Belediye Uygulamaları İçin Öneriler-3

7.1--İmarla ilgili  Diğer Öneriler:

1--Binaların 3. Normal katında kurulan dublekslerin çatı katları çoğu zaman verimsiz-kullanışsız olarak tasarlanmaktadır.Bu probleme karşı

1--Buralara Çatı katı yerleşimi verilmeyebilir burası sadece çatı olarak düzenlenebilir.

1.1-Çatı verilebilir yada verilirse en az 4 sıra yükseklik verilmelidir.Vatandaşa güvenmek esas olmalıdır. Bu şekilde kullanılabilir bir dubleks tasarımına yakınlaşılmış olabilir. 2 tuğla sıra yükseklik vermekten dolayı sahada kullanışlı olmayan birçok dublekse rastlamak mümkün.

2-Çatılarda %25 den fazla teras alanı yada Tam teras alanı verilebilir ki tam teras verilmesi durumunda buraya gerekenlerin yapılması kaydıyla peyzaj projesi ile birlikte yeşil çatı yaptırılma zorunluğu getirilebilir. insanların binanın yanında gidebilecekleri bir yeşil alan oluşturmak gerekir.

2--Binaların bodrum katlarında yerden kaynaklanan radon gazına karşı yeterince büyük pencere yapılması-toplam daire mahal alanın en az % 15 i kadar  ve bina tabanında ısı ve su yalıtımı yapılması halinde dere kıyısı olmayan sokaklarda bodrum katlara daire verilebilir.

2.1—Binalarda ortak alanlar Proje safhasında çocuk oyun odası-yönetim odası adıyla onaylanırsa müteahhitlere buraya yere halıfleks döşetip çocuk oyun grubu yaptırma imkanı doğabilir.Binadaki çocuklar sokakta oyun oynayacağına burada oyun oynayabilecek duruma gelebilir.Aksi takdirde ortak alanlar her türlü pis eşyanın atıldığı çöp alanı haline gelebilmekte.

2.1--İlgili parselin bulunduğu sokak,yoğun yağışlarda bodrum katları su basmasına uğramamış sokak olması(bodrum katları su basan sokakların listesi Fen İşl.Md ve Zabıta Md. kayıtlarından çıkarılabilir) halinde bodrum kat da daire verilebilir.

3--İmar durumları bazı belediyelerin yaptığı gibi bir program ile hazır hale getirilebilir ve kişi ...... belediyesinden bu haritaya girerek buranın imar durumunu öğrenebilmelidir.

4--Bir binanın ruhsat alması için gereken evrak sayısı zaman içinde artan bir karaktere sahiptir.Bu anlamda 3-4 yılda bir tıpkı ev temizliği gibi gereksiz evrak  temizliği yapılmalıdır.Evrak temizliği süreci içinde, evrak birleştirmeler de yapılmalı yada gereksiz evraklar uygulamadan  kaldırılmalıdır.

5--İlçe Belediyelerinde ,  Büyükşehir  İtfaiye Md.den görevlendirilen elemanlarına ,  belediyede masa verilmelidir.Bunun için gerek Makina Md. gerekse İmar Md. için hizmet verecek iki teknik personelin ilçe belediyelerinde görevlendirilmesi sağlanabilir.yada İtfaiye-Sigorta-Tapu Md ile yapılacak online bağlantı bilgi işlem süreci hızlandırılarak bir an önce devreye girmesi sağlanabilir.

6--Bina ruhsatı alınırken yola terk mesafesi kaldırım düştükten sonra örneğin 2 m kalıyorsa ferforjeli-duvarlı bahçeli bina ruhsatları verilebilir.Peyzaj ve ferforjeli duvar resimleri etüd-proje safhasında istenebilir.

7--Yapı Denetim  vasıtasıyla  evlerin önüne konulacak standart kamelya-garaj,ferforjeli bahçe duvarı,kepeng-teras yeşillendirmesi çizimleri yapmak ve bunu mülk sahiplerine Denetim Personeli ile tebligat olarak uygulatmak.Bahçeli imar uygulamalarına gitmek.Kaldırımın bahçe olmadığını kabul etmek.Teşekkül uygulamasında uygun yerlerde vazgeçmek.Bahçeli,teraslı,ferforje duvarlı,havuzlu binalara sahip bir bir bölge oluşumu için bunları yapmak.

8--Bölgede yapı kalitesini artırmak için,……..Kültür Merkezinde ,gerekli ikramların yapıldığı-40 dk lık dersler ve 10 lı gruplar halinde,program dahilinde,gerekli kayıtları yaptırmak için,yapı denetim firmaları vasıtasıyla,Yapı Denetim Firmalarının sahip ve mühendislerine, müteahhitlere vede ustalara verilmek üzere,Belediyenin Uzman(10 yılı aşmış ve konusunda en yetkin mühendislerince) mühendisleri tarafından inşaat-imar-mimari-makine-elektrik-sanayi konularında eğitim verilebilir ve kurs sonunda sertifikaları ile konuyla ilgili  tekstler verilebilir.Bu bölgenin yapı kalitesini oldukça artıracağı açıktır.

9.1--Uygun durumlarda ;Mal sahibininde seçimine uygun olarak; garaj,bahçe duvarı gibi yapılaşmalar için ilgili belediye tarafından hazırlanan çizimlerden herhangi birini  mal sahibi uygulayabilme imkanı sağlanmalıdır.Bu anlamda bu detay resimlerin yapılıp-hazır hale getirilmesi  ve denetim bölge mühendislerince gereken binalara tebligat ile  verilmesi çalışması uygun olabilir.

9.2--Çatılarda açık alan oranı % 25 den % 100 çıkarılarak yeşil çatı uygulamasına geçmiş ve gelecek olarak geçilmeli(yerde yapamadığımızı çatılarda yeşil çatı uygulaması ile yapılmasının sağlanması) Bu anlamda Bağcıların düzensiz yapı stoğunun meydana getirdiği estetik kirlilik için çözüm yeşil çevrede aranmalıdır.

9.3--Harç olarak bir tek harç alınmalıdır.Harçlar m2 ile doğrusal orantılı değil logaritmik olarak belirlenmelidir. “Bina ve işyeri ruhsat harçları (imar ve mekanik-elektrik vede işyeri harcı) için sadece m2 üzerinden ödenmesi uygun olup ,harç hesabında harç ile m2 arasında doğrusal değil logaritmik ilişki olacak biçimde düzenleme yapılacaktır.”yani m2 ile artmalı ve belli m2 den sonra düzleşmeli(yataylaşmalı) sabit fiyatlı olmalı.) ödemelidir.

9.4--Otopark havalandırması için: 150 m2 kadar bir alan sahip otoparklarda ;Otopark alanının Minimum % 10 u kadar havalandırma açıklığı(jaluzi vs) bırakılmak kaydıyla doğal havalandırma yapılması uygun olacaktır.

8--Yapı Denetimi  Kontrolu:

1--Sahada iyi bir proje çizimine rağmen, uygulama hataları olabiliyor ise müteahhitlerin ve ustaların eğitimi oldukça önemlidir.Bu eğitim işini en iyi Belediyenin ilgili bölge mühendisleri yapabilir.Diğer bir deyişle,bu işi okullarla değil,bizzat Yapı Kontrol Md.tarafından organize edilebilir.Bu işin iki yöntemi olabilir: 1-Davetiye usulü-ikramlı yemekhanede 20 kişili gruplara Md. Bünyesindeki Uzman Müh-Mimar-Tekniklerce yarım günlük seminerler  verilebilir.İlk yöntemin üzerine ,İkinci yöntem olarak da ,her bölge Müh. Sahada müteahhitlere bürolarında-binada  vs ,bina imalatı ile ilgili bilgiler aktarabilirler.Bunun için bölge müh. İçinde ayrıca hizmet içi seminerler düzenlenebilir,Özellikle genç mühendisler için bu şarttır.

2--Yönetmeliği tam uygulama gerçekçi bir yaklaşım değildir.Bu durum sonuçta bina imalatında-bu akışta tıkanmalara neden olmaktadır.Bina imalatın devam etmesi-akışın devamlılığı, sıhhi-teknik vede hukuki olarak sorun yaratmadıkça ,ona biçim veren yönetmelik maddelerinden daha önemlidir.Bu anlamda yönetmelikte,sahada pürüz yaratan bazı maddelerin kesin bir ifade ile değil,olabilir gibi esnek ifadelerle yazılması uygun olacaktır.

3--Zaten yönetmeliği  yürüten raportörlerdir.Hareket edemeyen bir yönetmelikten kimseye hayır gelmez.Bu anlamda yönetmelik ifadeleri,bir arazi aracı gibi çevik ve esnek olmalıdır.

4--Kesin ifadeler,onu rayının dışına çıkamayan tramvay haline getirir ki bu durumda bina imalatı-akışı tıkanmaya başlayabilir.

5--Öte yandan 1.dereceden önemli işler dışında,2.derecede önemli işlerde,raportörlere  teknik-sıhhi-hukuki olarak çözümler üretme-% 20 oranında proje dışına çıkabilme imkanı tanınabilmelidir.Bu şifahi olarak ifade edilebilir.

5--Kısaca statik-imar durumu-elektrik-asansör  ve yangın tesisatından taviz verilemez ancak mekanik,mimari den vs uygun çözümler geliştirilebilir.

6--Personelin görev alanındaki konulara hakimiyeti sayısal hale getirilmeli ve bu eksiklikler kişisel bazda bilgi notları ve Md içi görevlendirilecek uzman eğiticiler tarafından birebir yerinde vs anlatılmalı.

9--Yenilenebilir Enerjileri Destekleyen Öneriler:

1-- Konutlarda kombi girişine bağlanacak güneş kollektörü ile sıcak su üretiminde % 50 tasarruf sağlanabilir.Bunu teşvik  için projesinde güneş kollektörü kullanılan bina ruhsatlarında Belediye Makina-Elektrik harçlarında % 20 indirim yapılabilir.

2--Örneğin Yeni yapılacak ................... Belediye Başkanlığı binasını çevreye duyarlılığın resmi belgesi olan LEED-yerli yeşil sertifika  sertifikası alacak biçimde tasarlamak ve bu sertifikayı almak uygun olacaktır.

10--Mekanik Tesisat Kontrol:Plan Notu-Uygulama Tebliği:

Açıklamaları-Tebliği ine girmek üzere(Hem Plan Notu hem de Plan Notu Açıklamaları-tebliği olmalı)

1--Isı Yalıtım Kontrolu:

1.1--plan notlarına girmek üzere bölgede yeni yapılacak konutlara pasif ev uygulaması yapılmak üzere dış duvar yalıtımında 6 yada 8 cm 24 dans EPS strafor-bodrumda dairesi olan binalarda taban yalıtımında,6 yada 8 cm xps Strafor-Çatılarda 6-8 cm taş yünü+kiremit çatı-pencerelerde 12 mm ısı cam uygulaması yapılacaktır ifadesi yer almalıdır.Bu değerler ile ısı yalıtım projesi fazlasıyla kurtarır.

1.1.1--Belçika daAntwerp belediyesi kentte  çatılardan ne kadar ısı kaybı olduğunu havadan gösteren termografik görüntü oluşturması için Eurosnse adlı coğrafi bilgi şirketine kentin fotografını çektirdi.Termografik görüntüde yalıtılmış binalar ve bitki örtüsü  mavi yada yeşil renkli olarak  görünürken,binaların kırmızıya kayması ısı kaybının bir ölçüsü.Kent sakinleri zoominopuwdak.antwerpen.be adresine girerek binaların ne durumda olduğunu görebiliyor.Enerji verimliliği için devlet destekli hibeler hakkında bilgi sahibi olabiliyor.

1.1.2--İstanbul Büyük Şehir Belediyeside aynı şekilde İstanbulun havadan termografik fotoğraflarını bina bazında-ilçe bazında-il bazında gösteren fotoğraflarını oluşturmak için ilgili firmalarla görüşmesi uygun olacağı gibi,aynı sayfada yalıtım kredileri konusunda bilgi ve yalıtım bilgisini verebilir.Görüntülerde termel renkler çatının eğimli yada düz oluşu,çatı malzemesi ve termostat ayarlarına bağlı olarak da değişiyor.

1.2—Kısaca Cari açığın ilacı olabilecek bir uygulama da Isıtma ve soğutmada minimum enerji gideri için binanın pasif bina yalıtımına uygun 6-8 cm lik mantolanması kararı yerel belediye tarafından alınabilir.

1.3-- Pencere Boyutlarında Standardizasyon:

1.3.1--TSE her şeyi standardize eder hatta köfteyi bile.Ama ne gariptir ki her boyutta pencere bulunabilmektedir.Oysa, pencere boyutları belli değerler olarak standardize edilmeli ve bu değerler dışında pencere vs üretimine izin verilmemelidir.Bu bağlamda Bağcılar Belediyesi bölgede kullanılabilecek pencere boyutlarını mahal alanının m2 sine bağlı olarak öneri olarak plan notlarına koyabilir.Aynı zamanda bölgede kullanılacak ısı yalıtım kalınlıkları plan notlarına katılabilir.

1.3.1.1--Bu imkan ile dağınıklığın getirdiği İş ve enerji kaybı da ortadan kalkacaktır.Aynı bağlamda TSE Türkiye ısı bölgelerine göre Isı yalıtım projesi istemini kaldırıp-her bölge için kullanılacak EPS-XPS strafor vede perlitli sıva vd ısı yalıtım malzeme kalınlıklarını ilan etmelidir.

1.3.2—Bir ileri adım olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından çıkarılacak kanun geçmişe ve geleceğe dönük olarak  bölgelere göre yönetmeliğe uygun ısı yalıtım kalınlıkları,Bayındırlık Bakanlığına bağlı bir komisyon tarafından iki yılda bir ilan edebilir.

2—Sıhhi Tesisat:

1—Büyük Su depolarının bina temeli döküldükten sonra yada dilatasyona ayrılmış olarak en ekonomik su deposu olarak sikalı betondan betonarme su deposu yapılması.

1.1—Konutlarda merdiven altında profil üzeri hasırla kapatılan kullanılan küçük su depolarının kullanılması ve bunların plastik olması

2--Binalarda sıhhi amaçlı rezerv su deposu yapmak için , projesine uygun olarak Bodrum kat ta Su depoları ve Hidrofor tesisatı yapılabileceği gibi,Çatı üstünde uygun olmak kaydıyla kiriş üstü en fazla 3 ton,döşeme üstü  2 ton su deposu yapılabilir.Bodrum katlarda 2 tondan büyük su depolarında,su deposu ve hidrofor için kapalı bir alan teşkil edilmelidir.

3--Su tasarrufunda ciddi destek verebilecek olan gri su arıtma üniteli yağmur suyu destekli gri su uygulaması için yerel belediye karar alabilir.

3.1--Toplam inşaat alanı 3000 m2 üzerinde olan toplu konut sitelerinde proje ve uygulama safhasında gri su uygulması olarak  modüler-paket arıtma üniteleri yağmur suyu hattına bağlanabilir.Bu karar ile bina atık su kalitesinde ciddi iyileşme sağlanabilir.

3.2--Konutlarda yağmur suları ile birlikte  lavabo ve duş hatları ayrı çekilip-toplanan sular filtre edilip-WC rezevuarlarına yeniden verilecek şekilde daire başına maliyeti 1500-2000 TL olan gri su sistemi kurulması şart koşulabilir.

4--Boyahanelerde suyun çevrim içi en az 3-5 kez kullanılması ve arıtma sistemi suyunun uzaktan analiz okuma şartlı sistem kurulması şartı aranabilir.

5-- Tüm Lavabo ve Banyo Bataryaları için % 50  su tasarrufu sağlayan batarya su tasarruf başlığı-adaptör   ve/ veya  Pilli fotoselli batarya kullanmak.

5.1—WC lerde 3/6 lt-Çift kademeli- butonlu rezervuar iç takımı kullanmak.

3—Kalorifer Tesisatı:

1—Sıcak su temini veya ısıtma sistem desteği için m2 ye bakılmaksızın Konut ve işyerlerinde kombiye destek , güneş kolektörlü sıcak su sistemi kurulması şartı

1.1--binada güneş kolektörlü sıcak su sistemi kurulması şartı aranabilir.Kombiye bağlı güneş kolektörü sistemi ile çatıda ısınan sıcak su kombiye girince az kombi ısıtması ile sıcak su üretimi mümkün olacaktır.Bunu sağlamak için her daire kapısı önünden merdiven sahanlığından geçen bir çift boruya dairenin soğuk su hattı ve kombi girişi bağlanır.Güneş kolektörüne bağlanan bu hat ile kombilere güneş ile ısıtılmış su sağlanmış olur.

2--Klima ve kazanlarda ekonomizer kullanılması şartı,

3-- Merkezi sistemde radyatörlerde termostatik vana kullanılması

4--Tüm kazan ve kombilerde iç-dış ortam termostadı kullanılması şartı

5—Bütün pompa motorları ve cihaz motorlarında  inverterli olması şartı

6--Kalorifer tesisatında kullanılan sıcak su için ısı tasarrufu için doğal bileşenli HYDROMX sıvısı-solüsyonu kullanılması.

7--Belediyeler  halka bir defaya mahsus sarı-gün ışığı renkli CFL-tasarruflu ampul dağıtılabilir.Kamudaki binalara bir defa mahsus elemanlarıyla takabilir.

8—Belediye Plan notlarına  gerek belediye imalatları gerek  gerek  etüt projelerde sulama-süs havuzu-asansör-ısıtma-klima vs için enerji verimli sistemleri-tip modelleri plan notlarına tavsiyeler bölümüne koyabilir.

9—Belediyelerin-Kamu kurumlarının satın alma md. vasıtasıyla alacağı araç-gereç ve techizat içinde aynı yapı sağlanmalıdır.Kısaca tip modeller ve muadilleri yazılı hale gelmelidir

4—Yangın Tesisatında:

1--Yangın Tesisatı projelendirilmesinde ,10 araçtan küçük otoparklara sprink uygulması yerine yangın dolabı uygulaması yapılması uygun olacaktır.

2-- Ciddi anlamda imalat maliyeti ve enerji tasarrufu sağlayacağı için Yangın Tesisatı projelendirilmesinde tüm yangın alanının 12 sprink alacak şekilde kapalı-ring alanlara bölünmesi ve bu alanların seri olarak bağlanması projelendirmeye temel teşkil edecektir ifadesi yer almalıdır.

2.1--Yangın tesisatında 12 sprinkin karşılığı olan 40 m3 lük su deposu yeterli bir büyüklüktür.Aksi takdirde 120 m3 lük yangın grubu kurmak ne kadar gerekli

5—Havalandırma-Klima Tesisatında,

1--200 m2 altında olan otoparkların havalandırmasında kanal projelendirmesi yapılmayıp-pencere ve açıklıklara aksiyal vantilatör konularak havalandırılması uygun olacaktır-şartı.

2—Her türlü otopark havalandırmasında doğal havalandırma için çatıdan bodrum tavanına kadar inen belli adette konutlarda örneğin 40x40/50x50 cm ölçülerinde havalandırma şaftları yapılması şarttır.İşyerlerinde ise mekanik tesisat şaftlarının en alt bodrumun tavanına kadar inmesi uygun olacaktır.Bu şaftlar ile 24 saat otoparkın pis havası bu bacalar ile vakumlanabilir.

3--Merdiven kovası havalandırmasında en üst kat ta 80 x40 cm vasitaslı pencere ve çatı tipi pencere(velüks) uygulmasına gidilmesi gerekir.

4--Klima Tesisatında ekonomik olarak analizi yapılmak kaydıyla en ekonomik sistemin özellikle doğal havalandırma sistemlerinin uygulamasının tercih edilmesi uygun olacaktır.

4.1--Doğalgaza göre Tasarruflu olması nedeniyle Isıtma ve soğutmada vrf klima kullanımının desteklenmesi

5—İşyeri için kullanılan bütün klima ünitelerinde enerji tasarrufu için ekonomizer kullanılması şartı.

6—Bina doğal havalandırması ve soğutması için bodrum katta zeminde 30 cm çap-40 cm yüksekliğinde fıskiyeli küçük havuz yapılırsa bu havuzun sıcak etkisiyle buharlaşan suları,merdiven kovasını soğutarak en üst kattaki pencereden dışarı çıkar.Eskiden İran ve G.Doğu Anadoluda kullanılan hava bacalarının çalışma mantığı bu sisteme dayanır.Tavsiye niteliğiyle bu uygulama yaptırılabilir.

6—Aydınlatma Tesisatı:

1—Depoları-otoparkları sensörlü tasarruflu ampullü aydınlatma,otopark havalandırma fanını bu sönsörlü lambaya bağlamak.

2—İşyeri-Market ve fabrikalarda gün ışığı uygulaması yaptırmak.Mimarı tasarımda gün ışığı tüpleri için gün ışığı şaftı koydurmak.

3—Bina toplam güç ihtiyacının % 10-15 ini ve bahçe aydınlatmasını fotovoltaik panel,rüzgar jeneratörü  ile sağlamak-şartı.

3.1-- Kurulan sistemin kapasitesinin toplam kapasiteye oranı kadar mekanik tesisat harçlarında indirim uygulamasına gitmek.

2.2-İşyeri ruhsat projelerinde enerji

7—Gürültü Kontrolu:

1--Kazan daireleri ve Jeneratör odaları ve Asansör Makine Dairelerinin içinde oluşan gürültüye karşı içten ses yalıtımı yapmak.

1.1--19 yatık tuğla lı duvar+perlitli sıva ile sıvamak.

1.1.1—Çok titreşim-gürültü olması durumunda duvara içten 3 cm adepan levha yapmak ve üstüne perlitli sıva  yapmak

2—Katda çift daire varsa ortak duvara 2 cm adepan kauçuk levha-3 cm taş yünü şilte yada 10 dans eps strafor yapmak.

3—Titreşimin zemine geçmesine karşı Cihaz altlarına kauçuk şilte koymak ve etrafına marangoz köpüğü sıkmak

4—Motorları yere kauçuk takoz ile bağlamak

5—Kalorifer borularına kazan dairesi çıkışında,borudan titreşim iletimine karşı kompansatör koymak.

6--İşyerlerinde mekanları ses yutucu malzeme ile (örneğin cafelerde duvarları uzun tüylü halı ile kaplanabilir.) kaplamak

6.1--Çok gürültülü cihazları çift camlı kabin içine almak .

6.2--Makinaların altına titreşimin zemine geçmesine karşı kauçuk takoz veya kauçuk takozlu yay koymak veya ağır makine lerin altına 20 cm donatılı kaide yapmak ve kaideyi kum havuzuna oturtmak.

6.3--Düğün salonlarında sesi ölçüp aynı anda sesi kısan ses düzeni oluşturmak.

8-- Elektromanyetik Radyasyon Yalıtımı:

1---Kontrol yada Şikayet halinde Baz istasyonlarının konumlandığı bina veya etki alanına giren binalar  dahilinde elektromanyetik alan şiddetlerini ölçmek yada ölçürmek.Sınır değerin üzerinde olan istasyonlarda bu istasyonları normalde konut veya işyerleri üstüne izin vermeyip  refüj yada kavşaklarda 20 m yükseklikli aydınlatma direkleri üzerinde konumlandırmak yada çatıya baz istasyonu izni verilecekse çatıya ince galvaniz plakalar döşemek ve bu plakaları bina topraklama hattına bağlamak.Bu işlemin Çevre Kontrol Md. ce tebligat bırakılarak yürütülmesi.

Üstünde yakınında baz istasyonu olan binaların çatısına 40x40 cm galvaniz saç ile kaplayıp-bunları metal tel ile birbirine bağlayıp aynı zamanda sistemi topraklama hattına bağlamak

2—Çatılarda çanak kirliliğine karşı merkezi sistem yapılması için Çevre Kontrol Md. ce tebligat bırakılması

9—Asansör El Kitapçığı:

1--Mimaride ve Uygulamada Asansör Uygulama Bilgileri:

1—Minimum asansör ölçüleri için özürlüler kanunu dayanak olarak kabul edilirse aşağıda daire sayısı ve kat adedine göre asansör kuyu ölçüleri optimum olarak referans alınabilir.

1.1--5378 Sayı-1.7.2005 tarihli özürlüler kanunu çerçevesinde-konutlar için kullanılacak asansörlerin en az 1 ad. Özürlü sandalyesi alacak biçimde   olması gerekir.

1.2--Dayanak:Özürlüler Ve Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun-Kanun No : 5378-Kabul Tarihi : 1.7.2005

MADDE 14--Çalışan veya iş başvurusunda bulunan özürlülerin karşılaşabileceği engel ve güçlükleri azaltmaya veya ortadan kaldırmaya yönelik istihdam süreçlerindeki önlemlerin alınması ve işyerinde fiziksel düzenlemelerin bu konuda görev, yetki ve sorumluluğu bulunan kurum ve kuruluşlar ile işyerleri tarafından yapılması zorunludur.

2—Asansör Trafik Hesabına Göre Kat Adenine Bağlı Asansör Sayıları:

2.1--Katta 4 daire bulunması ve 320 kg lık kullanılması halinde kat adedine(KA) bağlı asansör sayıları(n)-Asansör Trafik Hesabına Göre:

0-8 Kat..1 adet  , 9-13 Kat..2 adet , 14-17 kat..3 adet , 18-22 kat..4 adet  n=0,3.KA-1,5

2.2—Katta 4 daire bulunması ve 630 kg lık kullanılması halinde kat adedine(KA) bağlı asansör sayıları(n)-Asansör Trafik Hesabına Göre:

0-12 Kat..1 adet  ,13-19 Kat..2 adet , 20-24 kat..3 adet , 25-28 kat..4 adet  n=0,2.KA-1,4

2.3-Asansör seçiminde makine daireli asansörlerin kuyuda asansöre göre makine-motora müdahalesi nedeniyle tercih edilmesi kullanıcılar açısıandan uygun olacaktır.

2.3.1—Çatı katını kullanan öğrenci yurtları vs binalarda çatı katına çıkabilinmesi için asansörün hidrolik olarak kurulması uygun olacaktır.

3--Asansör Kontrol Detayları:

1-Kuyu Kontrolları:

1--Kuyuya gemici merdiveni: (40 cm genişlik-40 cm basamak aralıklı-kuyu derinliği+1m uzunluk--40x40 mm profil--duvarlara arasında 1 cm boşluk-4 saplamaya tespit

2--Seperatör:40x40 mm profil çerçeve üzeri ı çelik hasır yada sac+siyah yağlı boya-tampon üst çizgisinden 20 cm yukarıda-2 m boyunda.

3-Kuyu Aydınlatma-en alt+en üst vavyen anahtarlı-her kata kafesli etanj lamba

4--Etek Sacı:Kabin altında-2 adet profil ile ile kabin altına sabitleme-70 cm boyunda-sacın kendisi düşeyle 5-10 derece eğimli-30 cm lik kısmı düşeyle 30 derece eğimli-ucu kıvrık.esnek-stabil

2—Kabin Kontrolları:

5- bekçi odası tlf-kabin içi diyafon bağlantısı    ,konutlarda zemin kat yerden 1.7 m yüksekte duvara monte--işyerlerinde bekçi odası bağlantılı

6- Kabin üstü korukuluk :Kabin üstünde kabin-duvar aralığı 30 cm den fazla ise kabin üstüne 70 cm yüksekliğinde 30x30 mm profilden emniyet-koruma bandı

7

--Aşırı yük Sistemi:Kabin üstü süspansiyonda sviçli-beyan yükü+Beyan yükü*0,1(%10)  kg ayarlı.Aşırı yükte hareket etmeyecek.ve alarm verecek- kabin altı yada kabin üstü sviçli

7.1--Yük asansörlerinde halat süspansiyonda vida ayarlı sviçli aşırı yük sistemi kurulması.Beyan yükü+60 kg ayarlı.Aşırı yükte hareket etmeyecek.ve alarm verecek.

7.2--İç Kapısı olmayan asansörlerde,iç kapı yerine 3 adet nokta fotosel yada 1 adet boy fotosel ve kabin içi-kat sahanlık duvarlarına görevliden başkası kullanamaz yazılı madeni etiketin vidalanması.

7.3--Kabin içi alarm ve kabin içi fan butonlu ve çalışır olacak.

7.4--Kapı sıkıştırma kontağı ayarının yapılmış olması.

7.5--Yük asansörlerinde kabin üstü halat kasnaklarına halatla arasında 1 cm kalacak şekilde kasnak koruma sacının yapılması.

7.6--Yağdanlıkların konulması

7.7—Alarm ve Fan çalışır olacak. 

8—Halatlara en az 2 klemens 

9--Kata getirme cihazı:Elektrik kesildiğinde devreye giren. 

3—Makine Dairesi Kontrolları:

10--Makine Dairesi Merdiveni:çengelli asılabilir yada sabit-60 derece eğimli-10 cm basamak genişlikli,45 cm genişlikli             

11-Makine Dairesi Fanı:pencere veya tavandan montajlı -25-30 cm çaplı-büyük makine dairelerinde meşgule bağlı-küçük makine dairelerinde 25 C sıcaklığa ayarlı termostatada bağlı

12-- Makine Dairesi Kapısı: Makine Dairesi Kapısında kilit olması ve çift DKP saclı -siyah yağlı boyalı olması.-Makine Dairesi kapısının menfezsiz olması.

13—Levhalar:Duvara-pano üstüne Acil Kurtarma Levhası,kapı üstünde görevliden başkası giremez yazılı levhaların yapıştırılması.

14--Tahrik Kasnağı Sarılma Açısı Kontrolü:Motor kasnağı ile tahrik kasnağı merkezleri arasında düşey mesafenin ,yatay mesafeye oranı 2.2 den büyük olmak zorunda.

15--Regülatörde ve kasnaklarda sac korumanın olması.

2--Halat boyası-kırmızı/sarı   15—Müdahale kapağının svicinin olması+kilidi takılı olması 

4--Elektrik Tesisatı Kontrolü:

4.1--Raylar,makine motor,kapılar,metal tamponlar,separatör,metal aksama topraklama çekilmesi.

4.2—Elektrik panosuna tüm sistem için enerji panosuna trifaze kaçak akım sigortası çekilmesi(300 ma)

4.3--kabin için monofaze 30ma kaçak akım rölesi çekilmesi

4.4--4 kutuplu v otomat-panoda pako şalter,sigorta,priz bulunması.

5--A3 Yönetmeliğine göre Asansörler:

5.1—Asansörler A3 A3 göre ARL-300 vs  ana kart+inverter+ uygun regülatör 

5.2—A3 Uygunluk:

1--Regülatörden Fren Blokajı olması+fren blokajını çözen düğmenin panoda olması

2-Kat seviyelemenin elektronik olarak sağlanması

3—Makine motorun hız sürücülü-inverteli olması.Bu iki madde için:

3.1--  Ana kart için Arkel ARL300--Mikel ,

3.2--Regülatör olarak Selkas-Aspar Aksöz

3.3—İnverter/Hız Kontrol  için LG,Arkel/A Drive,Mikel vs markalar kabul edilebilir.

3.4—Motorun inverteli-hız kontrollu olması

5.3--Asansörlerde A3 Standardı-Tanım:

5.1--Elektrik ve hidrolik asansörler için yapım ve montaj güvenlik  kuralları içeren EN 81-1 ve EN 81-2 standartları, A1 ve A2 standardından sonra son olarak 01.01.2012 tarihinde yürürlük tarihi ile  A3 standardı ile değişikliğe gidilmiştir.

5.1.1--Standardın bu maddesi, çift hızlı diye tabir edilen asansör tahrik türünü ortadan kaldırmaktadır.

5.1.2--Bütün bu değişimler hız kontrol cihazlarının ve hidrolik sistemlerin kullanımını gerekli kılmaktadır.

5.1.3--Mıknatıs ve manyetik şalter kullanarak kat sayma ve kata yanaşma sistemlerinden kaynaklı zorluklara karşı elektronik sistemlere geçiş önemli olup, Enkoderli kuyu kopyalamasistemleri gerek basit kuyu yerleşimi, gerekse dijital olarak kat hizalama ve yavaşlama yolları ayarlayabilme imkanı sunarak kullanıcılara standartlara uygun asansör montajı yapma imkanı sağlayacaktır.

5.2-- A3, beyan hızı 0,15m/sn altında olan asansörleri kapsamaz

5.3--Sökülebilir güvenlik ekipmanlarının sabitlenmesi gerekir

5.4—-Seviyeleme Hassasiyeti: Yükleme/boşaltma işlemleri  sırasındaki kabin eşiği ile durak eşiği arasındaki  düşey mesafe.Hassas seviyeleme.

2.1--Kabin kapısı eşiği ile kat kapısı eşiği arasındaki katta  durma hassasiyeti ±10mm ile sınırlandırılmıştır.

2.2--Buna ek her asansörde ±20mm seviyeleme hassasiyeti korunması gerekmektedir.

2.3--Yükleme/boşaltma veya hidrolik asansörlerde  beklemeden dolayı olan yağ sızmalarında kabin  20mm den fazla kaçma yaparsa sistem bunu algılayarak düzeltmelidir. Bu nedenle her asansörde otomatik seviyeleme tertibatı olmalıdır.

5.5--Katta kapıları açık bekleyen kabinin istem dışı hareketi engellenmelidir

5.5.1--Kısaca yükleme ve boşaltmada kabin kata kilitlenmelidir.Bunu sağlayan sistem ise regülatör üzerinden paraşüt fren sistemi olur,kabini raylara kilitlenmesidir.

5.5.2—Kapılar açıkken kattan isten dışı kaçan kabin, kat seviyesinden en fazla 120 cm mesafeyi aşmadan durdurulmalıdır.

5.5.3--Koruma tertibatının kurtarılması kabine veya karşıağırlığa erişmeyi gerektirmemelidir.

5.5.4--Kabinin İstem Dışı Hareketini Algılayan ve Durduran Sistem:

1--Kumanda Panosu Kartı: istem dışı hareketi algılayıp durdurucuyu uyarma.Bu şuanda ARL 300 kartlarda bulunmakta.

2--Regülatör: Dedektörün kabinin istem dışı hareketini algılayarak regülatöre  ekstra eklenmiş bir bobin ile kilitlenmesi.

3--Halat Freni: Askı halatları içerisinden  geçirilen bir yapıda olup istem dışı harekette devreye girerek  sistemi durduran bir komponent.

4--Paraşüt Freni: Belirtilen ölçülerde kabinin durdurulmasını sağlayan sisteme sahip  paraşüt fren tertibatı.

5—Hidrolik asansörlerde Hidrolik Kazan Ekstra Valfi ile bütün valf grubunun önüne konulan  ekstra valf ile kazanın tüm yağ akışını engelleyen sistem.

6—Dişlisiz asansörlerde kullanılan Dişlisiz Makina Freni:Dişlisiz makinalar üzerinde bulunan fren tertibatı makinayı durdurmak için  değil sabit tutmak için kullanılır  ve yukarı yönde aşırı hızlanmaya  karşı kullanılan bir güvenlik  tertibatıdır. Bu nedenden dolayı kabinin istem dışı hareketine karşı bir önlem olarak kullanılabilir.

6--Yüksek Katlı Bina Asansörlerin Özellikleri ve Montajında Depreme Karşı Öneriler:

6.1—Depremde kuyu içinde bulunan makinaya ulaşımın getirdiği zorluk dikkate alınarak kuyuda asansör yerine Makine daireli asansör uygulaması daha uygun olabilir.

6.2—Detaylar:

1--Rayların montajında ray-duvar bağlantılarının normale göre sıkılaştırılması-

Hız 1.6 m/s için 1.5 m—Hız 2 m/s için 1 m ray bağlantı aralığı alınabilir.(Flambaj hesabı dahilinde)

2—Depreme karşı kullanılacak ray patenleri için daha derin ve geniş yüzeyli paten kullanılması-1.6 m/s ye kadar kayma paten,Yüksek katlı bina asansörlerinde 1.6 m/s itibaren oynak paten kullanılması-2 m/s itibaren tekerlekli paten kullanılması

3---karşı ağırlığın karkasından çıkmaması için gereken mekanik önlemlerin(çıkmaya karşı vidalı parça-karşı ağırlığa baskı yapacak mekanik düzenek) önlemlerin alınması.

4—Motor olarak örneğin 2 m/s için Fransiz sodimas motor-Fransız mea pano kullanılabilir.Yüksek hızlarda ortaya çıkan titreşimin kaynağı asansör motorundan kaynaklanır.Bu nedenle yüksek hızlı asansör motorlarında titreşim probleminin çözülmüş olması gerekir.(titreşim denkeleminin-dif denk. kurulması ve çözülmesi)

5—Yüksek hızlı asansörlerde Makine motor kaidesinin daha geniş yapılması.Yükü yaymak için.Örneğin motorun 4 kenarından ortalama 20 cm daha geniş kaide yapılması.

6—Yüksek hızlı asansörlerde raylar titreşimi yutacak malzeme yapısında ve mukavemetinde olmalıdır.Bu anlamda savera,montaferro raylar kullanılabilir.

7--Yüksek hızlı asansörlerde halat olarak 10 luk halatlardan 6 adedi hesaba uygun olarak kullanılabilir.

8—Motor olarak dişlisiz yada çift hızlı asansörlerde frekans inverteri kullanılması.Kabin içi aydınlatmalarda sarı led li yada tasarruflu lamba kullanılması.

4--Önerilebilen Asansör Ekipmanı Markaları Aşağıda Sıralanmıştır:

1—Asansör motorları; Nagel,akar,Astes,Albertosasi,Montenari,Sodimas vs marka olabilir.

2—Hidrolik üniteleri ; Kleeman,Beringer,Bucher vs marka olabilir.

4--Ana kart ;Arkel,prokont, Mikel, mea, aybey vs marka olabilir.

4.1— Kumanda panoları  toplama kumandalı elektronik kartlı olacaktır.

4.2--Kata getirici; arkel,mikel,servosan vs olabilir.

5--Kumanda Panosunda ; kontaktörler ; LG,Siemens,Telemekanik  vs olabilir.

5—Kabin kapısı:

5.1-- tam otomatik kapılar ; mekisan,vittur,fermator,merih,sercom, ,prolift vs olabilir.

5.2--yarı otomatik kabin kapıları Merih-kramer kapılar Merih,fermator marka vs olabilir.

6--Kabin; vittur,mekisan,ademsan vs olabilir.

6.1--Kabin satine paslanmaz veya nokta paslanmaz çelik ile kaplı  olabilir.Profiller kromsan marka vs olabilir.

6.2--butonlar;  genemak,butsan,HMG veya Qnb (Dokunmatik) butonlardan biri tercih edilebilir..Butonlar delta teknik marka vs olabilir.

6.3— Kablolar:Makine dairesi, iç ve dış tüm tesisat kabloları TSE ye ve uluslararası standartlara uygun olmalı. Kuyu içi tesisatı için kuyuya en az 40x40 kanal boru döşenecek, tesisat bu kanaldan geçirilecektir.Felexbyl kablo ithal yassı kablo olabilir..Kablolar nergis kablo marka vs olabilir.

7—Raylar; Savera,Asray-Özray,Montaferro vs marka olabilir.

8—Halatlar İzmit çelik halat,Gustavolf  vs olabilir.

9-Tamponlar CE li olacak.Metroplast,Has vs marka olabilir.

10—Regülatör-Diktatörler Aspar,Önsa vs marka olabilir.

11--Elektronik Aşırı Yük Koruma Cihazı centa vs marka olabilir.

12--Fren Bloku:Cobianchi,Zorlu,Vittur vs marka olabilir.