İstanbulun Deniz Sorunları:

3.1--Boğazda biyolojik çeşitlilik olarak 1970 li yıllara kadar yaşayan balık türü 60 iken,2014 itibarıyla bu sayı 20 nin altında.

3.1.1—İstanbul da Belediye Başkanları değişirken yerine kalan ve ilerleyen sorun kentin sorunları.Bu bağlamda çevre konuları için nasıl ulusal bir politikalar varsa aynı anlamda kentsel politikalar da olmalı ve bu politikalar Belediye Başkanın değişmesinden bağımsız olmalı.

3.2--İstanbulda deniz kirliliği yapılan iyileştirmeler rağmen ilerleyebilmekte.Öncelikle İstanbula yapılacak en büyük iyilik çevre yatırımları bütçesini en büyük yatırım bütçesi haline getirmek.Eğer bir aksta yeni ulaşım aracı getirilirse yeni yapılan bir liman nasıl gemi çağırırsa,yeni yollar ise göç çağırır. İstanbula yapılacak  çevre ve restorasyon yatırımları bütçesi  Belediye bütçesinin içinde en büyük kalem olması.

3.3—Marmaraya akıtılan atık suları arıtmada % 70 olan kaba arıtma 2013 itibarıyla %60 a düşmüş olup,  %20 olan biyolojik arıtma sistemini % 70 lere çıkarabilmek.Marmara temizlendikçe balık popülasyonu doğal olarak artacaktır.

3.4--Öte yandan küresel ısınmaya bağlı olarak Karadenizde hamsi popülasyonu ciddi olarak azalabilir.Balıkçılıkta deniz dibi pulluk gibi süren trol ile avlanma için ciddi kısıtlar getirmek,balık ağı gözelerinde belli büyüklük şartı aramak,belli boydaki balıkların teknede ayrılmasını sağlayan sistem ve bunun altındaki balıkları denize atan sistemleri balıkçı tekneleri için getirmek vs çözümler olabilir.

3.5—Marmarada eko sistem bıçak sırtında bir denge içinde geçmekte.Çok sıcak geçen 2007 gibi yıllarda oluşan ve balıkçıların "salya" adını verdikleri bitkisel plankton patlamasi denize çok ciddi zararlar veridi.Özellikle midye, istiridye, yumuşak mercanlar,yerel balık türlerini ciddi anlamda yok edebilmekte.

3.5.1--Ayrıca çok sıcak yıllarda artan ciddi bir  bulanıklık oluşmakta.Bunun ilk bulgularda başlıca nedeni olarak da askida partikuller (sari madde) olduğu saptandi. Bu duruma küresel ısınmaya bağlı artan sıcaklar-Ergenin kirli suları-Aran kent nüfusuna bağlı artan atık madde miktarı,astımlı olan Marmarayı kalp krizinden götürebilir ve geriye lağım çukuru kalır.Balıkların-Türlerin verdiği yaşam mücadelsini İBB nin başkanları Marmarayı kurtarmak için vermeli.

3.5—Gerek havza gerek ergenin sanayi atık sularındaki kirlilik,bu tesislerin atık su analizini ansal yapan sistemlerin,scada ile belediyenin bir merkezine bağlanması,limit aşımında anında tebligat verilmesi-yani aydan aya değil ansal denetleme ile bunlar kontrol edilebilir.

3.6—Marmara Sularını Demir Sulfat İle Gübrelemek:

1--Büyük Okyanus'un ve Güney Kutup Denizi'nin belirli kısımları demir hipotezini snamak için için gerekli ozelliklere sahip. 1993 yılında yapılan deneyler Güney Kutup Denizi'nin Yeni Ze-landa ve Avustralyanın güneyinde kalan kısımlarında gerçekleştirildi.Araliklarla 5 tondan fazla demir sülfatin (FeS0₄) okyanus sularma birakildigi deneyde çok sayida ve çeşitte ölçüm yapıldı.

2—Yapılan ölçümlere gore , deney sırasmda karbondioksiti oksijene çeviren ve balıkların besin kaynağı olan fitoplankton biyokütlesinin 6 katına çıktığını ve okyanus sularından 2000 ton karbonun çekildiğini gosterdi. Bu sonuçlar okyanus sularını demir ile gübrelemenin karada ağaç dikmek ile aynı anlama geldiği ve gübreleme ile biyolojik pompanın daha aktif hale getirilebileceğini gosteriyor.

2.1—Okyanus sularına demir eklenmesi deneyi 13 gün sürmüş olup, deney sırasmda ,yapılan ölçümlerde aralıklarla 5 tondan fazla demir sülfatin (FeS0₄)ın eklenmesiyle ,Okyanus sularından 2000 ton karbonu çekildigi saptandı.

2.2--Yapılan ölçümler okyanusa atilan her 1 ton demire karsilik 200 ton karbonun okyanuslarm derinlerine gömüldüğünü göste­riyor.

2.4—Fitoplankton patlaması,Fitoplanktonlan yiyerek bes­lenen zooplanktonları beselemkte. Fitoplanktonlann artan biyokütlesinin büyük bir kısmını tüketen bu canlıların kendileri de karideslere, balıklara ve balinalara kadar uzan bir beslenme zincirinin halkası. Bu sebeple fitoplanktonlar tarafindan okyanus sularmdan çeki­len karbonun büyük kismi bir sure sonra yeniden C0₂ olarak at­mosfere karışıyor.Sulardan çekilen toplam karbonun %20-%50 kadarlık kısmına karşılık gelen bu miktari da azımsamamak gerekir.

3—Marmaranın suları peryodik olarak ido nun gemileri ile gece saatlerinde sahradan yada anadoludan-tuz gölü vs  getirilen çöl tozları-demir sülfat ile gübrelenebilir.

4—Ayrıca bulut oluşumu halinde havaya demir tozu ekilmesi ile hem yağış oluşur hemde yağış bitkiler için gereken demiri sağlamış olabilir.İBB nin meteroroloji ile birlikte çalışarak kiralayacağı uçaklarla havaya demir tozu ekebilir.

4.1-- ABD'de bulut ile ilgili arastırma ve geliştirmelerin nasıl yapılacağı tesvik edilecegi ile ilgili yasa 17 Temmuz 2007'de kanunlasti. Bizde de bunlar yapılırsa Dunyada etkinligi artan bir ulke oluruz. Ortadogu'da su deposu oluruz. Harran'da tanmsal ürün deposu oluruz.Böyle bir kanuna acil ihtiyaç olduğu açık.

Kaynakça:

1--Cumhuriyet Gazetesi-Sürdürülebilir Yaşam Eki-22.03.2014

2—Sabah Gazetesi Newyork Times Pazar Eki

3—Tübitak Bilim ve Teknik Dergisi

4—Cumhuriyet Gazetesi Bilim Eki

5—Para Dergisi

6—Dünya Gazetesi