MAKALELER / Oksitosin-Davranış Modülatörleri-1





Oksitosin-Davranış Modülatörleri-1:

1—İnsan en gelişmiş canlı olarak kendini yönetebilme ve varlığını devam ettirebilme becerisine sahiptir.

2—İnsan kendi beynini yöneten modülatörleri-hormonları çeşitli araçlarla yönetmesi ile sağlıklı sınırlarda kalarak ruh ve beden sağlığını koruyabilir.

2.1--Bu modülatörler davranışı kaba olarak örneğin % 30-40 vs gibi şekillendirebilirler.İnce şekillendirme herhalde ruh ve beyin kabuğu etkileşimi ile ortaya çıkabilir.

2.2--Ayrıca beyinde davranışlar kaotik bir diferansiyel denkleme uygun olarak gerçekleşir yani davranış tıpkı hava durumu gibi ancak belli yüzdeyle tahmin edilebilir kesin olarak hele uzun vadede kesin olarak öngörülemez.

3—Kişinin kendi beyin ve vücut hormonlarını yönetmesi bir anlamda kendi sağlığını koruma çabasıdır.

Bunu otobüs içinde bulunan şoförün aracı yöneten vites kolu,fren,debriyaj,sinyaller ile aracını hayatın engebeli yolunda sürmesine benzetebiliriz. 

Burada sürücü ruh yada kişinin kendisi otobüs ise bedeni,vites kolu vs ise beyni vs olarak yorumlanabilir.

4—Küreselleşme ile daha da karmaşık hale gelen insan hayatı ve uzay yaşamında-Uzayda insan kolonilerinin kurulması halinde her insan belli ölçüde psikiyatri bilgisine sahip olarak, kendi ruh sağlığını korumasını gerektirecektir.

İnsan beyninde davranışa yön veren beyin ve vucut hormonlarının oluşturabileceği muhtemel davranış kalıplarının özelliklerinin bilinmesi önemli olabilir.

5—Beyinde davranışa yön verebilen dopamin,noradrenalin,adrenalin,GABA,glutamik asit,serotonin ve oksitosin gibi beyin davranış modülatörlerinin oluşturabileceği davranış kalıplarının bilinmesi ve bunların kişinin istediği gibi nasıl değiştirilebileceği hakkında bilgi sahibi olunması onun kendi sağlını korumasına yardım edebilir.

5.1--Bazı insanlar neşelenmek istediğinde dans edebilir-müzik dinleyebilir yada bir içecek-içki içebilir.

Yapılan bu eylemler ile bilinçaltı seviyede , belki bir anlamda bu modülatörlere etki edilerek kişinin kendi ruh halini kendi çabası ile değiştirme isteği durumu ortaya çıkar.

5.2--Sonuç olarak ruh sağlığında sağlıklı sınırlara kalmak için minimum dozlarda psikotrop ve yöntem kullanarak veya cihaz kullanılarak davranışlarımızı sağlıklı sınırlarda tutabiliriz.

5.3--Yine sonuç olarak kişinin kendisi(ruhu) beyinin yada benlik maskesinin yada egosununda üstündedir.Bu anlamda beyinde tıpkı mide gibi bir organdır.

5.4--Yani insan beyine eşit değildir insan, kişisel olarak  beynini bir mide gibi yönetebilir ve koruyabilir.

6—Oksitosinin Muhtemel Davranış Kalıpları:

1—Oksitosin ahtapotlardan,koyunlara tüm canlılarda var olan bu hormonun evrimsel kökleri yarım milyar yıl öncesine dayanır.

2—Bu hormon beynin amigdala gibi ilkel bölümlerini etkilediğinden etkilerine hemen her yerde tanık olabiliriz.

3—Yapılan araştırmalara göre:

3.1—Oksitosin tek eşli kır sıçanlarında sevgi bağlarını pekiştirirken,dişi koyunlarda annelik duygularını körüklemekte.

3.2—Doğurma sürecinde kadınlar oksitosin salgılayarak,bu hormon ile anne ile bebek arasındaki sevgi bağı güçlenmekte.

3.3—Burun spreyi ile oksitosin koklatılan katılımcılar,plasebo grubuna göre çok daha fazla para yatırma durumuna girebilmekte.

3.4—Kumarda oksitosin soluyanlar öteki oyuncuları yendiklerinde çok daha fazla böbürlenmekte, kaybettiklerinde çok daha şiddetli kıskançlık belirtileri sergilemekte.

3.4—Oksitosin toplumsal becerileri gelişmemiş insanlarda  duyguları okuyabilme yetisini güçlendirmekte.Bu anlamda duyguları okuyabilme yetisi toplumsallaşma yada eğitim ile herhalde bastırılabilmekte.

3.5—Oksitosin kaygılı ve red edilmekten korkan kişilerde  güven ve yardımlaşma duygusunu zayıflatabilmekte.

Aynı zamanda kişisel ilişkileri güvenli olanların annelerine çok daha sevecen duygular beslemelerine yardım ederken,toplumsal açıdan huzursuz iseler annelerini sevecenlikten uzak olarak hissetmelerine neden olabilmekte.

Kısaca oksitosin bir duygu hormonu olarak hayatımıza yön verebilmekte.

Kaynakça:Cumhuriyet Gazetesi-Bilim ve  Teknoloji Dergisi-CBT-1309/14-20.04.2012





Makalenin İzlenme Sayısı : 169

Eklenme Tarihi : 21.09.2021

Önceki sayfaya geri dön.