MAKALELER / Elektrik Üretiminde Mülkiyet Durumları- AB de





Elektrik Üretiminde Mülkiyet Durumları- AB de:


Almanya………………Özel-Belediye

Avusturya……………..Kamu                                                                                                     

Belçika…………………Özel

Fransa…………………..Kamu      

Finlandiya………………Kamu

Hollanda………………..Özel-Belediye                             

İngiltere………………...Özel                                                                                         İrlanda…………………..Kamu                                                                                        İtalya…………………....Kamu                                                                                 

Portekiz…………………Kamu

Yunanistan………………Kamu        

İspanya…………………..Özel

 

2—AB Ülkelerinin hemen hepsinde üretim kapasitesinin % 60 dan fazlası 3 veya daha az şirketin kontrolündedir.

 

3—Piyasayı ellerinde tutan şirketler hem piyasa hakimiyetlerini sürdürmek hem de masraflarını azaltmak amacı ile birleşmektedirler.Ulusal Hükümetler de bu birleşmelere destek vermektedirler.

 

4—EON ve RWE Almanya piyasasının yarıdan fazlasını kontrol ederken,Belçika da Elctrabel piyasaya hakim durumda.Fransada devlet şirketi EDF,İtalya da ENEL hakim şirketlerdir.Avrupa piyasasını kontrol etmek için hızla ilerleyen diğer dev ise Rusya nın UES şirketidir.

 

5—Enerji sektörü stratejik sektör olması dolayısıyla İngiltere de en büyük enerji şirketi Centrica nın,ABD de 8. Sıradaki petrol şirketi UNOCAL satışına onay verilmemiştir.

 

6—Yukarıdaki tabloya göre AB de elektrik üretim ve satışında verimlilik için en iyi yönetim modeli olarak Alman modeli yani özel+belediye/kamu formülü olduğu söylenebilir.Zira 2008 krizinden vs en az etkilenen ülkelerden birinin Almanya olduğu açık.

 

7--Yönetim modeli seçiminde etkili olan parametrelerden birisi de verimliği arttıran yönetim modelinin ne olacağıdır.Bu anlamda Sadece özel yada sadece kamusal yönetimin olduğu bir yönetim modelinin herhalde karma modele göre daha az verimli bir yönetim modeli olacağı söylenebilir.


7--Kısaca elektrik üretim ve dağıtımında yönetim modeli olarak kamu+özel sektör karışımı modeller seçilirse , kamunun krize dayanımı ve terbiye edici rolü ile özel sektörün rekabet edici-gelişmeyi sağlayıcı rolü birleştirilebilir ki karma yönetim modeli sadece kamusal yada sadece özel mülkiyete dayalı modellere göre daha verimli olacaktır.

 

7.1--Zira 2008 krizi ve diğer tarihsel deneyimler bu modelin daha uygun olduğunu göstermektedir.Öte yandan Kamunun elinde kalan kurumlarında ise özel sektör şartlarına haiz kamu şirketi-(kamu kurumu değil) yönetim modelinin uygulanması herhalde daha uygun olacaktır.

 

Kaynakça:Cumhuriyet Bilim Dergisi-CBT-1216/14-09.07.2010

 




Makalenin İzlenme Sayısı : 224

Eklenme Tarihi : 21.08.2021

Önceki sayfaya geri dön.