Okullarda Enerji Tasarrufu Potansiyeli:
1--Elektrik Enerjisi Tüketiminin Sektörel Dağılımı ( 2001 )
Sektör………………………..%
Konut ve Hizmetler………..49.5
Sanayi……………………..46.4
Tarım……………………….3.2
Ulaştırma……………………0.9
2--Merkezi Sistemle Isıtılan Okullarda Kullanılan Yakıt Oranları-2001
Yakıt cinsi……………….%
Kömür………………….76.7
Fuel oil…………………21.4
Doğalgaz………………..1.2
Motorin………………….0.7
2.1—Kullanılan Enerjiye Göre Oranlar:
Enerji Türü………………%
Birincil Yakıtlar………..79.5
Elektrik…………………20.5
3--Bazı İl Merkezimizde Bulunan Okul Binalarında Enerji Tüketimleri:
İLLER | Bina Sayısı | Yakıt Tüketimi kWh / m2 | Elektrik Tüketimi kWh / m2 |
Adana | 181 | 138 | 24 |
Ankara | 484 | 233 | 37 |
Erzurum | 177 | 333 | 18 |
Eskişehir | 139 | 224 | 43 |
Trabzon | 526 | 163 | 32 |
Van | 83 | 289 | 20 |
Kütahya | 361 | 237 | 32 |
3.1-- Okul Binalarının Yalıtım Durumuna Göre Yakıt Tüketim Oranları
| Yakıt Tüketimi kwh / m2 | % |
Yalıtımsız | 294 | 20.9 |
Duvar Yalıtımlı | 218 | 22 |
Çatı Yalıtımlı | 232 | 45.8 |
Duvar + Çatı Yalıtımlı | 208 | 11.3 |
GENEL | 274 | 100 |
4--Okul binalarının
1-- % 13.2’sinde…………… duvar yalıtımı bulunmaktadır.
1.derece - gün bölgesinde……………. %15.5,
2.derece - gün bölgesinde ……………..%15.6
3.derece -gün bölgesinde………………% 8.9
4.derece –gün bölgesinde……………….% 11.8 oranında okullarda duvar yalıtımı bulunmaktadır.
4.1--En çok duvar yalıtımlı okul
İç Anadolu bölgesinde…………………. % 37.6
en düşük Karadeniz bölgesi……………. % 14.7
4.2--Duvar yalıtım malzemesi olarak
% 72.4’ünde…………………………… sentetik köpük
% 15’inde……………………………… mineral lif
%12.6’sında……………………………. diğer duvar yalıtım malzemesi kullanılmıştır.
4.3--Okul binalarının
% 42.7’sinde………………………… çatı yalıtımı olup bunun
% 47.4’ü……………………………… 1.derece - gün bölgesinde,
% 47.2’si……………………………… 2.derece - gün bölgesinde
% 35.4’ü………………………………. 3.derece - gün bölgesinde
% 38.3’ü ……………………………....4.derece gün bölgesindedir.
4.4--En çok çatı yalıtımlı okul
İç Anadoluda…………………………… % 44.1,
en düşük Egebölgesi……………………. % 34.5.
4.4.1--Okul binalarıda, çatı yalıtım malzemesi olarak
% 81.4’ünde…………………………… mineral lif,
%9.2’ünde…………………………….. sentetik köpük
% 9.4………………………………….. diğer çatı yalıtım malzemesi kullanılmıştır.
4.5--Okul binalarında kullanılan pencerelerin
% 64.2’ si……………………………. çift cam,
% 33.8’ u…………………………….. tek cam,
% 2’ si ………………………………..çift camlı LOW-E kaplıdır.
5--Klima kullanım oranı…………….. % 6.6 dır.
6--Isıtma sistemlerinin………… % 16.3’ünde otomatik kontrol sistemi bulunmaktadır.
7--2001 yılı kişi başına elektrik tüketimi 1427 kWh / kişi olmuştur.
7.1--Derece - gün bölgelerine göre birim kullanım alanına düşen elektrik tüketimi
1.bölgede………………. 30kWh/ m2
2.bölgede……………… 46 kWh/ m2
3.bölgede……………… 27 kWh/ m2
4 bölgede………………. 22 kWh/ m2 olarak
gerçekleşmiştir.
8--İl bazında elektrik enerjisi tüketimi
87 kWh/ m2…………………..İstanbul en yüksek,
9 kWh/ m2 ……………………Iğdır en düşük tüketime sahiptir.
9--Sonuç
9.1--Mevcut okul binalarında yalıtım, ısıtma ve aydınlatmada otomatik kontrol sistemlerinin
yetersiz olduğu saptanmıştır.Okullarda aydınlatma-ısıtma sistemelr için basit izleme-otomasyon sistemi kurulması
9.2--Enerji sistemleri
1--Isıtmada doğalgazlı merkezi ısıtma,
2--Aydınlatma sarı-gün ışığı renkli kompak floresan lamba yada led lamba kullanımı ve depo-otopark,koridorlarda fotoselli lamba,sınıflarda harakete duyarlı lamba,
3--Havalandırma için tavan tipi fan kullanılması,pencerelere yarı açılır yapılması
9.3--Yapı sistemleri:
1--( Dıştan veya İçten Yalıtım minimum 4 cm karbonlu 24 dans strofor ile mantolama+mantoyu korumak için üzerine yerden 1.7 m yüksekliğe kadar 2 kat kalekim+2 kat mineral sıva ve açık renk su bazlı boya yapılması
2—Tek pencerelere 12-16 mm ısı cam çift pencere takılması
3—Kat şaplarının altına berkosan vs 1 cm kauçuk membran yapılıp öyle şap atılması
4—Çatılara mertek üstü kiremit mertek altına 10 cm şilte içi taşyünü yapılıp kapatılması(şap altıda olabilir)
9.4--Rapor sonuçlarından TS 825’e göre bölgesel ısıtma enerji değerleri gözönüne alınarak
genelleme yapılması durumunda okullar için % 40’lara varan bir enerji tasarruf potansiyeli
mevcuttur.Bakanlığın,Teknik Dairesi yada özelde okul müdürleri bile yetkileri dahilinde yukarıda önerilen uygulamaları yerel yönetimlerin yardımlarıyla uygulamaya gidebilir.
Kaynak:Okullarimizin Enerji Tüketimleri Ve Enerji Tasarrufu Potansiyeli
Sezgin ÖZTÜRK Endüstri Mühendisi-Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü Ulusal Enerji Tasarruf Merkezi-e-mail:sozturk@eie.gov.tr