Enerji Tasarrufu- Binalarda:
3.1)--Ülkemizde kullanılan
enerjinin % 36 sı Sanayide, % 35 İ Konutlarda-Konutlarda kullanılan enerjinin %
80 i ısınmada ve ,% 21 Ulaşımda , % 8 diğer alanlarda kullanılır.
3.2)-Binalarda Isı tasarrufu sağlamak
için Öneriler:
3.2.1)-Binalarda Isı
Yalıtımı: Binalarda ısı yalıtımının durumu en iyi termal kameralarla tespit
edilebilir. Yalıtımlı binada yalıtımdan dolayı UV Radyasyonu oluşmaz buna bağlı
olarak binada camlar dışında diğer yerler siyah gözükür.Kısaca yalıtımsızlık
görüntüde açık renklere kayış ile belirgindir.Isı kaynakları ve yalıtımsız
yerler siyah-beyaz fotoğrafta parlak-beyaz-açık renk olarak görünür.-.
1--Yıllık Isıtma Enerji
Değerleri:
Almanya-2000-Yalıtımlı Ev……………..30-60 kwh/m2
Türkiye-TS825 Öncesi-2.Bölge………......250 kwh/m2
2--165 m2 Bir Konutun Enerji Tüketimi
5 cm Straforlu Mantolama-Çift Tuğla Ev…..66 kwh/m2
Ahşap Ev…....................................................52,3 kwh/m2
Ahşap+Tuğla Ev….........................................156 kwh/m2
Çift Tuğla Ev…....................................................239 kwh/m2
Beton Ev…...........................................................129 kwh/m2
Çelik+Beton Ev…................................................129 kwh/m2
3.2.2)-Binalarda Isıtma
Sisteminde Isı tasarrufu sağlamak için
Öneriler:
1)-Radyatör arkalarına ısı
yalıtım paneli takmak
2)-Merkezi veya kombili
ısıtmada her radyatöre ,radyatör termostadı takmak.Radyatör termostadı ile
bulunulan odada %30 a yakın ısıl tasarruf enerji sağlanabilir.
3)-Merkezi kazan tesisatında
her bağımsız bölüm için pay ölçer kullanmak.Merkezi sistemde radyatör
termostadı ve Aırfel-İsta payölçer ısı ve sıcak su sayacı kullanılması ile %40
oranında yakıt parası tasarrufu sağlanamaktadır. Bu sistemin daire basına
kurulumu 200 EU ve ,kış sezonunda
300-350 EU tasarruf sağlanabilmektedir
4)-Kombili sistemde ,iç ortam
için oturma odasına oda termostadı-dış ortam içinde dış ortam termostadı
bağlamak.Dış ortam termostadını 10 C ye,iç ortam termostadınıda ayakta iş yapan
atölye vs için 18 C ye ,büro hacimleri için 23-24 C ye ayarlamak.Gece uyurken
oda sıcaklığını 15-18 C ye ayaelamak.Termostat kullanımı ile %30 yakın tasarruf
oranı sağlanabilmektedir.Ayrıca oda sıcaklığını 1 C artırmak yakıt maliyetini %
6-10 arıtıyor.
5.1)-Gündüz ısınan ortamda
nem değeri % 50-55 olursa sıcaklık daha fazla hissedileceği için radyatör
üstüne buharlaması için içinde sıcak su bulunan kap veya elektrikli buhar
üreteci kullanılabilir.
5.2)-Her yıl radyatörler ve
fan coiller içten ve dıştan
temizlenmelidir.
5)-Konutlarda çatıya
konulacak güneş kolektörü ile dairelerin sıcak su üretiminde ve kombi
ısıtmasında % 50 ye yakın tasarrufa imkan vermek.Özellikle kamu binalarının
sıcak su ihtiyaçları için mutlaka güneş kolektörü kullanılması önerilir.
6)-.Kombilerde sıcak suyu
sadece 50 C ye ayarlamak.Isıtma tesisatı için yapılacak doğru hesaplama
kullanılacak cihazların optimum olmasını sağlar .
6.1)-Kalorifer tesisatında,radyatörlere gidecek sıcak suyun miktarının,projeye uygun ısı dağlımı için reglaj-ayar yapılmalıdır.Reglaj için kombiye en yakın radyatör en fazla-en uzak radyatör ise en fazla açılır.Zira yapılmayan bir reglaja bağlı olarak,en kolay yolu seçensıcak su dolaşımı en yakın ve en dirençsiz kısa radyatörde artar,en uzak ve uzun radyatörde ise azalır.Bu ise en yakın radyatörlerin çok ısınması-uzak radyatörlerin ise soğuk olmasına neden olur.
6.2--Bu
anlamda reglaj için ya aynı boyda radyatörler anlamında,vana açıklığı radyatör
sayısına bölünür.5 radyatör var ise İlk radyatör 1/5=%80
kısılır.İkinci % 60 kısılır.Üçüncü % 40 kısılır vs.Radyatör montaşında
radyatör pürjörünün bulunduğu tarafı hafif yukarı kaldırarak montaj yapmak
gerekir.Bu suretle radyatör içinde oluşabilecek hava pürjöre gelir ve pürjör
açılarak hava dışarı atılabilir.Aksi takdirde hava pürjör açılsa bile dışarı
atılamayacaktır.
7)- İstanbul için ısı kaybı
hesabı için pratik ve uygun m2 düşen ısı
kaybı katsayısı K=120-140 kcal/h alınabilir.Bu anlamda oda nın m2 si 7--(ara
kat-ara oda) yada 8--(köşe oda-üst
kat) ile çarpılıp, PKKP-600 tipi
radyatör uzunluğu cm cinsinden bulunur.10 m2 lik bir ara odaya L=10x7=70 cm
radyatör gider.20 m2 lik köşe salona ise
L=20x8=160 cm radyatör gider.
8)-Mimari projelendirmede
güney cephe camlarının büyük mahal m2
nin % 16 sı,kuzey cephe camlarının ise küçük mahal m2 nin % 10 ortalama % 13
seçilmesi uygun olacaktır.
9)-İşyerlerinde,atölye
ısıtmasında ,mal indirip-bindirmede atölye içi sıcaklığın dışarı kaçmasını
engellemek için,depo girişine bir ara hol düzenlenir.Ara holün atölye her
iki tarafına endüstriyel kepenk
takılır.Mal indirme sırasında bu kapılar
kapatılır.Mal indirme sonrası iç kapı kapatılıp-dış kapı açılarak araca yol
verilir.
10)-Kalorifer tesisatında kullanılan sıcak su için Boru-Kazan içi kireç taşı oluşumuna karşı toksik-parlayıcı-yanıcı-kanserojen olmayan-sabunsu yapıda organik(doğal) bileşenli HYDROMX sıvısı-solüsyonu kullanılabilir.Suda bulunan oksijeni çekmek suretiyle paslanma-kireçlenmeye karşı etkili olan solüsyon suya %50 oranında karıştırılarak 5 yıl boyunca %35 ısıl tasarruf sağlıyor.Servis ağı olan ürüne adı üzerinden internetten ulaşılabilir.www. hydromx.com--
Kadıköy / İstanbul-Tel: +90 216 386 66 33-HYDROMX -İstanbul Avrupa Yakası Bayisi -Işık İnşaat Ltd-Sefaköy-
TEL: (0212) 472 7216
11)-Yemeklerin saatli uyarma
ile kısık ateşte pişirilmesi yemek sağlığı ve ekonomisi için uygundur.
12-İşyerinizi kışın 20-22
derece sabit ısıda tutmaya çalışın.Ticari binalar haracanan elektriğin % 50 si
ısıtma ve soğutmaya gidiyor. Normal radyatörlü ısıtma kullanırken mahal içi
sıcaklığı 20-22 C tutarken, döşemeden
ısıtmada oda içi termostatınızı
17 C ye ayarlayın.
13-Gereksiz Isıtma
yapmamak-Seçilen saatler arasında ısıtma yapmak
için kombi fişini taymırlı(zaman ayarlı) fişe takmak uygun olacaktır.
14-Yüksek verimli
-Yoğuşmalı-atmosferik brülörlü kazan kullanılması.
15- Bir evin 100 m2 yerine
210 m2 çıkması daha fazla enerji ve su israfı anlamına gelebiliyor. Binanın
rüzgar ve güneşe karşı pozisyonu yakıt faturasında % 25 artış anlamına
gelebiliyor.
16--Binanın önünde,bina
olması veya pencerelerin batıya bakması % 25 oranında enerji israfına yol
açarken, pencerelerin kuzey yada güneye bakması enerji tasarrufu anlamına
gelecektir.
17-Çatı rengi seçiminde açık
renk çatı malzemelerinin seçimi ile evin
üzerindeki sıcak ada olayı ortadan kalkacak havalandırmadan da tasarruf
edilebilir.Daha geniş saçak yapılması-yapraklı ağaç dikimi-güney ve batı
cephelere tente yapımı ile soğutmada %
25 enerji tasarrufu imkanı sağlanabilir.
18-Evinizin kuzeyine yada
batısına yaprak dökmeyen bodur ağaçlardan bir rüzgar çiti yaparak evinizi kışın
soğuk rüzgarlarından koruyabilirsiniz.Rüzgar çitinin yüksekliği, evinize olan
mesafenin yarısı kadar olmalıdır.Ve bu imkan ısıtmaya gidecek enerjinin min %
15 ini tasarruf etme imkanı oluşabilir.Ormanlarda yazın sıcaklık orman dışı
alana göre 5-8 C daha düşük ve kışın ise 2-8 C daha sıcak olmaktadır.
19-Yoğuşmalı kazan veya
kombiler seçilmelidir.
20-Yılda iki kez baca gazı
analizi yaptırılarak,kombi-kazan brülör ayarları yeniden ayarlanmalıdır.
21-Düşük sıcaklıkta 45-50 C
için uzun radyatör kullanımı.
22-Su sıcaklığına bağlı
sensörlü brülör kumandası.
23-Sıcak su üretimi için
güneş enerjisi kullanımı(güneş enerjisi depolama-boyler ile sıcak su sistemini
besler.Bu anlamda radyatörlerden gelen sıcak su kazana girer ve oradan
kazan pompaları ile 3 yollu vanaya oradanda
radyatörlere gider.3 yollu vananın karşı 3. Ucu ile güneş enerjisi depolama
birimine girer oradan tekrar radyatörlere bağlanır.kısaca pompa 3 yollu vanada
2. Çıkışta radyatörle,3 uçta ise depolama birimine sıcak suyu basar ve iki uç
radyatörlere giderken birbirine bağlanır.Bu durumda güneş enerjisi desteği
alınmış olur.+kazanlı besleme uygulanabilir.Güneş enerjili sistemlerde donmaya
karşı ya antifriz kullanılabilir yada sistemdeki su boşaltılabilir. .Özellikle
sürekli sıcak su kullanan işyerleri(yemekhaneler vs) için güneş enerjisi tesisat
kurulması uygun olacaktır.
24-Tesisatta bulunan sıcak su
boruları kendi çapları kadar kalınlıkta
hazır fabrike ısı yalıtım elemanları-mantoları-ceketleri ile
yalıtılmalıdır.
25-Kombi seçiminde ON-OFF
çalışan kombiler yerine modülasyonlu çalışan
kombiler tercih edilmelidir
26--Türkiye sıcak su üretimi
amacı ile 12.000.000 m2 düzlemsel güneş kolektörü kullanımı ile dünya ilk
sıralarda.
27--Isı kaybı hesapları,kazan
hesapları yapılırken fazladan yapılan her hesap verimlilik düşüşü anlamına
gelecektir.100 m2 kazan yerine 150 m2 kazan yapılması 10 yıl sonra çürümeye
başlayacak kazana 50 m2 de ayrıca ilave etmek anlmına gelecektir.Yani % 50
fazladan yatırım anlamına gelecektir.
28--Buhar kazanı
sistemlerinde uygun olmayan dönüş kondenstopları ve buhar kaçakları yolu ile
üretilen enerjinin % 25 i dışarı atıldığı için uygun olmayan kondenstopların
değiştirilmesi uygun olacaktır.
29-Endüstriyel tesislerde
kullanılan kazan sistemlerinde baca gazı filtrasyonu çevre açısından ve aynı
zamanda kazanın doğru yakılması-yakıt tasarrufu açısından önemlidir.
30--Binalarda panel radyatör kullanımı oranı % 80-85--Alüminyum Radyatör kullanımı % 8-10--çelik dilimli döküm radyatör kullanımı ise % 1-2 civarında.Döküm radyatörler genel olarak kömürlü kazan ile ısınan binalarda tercih ediliyor.
Panel radyatör birim fiyatı............... 0,040 YTL/kcal
döküm radyatör için.......................... 0,09-0,1 YTL/kcal
alüminyum radyatör için.................. 0,14-0,2 YTL/kcal olup,
panel radyatör döküm radyatöre göre................... % 55
alüminyum radyatöre göre % 80 daha ucuz.
Panel radyatörlerde 600 lerin oranı................ % 72
500 lüklerin oranı..................................................... %14
400 lük ler................................................................... % 7
900 luk lar.................................................................... % 5
300 luklar...................................................................... % 2 civarında
31-Termostatik vana hassas reglaj ayarı yapılmasına olanak sağlar.İstenilen-ayar edilen oda sıcaklığına göre su debisini ayarlayarak % 15-25 oranında enerji tasarrufu sağlar.
8--Bina Mekanik-Elektrik Otomasyon Uygulamaları:
1-Her odaya ısı
ölçer-karbonmonoksit sensörü-karbondioksit nem ölçer-oksijen sensörü koymak ve
oda içine gönderilen taze hava yı taze hava cihazları ile kontrol etmek.
2—Kapı ve pencerelere konulacak
sviçler ile cam ve pencerelerin açıklığını kontrol etmek.Eğer pencereler açık
ise klimaların durmasını nı sağlamak ve açık camdan içeri su vs girmesini
önlemek.
3—Tüm motorlara inverter
koymak.
4-Otopark ve sığınaklarda
havalandırma cihazları CO ve CO2 Sensörlerine bağlı olarak çalışmasını
sağlamak.
5—Priz ve lambalara bağlı
sensörler ile ekranda kat planları üzerinde hangi odanın lambasının yandığını
görmek gerekirse mesai sonrası ekrandan kapatmak.
6-Elektrik analizörleriyle
hangi linyenin ne kadar elektrik enerjisi harcadığını görebilmek.
7-Toplam İnşaat alanı 28.000
m2 ve 16 katlı ticari bir bina için Yukarıdaki otomasyonun sağlanması ile % 40
tasarruf sağlanmış ve sistemin kendini 2.5 yılda amorti edeceği hesaplanmıştır.