Küresel Isınmaya-Kirlenmeye Karşı Tasarruf Önerileri-Sağlıklı Yaşam:
1--Faturalarınızı internet üzerinden ödeyin. Bu şekilde fatura dökümleri için harcanan kâğıt tüketimi azalacak ve bunların adresinize taşınması için kullanılan yakıt tüketimi düşecektir.
2--Et yerine sebze tüketin. Et sanayisi, büyükbaş hayvanların tükettikleri yiyeceklerin üretimi ve hayvanların çıkardıkları gazlar nedeniyle en yüksek karbon salımına neden olan sektörlerden biridir. Et yerine sebze tüketmek bir yılda neden olduğunuz karbon salımını 1.4 ton azaltabilir.
3--Bahçenize bambu ekin. Bambular bahçe bitkilerinden çok daha fazla karbondioksit emer.
4--Televizyon, bilgisayar gibi elektronik eşyalarınızı "stand-by" konumunda bırakmayın, kapatın.Yada prizlerinizi akıllı priz olarak değiştirin.Akıllı prizler cihaz elektriğini stand-by da keserler.
4--Otomobilinizde yalnız seyahat etmemeye çalışın.Yapılan araştırmalar otomobil kullananların % 38’inin yalnız seyahat ettiğini gösteriyor Yada otomobil paylaşım sitesine üye olup aracınızı veya yolu paylaşın.
4.1--Toplu taşıma kullanın.Çünkü sera gazlarının % 14’ü araçlar yüzünden atmosfere salınıyor. Otobüse binerek bu oran % 50 azaltılabilir.
5--Daha az tüketin, daha çok paylaşın.Eski eşyalarınızı-elbiselerinizi bir ihtiyaç kurumuna-kişiye verebilirsiniz.Az eşya sahibi olun.
6—Biyodizel-biyoetanol kullanabilirsiniz.Dünyadaki otomobillerin tamamı, petrol yerine mısırdan üretilen etanol yakıtını kullanırsa küresel ısınmaya yol açan gazları atmosfere salınımı % 7 düşer
7-- Evinizi aydınlatmak için geleneksel ampul yerine,gün ışığı yada sarı renkli kompakt floresan ampul (CFL) yada Led ampul kullanın. CFL geleneksel ampullerin sadece 4'te biri kadar enerji harcar.
8--Çamaşırlarınızı, kaynar suda değil, ılık suda yıkayın.Kısaca çamaşır sıkama sıcaklığını sadece 60 C ye ayarlayabilirsiniz.
9--İş yerinize yürüyerek(spor yapmış olursunuz-kilonuzu korumuş olursunuz) ya da düşük karbon emisyonuna neden olan,toplu taşıma- raylı sistemle ulaşabileceğiniz bir yerde ikamet edin. Otomobil yerine toplu taşımayı tercih edin.
10--Evinizi havalandırmak için klimanızı çalıştırmak yerine pencereyi açın.Pencerenizi yarım açılır yaptırın. Yazın klimanızı birkaç derece daha yüksek, kışın da termostatınızı birkaç derece daha düşük ayarlayın.Oda sıcaklığı için radyatörün termostatı 19 C ye ayarlanabilir.
10.1-- Yazın pencere açın.Çünkü klima yerine bir pencere açarsanız yıllık 22.7 ton olan kişi başı karbon gazı salınımınızı 1.8 ton azaltırsınız.
10.2--Klima kullanıyorsanız, doğrudan güneş ışığı almayan yerlere yerleştirin
10.3--Klimaların filtresini en az ayda bir kez değiştirin.
11--Evinize yakın yerlerde üretilen gıdaları satın alın. Sofranıza gelene kadar tüm ülkeyi kat eden sebze, meyve, et ve süt gibi ürünler yüzünden harcanan benzin miktarını düşünün.
12--Kullanılmış kâğıtlarınızı geri dönüşüme gönderin.Geri dönüşüme uygun şişe kağıt vs ayrı bir poşette çöp kutusu yanına bırakabilirsiniz.
13--Kafelerde verilen fazla peçeteleri iade edin.Kafe sahipleri yıkanabilir masa peçeteleri kullanabilir.
14--Evinizi izole edin
1--4 cm karbonlu strafor ile mantolama ve üzerine 1.5 cm perlitli sıva+açık renk su bazlı boya vede kaplamalı
2--12 mm çift cam
3--çatıya ise 10 cm taşyünlü izolasyon yapmak.
14.1--küresel ısınmaya yol açan gazların % 16’sından konutların enerji tüketimi sorumlu.
14.2--Evlerin izole edilmesi ısınma enerjisini % 40-50 azaltır.
15—Sokakta hareket sensörlü sarı-gün ışığı renkli LED ampül kullanılabilir.Led ampuller % 40 daha az elektrik harcar.Led ampuller 2 kat daha pahalı ama 5 yıl kullanılıyor.
16--Ciplere ağır vergi getirilebilir.1.8 litre motor hacmine sahip bir sedan otomobil kilometrede
17--Organik kıyafet giyin.Çünkü içinde tamamen doğal ortamda yetişmiş pamuktan yapılan % 100 organik kıyafetler üretilirken % 60 oranında daha az enerji harcanıyor.
17.1-- Eski kıyafeti verin.Çünkü eski kıyafetlerin eritilip yeniden kumaş haline getirilmesiyle % 76 enerji tasarrufu sağlanabiliyor.
18--Jeotermal ısıtma ile 13 dereceye kadar ısıtılan ısıtma sistemi suyu ile doğalgazlı ısıtmaya destek sağlanabilir ve enerji tüketimi düşürülebilir.
19--Elektrik ve benzin olmak üzere iki motora sahip olan hybrid otomobiller-otobüsler ,% 20’ye varan yakıt tasarrufu sağlıyor.Belediyeler-şahıslar bu araçları edinebilir.
20-- Kırmızı et yemeyin.Çünkü kırmızı et yemeyi azaltarak ısınmaya yol açan sera gazlarının oranı % 4 azaltılabilir. Dünyada 1.7 milyar inek, 1.5 milyar koyun var.
21--Plastik kullanmayın.Plastik doğadan 1000 yılda temizleniyor. Yılda 500 milyar poşet kullanılıyor. Denizler ve okyanuslar plastik parçaları ile dolmuş durumda.Balıkların etinde plastik saptandı.
22—Geri dönüşümlü kağıt kullanın.Atık kağıtlarınızı geri dönüşüme hazırlayın-verin.
Çünkü geri dönüşümlü kağıdın üretimi % 60 enerji tasarrufu sağlıyor.Ayrıca Yılda 900 milyon ağaç kağıt üretimi için kesiliyor.
23--İnik lastikleri basıncına getirin.Çünkü havası inik lastiklerle seyahat etmek benzin tüketimini % 10 oranında artırır.
23.1--Mutlaka kurşunsuz benzin kullanın
23.2--Toplam karbondioksit emisyonunun % 80'i ve azot oksitlerin (NOx) emisyonunun % 60'ı kara yolu ulaşımından kaynaklanmaktadır.Sera gazlarının % 14’ü araçlar yüzünden atmosfere salınıyor. Otobüse binerek bu oran %50 azaltılır.
23.3---Otomobil alırken, yakıt tüketimi en az olan modelleri seçin.
23.4--Aracın egzoz emisyon ölçümünü, lastiklerin rot-balans ve hava ayarını düzenli aralıklarla yaptırılması. havası inik lastiklerle seyahat etmek benzin tüketimini % 10 oranında artırır
23.5--Uzun duraklamalarda aracın kontağını kapatın.
23.6--Araç kullanırken bütün camları sonuna kadar açmak aracın aerodinamik yapısını bozarak daha fazla yakıt tüketimine neden olur.
23.7--Aracınızın hava ve yakıt filtrelerini her zaman temiz tutun
23.8--Kısa mesafelere arabayla gitmek yerine, yürüyün.
23.9--Dengesiz ve aracın kapasitesinin üzerindeki yüklemeler, daha fazla benzin yakılmasına ve lastiklerin ömrünün azalmasına sebep olur.
23.10--Kullandığınız fren ve debriyaj balatalarının asbestsiz olmasına dikkat edin. Her fren yaptığınızda balatalardan ya da sürekli kullanım halinde olan debriyaj sisteminden atmosfere karışan asbest, solunum yoluyla akciğerlere gider.
23.11--Aracınızın düzenli bakımını ihmal etmeyin.
23.12--Gereksinim duyduğunuzdan daha büyük araç almayın. Aracınızın hava ve yakıt filtrelerini her zaman temiz tutun.
23.13--Satın aldığınız aracın Avrupa Birliği emisyon normlarına uygun bir motora sahip olduğundan emin olun.
24--Küçük evde oturun.Çünkü 200 metrekarelik bir evi ısıtmak için, 100 metrekarelik bir evden 2.5 kat daha fazla enerji harcanması gerekiyor.
25--Ofisde değil evde çalışın.Çünkü imkanı olanlar ev-ofislerde çalıştığında ulaşım nedeniyle ortaya çıkan sera gazlarının azalması beklenir.
26--Evde kullanılan temizlik malzemeleri, atık sularla birlikte nehirlere karışır. İçinde fosfat bulunmayan ve suda ayrışabilen temizlik ürünlerini kullanın.
27--Dişlerinizi fırçalarken, bulaşık yıkarken ya da traş olurken suyu kısmayı alışkanlık haline getirin.Açık bırakılan musluk, dakikada yaklaşık 15-
28—Musluklara ve duş başlıklarına takılan ve su akışını azaltırken basıncı artıran yeni sistemleri edinin.
28.1—Su arıtma sistemleri suyu daha asidik ve mineralsiz hale getirebilmekte.Arıtma sistemi alırken bu noktayı dikkate alın.
28.2--Tek bir kişi yılda ortalama 49 bin
28.3--Sifon çekildiğinde suyu renklendirsin ve temizlesin diye tuvalete asılan maddeleri kullanmayın.Bunlar kanalizasyona karışarak kirliliğe sebep olur.
28.4--Çamaşır suyunu olabildiğince az kullanın Çamaşır suyu, atık maddelerin ayrılıp çözülmesini sağlayan yararlı bakterileri öldürür.
28.5--Kapı önü, balkon, teras gibi yerlerin temizliğinde,buraları yıkamak yerine süpürge kullanın.
28.6--Bahçenizi sulamak için, buharlaşmanın az olduğu sabah ya da akşamüstü saatlerini tercih edin.
28.7--Arabanızı yıkarken kova ve sünger kullanın. Hortumla yıkama, yaklaşık
28.8--Bozuk musluklardan ve tuvaletlerden sızan su, evinizdeki toplam su tüketiminin %5'i kadardır. Akan tesisatınızı onarın.
28.9--Bulaşık makinesine koymadan önce bulaşık fırçası-süngeri ile tabakların yemek artıklarını iyice temizleyin.
28.10--Bulaşık ve çamaşır makinenizi aşırı doldurmamaya özen gösterirken, tam dolmadan da çalıştırmayın.Bulaşık-Çamaışır-Beyaz Eşya alırken A+++ sınıfı ürünler tercih edilebilir.Zira bunlar daha az su ve elektrik tüketmektedir.
29--Mikrodalga fırınlar yiyeceklerin ısıtılması, az miktarda yemek yapılması, su kaynatılması gibi amaçlarla kullanıldığında ekonomiktir.
30-- Sıcak su gereksiniminizi çatıya kuracağınız güneş panelleri-güneş enerjisiyle sağlayın
31--CFC içeren spreyleri kesinlikle kullanmayın. Ozon tabakasına zarar vermeyen ürünleri tercih edin.
32--Sentetik halılar yerine, Yün, pamuk, jüt gibi organik doğal liflerden üretilmiş halıları ve ahşap, seramik ya da mantar taban malzemelerini tercih edin.
33--Oda spreyleri ve koku yayıcılar yerine temiz havayı yeğleyin, pencerelerinizi açın
bir kase kabartma tozu gibi doğal koku gidericileri ya da vazo çiçekleri kullanın
34--İçeriğinde polikarbonat bulunan biberonları satın almayın (geri dönüşüm üçgeni içindeki 7 rakamı, ürünün içeriğinde polikarbonat kullanıldığını belirtir)
35--Doğal ürünlerden yapılmış, kokusuz kozmetikleri-doğal sabun-gül suyu vs kullanın.
35.1—Çamaşır-Bulaşık temizliğinde soda-boraks-sirke-doğal kokulu yağları kullanarak petrolden elde edilen deterjanlar yerine doğal temizlik malzemelerini kullanmış olursunuz.
36--Triklosan içeren diş fırçalarını, diş macunlarını ve ağız sularını kullanmayın.Alo veralı diş macunu yada diş fırçalarken bir küçük kapta sirke-tuzlu su karşımını kullanabilirsiniz.
37--Tehlikeli kokuları ve uçucu organik kimyasalları emebilen vinil yer malzemesinden uzak durun.
38--Plastiğin doğada yok olma süresi bin yıldır. Yılda 500 milyar poşet kullanılıyor.Plastik poşet yerine doğada yok olan biyoplastik poşet yada bez torba-kese kağıdı kullanabilir. Plastik yandığında, çok tehlikeli bir madde olan ve sera etkisi yaratan dioksin ortaya çıkar.
39--Cam;yüzde 100 geri dönüştürülebilen ve sonsuz kullanımı olan tek madde camdır. Şişe ve kavanoz gibi cam saklama ürünlerini tekrar kullanın.
39.1-- Kırık camların eritilmesi ve yeniden değerlendirilmesi, asıl süreçten % 32 daha az enerji kullanılmasını sağlar.
39.2--Hammadde kullanımı yerine geri dönüşüm yoluyla üretilen cam, üretimi sırasında neden olunan hava kirliliğini % 20 oranında, su kirliliğini de % 50 oranında azaltır.
39.3--Cam ambalajların bir özelliği de cam şişe ve kavanozların yıkanarak tekrar kullanılabilmesidir. Bunlar toplandıktan sonra fabrikada yıkanır ve tekrar doldurulurlar. Bir cam şişe ortalama 20 kez kullanıldıktan sonra geri dönüştürülür.
40--Üretilen kağıdın, en iyi koşullarda ancak % 40'ı geri dönüştürülebilmektedir.
Avrupa'da atık kağıt tüm kağıt üretiminin % 65'ini karşılamaktadır.Atık kağıdınızı biriktirerek geri dönüşüme gönderebilirsiniz.
40.1--Yılda 900 milyon ağaç kağıt üretimi için kesiliyor.geri dönüşümlü kağıdın üretimi % 60 enerji tasarrufu sağlıyorGeri dönüşümlü liften üretilmiş kağıt, hava kirliliğini % 74, su kirliliğini % 35, enerji sarfiyatını % 28 oranında azaltmaktadır
40.2-- Avrupa'da atık kağıt tüm kağıt üretiminin yüzde 65'ini karşılamaktadır.
40.3--Kullanımdan geri dönen atık kağıtlar, mürekkepten arındırma ve beyazlatma gibi birtakım işlemlerden geçirilir. Üretilen kağıdın, en iyi koşullarda ancak % 40'ı geri dönüştürülebilmektedir.
40.4--İş dünyasının yazı kağıtları ve fotokopilerden yılda yaklaşık 1 milyon ton atık kağıt ürettiği tahmin edilmektedir.
41--Hammadde olarak demir cevheri kullanmak yerine metal ambalajların geri dönüştürülmesi enerji sarfiyatını % 70, hava kirliliğini % 30 ve su kirliliğini % 60-70 azaltır.
41.1-- Evsel atıkların % 5'ini oluşturan metal ambalajların çöpe atılması, çok büyük miktarda hammadde ve enerji kaybına sebep olur.
41.2--Bir ton kalay kaplı çeliğin geri dönüştürülmesi sonucu 1.5 ton demir cevheri ve 0.5 ton kok kömüründen tasarruf edilmektedir.
41.3--Hammadde olarak demir cevheri kullanmak yerine metal ambalajların geri dönüştürülmesi enerji sarfiyatını % 70, hava kirliliğini % 30 ve su kirliliğini % 60-70 azaltır.
42--Geri dönüşüm yoluyla üretilen her bir alüminyum kutunun üretiminde % 95 daha az enerji harcanmaktadır.
43--Plastik traş bıçağı, çakmak, tükenmez kalem, folyo pişirme kapları gibi tek ya da çok az kulanımlık ürünleri kullanmayı en aza indirin
44--Ambalajında geri dönüşüm işareti olan ürünleri yeğleyin.
45--Bitki özlerinden yapılan organik makyaj ürünleri moda oldu.bunlar kullanılmalı.
46--Hediye olarak sevdiklerinize bir çevre örgütünün üyeliğini verin.
47--Bütün bir bilgisayarın üretimindeyse yaklaşık 33 ton su,
48--Yazılı-Kağıtlı haberleşme yerine elektronik haberleşmeyi Bilgisayardaki metinlerden kağıt çıktısı almaktan vazgeçin.İnternet Üzerinden bilgi göndermeyi tercih ederek kağıt kullanımını en aza indirin
48.1--Aldığınız bilgisayarın ya da ambalajın, CD, disket, toner, kartuş vb. ofis gereçlerinin geri dönüşümlü malzemeden üretildiğinden ve daha düşük enerji harcadığından emin olun.
48.2--Geri dönüşümlü kağıt kullanabilen yazıcıları yeğleyin.
48.3--İş yerinde yazıcıları olabildiğince paylaşın.
48.4--Kullanmadığınız zamanlarda bilgisayarınızı ve tüm ofis gereçlerini kapatın. Bekleme konumunda da enerji tüketimi önemli düzeydedir.
48.4--Yazıcı ve fotokopi makinelerinde, üreticinin önerdiği kağıt ve diğer tüketim malzemelerini kullanın. Yanlış malzeme, gerecin bozulmasına sebep olabilir.
48.5--Kullanmayacağınız bilgisayarları atmayın, Türkiye'de bilgisayarla henüz tanışmamış daha pek çok okul olduğunu unutmayın.
49--Yatak odanızda televizyon, bilgisayar, video gibi elektronik aletler bulunmamasına özen gösterin
50--Hastalandığınızda doğru ilacı, doğru zamanda, gerektiği miktarda kullanın. Doktor önerisi dışında ilaç kullanmayın.
51--Doğal yöntemlerle üretilmiş, ekolojik sebze ve meyvelerle-doğal yağlar(zeytinyağı-tereyağı)-balık-organik tavuk-prebiyotik gıdalar(kendi yaptığınız yoğurt-kefir-turşu-mevsiminde yapılmış kışlık için hazırlanmış cam konserve domates suyu-cam konserve bamya vs) beslenmeye özen gösterin
52—Marketlerde bulunan konserve gıdalardan uzak durun.
53--Geri dönüşüm üçgeni içinde 3 ve 7 sayılarını gördüğünüz ürünleri almayın.
54--Taze, organik gıdaları işlenmiş gıdalara tercih edin.
55--Ton balığı gibi yağ oranı yüksek balıklar, yüksek düzeyde kimyasal madde içerebilir. Bu durum özellikle çocuklar, hamile kadınlar, hamile kalmayı planlayan ya da bebek emziren kadınlar için zararlıdır.Balık yemek için taze küçük boy balıkları pişiren lokantalara haftanın 2 günü sipariş verebilirsiniz.
56--Organik tarımla elde edilen ürünleri seçin. Organik tarımla elde edilen sebzeler az pahalı olmasına karşın diğerlerine göre daha fazla yararlı madde içermektedir.
57--Uluslararası sertifikaları olan organik tarım ve hayvancılık ürünlerini tüketerek sürdürülebilir üretimleri destekleyin, organik tarımın yaygınlaşmasına katkıda bulunun.
58--Günlük gıdalarınızı seçerken mümkün olduğu kadar yaşadığınız yörede ve bulunduğunuz mevsimde yetişen taze besinleri tercih edin. Bu hem sizin sağlığınız hem de çevre açısından en doğru yaklaşımdır.
59--Geniş anlamda ;
59.1--Hidrolik enerji, nehir ekosisteminin çökmesine sebep olabilir.
59.2—Çevrenin doğal yapısına uygun montajı yapılmayan Rügar ve güneş enerjisi santralleri habitatların etkilenmesi ve doğal peyzaj bütünlüğünün bozulması anlamına gelir.
59.13--Biyokütle enerjisi temini için kullanılan bitkilerin yetiştirileceği tarlalar, belirli doğal alanların tarım alanına dönüştürülmesine sebep olabilir.
60--Çocuklara oyuncak alırken dayanıklı ve sağlığa uygun olmasına ve dikkat edin. Oyuncaklar bozulduklarında çöpe giderler ve geri dönüşümleri çok zordur.
60.1--Çocukların iki yıldan daha eski PVC oyuncaklarla oynamasına izin vermeyin.
60.2--Çocuklar için plastik logo taşımayan ve kimyasal işlemden pamuklu vs geçmemiş giysileri tercih edin.
61--Düzenli spor yapın.En yakın yürüyüş yolunda arkadaşınızla konuşarak yada walkmanda kulaklıka sevdiğiniz müziği dinleyerek orta hızda-değişken hızlarda 45 dk yürüyüş yapın.
62--UVA ve UVB ışınlarının zararlarından korunmak için mutlaka filtreli güneş gözlüğü
63--Sigara içmeyin, sigara içilen ortamlardan olabildiğince uzak durun.
64--İlaçları ve aşıları uygun sıcaklıkta saklayın. Kullanmadan önce prospektüsleri okuyun.
64.1--Son kullanma tarihi geçen ilaçların çöpe atılması çevre açısından tehlike yaratır. Bu ilaçlar usulüne uygun olarak paketlenerek Belediye Sağlık İşleri'nin denetiminde ortadan kaldırılmalıdır.
65--Kozmetik ürünlerin bulunduğu şişe, kutu vb. kapaklarını sıkıca kapatın.
65.1--Güneş, kozmetiklerin içindeki koruyucuların bozulmasına sebep olur. Kozmetiklerinizi güneşte ve sıcak ortamlarda bırakmayın.
65.2--Ürüne asla su eklemeyin. Su, bakterilerin üremesine sebep olur.
65.3--Kokusu ya da rengi değişen ürünü atın.
65.4--Ambalajı zarar görmüş ürünü satın almayın.
65.5--Geri dönüşümlü ambalajı olan ürünleri tercih edin.
65.6--Ürünün etiketini, içindekiler bölümünü ve kullanma talimatlarını mutlaka okuyun.
65.7--CFC içeren spreyleri kesinlikle kullanmayın. Ozon tabakasına zarar vermeyen ürünleri tercih edin.
65.8--Makyaj malzemelerinizi başkalarıyla ortak kullanmayın. Mikrop bulaşabilir.
65.9--Temizliğinden emin olmadığınız parfümerilerdeki deneme ürünlerini kullanmayın.
65.10--Enfeksiyon durumunda, durumu farkettiğiniz anda ürünü kullanmayı bırakın. O ürünü bir daha kullanmayın, atın.
65.11--Ürünü kullanmayı bıraktıktan sonra, ciltte oluşan sorunlar devam ederse, bir cilt doktoruna gidin.
65.12--Dermatolojik olarak test edilmiştir", "hipoalerjenik", "doğal ürünler içerir" gibi yazılara dikkat edin ve bu tür ürünleri almaya çalışın.
66--Oturma ve yatak odasında
66.1--Sentetik halılar yerine, Yün, pamuk, jüt gibi organik doğal liflerden üretilmiş halıları tercih edin.
66.2--Halı yerine ahşap, seramik ya da mantar taban malzemelerini tercih edin.
66.3--Ürünlerde bulunan, brom içeren yanmayı önleyici maddelere kısıtlama getiren TCO 95 etiketi taşıyan bilgisayarları ve monitörleri alın.
66.4--Eğer hamileyseniz, halı kaplatma ya da önceden kaplanmış halıları kaldırtma, badana-boya işleri yaptırmayın.
66.5--Kuru temizlemeden olabildiğince uzak durun. Makinede yıkanabilen kumaşları tercih edin.
66.6—Banyoda Sentetik kokulu kozmetikleri kullanmak yerine, doğal ürünlerden yapılmış, kokusuz kozmetikleri-doğal sabun-gül suyu vs kullanın.
66.7--Klorinle ağartılmış kağıt bazlı temizlik ürünlerini kullanmayın.
66.8--İçinde böcek öldürücü bulunan bit şampuanlarını kullanmayın. Bunlar tümüyle zehirli kimyasallardır. Plastik bit tarağı kullanarak, saçları ıslakken tarayın.
66.9--.Sürdürülebilir kalkınma kavramı
1--TümYaşama saygı duymak
2--İnsanoğlunun yaşam kalitesini artırmak
3--Yeryüzündeki yaşamın çeşitliliğini korumak
4--Yenilenemeyen kaynakların tüketimini en aza indirmek
5--Yeryüzünün taşıma kapasitesinin üzerine çıkmamak
6--Herkesin kendi yöresine sahip çıkmasına olanak tanımak.Yerellik.
7--Kalkınma ve çevreyi bütüncül politikalar çerçevesinde ele almak