MAKALELER / Kuraklık-Son 44 Yılın En Ciddi Kuraklığı





Kuraklık-Son 44 Yılın En  Ciddi Kuraklığı:

 

1—Durum Analizi:

 

1--Yağış miktarının beklenenin altında olması nedeniyle yurt genelinde barajların doluluk oranlarında düşüş yaşanıyor.

 

2—Barajlarda doluluk Oranı:

 

1--İstanbul’da …………% 65

2--Ankara’da………….. % 20

3--İzmir’de…………….. %34

4—Koaceli-Yuvacık…....%28

4—Elazığ-Keban da……% 30

 

3--Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu, bir ay önce 2017 yılının son 44 yılın en kurak yılı olduğunu söyledi. Türkiye genelinde sulama, enerji ve içme suyu ihtiyacını karşılayan birçok barajın doluluk oranlarında ise hızla düşüş yaşanıyor.


4--ASKİ Barajlar Daire Başkanlığı yetkililerinden yapılan açıklamaya göre ise barajlardaki mevcut su Ankara’nın 1 yıllık su ihtiyacını karşılamaya yetiyor.

 

5--Elazığ, Malatya, Tunceli ve Bingöl’deki barajlarda da yeterli yağışın olmaması nedeniyle düşüş yaşandı. Özellikle Keban Barajı’ndaki düşüş dikkat çekti. Keban Barajı’nın doluluk oranı % 54’ten %e 30 seviyesine kadar geriledi.

 

6--Adıyaman ve Şanlıurfa arasında bulunan Türkiye’nin en büyük barajı olan Atatürk Barajı’ndaki geçen yıl ocak ayı itibarıyla % 90 doluluk oranına erişen Atatürk Barajı, 2018 ocak ayı itibarıyla %e 70 oranına gerilemiş durumda.

 

6.1--Türkiye’nin ve bölgenin en büyük tarımsal sulama kaynağını oluşturan Atatürk Barajı’ndaki düşüş, tarımsal faaliyetleri de tehdit ediyor.

 

7--Kocaeli’nde bulunan ve aynı zamanda Sakarya’nın da içme suyu ihtiyacını karşılayan Yuvacık Barajı’nda ise doluluk oranı % 28’e düştü.

 

8--Meteoroloji uzmanı Orhan Şen, Türkiye’de bariz bir kuraklık yaşandığını ifade ederek şubat ve mart aylarının bu durumu telafi edebileceğini söyledi. Şen şu öngörüde bulundu: “Şu ana kadar yağması gereken yağışlar olmadı. Dolayısıyla bariz bir kuraklık söz konusu.

 

8.1--İTÜ Meteoroloji Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu, Türkiye’de hem meteorolojik hem de hidrolojik kuraklık (baraj kuraklığı) olduğunu belirterek, “İstanbul’da bu iki aşama daha çok hissedilir durumda. Bir sonraki aşama tarımsal kuraklık, son aşama ise sosyo-ekonomik kuraklık. 


8.1.1--Biz şu an ilk 2 aşamayı yaşıyoruz. Şayet yağışlar mevsim normallerinin altında devam ederse bahar aylarında tarımsal kuraklık yaşayabiliriz. 


8.1.2--Yaz aylarında ise sosyo-ekonomik kuraklık kaçınılmaz olur” dedi.

 

8.2--İklim Uzmanı Prof. Dr. Ümit Erdem kuraklığın önlenebilmesi için yeşilin korunması gerektiğini söyledi. Erdem, “İklim değişikliği tüm dünyayı olduğu gibi Türkiye’yi de doğrudan etkiliyor. Ülkemizde yaşanan seller ve taşkınlar bu değişikliğin en belirgin örneklerindendir. 


8.2.1--Yeşil varsa su da vardır, yoksa kuraklık gelir. Biz yeşili korumak yerine başka işlerle uğraşıyoruz. Yapmamız gereken en acil iş yeşili artırmaktır. 


8.2.2--Baraj kurmak yerine ağaçlarımızı korursak daha etkili sonuçlar elde edilir. Her baraj yeni bir ekolojik sistem yaratıyor. Bu durum diğer eko sistemlere zarar veriyor” dedi.

 

8.3--Samsun 19 Mayıs Üniversitesi Meteoroloji Mühendisliği Bölümü’nden Yrd. Doç. Dr. Abdullah Kahraman, “Sadece barajlar değil yeraltı su kaynaklarında da sıkıntı yaşanabilir” diye konuştu.

 

8.4--Diyarbakır Ziraat Odası Başkanı Süleyman İskenderoğlu da yağışların az olmasının çiftçilere stres yaşattığını ifade etti. İskenderoğlu, “Bunun ötesinde barajlarımız da boş durumda. 


Bazı bölgelere yağmur hiç yağmadığı için tohum olduğu gibi arazide kaldı. Yeşermediği için bitki yok. Önümüzdeki aylarda zararı kestiremeyebiliriz ama bu ciddi bir sorun ortaya çıkaracaktır” değerlendirmesinde bulundu.

 

2—Öneriler:


1—Türkiye de ciddi anlamda ağaçlandırma seferberliğine ihtiyaç var.Devlet askeri birlikler,okullar, kamu kurumları, ihale ile ciddi anlamda ağaç dikme yoluna gitmesi

 

1.1—Dikilecek ağaç hızla büyüyene ve endüstriyel olarak kullanılabilen,az su isteyen yerli türler veye pauwolfinya türü ağaçlar olabilir.ABD Teksas çevre kirliliği vs pauwolfinya türü ağaçlarla ciddi anlamda engelledi.

 

1.2—Ağaç dikiminde Orman Bakanlığı çok hızlıve çok miktarda ağaç dikme imkanı oluşturan drone ile

( fırlatma kızağı fırlatıp) ağaç dikme işine girebilir.

 

1.2.1—Orman Yangınlarına karşı; Tarım ve Orman Bakanlığı İTÜ-UZUHAM ile uydudan gelen görüntülerin yapay zeka ile çözümlenmesine dayalı yangın ihbar sistemini kurabilir.


1.2.1.1--Ayrıca Bakanlık çok sayıda orman gözetleme dronesi ile yangın riskli orman alanlarını gözetleyebilir.


1.2.1.2--Uygun noktalarda prefabrik ekonomik su havuzları kurabilir.


1.2.1.3--Ayrıca en önemlisi riski alanlarda yangının bir adadan diğer adaya geçmesine karşı yeteri genişlikte ara yollar yapabilir.

 

1.3—Yapılan bilimsel çalışmalara göre Ağaçların havaya saldığı kimyasal moleküller bulutlarda bulunan bakterilere etki ederek yağış oluşmasına neden olabilmekte.


1.3.1--Küresel ısınmanın etkileri zayıflatabilmek için yoğun ağaçlandırmaya ihtiyaç bulunmakta.


1.3.1.1--Yağış için bulut tohumlama deneyleri yapılabilir. Bunun için askeri veya THY uçaklarından sahra tozları vs bulut içinden geçerken buluta bırakılabilir.


1.3.2--Küresel ısınmada gelişmiş ülkeler ciddi anlamda tedbir almaya çalışırken,Türkiye küresel ısınmanın zararlarına karşı çözüm üreten-uygulayan ve takip eden kendisine bağlı bir teknik enstitü ve bir daire başkanlığı oluşturabilir.

 

1.4—Türkiyede bütün belediyeler toplam inşaat alanı 1000 m2 den büyük mevcut binalar ve yeni yapılacak binalar için peyzaj projesi ve  yeşil çatı projesi (terasta) isteyebilir ve bu projelerde veya 


1.4.1--beton çatılarda damlama sulamalı sedum türü bitkiler ve/veya büyük saksı içinde bodur meyve ağaçları içeren peyzaj projesi yaptırabilir.


1.4.2--Binalar için dikilecek ağaç sayısı en sağlıklı yöntem olarak Karbon hesabına göre hesaplanabilir. Dikilecek ağaçlar en az 5 cm çapında % 50 meyve+% 50 süs ağacı olacak biçimde 


1.4.3--ağaç koruma için 5x5 lik kazıklara bağlı dip suyu için içine çakıl dolu 50 mm pimaş eğik biçimde konup-


1.4.4--etrafı kilit taşı ile çevrilip-üstüne hiçbir delikli taş vs  kaplama konulmadan-üstü açık olarak ağaçlar dikilebilir.


Karbon Hesabına göre dikilecek ağaç sayısı:


Konutlarda-Faydalı inşaat alanıx0,003,


işyerlerinde-Faydalı inşaat alanıx0,006 


formülüyle hesaplanabilir.

 

1.5—Belediyeler öncelikle mevcut uygun binalar  ve yeni binalarda mutfak ve banyo sularını ayrı bir pissu boruları ile toplayıp yağmur suyu hattına ,wc suyu-siyah suyu ise kanalizasyona verilmesini isteyebilir. Yağmur suyu hattına gelen gri sular belediye arıtma tesislerinde temizlenip barajlara geri verilebilir.

 

1.6—Belediyeler toprak kuruluğunun yoğun olduğu noktalarda binadan çıkan gri suları bina temelinden örneğin 2 m uzak noktaya açılmış emniyet tedbirleri alınmış su kuyularına basabilir.


1.6.1--Bu şekilde bina temeline zarar vermeden bulunan bölgede toprak neni korunmuş olabilir.İsrailde toprak nemi bu şekilde korunmakta.

 

1.7—Kamu Bankaları damlama sulama tesisatı-güneş-rüzgar enerjisi tesisatı kurulumları için % 50 hibe+%50 ucuz kredi verebilir.

 

1.8—İstanbulda karadenize yakın noktalarda tuzu az karadeniz suyu uygun barajlara özellikle kışın pompalanabilir.

 

1.9—Barajlar kuraklığın etkilerini güçlendirebilir. Bunun zararını telafi etmek için DSİ daha önce sivrisinek mücadelesi için kurutulan bataklıkları yeniden oluşturabilir.

 

1.10—Konutlarda su tasarrufu için belediyeler tasarruflu musluk başlığı dağıtabilir ve su tasarruflu cihazlar için kamuda ciddi vergi indirimi sağlanabilir.

 

1.11-Sanayide mevcut kullanılan suyun çevrim içi en az 3-4 kez kullanılması için Sanayi Bakanlığı ve Belediyeler tarafından şart koşulabilir.Ve bunun için tesis kurma zorunluğu getirebilir ve aynı tesis için scada sistemi ile uzaktan atık su analizlerinin belediyeye gönderilmesini sağlayan sistemi kurma zorunluğu getirilebilir.

 

1.12—Belediyeler-İstanbu,İzmir vs denizden su üretme sistemlerini kurabilir.Bunun için deniz kıyısına konulacak kojenerasyon sistemi(firmalar) ürettiği elektriği firma serbest piyasada satarken,üretilen sıcak su ile kurulacak demineralizasyon tesisi ile denizden su üretilebilir.

 

1.13—Küresel ısınmaya bağlı tarımda üretim kaybına karşı Tarımsal araştırma enstitülerinde kuraklığa dayanıklı sertifikalı tohumlar üretilmeli ve Tarım satış kooperatiflerinde satılabilmeli.

 

1.14—Genel anlamda Su tüketen bitki üretimi ve bunu yiyen hayvan üretiminde azalmaya gitmek gerekir.


1.14.1--Bunu sağlamak için çiftlik balığı üretimi, aquapanik çiftlikler için ciddi vergi indirimleri getirilebilir.ve aynı zamanda reklam,sosyal medya vs ile kamuoyu oluşturulabilir. 


1.14.2--Konya da pamuk üretimi yerine tekrar kuraklığa dayanıklı buğday üretimine geçilmesi uygun olacaktır.Yerel bitki desenlerinin üretimi teşvik edilmeli.

 

1.15—Tarım ve Orman Bakanlığı Tarafından İTÜ vs Meteoroloji Bölümlerine küresel iklim senaryolarına göre yerli simülasyonlar yapılmalı ve bu plan Bakanlığa bağlı oluşturulacak Afet ve Kuraklık Enstitüsüne sunulup, bu raporlar kamu politika yapıcılarına sunulmalı.

 

1.16—Belediyeler ve TOKİ işbirliği içinde TOKİ kontrolünde Yerel malzemelerin öncelikle kullanılması sağlanarak tüm eski binaların ısı yaltımının (5 cm karbonlu  EPS strafor vs mantolama,açık renk yangına dayanıklı çatı kaplaması(beyaz kiremit vs), pencerelerde ısı cam kullanımı-açık renk su bazlı boyalarla binaların boyanması) yapılması vede

 

1.16.1--Enerji-su tasarruflu(tasarruflu ampül,tasarruflu musluk başlığı,akıllı priz-sensörlü aydınlatma,işyeri ve okullarda hareket sensörlü aydınlatma) malzemelerin kullanılması sağlanması 5 yıllık için bir plan dahilinde sağlanmalı.

 

1.16.2--Bu işin finansmanı için Kamu Bankaları tarafından ucuz kredi sağlanarak yapılmalı.

 

1.16.3--Devlet bu işler için para basabilir mi.Bir ülkede tüm mal ve hizmet üretimi için gereken yerel para, piyasada dolaşan paradan fazla ise enflasyon az ise durgunluk olabilir diyebilir miyiz.Bu nedenle tüm mal ve hizmetlerin yerel para miktarı ve piyasada dolaşan yerel para miktarı sağlıklı bir biçimde teknik olarak hesaplanmalı.

 

Kaynak:www.haberturk.com/kuraklikta-son-44-yilin-rekoru-yasaniyor

 




Makalenin İzlenme Sayısı : 181

Eklenme Tarihi : 21.08.2021

Önceki sayfaya geri dön.