CNG’ninAraçlarda Kullanımı:

1—Genel Bilgi:

1—Sıkıştırılmış Doğal Gaz” diye adlandırılan CNG, doğal gazın yüksek basınçlarda sıkıştırılmış halidir.

1.1--CNG’nin araçlarda kullanımı, doğal gazın 200 – 220 bar’a sıkıştırılarak depolama kapasitesini artırmak ve yüksek basınçlı gazın dispenserler vasıtasıyla araçlara dolumu yapılması suretiyle gerçekleştirilmektedir.

1.2--Sıkıştırılmış doğal gaz, düşük emisyon değerleri ve neredeyse sıfır düzeyinde olan partikül miktarı ile çevre dostu bir yakıttır.

1.3--Başta Kyoto Protokolü’ne imza atan ülkeler olmak üzere birçok ülke ve yerel yönetimler CNG’li araçların kullanımını emisyon ve partikül değerlerinden en çok zarar gören şehir halkının sağlığını korumak için teşvik etmiş, hatta zorunlu kılmışlardır.

1.4--CNG yakıtlı araç varken bugün bu sayı 2 milyonu geçmiştir.Tüm dünyada ise doğal gazlı araç sayısı 16 milyonu geçmiştir.

2--İETT bünyesinde bulunan 3059 araçtan 360 adedi CNG yakıtlıdır. 

Oran olarak İETT araç filosunun yaklaşık %12’si alternatif yakıtlıdır.

2.1--Bunların 240 adedi fabrika üretimi CNG yakıtlı araç olup kalan 120 adedi ise dizel motordan CNG yakıtlı motora dönüştürülmüş araçlardır.

2.2--İstanbul’da İETT’ye ait bu 360 adet CNG yakıtlı otobüsten başka 242 adet daha CNG yakıtlı otobüs çalışmaktadır

3--İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İETT ve diğer toplu taşıma şirketleri), Ankara Büyük Şehir Belediyesi (EGO),Kayseri, Kocaeli, Konya, Gaziantep, Bolu, Düzce, Afyon gibi şehirlerde şu an itibariyle kullanılan 2607 adet CNG yakıtlı otobüs bulunmaktadır.

4--geleneksel biyo yakıtlar, elektrik,hidrojen, sıvılaştırılmış petrol gazı (LPG), sıkılaştırılmış doğal gaz (CNG) gibi birçok alternatif yakıt önerilmektedir.

2—Emisyon:

1--Alternatif yakıtlı taşıtlar, dizel, LPG, metanol, etanol,hidrojen ve elektrikli taşıtlar olarak sınıflandırılmakta ve bu taşıtlarla sağlanan enerji korunumu ile iklim değişikliğine neden olan emisyonlarda %10’a kadar azaltım sağlanabilmektedir.

1.2--Ayrıca, diğer geleneksel taşıtlarla karşılaştırıldığında, %20 enerji korunumu ve emisyon azaltımı sağlamaktadır.

2--Yapılan araştırmalar, kilometre başına gr CO2 salınımı açısından değerlendirildiğinde

benzin kullanan araçların…………. 164 gr

dizel kullanan araçların…………… 156 gr

CNG kullanan araçların…………… 124 gr salınım gerçekleştirildiğini ortaya koymaktadır

2.1-- Amerika Çevre Koruma Ajansı EPA’ya gore, geleneksel araçlara kıyasla, sıkıştırılmış doğal gaz ile çalışan araçlar;

%25……………………… CO2

%90-97…………………… CO emisyonlarında;

% 35-60…………………. N2O

% 50-75…………………..metan 

hidrokarbon emisyonlarında azaltım sağlamaktadırlar.

3-- Yapılan hesaplamalara göre doğalgaza karşılık dizel kullanılması durumunda The Green HouseGas Protocol Initiative hesaplama modülüne göre yapılan hesaplamalarda, CNG kullanımına ait gerçekleşecek CO2 salımı yaklaşık %8 artış göstermektedir.

4-- TheGreen House Gas Protocol Initiative hesaplamamodülüne göre yapılanhesaplamalarda,

1 m3 doğal gazın yanmasından………0,002 ton CO2 atmosfere salınırken,

1 lt dizelin yanmasından……………0,003 ton CO2 salımı gerçekleşmektedir.

5—CNG nin Avantajları:

1--CNG yakıt olarak 650°C’de yanan bir gaz olup havadanhafif olduğu için patlama tehlikesi çok düşük birorandadır. Bu suretle yapılan araştırmalar dâhilinde benzin ve LPG’den daha güvenli olduğu tespit edilmiştir.

2--Karbonmonoksit (CO) oranı %0 olduğu için çevreye dostbir alternatif yakıttır.

3--CNG;

benzinle çalışan araçlarda…………….. %60-70 oranında

LPGile çalışan araçlarda ise………….. %30 daha tasarrufludur.

4--İstasyonlarda depolama yapılma imkânı mevcuttur.

5--Motora hiçbir zararı olmayan CNG kullanımında ortalama 35.000-40.000km’de bir yağ değişimi yapılmakta olup motor ömrünü uzatmaktadır.

6--Oktan sayısının yüksek olmasından dolayı daha temiz yanma karakterine ve daha yüksek ısı verimliliğine sahiptir.

7--Motora direkt gaz girdiğinden soğuk havalarda aracı çalıştırma problemi olmamaktadır.

Kaynak:ICCI-2015 Bildiriler Kitabı-Toplu Taşımada Sıkıştırılmış Doğal Gaz (CNG) KullanımınınSera Gazı Emisyonlarına Etkisi-Yavuz YALÇIN--Şenay AKCAN--İETT İşletmeleri Genel Müdürlüğü