1--İstanbul un Trafik Sorunlarının Çözümleri Üzerine-1
1-Bayramlarda ve okullar açıldığında İBB 3 gün ücretsiz insan taşımakta.Bu durumda araçlarda doluluk oranı %100 e riştiği için işe gidip-gelen insanlar mağdur olmakta.
1.1--Bu nedenle,bunun yerine tam ücretsiz yerine 3 gün yarım ücret alınması herhalde daha uygun olacaktır.
2-İstanbulda karayolu trafiğinin kontrolunda
a)-Yolların durumunu yada 5 km ötede ne olduğunu gösteren elektronik panolar oldukça iyi bir çözüm olabilir.E5 in her kavşak bağlanmasından 300 m ötesine bu panolar konulabilir.
b)-Trafik durumu hakkında bilgi veren, radyo konuşmalarında ,İBB nin ilgili elemanı çok hızlı konuşmakta.Bu nedenle ifadelerin daha iyi anlaşılabilmesi için daha yavaş ve tane tane konuşması uygun olacaktır.
c)-Arac seyrinde-otomobil içi kullanılan yol konum navigasyon cihazlarına,mevcut trafik durumu yazılım olarak yüklenebilirse,sürüş sırasında yapılan yol seçimi daha iyi olacaktır.
d)-İstanbulda genel olarak trafik akışı,tıpkı bir su akışı-boru devresinde akış problemi olarak Teknik Üniversitelerin Makine Müh.Bölümlerinde akışkanlar mekaniği kürsü hocalarının yardımıyla daha iyi akış modellemeleri yapılabilir.
d1--Kilitli trafiğin ya simülasyon-benzeşim yada denklemler(bernulı-debi ifadeleri) kullanılarak çözümlenebilir.
d2--Yapılması gereken İBB nin bu projeyi bu yaklaşıma göre-bu adla(akışkanlara benzeşimi modellemesi yöntemiyle) ihale etmesi olacaktır.Bu yöntem ile özellikle trafik akışının simüle edilmesi-benzeşiminin yapılması ile herhalde açılacak yeni kavşaklar belli olacaktır.
d3--Ayrıca gerektiği yerde trafiğin akışını azaltacak(vana gibi)-yada arttıracak yeni araçlarda trafiğe konulabilir.
d4--Trafiğin akışını azaltmanın en iyi yolu,yolu daraltmak olacaktır ki bu gerektiğinde genel merkezden idare edilen motorlu kaldırma kolları-park otomatları-yani mekanik olarak daraltma veya genişleme yapacağımız profil demirden yapılan kontrol cihazlarıyla yapılabilir.
d5.1--Bu imkan ile yan yollar uygun noktada ana artere bu kısma-genişletme-yön verme araçları ile devreye alınabilir.
e)-İstanbul da ilçeler yeni açacakları yolların yanına “burada deneysel trafik düzenlemesi yapılıyor “ levhası koyarak,yeni yolları 2-3 aylık olarak açabilirler.Eğer yol verim alınmış ise geçici uygulama daimi hale getirilebilir.
f)-Yeni açılan metrobüs hatları şişmeye başlamıştır.Bu problemin çözümü herhalde lastikli otobüsten , raylı metrobüse geçmek olacaktır.Yapılması gereken ,mevcut metrobüs yoluna,herhalde 20-30 cm hasırlı yüksek dozda beton yapılıp-bunun üzerine rayları ve elektrifikasyonu döşemek olacaktır.
f1--Zira artık petrol ile yolculuğun sonuna gelindi. Gelecekte kullanılacak enerji , artık elektrik ve hidrojen enerji araçların olacaktır.Yine ayrıca betona yapılacak titanyumdioksit katkısı ile ,bu yollara havadaki karbondioksidi havadan temizleyebilmekte.
f2--Bu şekilde yapılan beton yollarda havanın %60 oranında temizlendiği saptanmıştır.
f3--Bir İtalyan enstitüsü,duvar yüzeylerine sürülen fotovoltaik elektrik üreten bir boya geliştirdi.Metro yoluna döşenecek bu boya ile metro kendi elektriğini bedeva olarak üretebilir.
g)-İstanbulda ihmal edilen taşımacılık deniz ve demiryolu taşımacılığıdır.Bu konuya ağırlık verilmesi gereklidir.
g1--Özellikle yeni minibüs hatları koulmak suretiyle avcılar-gürpınar-b.çekmece-ve ötesi için sahil şeridinden Bakırköy-sirkeci ve kadıköye ulaşım şehir hatları ve özel vapurlarla sağlanabilir.
g1.1--Karayolu-Denizyolu-Havayolu Verimlilik Karşılaştırmaları:
a)-Yolcu taşımacılığında
deniz yolu……..20—--------1…………….en ucuz
demiryolu……..48-----------2.5…………..ucuz
Havayolu……..100—-------5.0………….orta
Otobüs………..155—-------7.7………….pahalı
Otomobil……..567----------28.3………..çok pahalı
b)-Yük taşımacılığında
deniz yolu……..25------------1……………en ucuz
demiryolu……..61------------2.4…………..ucuz
kamyon………..921----------36.8…………çok pahalı
2)—AB ve ABD de ticarette Ulaşım Alternatiflerinin oranları:
AB-Dış ticarette deniz yolunun kullanımı…%90
AB-İç Ticarette demir yolunun kullanımı…%90
ABD de yük taşımacılığı demiryolu kullanımı…%40
3)-Tek yönde 60.000 yolcu/saat için……
a)--12 şeritli otoyol gerekmekte ve..........24 milyon dolar/km veya
b)--Çift hatlı elektrikli-sinyalli demiryolu gerekmekte ve ----4 milyon dolar/km lik
ve karayolları-demiryollarına göre 2.7 kat daha fazla arazi kullanımı gerektirmektedir.harcama yapılmalıdır.
4)-Güvenlik İçin:Türkiye de 2005 yılı için:
Demiryollarında Kaza sayısı…..522…………ölüm sayısı: 143 kişi-yaralı sayısı: 273 kişi
Karayollarında Kaza Sayısı……621183…… ölüm sayısı :4525 kişi-yaralı saysı:154094 kişi
5)-Karbondioksit salınım oranları:
a)-Demiryolu…..42 km-------1 kat
b)-Karayolu……12 km-------3.5 kat
c)Havayolu…….7 km---------6 kat
6-Gürültü Açısından:İnsanlar için sınır: 90 db
a)-Karayolları…………..72-92-103 db
b)-150 km/h lik tren…….65-75 db
h)-İstanbulda evi kadıköyde-işi avcılarda olan insanlar vardır.Bu nedenle her çalışan için işi eve yaklaştırma en uygun yoldur.
h1--Bunun için İBB bünyesinde aynı nitelikle işler için bir nevi iş çöpçatan internet sitesi kurulabilir.Siteye başvuran farklı yerde oturan iki çalışan istekleri ve mevcut oturdukları yerler çakıştırılarak,kısa mesaj verilebir.
h2--Site iki kişiyi tanıştırır(telefonlarını birbirlerine vermek suretiyle).Bundan ötesi onlara kalır. eğer işyeri sahipleride uygun görürse yer değiştirme işlemei tamamlanacaktır.
k)-Trafik teorisi için akışkanlar mekaniği modellemesi en iyi modellemelerden biridir.Gerek bu meldin trafiğe uyarlanması ve yeni teorik alt yapı trafiğin daha iyi anlaşılmasını sağlayabilir.
k.1)-Trafikte,akış içinde belli noktalarda trafik durmakta ve bu noktalarda düğümlenmeketedir.Yani akış içinde hız ve yoğunluğa bağlı düğüm noktaları oluşmaktadır.
k1.1--Düğüm noktalarında akış içinde hız sıfırdır.Düğüm noktası oluşumuna karşı,akışı idare eden diferansiyel denklem(bu akışa en uygun diferansiyel denklem ne olabilir-tam bir elbise gibi karşılayan ve çözen-ayrıca bu denklemin bilinen çözüm kümesinden bu gibi düğüm noktası analizlerinin varlığı araştırılabilir.
k1.2--Düğüm noktası oluşumu,trafikte istenmeyen bir özelliktir.Bunu önlemek için,min. bir trafik akış hızı,yoğunluğu ve ona bağlı yol genişliği gerekir.Bu değer tecrübe ile yada teorik olarak sağlanabilir.
l)-Trafikte ,metrik araştırmalar ve grafik çalışmalar oldukça önemlidir.Bu anlamda kaza sayısı ile tarih-mevsimsel yağış durumu(kar-yağmur)-trafikte kalma süresi-sürücü eğitim durumu-uyku durumu-trafik polisi sayısı-yön levhaları vs arasında grafik çalışmalar yapılabilir.Bu grafikler trafiğin daha iyi nasıl yönetileceğine ve en az kaza sayısının nasıl mümkün olacağına ilişkin deneysel bilgiler verecektir.
1.1--Öte yandan DDY da yapılacak hem zemin geçitler için en az hemzemin geçit kazalarına sağlayan yapılar neler olabilir.Bunların araştırılması,var olan hemzemin geçitlerde incelenmelidir.
m)-Yük kamyonlarının uyması gereken kurallar,10 madde ile şöförlere form olarak verilebilir ve ayrıca İl trafik emniyet amirlerince ,çörekli samimi bir havada seminerler düzenelenebilir.
o)-Özellikle kazaların daha fazla olduğu yerlere yakın önemli arterlerde-noktalarda sürekli veya 6 aylık geçici Hızır acil yardım istasyonları kurulması önemli olacaktır.
p)-Sürücü el kitabı:
Sürücülere yönelik 10-20 maddelik içinde uyulması gereken kurallar ve 24 saat araç bakım
servis ve diğer tlf bulunduran formlar emniyet müdürlükleri ile gazete işbirliğine bağlı olarak halka dağıtılabilir.Bu forma olması gerekenler:1-Basit arıza giderme-10 madde –
2-En yakın servis istasyonu ve ilgili tlf no ları-3-Yakıt ekonomisi-10 madde—
4-İleri sürüş teknikleri-10 madde
5-Kaza nedenleri ve il yardım bilgileri-10 madde
6-Gerekli ilk yardım malzeme listesi
7-Vergi takvimi ve muayene istasyonları-mevzuat
8-Karayolları trafik haritası ve yol-navigasyon cihazı satın alınabilecek işyerleri listesi
8.1--En yakın lastikçi-motorcu-genel servis no ları 9-En fazla kaza nedenleri ve noktaları-uyulması gereken kesin kurallar listesi
r)-Sürekli kaza olan noktalar yönelik özel çözüm paketleri ilgi kişilerce(trafik polisi-mühendis-karayollarından sorumlu kişiler-en yakın servis istasyonu sorumlusu) bir makine mühendisi başkanlığında oluşturulmalıdır
1--Russell Ackoff' ,New York'un trafik sorununu matematik modeller aracılığıyla çözmüş olup, İstanbul un ve diğer şehirlerin trafik sorunu için aynı matematik model çalışmalara ihtiyaç olduğu kesin.İBB bu işi ilgili üniversitelere yaptırabilir.
2--Ülke genelinde yük tasimacılığının % 91'i, yolcu taşımacılığının % 95'i karayolu ile yapılıyor. Karayolunda ağır taşıt oranı ise % 40-50 civannda.
3--İstanbul cografyasındaki dünya kentlerinde, karayolu yanı sıra rayli sistcmler ve deniz yolu alternatifleri de eşit oranda gelişiyor.
3.1--Deniz ulaşımı toplam kent olçeğinin % 9'u civarında olmasi gerekirken, Istanbul'da bu oran, % 1 civannda ve alacak cok yolumuz var.
Kaynakça:Bilim ve Ütopya
3--İstanbulun Trafik Profili:
1—İstanbulda ulaşımda her gün toplu taşıma araçları ile taşınan yolcu sayısı 5 milyon.nufusu 14 milyon olup,taşınan yolcu sayının nufusa oranı 5/14=%35 dir.
1.2—Taşınan yolcuların % 92 si kara yolu,%5.5 raylı sistem,%2.2 deniz yolu ile yapılmakta.
2—İstanbulda her 5 kişiye1,her 3 yetişkinden 1 ine 1 araç düşmekte.
3—Kentteki toplam araç sayısı 2.7 milyon.
4—İstanbul içi yolculukta %44 özel araçları ,%28 i İETT-Halk otobüslerini kullanmakta.
5—İstanbulda taksilerin taşımadaki payı %5,Londra da % 1.1.
5.1--Taksilerin %40 durağa bağlı.Durağa bağlı taksilerin günde taşıdıkları yolcu sayısı ortalama 40 kişi.
5.2--Bu taksiler tek vardiyada 150 km,çift vardiyada 250 km yol yapmakta.
5.3--Taksilerin %25 i tek vardiyada çalışıyor.
5.4--Durağa bağlı olmayan taksilerin Günlük çalışma sürelerinin %90 seyir halinde bulunmakta.
5.5--Taksilerin %50 si mazotlu,%15 benzin,%35 LPG kullanmakta.
Kaynak:Milliyet Gazetesi-9.11.2009