İthalat-ARGE Harcamaları ve GSMH’nın Enerji İthalatına Etkisi:

1—Kaynak çalışmada, Türkiye’deki enerji sektöründeki AR&GE harcamalarının, enerji sektörünün ithalatı üzerindeki etkisi 1990-2007 dönemi için analiz edilmiştir.

2--Analizimiz sonucu, enerji ithalatı ile GSMH arasında Granger anlamında tek yönlü bir nedensellik ilişkisinin olduğu belirlenmiştir.

3--Enerji sektörüne yönelik AR&GE harcamalarının enerji ithalatını negatif (azaltıcı)yönde,

3.1--buna karşın GSMH’daki artışların enerji ithalatını pozitif (artırıcı)yönde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır.

3.1.1--Yorum:GSMH daki artış enerji ihtiyacını artırmakta zira ekonomi büyümekte bu ise enerji ihtiyacını artırmakta-Türkiyede enerji ihtiyacı büyük oranda  ithalat ile karşılandığından enerji ithalatıda artmaktadır.Oysa enerji ihtiyacı yerli kaynaklardan karşılansa yerli kaynaklara dayalı enerji ihtiyacı artacaktır.

4-- Türkiye’nin enerji sektöründeki dışa bağımlılığı azaltması için bu sektördeki AR&GE harcamalarının arttırılması ve yenilenebilir enerji kaynakları ile ilgili projelerin desteklenmesi gerekmektedir.

5--Ayrıca, Türkiye birçok yenilenebilir enerji kaynakları bakımından zengin bir ülkedir. Özellikle hidrolik enerji, rüzgar enerjisi, güneş enerjisi ve jeotermal enerji alanlarda önemli ölçüde potansiyele sahiptir.

6--Dışa bağımlılığın azaltılması için bu kaynakların verimli bir şekilde kullanılması gerekmektedir.

7--Yenilenebilir enerji kaynaklarının üretilmesi ve tüketilmesi konusunda sadece birey ve firmaların bilinçli olmaları yeterli olmamaktadır ve devletin bu kaynakların üretim ve tüketimini teşvik edecek yasal ve vergisel düzenlemeleri genişletmesi zorunlu hale gelmektedir.

8--Gelişen bir ekonomiye ve genç bir nüfusa sahip olan Türkiye’de enerji gereksinimi giderek artmaktadır. Ancak ülkede yenilenemeyen kaynakların yetersizliği nedeniyle dışa bağımlılık söz konusudur

8.1--Dışa bağımlılığın azaltılması için, yerli kaynak kullanımının arttırılması, yeni kaynakların araştırılması, yenilenebilir enerji kaynakları ile yerli üretimin teşvik edilmesi ve yeni teknolojilerin kullanımına başvurulmalıdır.

9--Ayrıca Türkiye’nin enerji AR&GE harcamaları OECD ve IEA (Uluslar arası Enerji Ajansı) ülkeleri ile kıyaslandığında çok düşük düzeyde olduğu görülmektedir.

9.1--AR&GE harcamalarının etkin kullanımı için, enerji sektöründe yerli teknolojiye dayalı ürün ve teknolojilerin geliştirilmesine yönelik programlar yetkili kuruluşlar tarafından desteklenmelidir.

Kaynak: KMÜ Sosyal ve Ekonomi̇k Araştırmalar Dergi̇si 13 (21): 11-19, 2011--ISSN: 1309-9132, www.kmu.edu.trORHAN ÇOBAN 1-Nazan ŞAHBAZ 2— 1-Selçuk Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İktisat Bölümü, KONYA--2- Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi, İktisat Bölümü, KARAMAN