Küçük Buzul Çağı-Osmanlı İmparatorluğu-Dünyada:
1—Osmanlıda Küçük Buzul Çağının Etkileri:
1--Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu’nun tarih kitaplarında yer alan bilgileri de göz önünde bulundurarak derlediği bilgiye göre, Küçük Buzul Çağı’nda Osmanlı İmparatorluğu topraklarında gerçekleşen önemli meteorolojik olaylar ve sonuçlarına ilişkin listenin bir bölümü şöyle:
1--1368 (14 Ağustos) - Meriç Nehri taştı.
2--1431 - OsmanlI’da kıtlık 1490 (4 Temmuz) - İstanbul’da kasırga meydana geldi.
3--1563-1564 (20 Eylül) - İstanbul’da büyük su baskını
4--1565 - Anadolu’da kıtlık
5--1565-1567 - Osmanlı buğday ihracatını yasakladı.
6--1585 - Ocak ve Şubat aylarında İstanbul hiç yağış almadı.
7--16. yy sonu - Anadolu’da Celali İsyanları başladı.
8--1621 - Şiddetli kış. Boğaziçi dondu ve kentte kıtlık başladı.
9--1667 (28 Temmuz) - Mısır’da kasırga.Yağan iri taneli dolu nedeniyle havadaki pek çok kuş ile birlikte yeryüzünde birçok hayvan telef oldu.
10--1690 (18 Mayıs) - İstanbul’da fırtına.Haliç’te gemiler battı, 500 kişi öldü.
11--1755 (12 Temmuz) - Büyük İstanbul yangını 1849 - İstanbul’da kışın 20 gün aralıksız kar yağdı. Çekmece Gölü dondu, Eyüp-Sütlüce arası buz tuttu.
12--1873-1874 - İç Anadolu ve Balkanlar’da kuraklık, seller ve kıtlık
1.1--Nihayet Küçük Buzul Çağı’nm bitimiyle birlikte, 1800’lerin sonlarında ısınma eğilimi başladı ve bu ısınma 1940’lara kadar devam etti.
2—Dünyada Küçük Buzul Çağının Etkileri:
2.1--Brown Üniversitesinden bir grup araştırmacının 2011 yılında Proceedings ofthe National Academy of Sciences’ ta yayımlanan çalışmasına göre, küçük buzul çağında -bu sert koşulların Vikingler’in yerleşim bölgelerini terk etmesinde önemli payı var.
2.2--Soğumanın yaklaşık 1100 yılında başladığı ve 8 yılda 4°C düştüğü tespit edilmiş.
Enlem faktörü nedeniyle kısa olan ürün yetişme devresi bu soğuma sonucunda daha da kısalmış ve bir müddet sonra deniz buzullarının kapladığı alanın genişlemesine bağlı olarak viking topraklarında tarım olanaksız hale gelmiş.
O zamana kadar ılıman koşuların hüküm sürmesi nedeniyle daha çok tarıma dayalı beslenen ve bu nedenle deniz canlılarını avlama becerileri Eskimolar kadar gelişmemiş olan Vikingler açlıkla karşı karşıya kalmış.
Diğer yandan soğuma vikingler için ulaşımı ve Avrupa kıtası ile ticareti de zorlaştırmış. Sonuç olarak göç etmek zorunda kalmışlar.
2.3--Küçük Buzul Çağı’nm olumsuz koşullarından etkilenen bir diğer bölge ise Avrupa’ydı.
1315-1317 yılları arasında gerçekleşen ve milyonlarca insanın yaşamını kaybetmesine neden olan Büyük Kıtlık şiddetli yağışların ve daha serin yaz mevsimlerinin bir sonucuydu.
2.3.1--1322 yılma kadar kendine gelemeyen Avrupa’da bu süreçte suç oranında artış, salgın hastalıklar ve toplu ölümler görüldü.
2.3.2--1709 kışı, Fransa’da çok sayıda insanın ölümüne yol açacak kadar sert geçmişti.
2.4--1788 yılında ise Fransa’nın kuzeyinde yaşanan ağır bir kışın ardından Mayıs, Haziran ve Temmuz aylan aşırı sıcak geçmiş, tahıl taneleri kurumuştu.
Hasat zamanına denk gelen 13 Temmuz günü yağan beklenmedik bir dolu da kalan ekinleri tahrip etti.
1788'deki bu verimsiz hasat dönemi belki de zorlu iklim koşullarıyla mücadele eden halkın sınırlarını zorlamıştı.
Dönemin gerilimli siyasi ortamına bir de açlık eklendi. Sonuç? 1789 yılı, Fransız İhtilali meydana geldi.
3—Küçük Buzul Çağının Nedenleri:
3.1--Ağaçların büyüme halkaları ve buzul örneklerinden elde edilen verilere göre,
3.1.1--Küçük Buzul Çağı sırasında gerçekleşen soğumanın başlıca nedenleri Güneş etkinliklerinin azalması ve volkanik faaliyetlerin artışı olarak saptanmış.
3.2--Ağaçların büyüme halkalarından elde edilen kanıtlar, son 600 yıl içinde Kuzey yarıkürede en soğuk yılın, 1600’de Peru’daki Huaynaputina Yanardağı’nınn patlamasından hemen sonra, 1601 olduğunu gösteriyor.
3.2.1--Benzer şekilde Pasifik’in güneybatısındaki Kuwae Yanardağı’nm 1452 yılındaki etkinleşmesinin ardından 1455 yılının çok soğuk geçtiği biliniyor.
3.2.2—1815 yılı Nisan ayında Endonezya’daki Tambora Yanardağı’nın patladığını, bunun ardından 1816 yılının “yaz mevsimi yaşanmayan yıl” olarak tarihe geçtiğini söylemiştik.
4—Sonuç olarak güneş etkinliklerinin azalması ve başlıca etkin olabilecek yanardağlardan lav püskürmesine bağlı atmosferin sülfürle kaplanması dünyanın küçük buzul çağına girmesine yeterli olabilir.
4.1--Bu dönemde ciddi çatışmalar yaşanabilir-gıda krizi-salgın hastalıklar oluşabilir.
Çözüm
1--yeteri kadar gıda stoku yapmak,
2--yanardağ etkinliklerine yol açabilecek-küresel ısınma vs süreçler konusunda önlem almak,
3--enerji üretiminde nükleer enerjiyi önemli bir araç yapmak.
4--Güneş etkinlikleri konusunda tüm bilgiye ulaşmak.