Bilişim Ekonomisinde-Bilgi Teknolojilerinde Son Durum-Türkiye:
1—Türkiye de tüm bilgi teknolojileri harcamaları toplumu 7-8 milyar dolar civarında olup bunun yarısı bireysel harcamalardır.
2—Türkiye de 100 kişiye düşen akıllı telefon adedi Malzeya da 22 iken Türkiye de 9
2.1--Öneri:Bilişime vs Uygulanan vergi oranları bir akademik çalışma çerçevesinde incelenmeli ve çıkacak raporun Maliye Bakanlığınca dikkate alınması uygun olabilir.
2.1—BT harcamalarındaki bu düşüşün en önemli nedeni uygulan vergi oranlarının olması gereğinden daha yüksek olması olabilir.
3—Kamuda BT harcamaları genel sektör geliri içinde
Meksika da.......... % 4.2 iken,
Türkiye de.............. % 1.9 civarında.
3.1--Kobi lerde yazılım kullanım oranı oldukça düşüktür. e ticaret sitesi kurmak bir kobi için 5-10 yıl içinde olmazsa olmaz hale gelecektir.
3.1--Öneri:Kamu da BT harcamaları artırılması gereken bir harcama kalemi olmalıdır.
4—2011 verilerine göre Türkiye de paket yazılım harcamaları 1.1 milyar dolara olup,bu yazılımların
% 65-75 i yurt dışından getirilmiştir.
4.1--Öneri:Bu konuda böyle bir tercihin nedenleri saptanıp,yazılım ve donanımı yurtiçinden tedarik edecek kamu politikaları oluşturulması önemli olacaktır.
5—BT Sektörünün gelişmesi için kritik olguların başında insan kaynağı ve iç talep gelmektedir.
5.1--Öneri:1--Endüstri Meslek Liseleri dışında Büyük illerde gençler için motivasyon amacı olan BT Liseleri açılabilir.
5.2--Staj işi ; okul yönetimine bağlı proje koordinatörü (özel sektör+dernek+okul) olabilir.En iyi üretim işletmelerinde(montaj yapmayan-üretim yapan) gençlere staj yapma imkanı sağlanmalıdır.
5.3—BT Sektöründe İç talebi destekleyen kamusal teşvikler verilebilir.
5.4—BT Sektöründe kritik beceriler ; problem çözme,sözlü iletişim,iş etiği dir.Bu ise stem-fen,teknoloji,mühendislik eğitimi ile sağlanabilir.
5.5--Öneri:Ayrıca Üniversitelerin,BT Liseleri ve EML ve Teknik Liselerin Bilgisayar Bölümlerine problem çözme,sözlü iletişim,iş etiği dersleri konulması yoluna gidilebilir.
6—2011 verilerine göre dış kaynak kullanımında bulut bilişimin payı % 2.5 civarındadır.
6.1--Öneri:Yerli-Ulusal Bulut bilişimi kamu tarafından oluşturulmalı- güvence altına alınmalı ve desteklenmeli.
7—E-Ticareti desteklemek için ; Maliye Bakanlığında örneğin e ticaret masasına, verilecek (bir firmanın diğer firmalar için sözleşmesini yaptığı) elektronik e ticaret belgeleri(satış vs) üzerinden vergi indirimi yapılabilir.
8—2023 te elektronik sektörünün yaratacağı katma değerin yaklaşık % 60 ı bugün yapılmayan işlerden gelecek. İhracatında % 40 ını bu işler oluşturacak.
8.1—Bu işleri oluşturmak için kullanılacak yöntemlerden ucuz işçilik yolu, kişi başına milli geliri 20.000 doları aşmış bir ülkede(Türkiye de) zor olacaktır. Geriye Türkiye de tasarlatıp Çin vs gibi ülkelerde imal ettirmek olabilir ki birçok yabancı firmanın Türkiye de Arge birimi kurmaları bunun işaretleri olabilir.
8.2--Bu duruma bağlı olarak Türkiye yazılım ve tasarımda Ortadoğu-kafkaslar ve balkanlarda üs konumuna gelebilir ki bu potansiyel oldukça kuvvetli.
8.2.1--Bu potansiyeli kamu yönetimi fark edip gereken teşvikleri ve destekleri zaman geçmeden vermeye başlamalıdır.Aynı zamanda kendi tasarımızla kendi knowhov muzu yani teknolojimizi de üretip standartları belirleyecek duruma gelmek için çaba harcamalıyız.
8.3--Kamunun elektronik ve bilişim vs sektörleri ve imalat sanayinin ülke içinde gelişmemesinin iki önemli nedeni olmuştur.Bunlar
1--Gümrük birliği:
Gümrük birliği ile serbest ticaret anlaşması izleyen ülkelerin malları Türkiye de cirit atarken,o ülkelere yapılacak ihracatlar yüksek gümrük duvarlarına takılmakta.
1.1--Bu duruma bağlı olarak gümrük birliği Türkiye nin çıkarlarına aykırı bir biçim almıştır.Eğer STA anlaşmaları yapılan ülkelerle Türkiye STA anlaşması yapamıyorsa, Türkiye Gümrük Birliğinden ciddi anlamda ayrılmayı düşünebilir mi
2—2.olumsuz politika ise Ucuz döviz için yüksek faiz politikası:Bu politika cari açığı büyüttüğü-ithalatı teşvik ettiği ve ihracatı zora sokup-imalat sanayinin gelişimine olumsuz yönde etki eden 2. Büyük faktör olmuştur.
8.5.1--Bu politika özde doğru olsa bile imalat sanayi ve ihracata olumsuz yönde etki etmeyecek biçimde bir takım düzenlemelerin gerçekleştirilmesi herhalde gerekir.
9—Türkiye de Arge yapan firmaların 6-7 yıl sonrası için berrak bir görüşe,kamusal hedefli vizyona, hedef ve süreç desteğine ihtiyacı olacaktır.
10—Batıda üretilen ürünü mağazada deneyen ve raporlar yazan bir müfettiş bulunabilmekte-batıda ürünü geliştirmek için futurist biçimde temel bilim ve uygulama bilgisi kuvvetli ön tasarımcılar, yazılımda intel vs hesabına götürü çalışan karı koca yazılım uzmanları, Hindistan da yaptırdığı yazılımı ABD deneyip parasını yazılımcıya on line ödeyen firmalar,imalatı gemide yapan fabrika gemiler çok yıllardır sürecin içinde yerini almış bulunmakta. Türkiye de bu mekanizmaları üretimine katmaya hemen başlamalı.
11-Türkiye öncelikle Teknik Üniversiteler bünyesinde bilişim ve elektronik araştırmalar enstitülerini kurma yoluna gitmelidir.
Kaynakça:CBT--01.03.2013/1354-12-8