Betonda Arge ve Çimento Üretiminde Enerji Verimliliği :
1—Üretimde Enerji Verimliliğini Artırma:
1--Dünyada beton tüketimi
yıllık yaklaşık 10 milyar metre küp. İnşaat sektörü ağır çevresel maliyetleri
olan, son derece rekabetçi bir sektör. Peki hem ucuz, hem de çevre dostu bir
çimento üretmek mümkün mü?
2--Kuzey İtalya'daki bir
fabrikada her yıl 50 bin metreküp prefabrik beton üretiliyor. Şirket, geniş bir
pazara sahip olan inşaat sektöründe rekabet eden sayısız firmadan biri.
2.1--Bugün burada sadece
inşaat işçileri değil, aynı zamanda kimya mühendisleri, malzeme bilimcileri ve
çevre uzmanları da çalışıyor. İyi bir yalıtıma sahip olmasının yanı sıra daha
verimli, ucuz ve çevre dostu bir çimento geliştirmeye çalışıyorlar.
3--Avrupa araştırma projesi
ECO-Binder'da yer alan kimya mühendislerinden Arianna Amati, dünyada en çok
kullanılan insan yapımı malzemenin beton olduğunu ifade ediyor ve ekliyor:
3.1--"Dünyadaki karbon
salınımının yaklaşık % 5'inden de yine beton sorumlu. Bu yüzden daha çevre
dostu bir çimento ile yapılan, daha yeşil bir beton üretmek sadece doğa için
değil, aynı zamanda bu özel ekonomik pazar için de oldukça önemli."
3.2--Projede çalışan bilim
insanları konuya bir çözüm bularak beton üretmek için kullanılan çimento
içerisindeki bazı mineralleri değiştirdi.
3.3--Ortaya çıkan betonun
çevreye zararının % 30 daha düşük olduğunu söylüyorlar.
4--Malzeme bilimcisi Jan
Skocek kalkerin yüksek miktarda karbondioksit içerdiğini ve daha az
kullanılması gerektiğini ifade ediyor.
4.1--Ayrıca birçok çimento
ürününde bağlayıcı olarak kullanılan nodül klinkerler, Portland çimentosuna
nazaran çok daha düşük sıcaklıkta (yaklaşık 200 derece) üretildiğini söylüyor:
4.2--"Bu da enerjiden
tasarruf etmemizi ve karbon salınımını düşürmemizi sağlıyor. Bu maddenin karbon
emisyonlarını azaltan hızlı kuvvet artışı özelliği var."
5--Araştırmacılar altı test
duvar paneli oluşturmak için üç deneysel çimento kullandı. Her panelin üretimi
16 saat yerine ortalama 10 saat sürdü. Bilim insanları, bu panellerin yalıtım
özelliklerinin yüzde 25 oranında bir artış gösterdiğini belirtiyor.
5.1--Projede görev alan bir
diğer malzeme bilimcisi Blandine Albert duvarın içine özel, gözenekli bir madde
yerleştirdiklerini anlatıyor ve duvarın güneş ışınlarını daha iyi yansıttığını
söylüyor.
5.2--Panellerin esneklik,
direnç, dayanıklılık ve mekanik sağlamlığını artırmak için çalışmalar devam
ediyor.
6--Araştırmacılar, projede
geliştirilen prefabrik ürünlerin yeni inşaatların yanı sıra iş yeri olarak
kullanılan binaların yenilenmesi için de kullanılacağını düşünüyor.
7—Yorum:Türkiyede beton
üretimi güçlü.Büyük beton üretemi yapan firmaların üretimde aynı İtalyan
firmalar gibi karbondioksit emisyonu ve enerji ihtiyacını düşürmek için ciddi
biçimde arge yapmaları gerektiği açık.
2—Kendini Onaran Beton:
1--Belçika Ghent Üniversitesi
laboratuvarındaki mühendisler beton malzeme üzerinde çalışıyor. Ancak bu beton
çok farklı bir yapıya sahip. Eğer kırılırsa kendi kendini onarabiliyor.
2--Elke Gruyaert, İnşaat
Mühendisi, Ghent Üniversitesi: ‘‘Beton, yüksek derece emici güce sahip polimer
malzeme içeriyor. Bu yüzden kırılma olduğu zaman su içeri giriyor ve bu polimer
malzeme şişerek içine daha fazla su girmesini engelliyor ve kırılan bölgeyi
kapatıyor.’‘
3--Bu polimer madde
kapsüllenerek beton harcının içerisine katılıyor. Kendini onaran beton
tamamıyla kuru olduğu zaman, bilim insanları onu kırarak nasıl tepki vereceğini
inceliyor.
4--Betonun mekanik tepkimesi
araştırılıyor. Sıvı miktarı ve dayanıklılığı ölçülüyor.
5--Brenda Debbaut, İnşaat
Mühendisi, Ghent Üniversitesi: ‘‘Eğer küçük bir çatlak hemen düzelirse,
büyümesi için bir risk yok demektir. Böylece yapının tamamının yıkılması için
de risk faktörü ortadan kalkıyor. Sorunlu bölge büyümeden onu durdurmayı
amaçlıyoruz.’‘
6--Bilim insanları bir Avrupa
araştırma projesinde geliştirilen bu esnek polimer maddenin köprü ve tünel gibi
en küçük kırılmaların bile ciddi hasarlara ve çürümelere yol açtığı yapıları
büyük çatlaklardan koruyabileceğini söylüyor.
7--Nele de Belie, Teknik
Sorumlu, HEALCON Projesi: ‘‘Kendini onaran bölgenin eskisi gibi tamamıyla
sağlam olmasına gerek yok. Bu haliyle de yeterince güçlü. Yapmamız gereken sıvı
miktarını sıkı tutmak. Böylece dayanıklılık da korunmuş oluyor.’‘
8--Hollanda’nın Delft
Teknoloji Üniversitesi’nde çalışan araştırma görevlileri betonun kendini
yenilemesi için farklı bir madde daha keşfetti. Bakteriler…
8.1--Henk Jonkers, Biyolok,
Delft Üniversitesi: ‘‘Evlerimizden ve yaşam alanlarından temizlediğimiz bu
bakteriler, betonun yapısıyla büyük oranda benzerlik gösteriyor. Öncelikle
kayanın yapısına uyuyor ve ayrıca alkalin özelliği taşıyorlar. Bu sebeple PH
değerleri yüksek. Bu bakteriler betonun içerisinde yaşamaya elverişli ve
hastalığa yol açmıyorlar. İnsanlara ve çevreye de zararları yok.’‘
8.2--Küçük bir kırılma
olduğunda bakteriler betonu içeride tutuyor ve sızan suyla karıştırıyor.
Kalsiyum karbonat da onarımı hızlandırarak çatlağı tamir ediyor.Araştırmacılar
şu anda bakterinin onardığı yerin ne derece geçirgenliği olduğunu test ediyor.
8.3--Eirini Tziviloglou,
İnşaat Mühendisi, Delft Üniversitesi: ‘‘Suyun onarılan bölgeden geçip
geçmeyeceğini test edeceğiz. Onarımdan önce ve sonra arada ne kadar fark
olduğunu da kontrol ediyoruz.’‘
8.4--Bilim insanları şimdi
buluşlarını gerçek yapılar üzerinde denemeyi amaçlıyor.
Avrupa’da bulunan tünel ve
köprülerin yüzde 70’i betondan yapılmış. Bu yeni buluşun pazarda yerini alması
ve satışa sunulması birkaç seneyi bulabilir.
8.5--Nele de Belie, Teknik
Sorumlu, HEALCON Projesi: ‘‘İlk başta bu malzemenin fiyatı yüksek gelebilir.
Ancak bu sayede yapıların ömrünü uzatıyor ve bakım masraflarını azaltıyorsunuz.
Kısaca duruma genel olarak baktığınızda, kendini onaran bu beton malzeme
ekonomik olarak ucuza mal oluyor.’‘
9—Yorum:
9.1--Betonda
suyun ilerlemesini önleyen kapsül polimer katmak veya silikat üreten bakteri
katmak oldukça iyi fikirler.
9.2—Güçlendirmede üretilmiş
özel bir bakteri grubunu güçlendirilecek bir binanın kolon vs matkapla açılan
deliklerinden içeri polimer(su ileremesini önleyecek) ile basarak burada
bakteri grubu mevcut yapıyı sert beton malzeme yapısına çevirebilir mi bu
olursa güçlendirmde çok önemli bir aşama kat edilmiş olur.Zira röntgeni çekilen
kolonlarda demir erozyonu kabul edilebilir sınırlarda ise buraya matkap ile
bakteri enjeksiyonu ile beton yeniden kazanaılabilir mi
9.3--Bu konuda yerli
firmalarında herhalde çalışması gerekli.Bir
diğer araştırılacak konu yıkımı hızla yapacak-betonu toz haline getirecek
teknikler ayrıca geri dönüşen beton en önemli konular
Kaynak: https://tr.euronews.com/next/2018/10/08/