Sektörlerin Dış Kredi Borcu Oranları-2018:

1--- Sektörlerin Dış Kredi Borcu Oranları-2018-milyar dolar:

1.1—Finansal Dış Borç………………129.657.573.720

1.2—Finansal Olmayan Dış Borç……115.804.877.020

1.3-- Toplam Dış Borç……………...245.462.450.740

2--Finansal Olmayan Dış Borçta Sektörel Oranlar:

1—Hizmetler Sektörü………………..%59

1.1—Ulaştırma-Depolama…………..…%20

1.2—İnşaat…………………………….%11

1.3—Gayrimenkul faaliyetleri…………%4

1.4—Toptan-Perakende………………%5

1.5—Bilgi-iletişim……………………..%9

1.6—Konaklama-yiyecek-içecek hiz…%2

1.7—Mesleki-Bilimsel Teknik Faal….%1.8

1.8—İnsan Sağl-Sosyal Hizm………...%2.9

1.9—İdari-destek Hizm………………%1.6

1.10—Kültür-sanat-dinlence-spor…….%0.04

1.11—Eğitim………………………….%0,017

2—Madencilik-taşocakçılığı………...%4

3—İmalat San………………………%24

3.1—Elektrik-Gaz-Buhar-İklim……%11.2

3.2-Gıda-içecek-tütün ürünl………....%5

3.3—Tekstil-Giyim eşya imalat……%2.5

3.4—Kok kömürü-petrol ür imalat.....%3.7

3.5--Kimyasal ürün-ecz ürün malz….%2.3

3.6—Ana Metal……………………..%2.3

3.7—Bilgisayar-elektrik-elektronik…%2.6

3.8—Ulaşım araçları imalatı………..%2.6

4—Yorum:

1--Türkiyede yapılan yatırımın % 35-42 arasında bir maliyetle makine-teçhizat ithal edilmekte.Oysa bu malzeme ve teçhizat yurt içinde üretilebilse ve kullanılabilse bu oranın büyük kısmı cari açığı ciddi anlamda finanse edebilir.

2—Dış borç oranında hizmetler sektörü % 59 gibi yüksek oranda bulunmakta.Bunun %35 lik kısmı üretim dışı inşaat-ulaştırma-gayri menkul sektörlerine kaynak oluşturmakta.Bu sektörler büyük oranda ithalata bağlı sektörler olup cari açığa büyük oranda etki edebilmekte-kurdaki değişkenliğe duyarlı olabilmekte.

2.1--Örneğin inşaatta kullanılan demir büyük oranda ithal hurda demirden demirden sağlanmakta.Diğer inşaat malezemeleri de büyük oranda ithalat bağlı.Kullanılan musluk vs Çinden ithal edilmekte. İnşaata kullanılan birçok malzeme Çinden ithal edilmekte.

2.2--Benzer şekilde ulaştırma sektöründe kullanılan ekipmanlarda büyük oranda ithal edilmekte.Sonuç olarak dış borçlanma bir plan dahilinde öncelikli sektörler ön plana alınarak katma değeri yüksek ve ülkeye döviz bırakan sanayi sektörleri vs vede yerli tarıma kaynak olarak borçlanılması daha uygun olabilir.

Kaynak:Dünya Gazetesi-Ekonomi Notları-İbrahim Ekinci