Lojistikte Matematiksel Çözüm Yöntemleri-Modelleri:

1.1-Acil servis araçları yerleşiminin belirlenmesi Problemi:

1--Hastanelerde , Sistem yöneticileri araç sayısını arttırarak veya mevcut araç yerleşim düzenini geliştirerek ulaşma zamanını azaltabilir.

2--Araç sayısının arttırılması mali nedenlerden dolayı genellikle kısıtlanmakta hatta bazen imkansız hale gelebilmektedir.

3--Bu durumda, etkin bir araç yerleşiminin sağlanması çok önemli bir amaç haline gelmektedir

4--Yapılan bir bilimsel çalışmada ; araç yerleşimi yapılacak bölge sayısı arttıkça potansiyel çözüm kümesi logaritmik olarak artmakta olduğu sonucu saptanmıştır.

5--Acil servis araçları için kullanılacak yerleşim yeri sayısını yani otopark alanını arttırarak hızlı ve daha etkin müdahale imkanı sağlayabilirler.

5.1--Bunun için,servisteki günlük acil hasta sayısı başına düşen otopark alanı,iyi ve etkin hizmet veren-l(aminar akış sınırı içinde) bir hastanenin acil servisindeki  oranlar ,tasarım için bütün diğer hasatane acil servisleri içinde kullanılabilir.

5.2--Ulaşım alanı daraldıkça servisteki hasta akışı,laminerden,türbülanslı akışa doğru kayacaktır.Belli bir eşik değerden (hasta akış hızı,hasta akış yoğunluğu ve hasat akış akıcılığı ve servis alanı m2 sine bağlı reynolds sayısı değerine bağlı olarak)sonra akış tam türbülanslı hale gelebilir.

5.3--Tam türbülans adından anlaşılacağı gibi tam karışıklık anlamına gelir ki bu durumda hastalara müdahale  artık imkansızlaşır.

6--Kısaca bu anlamda acil servislerde hasta akış hızının  laminar sınırda kalması sağlanmalı ve bunun için en etkin araç servis alanını belli bir kriter dahilinde optimum tutmak olmalıdır.

Kaynakça: MMO-Endüstri Mühendisliği Dergisi- Acil servis araçları yerleşiminin belirlenmesinde yeni bir model-Hasan SELİM -İrem  ÖZKARAHAN -Dokuz Eylül Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü-Dokuz Eylül Üniversitesi Rektörlüğü

2--Personel taşıma sistemleri  Lojistik Verimin Arttırılması:

1--Yapılan bir çalışmada Lojistik verimi artırılması hedeflenen ,Bir kamu kurumunun Ulaşım Hizmetleri Md. Olarak…..otobüs ve ….midibüs ile hizmet vermektedir. 

2--Bu şehir içi yolcu taşımacılık şirketi için İlk adım olarak personel adresleri kullanılan Coğrafi Bilgi Sistemleri yazılımı yardımı ile ………ilinin sayısal haritası üzerine aktarılması,

2.1--ardından  Yöneylem Araştırması yöntemleri kullanılarak çalışmada kullanılan sezgisel yöntemlerle yeni duraklar ve güzergahlar belirlenmiştir.

3--Bu şirketin Personel servislerine yapılan ödeme , o dönemde yapılan bütün ciddi bir maliyeti olan ulaşım hizmetleri harcamaları ,toplam harcamalarının % 30 unu  oluşturmaktadır.

4--Bu tür lojistik verimini artırmayı hedefleyen Çalışmalar  ile , maliyetler, her güzergahta katedilen mesafe ve yolculuk zamanı dikkate alınarak ulaşım ağının verimliliğinin artırılması hedeflenmektedir.

5--Bu problem , NP-Zor sınıfında yer alan Kapasiteli Araç Rotalama Problemidir.ve birçok ticari uygulamada da karşılaşılmaktadır.

6--Çok sayıda araştırmacının ilgisini çeken ve 60'lı yıllardan beri üzerinde yoğun biçimde çalışılmış olan , Çok sayıda sezgisel veya kesin yaklaşım önerilmiş bir problemdir.

7--Sonuçta ; Önerilen çözüm maliyette %6.5 oranında azalma sağlayabilir.Elde edilen çözüm, bu ilk durum ile karşılaştırıldığında sağlanan tasarrufun çok daha yüksek olduğu ve  masrafta % 45 azalma sağlayabilir.

3-- Akaryakıt dağıtım Şirketleri için  Bütünleşik Sipariş ve Dağıtım Yönetim Sistemleri:

1--Önerilen model,Web-tabanlı Sipariş Yönetim Sistemi" (WSYS) ile "Dağıtım Yönetim Sistemi" (DYS), bu iki alt-sistemi birleştiren bir "Bütünleşme Modülü" şeklinde olabilir.

2--WSYS, sipariş kabulü ve sipariş işlem süreçlerini kapsamak üzere tasarımlanırken, DYS odaklanılan müşteri grubuna ait lojistik işler için operasyonel bir karar destek sistemi olarak tasarımlanır.

3--Karar desteği için bir haftalık  yuvarlanan ufuk bazlı olarak her gün çalıştırılan bir tam-sayı programlama modeli ile sağlanır.

4--Model, bir sonraki hafta için gerekli olan karışık (heterojen) araç filosu, müşterilere sevkiyat miktarları ve tarihleri ile sevkiyat rotalarını belirlerken, şirketin dağıtım giderlerini en azlamayı hedefler.

5--Yapılan Pilot çalışma ile Geliştirilen ana model ve onun kolay çözülebilen 'bölünmüş' versiyonu altı değişik senaryo için CPLEX yazılımı kullanılarak yapılan çözümlere göre önerilen  DYS modeli, yaklaşık 2 saatlik bir hesaplama süresinde dağıtım maliyetlerinde %13.5 ila %20 arasında değişen bir azalma sağlabilmekte  ve çok daha az sayıda taşıyıcı firma ile çalışmayı mümkün kılabilmektedir.

6--Önerilen sistem ile  yardımıyla,lojistik  şirketlerinde, sipariş ve dağıtım süreçleri üzerindeki kontrolünün iyileşmesi sağlanırken ,çalışma tarzının reaktif olmaktan proaktif olmaya doğru ilerlemesi sağlanabilir.

Kaynakça: MMO-Endüstri Mühendisliği Dergisi--Cilt: 16--S ayı : 4  S ay fa: (15-26)--Bir akaryakıt dağıtım şirketi için bütünleşik sipariş ve dağıtım yönetim sistemi tasarımı--Seda FİDANBOY, Pİnar GÜNEŞ, Baykal HAFIZOĞLU, GüneŞ ORAK, Yeliz SAY, Sedef MERAL, Halim DOĞRUSÖZ-Orta DoĞu Teknik Üniversitesi-Endüstri Mühendisliği Bölümü