Küresel Isınma-Küresel Soğuma-Karbondioksit Değişimi:

1--KüreselSoğuma ve ısınmaların nedenleri herhalde daha anlaşılabilmiş değil;

1.1--Atmosferdeki karbon dioksit miktarının sistematik olarak gözlenmesine 1958'de başlandı. O yıllarda yapılan gözlemler, yaklaşık yüz yıllık bir dönemde atmosferdeki karbon dioksit miktarının % 25 oranında artmış olduğunu ortaya koydu.

1.1.1—1760 lı yıllarda atmosferdeki CO2 seviyesi 280 ppm iken,2000 de 370 ppm erişmiştir. Soğuk çağlarda dönemde 190–210 ppmv civarında--

Byrd buzul çekirdeğinden elde edilen veriler, tüm Holosen dönemi karbondioksit seviyelerinin 245–280 ppm arasında çeşitlilik içerdiğini göstermektedir ki burada göze çarpan minimum değer, günümüzden yaklaşık 8000 yıl önceki 245–255 ppm’lik oranlardır.

1.2--Şu anda atmosferde 750 milyar ton dolayında karbon dioksit bulunuyor. Bitkilerin, hayvanların ve toprağın soluması, fosil yakıtların kullanılması, ormansızlaştirma ve okyanus-atmosfer etkileşimi yüzünden her yıl yaklaşık 207 milyar ton karbon dioksit atmosfere salınıyor.

1.3--Öte yandan, kara bitkilerinin fotosentezi ve yine okyanus-atmosfer etkileşimi nedeniyle de yaklaşık 204 milyar ton karbon dioksit her yıl atmosferden çekiliyor. 

Bu durumda aradaki fark kadar yılda 3 milyar ton dolayında karbon dioksit atmosfere ekleniyor. Bu da aslında insanların fosil yakıt kullanımı sonucunda atmosfere salınan karbon dioksit miktarına eşit. 

Ne var ki dünyadaki fosil yakıt rezervleri, atmosferdeki karbon dioksit düzeyini 5-10 katına çıkaracak denli fazla.

1.4--Bilim adamlarının tahminlerine göre insanlar, yer altmdaki bu karbon stoklarını yavaş yavaş atmosfere aktaracak. 2050 yılında atmosferdeki karbon dioksit oranının 1850'deki düzeyin iki katına, 2100'de de üç katına çıkması bekleniyor.Bekleniyor……..Ne kadar doğru bir iddia.

2—Buna karşın son bir milyon yılda dünyayı en azından dokuz kez buz tabakalarının kapladığı biliniyor.

3--Bugün aslında, bundan elli milyon yıl önce başlamış olan soğuk dönemin içindeki kısa süreli sıcak vahalardan birindeyiz:

3.1--Büyük bir olasılıkla da vahanın sonu görünmeye başladı. Amerika ve Avrupa'nın ortalarına değin gelen buz tabakaları, bundan 18 000 ile 14 000 yıl önce çekilmeye başladılar.

4--Buzların çekilmesi ısınmanın ilk belirtileriydi. Bu kısa ılık dönemin en yüksek sıcaklıklarına 8000 yıl kadar önce ulaşıldı; hava bugünkünden yalnızca 1-2°C daha sıcakti.

5--Dört bin yıl kadar önce sıcaklık düşüşleri başladı. Tabii ki arada kısa süreli görece ılık dönemler oldu. Örneğin bin yıllarındaki böyle bir ısınma sırasında, Vikingler Izlanda'ya ve o zamanlar yeşil olan Grönland'a gidip koloniler kurdular; hatta Amerika'ya bile gittiler. Ama sonra soğukların geri gelmesiyle Grönland buzla kaplandı ve koloniler de çöktü.

6--Bilim adamlarına göre dünya şu anda artık soğuma eğiliminde olmalı. Ancak son yüz elli yıllık gözlemler, bir şeylerin sanki ters gittiğini gösteriyor.

7--On dokuzuncu yüzyılın ortalarından 1940'a değin, dünyanın özellikle kuzey yarım küresinde belirgin bir ısınma gözlenmişti.

8--Sonra, 1940'tan başlayıp 1960'lı yılların sonuna değin süren yaklaşık 0,25°C'lik bir soğuma yaşandı. Bu dönemde Alaska ve İskandinavya'daki buzulların geri çekilmesi durdu.

9--Hatta isviçre'dekiler ilerlemeye bile başladılar. Ne var ki 1970'li yıllarda dünya yeniden ısınmaya başladı.

10--Kasım 1976'da iklimbilimci Dr. Wallace S. Broecker "Yirmi-otuz yıl sürecek, hızlı bir ısınma döneminin başında olabiliriz. 

Eğer doğal soğuma eğilimi sona erdiyse, küresel sıcaklık büyük bir artış gösterecektir... bu ısınma 2000 yılında, dünyanın ortalama sıcaklığını son bin yılın en üst düzeyine çıkartabilir" demişti.

11--Bugünkü durum ortada: Ağaç halkaları, buz örnekleri, mercanlar ve okyanus tabanlarından alınan örnekler üzerinde yapılan incelemeler, 1997 yılının son 1200 yıllık dönem içindeki en sıcak yıl olduğunu ortaya koydu. 1998 ise 1997'den bile daha sıcak geçti.

12—Aralık 2012 itibarıyla Muhtemelen yeni bir küresel soğuma dönemine girilmiş olabilir.Yada en sıcak 2008 vs yazında sıcaklığın sınır değere erişmesiyle iklim termostalarının açılarak,  yaşamın korunması için küresel iklim sisteminde soğutma işlemi başlamış olabilir.

Bu anlamda yazların sıcak kışların ise daha yağışlı ve karlı-soğuk geçmesi sözkonusu olabilir.

13—Bilim adamları atmosferdeki karbondioksit arttıkça küresel ısınmanın artacağı yani karbondioksit oranı ile sıcaklık artışının doğrusal bir ilişki içinde olduğu şeklinde bir varsayıma dayanan görüşe göre bunu idia ediyorlar.

Oysa bu ilişki doğrusal yerine parabolik de olabilir.Yani eşik değere kadar artan karbonsioksit sıcaklığı arttırırken eşik değerden sonra karbondioksit artışına karşın sıcaklık düşmeye başlıyor olabilir.Eşik değerede aralık 2012 deki karbondioksit oranı olabilir.

14—Kısaca dünyanın termostatları muhtemel bütün olasılıkları dikkate alarak yaşamın mümkün kalması için her değişkeni kullanıyor olacaktır.Ve bu anlamda insanoğlu yaşadığı evini-dünyayı daha çok keşfedecektir.

15—Karbondioksit cephesinde böyle bir durum olurken,ölçümler ayrı bir konu.Gerçekte karbondioksit bütün atmosferde bütünsel olarak doğru ölçüldümü,bu anlamda şehirlerde ölçüldüyse,çölllerde,okyanuslarda, antartikada vs ölçüldü mü.

Aynı anlamda gelişmiş ülkelerde yoğun karbondioksit oranını bütün dünyaya dağılacağı varsayımı doğru bir varsayım mı.

Belkide gelişmiş ülkelerde hep yüksek iken atmosferin yerelllik özelliği bağlamında sadece burada kalmakta,dünya nın diğer yerlerine etki etmeyebilmekte. Kısaca gelişmiş kentlerde CO2 seviyesi yükselirken çöllerde,dağlarda da yükseldi mi.

16—Dünyanın sıcaklık-soğuma dönemlerini karbondioksit artışına bağlamak ne derece doğru. Belkide dünya iklimi kaotik olarak bunu doğal döngüsünde kendiliğinden parametreler ile meydana getiriyor olabilir.

Kaosun bir altı peryodik hareket olduğu için sıcaklık zaman değişiminde CO2 nin artışına karşı gelen sıcaklık artışı otomotik kontrol çerçevesinde dalganın peryodunu kısaltıp,daha sıcak yaza,daha sıcak kış yaratabilir.

Daha sıcak yaz ise diğer mekanizmalar tarafından yumuşatılabilir.Okyanuslar veya amazonlar hızla CO2 yi emmeye buzul devri değerlerine getirebilir.

Yada başka bir mekanizma-dünyanın ekseni,güneşten gelen ışınımın açısın değişmesi vs ile küresel soğuma başlayabilir.

17—Herhalükarda evimizi temiz ve ekolojik sisteme uygyun hale getirmeli uygarlığımızın kaynağı olan enerji üretimini temiz enerjilerle çözmeli ve daha verimi hale getirmek zorundayız.Hatta Avrupa ve ABD deki krizin bile ekosisteme verdiğimiz zarar ile bağlantısı olabilir.

Kaynakça:

1--www.agaclar.net

2--http://www.climatechange.boun.edu.tr/tufan.html