Endokronoloji-Metabolizma-Şeker Hastalığında Minerallerin Etkileri:
8.1—Selenyum:
1-- Selenyum bir içsel antioksidan enzim olan glutathione peroxidase in temel bir komponenti olması dolayısıyla antioksidan özelliklere sahiptir. Yine aynı sebeplerle hidroksilserbest radikallerinin aktivasyonunu yok eder.
2-- Cirrhosis hastalari, genelde düsük serum selenyumu seviyeleri gösterirler ve alınan takviye selenyum Cirrhosis hastalarinin karaciger fonksiyonlarını geliştirir.
3-- Selenyum euthyroid hastalik sendromu nu iyileştirir.
4-- Selenyum eksikliginde yorgunluk meydana gelebilir. Takviye alınacak selenyum koenzim üretimindeki rolü dolayısıyla yorgunluk sendromunun bazı durumlarinda iyilesmeler saglar.
5-- Selenyum hipotroidizm tedavisinde faydalidir. Selenyum, thyroxine T4 ün triiodothyronine T3 e dönüşmesinde rol oynar.
6-- Selenyum diabetes mellitus hastalarinda yükselmis kan sekerini düsürmede yardımcı olur.
7-- Selenyum, karacigeri iyi halde tutmaya yardımcı olur ve fonksiyonlarını geliştirir.
8-- Selenyum (günde en az 200 mcg), thyroiditis i iyileştirme ve önlemede yardımcı olur.
9--Selenyum insülini taklit eder.
10-- Erkeklerde selenyum eksikliginde testosteron seviyeleri düşebilir.
11-- Selenyum tiroid hormonlari üretiminde gereklidir.
11.1--Selenyum thyroxine den triiodothyronine T3 üretiminde temel bir kofaktördür.
11.2--Selenyum thyroxine T4 den triodothyronine T3 üretiminde temeldir.
12--Selenyum koenzim üretimini arttırır.
13-- Selenyum prostaglandin I2 üretimini kolaylaştırır.
14--Selenyum nükleik asitlerin içsel sentezini kolaylasştırır.
14.1-- Selenyum içsel DNA nin metilasyonunu kolaylaştırır.
15-- E vitamini selenyum ile yüksek derecede sinerjiktir.Selenyum eksikligi söz konusu oldugunda takviye E vitamini selenyum ihtiyacını azaltır.
16--Methionine selenyumun absorpsiyonu, tasinmasi ve biyolojik yararlığı için esastir. Ekşimiş yoğurtta bol bulunan aynı zamanda kanser hücresini yokeden Methionine, aynı zamanda selenyum tamamlayıcılarla çelat yapan en etkin bir amino asittir.
17-- Taurin selenyumun hücre içi ve dışına taşınmasını kolaylaştırır.
18-- Kükürt selenyumun vücutta dolasmaşmasına yardım eder.
19—Selenyumun en iyi kaynaklarından birisi cevizdir.Ayrıca eczaneden ACE Selenyum plus tablet alınabilir.
8.2—Çinko:
1--Çinko eksikliği çocukların büyümesini engeller. Mineral ayrıca zararlı serbest radikalleri zararsız hale getiren bir Antioksidan olan super oksit Dismutaz'ın-SOD temel parçası olan CuZn'yi de oluşturur.
2--Çinko vücutta birçok rolü yerine getirir. 200 kadar enzimin oluşmasında aktif rol oynar. Bu enzimler kemik dokularının oluşmasında çalışırlar, protein üretirler ve karbonhidrat metabolizmasını regüle ederler.
3--Diabet, dializ tedavileri, idrar sökücü ilaçlar, bazı antiArtrit ilaçlar ve yoğun Tatlı kullanımı çinko eksikliğini arttırır. Böbrek hastalıkları nedeniyle doku kaybı, döküntü halinde seyreden deri hastalıkları veya yanıklar vücuttan daha fazla oranda çinko eksikliğine neden olur.
4--Çinko eksikliği konusunda risk taşıyan gruplar, büyüme yaşındaki çocuklar, yaşlılar, hamile kadınlar, vejeteryanlar ve kronik rahatsızlık ve alerji problemi olanlardır.
5--Çok çok az çinko miktarı hormonal bozukluklara, genel halsizliğe ve tad alma duyusunun kaybına neden olur.
6--Çinko eksikliği ayrıca fiziksel, zihinsel ve cinsiyet gelişmelerini de yavaşlatır. Çinko azIığı dikkat kaybı, iştah eksikliği, yaralanma ve enfeksiyon kapma olasılığının yükselmesi, büyükme eksikliği ve koku duyusu kaybı gibi rahatsızlıkları beraberinde getirir.
7--A, B6, C ve E vitaminleriyle birlikte alındığında deri hastalıklarına ve alerjik problemlere iyi gelmektedir.
8--Çinko, karaciğer, kırmızı et, yumurta sarısı, bütün tahılların unları, deniz ürünleri ve sebzelerde bulunmaktadır.
9--Sebzelerdeki çinko iyi emilemez bu nedenle vejeteryanlar çinko azlığı riski altındadırlar ve ilave mineral almaları yararlı olacaktır.
8.3—Krom:
1--Krom, kan seker seviyesini ayarlar. Yükselmiş kan seker seviyesini düşürürken düşük seker seviyesini de yükseltir.
2-- Krom (günde 1 - 2 mg) toplam kolestrol seviyesini % 15 azaltır. Krom HDL kolestrolü arttırır. Krom LDL kolestrolü düşürür.
3-- Diabetes mellitus hastaliginin altında yatan sebeplerden biri krom eksikligi olabilmektedir ve takviye krom alımı bu hastalığın iyileştirilmesinde yararlı olabilmektedir.
4-- Krom (özellikle krom pikolinat formu) Diabetes mellitus tip 1 hastalarinda insülin hassasiyetini gelistirir. Krom (özellikle krom pikolinat formu) Diabetes mellitus tip 2 hastalarini iyileştirir.
5-- Krom, Diabetes mellitus hastalarinda yükselmis trigliserit seviyelerini düşürür.
6--Krom, (özellikle, günlük alınacak 400 - 800 mcg krompikolinat formu) insülin direncini azaltir.
7--Krom ömür uzatıcı etkilere sahiptir.
8--Diyetsel yollarla ortalama günlük krom alimi 80 - 100 mcg kadardır.
8.1-- Tedavi amaçlı Geleneksel uygulama ise 200 - 600 mcg olarak uygulanmaktadır.
8.2-- obezitede günde 400 - 600 mcg kullanilir.
9--Krom Eksikliği: Dengesiz beslenme sonucu oluşan krom eksikliği, huzursuzluk, halsizlik ve yorgunluğa neden olur. Krom Eksikliği olanlarda sürekli açlık hissi ve yeme isteği, tatlılara düşkünlük görülür. Krom eksikliği iştahı kontrol etmeyi engellemesinin yanı sıra vücudun yağlanmasına da neden olmaktadır.
10-- Diabetes mellitus tip 2 hastalarında ise günde 1000 mcg kadar kullanılmaktadır.
11-- Krom tamamlayıcıları sabah kahvaltısı ile ögle yemegi arasında boş mideye alınmalıdır.
12—Aşırı stres ve yaşlanma ile vücut krom seviyeleri de azalır.
13--Krom, vücut insülin üretimini normallestirir ve insülin reseptörleri sayısını arttırır.
14--C Vitamini toksik 6 degerlikli kromu faydali 3 degerlikli kroma dönüstürerek vücudun krom absorpsiyonunu arttırır.
15--Krom, şeker ve yağ depolanmasında rol alır.
16--Farelerde ve maymunlarda krom eksikliği ek minerallerin yardımıyla çözünen glikoz miktarının azalmasına neden oldu.
17--Yapılan araştırmalar doktorların kromun düşük kan şekeri düzeyini engellediğine inanmalarını sağlamıştır.
Bazı çalışmalar organik kromun kandaki yağ oranını düşürebildiğini göstermektedir.
18--Finlandiya ve Kore' de yapılan çeşitli araştırmalar gösterdi ki, krom ilavesinin diabet hastalarının kanlarındaki şeker miktarını düşürerek insülin ihtiyacını azaltıyor.Bu hastaların birçoğunda daha az semptom görülmeye başladı Ayrıca insülin alımı bırakıldı.
19--Krom ayrıca baş ağrısı; asabiyet, görsel bozuklukları ve genel rahatsızlıkları olan semptomatik hipoglisemi hastalarına da yardımcı oluyor.
20--Kromun şeker dengesini etkili bir şekilde azaltabilmesi için kanda az bir miktarda insülin olması gerekiyor. Bu durum sadece pankreasları az da olsa çalışan insanlar üzerinde geçerli olabiliyor.
21-- Diyetsel Kaynaklar-bira,şarap,bal,akdiken,nane,atkuyrugu,çıtırgı(kara silcan),siyah ceviz,ekinezya,stevia,meyan kökü,börülce, balık, İstiridye,Ciğer (sakatat),yüksek kepek içeriğinde sahip kahvaltılık gıdalar,yeşil fasulye, brokoli,biracılık mayası,Elma,Fıstık,Brokoli,Muz,Portakal suyu,yumurta sarısı, siyah çikolata, karabiber,deniz tarağı,dana,kuzu, dana cigeri,tavuk,hindi,bira mayası,mavi yemiş,muz,elma, portakal, erik,üzüm(kırmızı),biber, patates,havuç,rezene, ıspanak,sarımsak,kuskonmaz,yabani havuç,lahana, yeşil fasülye,peynir ,patates
21.1—Cevizli,meyan ballı,tereyağlı,yumurtalı sabah kahvaltısı,öğle börülce yemeği,akşam üstü üzümlü mavi yemişli muz yemek,akşam ızgara balık tava ile oldukça iyi krom alınabilir.
8.4—Potasyum:
1-- Kronik yorgunluk, potasyum eksikliginde ortaya çıkabilir.
2-- Hipoglisemi, potasyum eksikliginde ortaya çıkabilir.
3-- Insülin direncini önlemeye yardım eder.
4--Şeker hastalığında glükozun, glükojene çevrilmesini arttırarak iyileşmeye yardımcı olur.
5-- Diyetsel Kaynak-Muz
8.5—Lityum:
1-- Lityum gut u önleyebilir.
2-- Lityum romatizma yi önleyebilir.
3--Diyetsel Kaynaklar-Deniz sebzeleri,süt,Yumurta,,
4--Sodyum bikarbonat lityum seviyelerini azaltir. Bu yüzden lityum tedavisi görenlerin alınmaması gerekir.
8.7-Vanadyum:
1--Vanadyumun vanadil sülfat formu kan şekerini düsürür ve diabetes mellitus tip 1 hastalarında glükoz alabilme imkanını arttırır.
2--Vanadyum insülin direncini düsürerek diabetes mellitus tip 2 hastalarinin tedavisinde yararlı olur.
3--Labaratuar çalışmalarında vanadil sülfat formu diabetes mellitus tip 2 hastası tavsanların kan şekerini düsürmüstür.
4--Vanadyumun vanadil sülfat formu özellikle diabetes mellitus tip 2 hastalarinda insülin direncini düşürür.
5-- Vanadyum obezlerde kilo kaybını kolaylaştırır.
6-- Vanadyum eksikligi serum trigliserit seviyelerinde yükselmelere sebep olur.
7-- Yag plakalarının parçalanmalarını kolaylaştırarak atherosclerosis-damar sertliği i iyileştirir.
8-- Yağ plakalarının parçalanmalarını kolaylaştırarak anormal kan pıhtılaşmasını engeller.
9-- Vanadyum karaciger fonksiyonunu arttırır.
10-- Vanadyum atletik performansın bazı hallerinde iyileşmeler sağlar.
11--Vanadyumun faydali dozları ile toksik dozlari birbirine çok yakındır. Dolayısıyla çok dar sınırlardaki dozajlara çok dikkat etmek gerekmektedir.
12--diabetes mellitus tip 2 hastaliginin iyilestirilmesinde günde 100 mcg alınabilir. Ancak bu dozaj da sadece 3 hafta için emniyetli kabul edilmektedir.
13-- Vanadyum insülinin etkilerini taklit ederek vücudun insülin gereksinimini azaltir. Yine vücudun insülin algılayıcılarınnın hassasiyetlerini arttırır.
14--Diyetsel Kaynaklar:
kara biber,maydanoz,Baklagiller,soya fasulyesi,Deniz ürünleri,istiridye,Etler,ayçiçek yağı,yer fıstığı yağı, zeytinyağı,elma,erik,domates, mısır,fasulye, sarımsak,havuç,soğan,lahana, zeytinler,bugday,pirinç, bugday(kara),yulaf,darı,ayçekirdeği,dereotu tohumu,Yumurta,
8.8—Arsenik:
1--Arsenik zehirlenmesi anoreksiye sebep olur.
2--Arsenik zehirlenmesi guatra sebep olur.
3--Arsenik zehirlenmesi yorgunluga sebep olur.
4--Arsenik kan dolaşımınına , vücudun enerji üretim yeteneğine karşı koyar.
5--Arsenik karaciğerde,dalakda toplanır.
6—Bazı farmasotik ilaçlar arsenik ihtiva ederler.
6.1--Araba egsozları arsenik ihtiva ederler.
6.2--Evsel detarjanlar genellik arsenik ihtiva ederler.
6.3--Bir çok böcek ilacı ve yabani ot ilaçları arsenik ihtiva ederler.
6.4--Arsenik ihtiva eden sulardan toplanan deniz taragı ve istiridyeler arsenik ihtiva edebilir.
6.5--Musluk suyu, saf değilse arsenik ihtiva edebilir.
6.6--Elementel arsenik tabi olarak toprakda ve yiyeceklerde bulunur. Asiri derecede toksik degildir.
6.7--İnorganik arsenikler en toksik olan arsenik formlaridir. Bunlardan arsenik trioksit en zehirlisi ve vücuttan en zor atılanıdır.
7--Arsenik zehirlenmesi baş ağrısına,mide bulantısına,kaşıntıya,uyuşmaya,hafıza zayıflamasına,refleks zayıflamasına sebep olur.
8--Arsenik zehirlenmesi refleks zayiflamasina sebep olur.
9--Arseniği Vucuttan Arındırma:
1--Sistein ve sistin, N - asetil Sistein( NAC ),Taurin arsenigin vücuttan uzaklaştırılmasını kolaylaştırır.
2--Kronik arsenik zehirlenmesiyle etkilenmis bir hasta hastaneye kaldırılmadan önce verilecek NAC hastayi ölümden kurtarabilir.
3--DMSA, arsenigi çelasyon yolu ile vücuttan uzaklastirmada faydalıdır. DMSA, uzun müddet arsenige maruz kalmaltan ziyade akut arsenik zehirlenmelerinde daha etkindir.
4—Kalsiyum,iyot ,çinko magnezyum oksit ,selenyum arsenigin vücuttan uzaklaştırılmasını kolaylaştırır.
5--Glütasyon arsenigin vücuttan uzaklaştırılmasını kolaylaştırır.
6--Sarımsak,aşırı arsenik alımının sebep oldugu hücresel hasarı önlemeye yardım eder.
7--Lipoik asit, vücudu arsenik zehirlenmesinden korumada yardımcı olur.
8--C vitamini, arsenigin vücuttan uzaklaştırılmasını kolaylaştırır.
9--Arsenik, vücut tarafindan iyi emilmez. Vücutta alinan arseniğin % 5 den fazlası absorplanmaz.Arsenik, arsenik trioksit formu hariç vücuttan böbrekler yoluyla kolay ve çabuk bir sekilde atılır.Dolayısıyla vücutta toksik seviyeler kolayca oluşmaz.
8.9--Fosfor:
6--Fosfor Düzeyinin Azalmasına Yol Açan Bazı Sebepler:
1--Hiperinsülinizm
2--Diabetes Mellitus
3—Diyetsel Kaynaklar
1--100 gr dana karaciğeri-395 mg
2--100 gr konserve somon balığı-279 mg
3--100 gr yağsız dana eti-194 mg
4--1 kâse haşlanmış bezelye-273 mg
5--1 bardak yağsız süt- 247 mg
6--1 orta boy haşlanmış yumurta- 86 mg
7--1 kâse haşlanmış barbunya-241 mg
8—Diğer Kaynaklar:bira mayası, peynir, tavuk, balık, kabuklu deniz ürünleri, yumurta, karaciğer, yağsız süt, buğday özü, lahana, koyu yeşil yapraklı bitkilerin tohumlan, maydanoz.
Not-Her türlü bitkisel veya alternatif tıp tedavisi modern teşhis ve tedavi için destek sağlamak amacıyla ancak doktor önerisiyle ölçüsünde ve farmakolojik özellikleri dikkate alınarak kullanılması uygun olabilir.