir, ancak meyvedeki resveratrol miktarının yükselmesi ultraviyole ışınlarına bağlıdır, üzümün güneş ışığı altinda iyice olgunlaşması gerekir. Bu nedenle üzümün resveratrol içeriği ekvatora yakın bölgelerde daha yüksektir.

 

4.9.3--Taze sebze ve meyveyi özellikle zamanında tüketmek gerekir, bağ bozumunun kışı sağlikli geçirmek açısından sağladığı yıllık faydayı endüstriyel ürünler veremez.

 

4.10--Boza alkollü bir içecek degildir, ama olağanüstü besleyicidir. Bu besleyicilik özelligi eskimeyle-kabarma birlikte sifa verme yönüne kayar.

 

4.11--Yıllanma (olgunlaşma) süreci gıdanın meşe fıçı ya da toprak testiler içerisinde ve genellikle mahzen, mağara gibi derin toprak ortamlarda bırakılmasıyla gerçekleştirilir. Ürün silis alaşımına alınınca da(yarı geçirgen özellik, genellikle renkli cam sişe) olgunlaşma artık durur.Silis-kum belki yeryüzü enerjisini en iyi depo eden bir madde olabilir.Benzer şekilde resveratrolda kimyasal yapısı itibarıyla yeryüzü-yaşama enerjisini en iyi depo eden maddelerden birisi olabilir.

 

4.11.1--Bu yaklaşım peynir üretiminde de söz konusudur.Örnegin; Van otlu peyniri de geleneksel yöntemde, testinin toprağa gömülmesiyle üretilir. Toprak ya da mahzenin bir amacı sabit sicaklik sağlamak olabilir, fakat başka etkenlerin işin içine karışmakta oldugunu tamamen reddettirmez, bu olasılıkla yerküresel bir enerji biçimidir.

 

Kaynakça:Bilimsel Verilerle Gıda-Hastalik Ilişkisi-- Dr.Yavuz Dizdar—Hayy Kitap

 




Makalenin İzlenme Sayısı : 202

Eklenme Tarihi : 21.10.2021

Whatsapp'ta paylaş
Facebook'ta paylaş
Önceki sayfaya geri dön.