1—Yeni düzenlemeler nedeniyle çok sayıda maden ocağı kapandı.
1.1—Madenlerde can güvenliği batı standartlarına yakın karşılanmalı,sosyal güvenlik şartları iyileştirilmeli, emeklerinin karşılığı olan olan ücretler verilmeye çalışılmalı.Buna karşın kapanan her ocak ithalatı artırmakta.Kamu taşeronlaşmayı-rödovans yerine sendikalı işçiyi desteklemesi her bakımdan daha uygun olabilir.Zira sendikalı işçi iş bilinci olarak taşeron işçiden daha bilinçli kabul edilebilir.
1.2--Ayrıca grev,kamu güvenliği vs açısından sendikalı içilerden eski yılların etkisiyle korkmamak gerekir zira işçi sınıfının bilincide zaman içinde değişmiştir.Kamunun sendikalı işçiyi desteklemesi her zaman iyidir.Bu iyi olduğu için batı ülkeleri sendikalaşmayı desteklemekte.Ekonomide daha yüksek verimin herhalde sendikalı işçilerin olmasıyla arttığı kabul edilebilir.
1.2--Kamu düzen koyucu olarak bunları sağlamaya çalışmalı.Bakanlıkça Özel ekipler kurularak kapanan her ocak yeniden sağlıklı çalışabilirlik için işverene yol-akıl-bilgi verilmeli ve bunların açılması sağlanmaya çalışılabilir.Bakanlığın görevlendirdiği Ekip ile işverenin birlikte çalışması belki bu problemi çözebilir.
2—Türkiye de: arz-talep-ithal edilen kömür-milyon ton:
Taşkömürü……arz:2.6……..talep:31……ithalat:28.4
Linyit…………arz:70………….talep:115…..ithalat:45
İthal kömüre her yıl 2-3 milyar dolar döviz ödüyoruz.
2.1—Taşkömürün:
%30………..elektriğe
%40………..sanayi
%29……….ısınma
2.2—Linyit in
%76……………..Termik Santraller
%10……………..Sanayi
%10……………..Isınmaya
2.3—Toplam Elektrik Enerjisi Üretiminin
%18.9………………Yerli Kömür
%9.9……………….İthal kömür kullanan santrallerden elde ediliyor.
2.4--İthal kömüre dayalı santral kurulumu hızlı bir artış içine girmiş durumda ki bu durumda ithal kömür kaynağı olarak Rusya vs enerjide daha bağımlı hale gelebileceğiz ki doğalgazda büyük oranda Rusya ya bağlıyız.
2.4.1--Ayrıca ileride Kyoto gibi çevre sözleşmelerinde bu ithal kömüre bağlı santrallerin yarattığı karbondioksit emiyonu ülkeyi zor duruma sokabilir.
3—Sonuç olarak yerli maden ocaklarının kapanması yerine bunların Bkanlık tarafından her türlü yetkiyle donatılmış özel uzman ekiplerle hızla rehabilite edilip açılması,maden ocaklarının uluslar arası yabancı denetim firmalarınca denetlenmesi-taşeron işçi-rödovansın kaldırılıp yerine sendikalı işçilerin alnıması ile daha sağlıklı enerji üretimi ve maden işletmeciliğinin yolu oluşturulabilir.
Kaynak.Dünya Gazetesi
2--Türkiyede Kömür Rezervleri:
1--Linyit: Dünya enerji ihtiyacında 2020'ye kadar olan süreçte %59'lar mertebesinde bir artış olacağı öngörülmektedir.
2--Eldeki verilerin ışığında 1970'ten beri azalmakta olan petrolün fosil yakıtları içindeki yerini doğalgaz ve kömüre bıraktığı görülmektedir.
2.1—Kaya gazı yatırımlarıyla ABD doğalgaz üretiminde Rusya nın önüne çıkabilir.
3--Her ne kadar fosil yakıtları kimya, boya, plastik vs. sanayi için hammadde üretiminde önemli yer tutsa da tüketim en çok enerji sektöründe gerçekleşmektedir.
4--Bu kaynakların günümüz tüketim seviyeleri ile hesaplanan ömürleri petrol için 40 yıl-bir yaklaşıma göre dünyanın 250 yıllık petrolü var, doğalgaz için 60 yıl ve linyit için 156 yıldır.
5--Linyit, üretimindeki teknolojik gelişimler, pazar koşulları, yeni ocakların devreye girmesi ve işçi veriminde artış ve en önemlisi uzun ömrü sayesinde, petrol ve doğal gazın kullanımındaki artışa rağmen, önemli bir enerji kaynağı olarak kalmaya devam edecektir.
6--Türkiye'de linyit Türkiye sahip olduğu 8,26 milyar tonluk linyit rezerviyle Avrupa'da üçüncü, dünyada ise yedinci sıradadır.
6.1—Türkiye aynı zamanda doğalgazda %44-ve ithal kömürde Rusya ya bağımlıdır.Eğer bu kalemlerin yerine yerli kömür kaynakları kullanılsa enerjide bu kadar dışa bağımlı olmaz ve cari açığıda bu kadar büyük olmaz ve cari açık olmadığında büyüme hızın daha yüksek değerlere çekebilir.
7--Üretim bazındaki sıralamada ise rezervlerini etkin biçimde kullanamayan bir çizgi olarak ,Avrupa'da beşinci, dünyada altıncı.
8--Linyit üretiminin %80'lik kısmı en büyük tüketim alanı olan termik santrallerde, %19'luk kısmı ise sanayi ve ısınmada kullanılmaktadır.
9--Linyit sahalarının %75'ini elinde tutan kamu sektörü üretimin de %90'ını gerçekleştirmektedir.
9.1--Zonguldakta birçok özel firma zor durumda bunun nedeni rödövans yöntemi.
10--Kamunun üretim yaptığı alan ise tüm rezervin %23'ü olan yaklaşık 2 milyar tonluk kısımdır. Linyit hem yeraltı hem de açık ocak yöntemleriyle üretilmektedir.
10.1—Kamu ve özel firmalar yaptıkları üretimde AB-Alman ocak işletme kurallarını ve işgüvenliği standartlarını sağlamaları kazalara karşı en iyi çözüm olacaktır.
11--Türkiye'nin yıllık satılabilir toplam linyit üretim değerleri :
1994……51,500,000t.,1998…..65,200,000t.
12--Dünya toplam kömür rezervlerinin % 0,92'sini oluşturan ülkemiz rezervlerinin tüketim alanı enerji sektörü içinde de sınırlı kalmakta ve etkin biçimde değerlendirilememektedir.
13--Tamamen dışa bağımlı petrol ve doğalgazın enerji üretiminde yeri % 54'tür. Oysa ki üretimde % 48'lik paya sahip olan linyit enerji üretiminde kendine ancak % 30 dolayında yer bulmuştur.
14--Linyit potansiyelimizin enerji üretimine olan katkısı varolan sahaların etkin kullanımıyla kurulu gücün (6213 MW) 10.653 MW artırarak 16.886 MW mertebesine getirmesi olasıdır
14.1—Özelleştirilecek santaralları alacak firmalara
1--akışkan yataklı kazan kullanma şartı
2--çevre ağaçlandırma bandı kurma-
3--havadaki toz emisyon değerlerinin GPS ile il çevre kontrol koruma Md. Bağlanmasının sağlanması.
4—Santralden çıkan CO2 nin yerlatına depolanmasını sağlayan sistemin kurulması.
15--Yeni sahaların aranmasına yönelik çalışmalar mali sıkıntılardan dolayı ihmal edilmektedir.
15.1—Mevcut ve yeni termik santrallerde kömürün akışkan yataklı kazanlarda yakılması-elektrostatik filtrelerin ciddi olarak çalıştırılması vede bir sonraki adım olan yanma sonucu çıkan CO2 yi tutacak tekniklerin devreye girmesi ile tutulan CO2 nin yeraltı depolarına gömülebilmesi olacaktır.
15.2--Bu yıllara itibarıyla Almanya termik santrallerindeki CO2 yi tutarak yerlatındaki depolara gömmeye başlamıştır.
15.2.1—Türkiye santrallerden çıkardığı CO2 yi yeraltına depolayacak sistemlere hızla geçmeli.
15.2.2--Termik santralin çevresi yeteri kadar ağaçlandırıldığında,üretim verimli ve çevre dostu halinde geldiğinde bu santrallerden enerji üretmemek diye bir şey söz konusu olamayacağı gibi dünyada kömür santralı kuran ülkeler çevre kriterlerine ne kadar uygun olarak üretim yaptıkları da ayrı bir araştırma konusu.
16--Türkiye'de taşkömürü dendiği zaman akla gelen en önemli yataklar Zonguldak ve çevresinde 428 milyon tonu görünür olmak üzere 1120 milyon ton rezerve sahip, Ereğli'den Kastamonu'ya kadar uzanan sahil şeridini kaplayan alandır.
17--Bu bölgenin yanı sıra Antalya ve Diyarbakır'da toplam 20 milyon ton taşkömürü olduğu tahmin edilmektedir.
18--Türkiye 1995 yılı itibariyle taşkömürü tüketiminin % 63'ünü dışarıdan karşılamıştır. Gelecekte ise bu rakamın daha da artması yönünde kestirimler yapılmaktadır.
18.1--Bu şekilde gelişecek bir trend ile dışa bağlı taşkömürü temini nedeniyle etkilenecek en önemli sektör demir-çelik endüstrisi olacaktır.
Kaynakça:
1--TMMOB Maden Mühendisleri Odası'nın 37. Dönem Çalışma Raporu ve Türkiye Madenciler Derneği'nin 2000 Yılı Raporu'ndan alınmıştır.
2-- İstanbul Maden İhracatçıları Birliği
3--Energy Consumption Administration/ International Energy Outlook 2001
4-- Arıoğlu, E. & Yılmaz, A.O.,1997, 1983-1993 Döneminde Linyit Sektörümüzün İstatistiksel Değerlendirmesi, TMMOB-MMO Çalışma Raporu No:2,
5--A.Ekrem Yüce, "Enerjinin Koptuğu Nokta", 5.Kuvvet, s:8, sayı 2/2001, GEMAD Yayınları
6--İ.Kasapoğlu, "Türkiye'de Kömür Kullanım Politikaları", Türkiye'de Kömür Politikaları ve Temiz Kömür Teknolojileri Sempozyumu, s: 58-61TMMOB Kimya-Maden Müh.Odası, ekim 1999, Ankara