Türkiye ye Gelen Yabancı Sermayede Durum Analizi:
1—Yabancı Sermaye Girişi:
1.1—Yabancı sermaye fabrika kurmak,gayrımenkul satın almak,ticaret yapmak vs gelen doğrudan yabancı sermaye girişi.
1.2—Borsada hisse senedi,bono,tahvil satın almak için gelen Portföy yatırımları ile giriş yapan yabancı sermaye girişi.
1.3—Kredi olarak gelen yabancı sermaye.
2—Son 4 yılda
Çin……………………908 milyar dolar
ABD………………… 750 milyar dolar doğrudan
yabancı sermaye çekti.
Ardından
Brezilya………………………...200 milyar dolar
Meksika…………………………73 milyar dolar
Şili……………………………….78 milyar dolar
Polonya……………………….50 milyar dolar
Türkiye………………………..46.7 milyar dolar yabancı sermaye çekti.
2.1—Ülke gelişiminde doğrudan yabancı sermaye girişi kadar etkili araç yok.Tam bir doping.Bu nedenle doğrudan yabancı sermaye girişini gerek teşvik gerek sıfır mevzuat ile çekmek gerekir.
2.2--Bir ülkede yerli sermayeyi,kamu eliyle yapılmış fabrika yatırımlarını korumak-geliştirmek ne kadar gerekliyse doğrudan yabancı sermayeyi serbest piyasa şartlarında korumak o kadar gerekli.
2.2--Yerli ve yabancı sermaye birbirini dışlayan değil,birbirini bütünleyen sermaye çeşitleri.Yalnız gelecek doğrudan yabancı sermayenin çevreyi gözeten,yenilenebilir enerjileri kullanan ve tekel yaratmayan olması önemli.Bu nedenle Avrupa KOBİ lerinin yerli KOBİ alması ve yatırıma gelmesi oldukça iyi gelişmeler olabilir.Özellikle mevzuat konusunda S.Arabistan dan ciddi bilgi alınabilir.
3—Türkiye de 2002-2013 yılları arası cari-döviz açığı 335 milyar dolar iken,bu zaman zarfında gelen doğrudan yabancı sermaye 124 milyar dolar olup,cari açığın % 30 u doğrudan yabancı sermaye ile kapatıldı.
4--
yıl | cari açık-ca | doğ.yat-dy | dy/ca |
2002 | 626 | 1082 | 1,73 |
2003 | 7554 | 1702 | 0,23 |
2004 | 14198 | 2785 | 0,20 |
2005 | 21449 | 10031 | 0,47 |
2006 | 31836 | 20185 | 0,63 |
2007 | 37781 | 22047 | 0,58 |
2008 | 40438 | 19760 | 0,49 |
2009 | 12168 | 8663 | 0,71 |
2010 | 45447 | 9036 | 0,20 |
2011 | 75092 | 16047 | 0,21 |
2012 | 48505 | 13024 | 0,27 |
Yukarıdaki tablonun grafiği çizildiğinde doğrudan yabancı sermayenin cari açığı kapatma oranı 2002 de 1,73 iken 2003 de hızla dip yapmış 0,23(%23) düşüş bir daha toparlanamadı.2012 de 0,27(%27) kapattı.
4.1—Türkiye ye gelen doğrudan yabancı sermayenin 2012 yılı itibarıyla toplam 181 milyar dolar olup,
Sanayi……………………………51 milyar dolar
Hizmetler sektörü……………100 milyar dolar.Bunun
Enerji……………………………22 milyar dolar
Bilgi iletişim-haberleşme..28 milyar dolar
Otomotiv…………………….9 milyar dolar
Kimya…………………………5 milyar dolar
Elektronik…………………..5 milyar dolar
4.2—Türkiye ye gelen 181 milyar dolar yabancı yatırımın:
Avrupa ülkeleri……………………147 milyar dolar(%81)
Almanya…………………………….15.9 milyar dolar
İngiltere…………………………….12.8 milyar dolar
Fransa………………………………8.8 milyar dolar
İtalya……………………………….6.1 milyar dolar
İspanya……………………………11.4 milyar dolar
------------------------------------------------------------------
Körfez Ülkeleri…………………..12 milyar dolar(%7)
Katar…………………………………100 milyon dolar
Kuveyt………………………………1.8 milyar dolar
BAE………………………………….7.7 milyar dolar
Güney Kore………………………1.2 milyar dolar
Japonya…………………………..1.5 milyar dolar
Malezya…………………………..1 milyar dolar
Azerbaycan……………………..2.1 milyar dolar
5—Türkiye de yabancıların 181 milyar TL yatırımlarına karşın Türklerin yurt dışında 27 milyar TL yi aşan yatırımı var.
5.1—Türkiyenin yurt dışına yaptığı yatırımlar için Bu yatırımın;
Finansal……………………………15 milyar TL si
Madencilik……………………….. 5 milyar TL si
sanayi yatırımı ………………….3 milyar TL si(gıda,tekstil,giyim) ya yapıldı.
5.1—Türkiye nin yaptığı yatırımların % 60 Avrupa ya.En fazla yatırım Hollanda ya yapılmakta.Finansal yatırımlar Malta,Lüksemburg ön plana çıkmakta. Yatırımlarda
Almanya……………………….760 milyon dolar
Bosna-Hersek……………….222 milyon dolar
Rusya………………………….425 milyon dolar
ABD……………………………1.7 milyar dolar
Yakındoğu,Ortadoğu,Asya ülkelerine…………..7 milyar dolar yatırım yapılmış.
Kaynakça:Dünya Gazetesi-Olayların İçinden