MAKALELER / Elektrik Enerjisinde Tasarruf Uygulamaları







Elektrik Enerjisinde Tasarruf Uygulamaları:……………YERİNE  


1—Mahallerde 75 W lık akkor flamanlı ampul yerine 15W lık tasarruflu-sarı veya gün ışığı renkli kompakt fluoresan ampul kullanmak


2--60W lık normal akkor Flamanlı ampul ışık şiddetinde,90 derece geniş aydınlatma şiddetli E27 duylu 3 W lık enerji harcamalı sarı veya günışığı renkli LED ampulü odalar için kullanmak.


3--Normal ampul gibi aynı değerlerde fluoresan tüp LED lamba kullanmak.


4--Hol-antreler gibi gece boyunca yakılabilecek mahaller ve asansör kabinlerinde kullanılabilen E27-Normal duylu-1W lık güçlü sarı renkli LED ampulleri kullanmak.


5--İşyerleri-spor salonları-halı sahaları-sokak ve park aydınlatması için gün ışığı renkli LED projektörler kullanmak.


6-- 20W enerji harcayıp-120W lık ışık sağlayan Tasarruflu Ampul-kompakt fluoresan ampul Kullanmak


7--Aydınlatma lambalarında ; Çocuk odaları-Oturma odaları-Salon lar için kısılabilir-dimmerli anahtar kullanmak. 


8-- İşyerinde antre,koridor gibi insan koşuşturmasının en az olduğu yerlerde fotoselli lamba kullanmak Hol-WC-WC Holü-Depo-Koridor ları fotoselli lambalarla aydınlatmak.


8.1--Fotoselli lambalarda hem zaman hemde aydınlık ayarı yapılmalıdır.Eğer aydınlatma aralığını çok açarsanız,gündüz bir cisim hareket ettiğinde de yanar.Bu nedenle ayar geceye-karanlığa yönelik yapılmalıdır.Zaman ayarı ne kısa nede uzun kısaca yeteri kadar süreye sahip olmalıdır.

9—İşyeri/Okullarda Lambaları ; zaman sayacı ve fotosel ile kontrol etmek-


10--Binada ortak alanların ışığını ya kapatmak yada fotoselli lamba kullanmak.


10.1--Mevcut Fotoselli lambalarda ışığın yanmasında temel yaklaşım hareketi algıladığında verilen süre kadar yanması ve sonra sönmesi şeklindedir.Oysa bu lambalarda temel prensip lamba hareket algıladığı sürece en az 15-20 dk sürekli yanması biçiminde olmalıdır.Bu imkan tüm okullarda-işyerlerinde fotoselli lamba ile içeride hareket olmayan her mahallin lambası sönecektir.


11--Tüm motorlu cihazlar-fanlar-pompalar için otomasyon firmalarından destek alarak motorlara frekans inverteri taktırıp aynı zamanda verimli motor kullanıp  % 30 elektrik enerjisi tasarrufu yapmak


12—Konut ve işyerlerinde kendi maliyetini 3-4 yıl içinde bedavaya getiren akıllı bina uygulamalarına geçmek.


13—İşyeri/Sokak vs aydınlatmalarında manyetik balast yerine % 30 tasarruflu elektronik balast taktırmak.


14—Binadaki mekanik sistemleri otomasyon ile kontrol etmek.


15--Kompanzasyon Panosu Uygulamaları:


15.1--İmalata vs dayalı İşyerleri için kompanzasyon panosu kurmak.Bu panonun kurulumu ile elektrik ücret ödemelerinde % 30 daha az ödeme imkanı-6-12 ay içerisinde panonun kendini amorti etmesi söz konusu olup kurulum maliyeti kwh başına 12 EU alınabilir


15.2--Ve firmanın ne kadar elektrik tükettiği elektrik faturasından belli olup-panonun kurulum sonrası işlevine yerine getirdiği çek edilmelidir.

15.3--Elektrik kesilmelerine karşı iş akışının iş makinalarında-motorlarda devam etmesi için jeneratör dışında güç ünitesi kullanan iş yerlerinde güç üniteleri şebekeye ve sistemde alternatif akımda harmonikler üretir.


15.4--Bu harmonikler sistemle rezonansa girerek kompanzasyon panosunun verimini güşürür hemde kompanzasyon panosunu bozabilir.Bu nedenle kompanzasyon panosu kurulumunda sistemde güç ünitesi de varsa kompanzasyon panosuna ,harmonikleri süzen aktif harmonik filtresi grubuda mutlaka kurulmalıdır.


16--Akıllı Sayaç Uygulamaları:


16.1--Sanayide ve konutlarda saat 22.00 den sonra elektrik birim fiyatları düşük olarak tutulmaktadır.Bu nedenle bu tarifeden yararlanmak için akıllı sayaç taktırılması durumunda,bu sayaçlar tüketimi saate göre işlediğinden,indirimli tarifeden yararlanılabilir


16.2--Ve bunun için konutlarda çamaşır-bulaşık makineleri-fırın ve ütü bu saatten sonra çalıştırılabilir sanayide ise imalatın ağırlığı bu saatlerden sonraya kaydırılabilir.


16.3--Mesken abonelerinde,tek fazla beslenen abonelerde,bağlantı gücü 9 kw olan abonelere reaktif enerji tarifesinden yararlanabilmeleri imkanı olmadığı için kompanzasyon panosu kurmalarına gerek yoktur.


16.4--Yine aynı anlamda her türlü konut vs için reaktif marka prize takılan ve elektrik tüketiminde % 25 tasarruf sağlayan mini kompanzasyon panoları da vardır


17--Yapılacak tüm Havalandırma-Isıtma-Basınçlı Hava tesisatlarında kullanılan elektrik motorlarının %30 tasarruflu frekans inverterli-hız kontrollu olmasını şart koşmak


18-Asansör kullanımının kısıtlanması-kapatmak-Yeni yapılacak asansörlerde hız kontrollu motor(frekans inverterli olmak)) şartı getirmek.


19--Beyaz eşya alırken A+ veya A++ sınıfı cihazları satın almak.


20--Klimalarda A+ veya A++ SINIFI KLİMA ALINMASIYLA % 20-40 oranında tasarruf sağlanabilir.


21-- klima yerine tavan tipi aspiratörler kullanılabilir.Ve bu şekilde ABD de evlerin % 75 inde kullanılan klima yerine,tavan tipi vantilatör kullanımıyla ,elektrik maliyetinde % 97 tasarruf sağlayabilmektedir.


22-- Gün Işığı ile Aydınlatma Sistemleri:


22.1-Gün ışığından maksimum yararlanılması için pencere boyutlarının duvarın ısıl direnci de dikkate alınarak toplam kat alanının % 12 i kadar bir alana kadar seçilmesi


22.2-Fabrika-BANKA vs Tek vaya Çok katlı İş yerlerini,özellikle yapı marketi vs büyük marketleri           Gün Işığı ile Aydınlatmak: Aydınlatmada gün ışığını içeri aktaran sistemler vardır.Sistemde çatı veya uygun bir yere konacak.dış armatür güneş ışığını toplamakta uzunluğu 6-9(max 12 m) m ve çapı 25-35 cm ve aydınlatma alanı 20-28 m2 olan içi aydınlık fleks borularla içerdeki armatürlere getirmekte ve gelen bu ışığı iç armatür tavanda dağıtmaktadır.


22.3--Bu şekilde içeride flüoresan kullanmadan içerisi gün ışığı ile doğal olarak aydınlatılarak iş verimi ve enerji tasarrufu sağlanabilir.Süpermarketlerde gün ışığı uygulaması ile satışlarda % 40 artış sağlanabilmektedir.


22.4--Bunun için ya tek katlı marketin tavanı şeffaf olması sağlanmalı yada çatı üstüne konacak dış armatür ve iç mekana konan tavan armatürü ve bağlantıyı yapan fleks boru.Böyle bir sistemin tasarımında 28 m2 için bir armatür hesabı yapılabilir.

22.5--Sistem internet adresi:google den “günışığı aydınlatma”dır.Bu sistem WC aydınlık şaftı kullanılarak fabrika binalarında da uygulanabilir.


22.6--Firmadan mevcut yeni tasarlanacak bina için keşif yapması ve yardımcı olması ,ürünü tanıtması istenebilir.Basit bir hesap yaparsak 28 m2 aydınlatma yapan 10w/m2 aydınlatma şiddeti-0,185 ytl/kwh elektrik birim fiyatı-10 saatlik aydınlatma için solartub un fiyatı 450 dolar=540 ytl olduğu esas alınırsa   p=0,185 ytl/kwh*10 w/m2*(1/1000)*10 h=0,518 ytl/gün ve solartub un kendini amorti süresi t=540/0,518=1042 gün   kısaca 2,85 sene de kendini amorti ediyor.


22.6--Özellikle en üst normal katlar bu şekilde elektrik enerjisi gerektirmeksizin,gün ışığı ile aydınlatılabilir.ve bu ışık lamba ışığına göre çok daha kaliteli ve doğaldır.


22.7--Bu aydınlatma en üst kat için ideal olup,alt katlarda bununla aydınlatma yapılması düşünülüyorsa bunların fleks borularının geçeceği aydınlatma şaftları yapılabilir.Firmadan fiyat teklifi almak) sistemi bir kereliğine kurmak.suretiyle tüm lambaların kapatılmasını mümkün olmaktadır.


23--Gün ışığından daha fazla yararlanmak için mahal alanının % 10 un daha fazla büyük cam alanı seçmek.


23.1--Bu anlamda salonlar için,salon alanının %15 kadar bir alanı cam alanı olarak seçmek.Örneğin 2x1,5 mxm lik çift kanatlı-ısı camlı pencere kullanmak. Yada mevcut camları büyütmek


24--Elektrikli cihazların bağlandığı fişlerin anahtarlı olması ile,cihazın çalıştırılma sonrası bu fişin anahtarı kapatılarak bekleme konumu pratik olarak ortadan kaldırılabilir.


25--Bilgi hırsızlığına karşı işyerlerine internet için ayrı,firmanın işleri için ayrı bilgisayar sistemi kurmaları ve bunlar arasında fiziksel bir bağlantı olmaması.Konutlarda çocukların internet girişi ni kontrol etmek için filtre programlar kullanılması.


26--Aydınlatmada hareket sensörlü ve kısılabilir aydınlatma sistemleri tercih edilmelidir.


27-Açık hava aydınlatmasında harekete duyarlı sensörler kullanımı.


28- Fabrika binalarında mekanik-elektrik tesisatları için mutlaka zonlara ayrılarak tesisat çözümlenmelidir.Örneğin ısıtma ve soğutma ve elektrik tesisat için bölümün ısıtmasını kontrol eden tek bir termostat olmalı-yine her departman ayrı bir elektrik tesisatı olarak tek bir anahtarla kontrol edilebilmelidir.ve bu anahtarların tümü kat anahtarında-kat anahtarlarıda tabloda tek bir anahtarla kontrol edilebilmelidir.Bu hiyerarşik yapı ile,mesai çıkışı tüm katlar kapatılarak,sızıntı elektrik enerjisi harcaması(harcanan tüm elektrik enerjisinin % 5-10 kadar) ortadan kaldırılabilir.


29--Kapalıyken bile TV ,normal gücünün % 10-15 i kadar bir enerji harcar.Bu nedenle her türlü cihaz üzerinden anahtarlı 3 lü fişlere takılabilir.Cihaz ,fişin üzerindeki anahtar kapatılarak devre dışına bırakılabilir.Bekleme modunda kalan elektrikli cihazların harcadığı enerji,kullanılan tüm elektriğin % 5 ini oluşturuyor.


30--İşyerlerinde kullanılan aydınlatma enerjisinin % 17 si boş ofislerin ya güneş alan ofis aydınlatmasına gitmektedir.


31-Okullarda , Sınıflarda 15-20 dk gün ışığı renkli LED lambalı-hareket sensörlü aydınlatma yada gün ışığı ile aydınlatma.(ışık tüpü veya geniş pencere)-WC ve Hollere fotoselli lamba.


33-Lazer yazıcılar 300Watt akım çekerken,kartuşlu yazıcılar sadece 10 Watt çeker.


34--Klima yerine uygun yerleşimler ile vantilatör kullanılması.Klimaların toplam elektrik enerjisi tüketimindeki payı % 15 dir.


35-İnternet için harcanan enerji, toplam elektrik enerjisi tüketimindeki payı % 3-13 arasındadır.


36-Bilgisayarlarda kullanılmadı zaman enerji star özelliği olanların seçilmesi ile % 70 oranında tasarruf sağlanabilir.


37-Ayrı ayrı makineler yerine tek bir Yazıcı-Fotokopi ve tarayıcılı fax makinesi ile yılda 400 kwh enerji ve malzemeden ciddi oranda tasarruf sağlanabilir.


38-Masa üstü bilgisayar yerine diz üstü bilgisayar alımı ile yılda 220 kwh enerji tasarrufu sağlanabilir.


39-Evlerin % 5 inde   Telsiz telefon yerine ,kablolu telefon kullanılması ile yılda 140 milyon kws enerji tasarrufu sağlanabilir.


40--80 Ekran plazma yerine LCD televizyon alımı ile yılda 275 kws enerji tasarrufu sağlanabilir.


41- Spor müsabakalarının gün ışığında yapılmasıyla ,ortalama saha başına harcanan yıllık beyzbolda 72000 kwh ,teniste 4700 kwh gece aydınlatmasına gerek kalmaz.


42-Koşu bandı yerine açık havada 25 dk spor yaparak yılda 60 kws enerji tasarrufu sağlanabilir.


43-Vergi ödemeleri-internet bankacılığı-vergi beyannameleri-vergi formlarını internette yapmak,banka gişesi yerine atm den işlem yapmak ile ciddi enerji tasarrufu sağlanabilir.


44--Klima yerine uygun yerleşimler ile vantilatör kullanılması.Klimaların  toplam elektrik enerjisi tüketimindeki payı % 15 dir.


45--İnternet için harcanan enerji, toplam elektrik enerjisi tüketimindeki payı % 3-13 arasındadır.


46--Evimizde  kullandığımız  enerjinin  yaklaşık  %20'si  elektrikli  aletler  tarafından tüketilmektedir

 

47--Ev içi elektrik tüketim paylarına bakıldığında, ilk sırayı

%30 …….…………… buzdolabı

%28 ……...………….. aydınlatma

%10 …………………. elektrikli fırınlar 

%10 ...……………….. Televizyo

%7……………………çamaşır makinesi,

%6…………………… bulaşık makinesi,

%4 ……………………ütü,

%3 ……………………elektrikli süpürge ve

%2 ……………………saç kurutma makinesi paya sahiptir.

 

48--Enerji verimliliği "A" sınıfı olan bir buzdolabı "D" sınıfı bir buzdolabına göre %45, "G" sınıfı bir buzdolabına göre ise %56 daha az enerji harcar.

 

49--Yeni bir buzdolabının 8-10 yaşındakilerden daha az enerji tükettiğini unutmayalım.


50--Enerji verim sınıfı yüksek yani enerji tüketimi düşük buzdolaplarını tercih edelim. 


51-- Enerji verimliliği "A" sınıfı olan makineleri kullanmalıyız.

Enerji verimi yüksek "A" sınıfı bulaşık makinesi, "D" sınıfı bulaşık makinesine göre %32, 

"G" sınıfına göre de %48 enerji tasarrufu sağlar.

 

52--A++" sınıfının en yüksek "G" sınıfının ise en düşük verimlilikte olduğuna dikkat edelim.


53--Buzdolaplarımızı; fırın, radyatör gibi ısı kaynaklarından en az 30 cm uzak bir yere yerleştirelim, güneş ışınlarından uzak tutalım. 


54--Elektrikli beyaz eşyada-buzdolabı vs Duvarla arasında 10 cm, yanlardan ise 15 cm mesafe bırakalım


55--Çamaşır makinelerinin aylık ortalama enerji tüketim değeri dikkatli kullanılmadığında 15  kW/saat  iken  dikkat  edilecek  birkaç  hususla  birlikte  tüketim  9  kW/saat‘e kadar düşürülebilmektedir.

 

5.26--Bulaşıkların yıkanması için 60 derece sıcaklık istenir ancak 50 derecede de bulaşıkların yıkanması mümkündür. Bu sayede yüzde 10 daha az enerji tüketmiş oluruz.


56--Torbalı süpürgeler yerine su hazneli süpürgeleri tercih etmeliyiz.


57--Stand-by" konumunda enerji tüketmeye devam ederler. Harcanan bu enerji yaklaşık olarak cihazın kendi enerjisinin %5'i kadardır.


58--Çalışmayan cihazların "Stand-by" konumunda iken elektromanyetik kirliliğe yol açtığını unutmamalıyız.


59--Su ısıtmak için gazlı ocağı kullandığımızda %50 daha az enerji harcarız.


60--Su depolayan-termisifon vs  sıcak su üreticileri yerine anlık su ısıtıcılarını tercih etmeliyiz


61--Fazla enerji tüketen yalıtımsız eski ısıtıcılarımızı değiştirmeliyiz. 


62--Banyo yapmak yerine duş almak %30'a yakın enerji tasarrufu demektir. 


63--Ayarlanabilir debili su başlıklarıyla daha az enerji ve su tüketimi sağlayabiliriz. Bu başlıklar sayesinde dakikada 25-30 litre su yerine, 9-12 litre su tüketiriz. Böylece 5-6 dakikalık bir banyo esnasında 50-100 litre sıcak sudan ve o oranda daha az enerjiyi tasarruf etmiş oluruz.


64--Mutfak işleri için 50 derece banyo için ise 42 derece uygun sıcaklıklardır.


65--Klimanın kışın ısıtma sıcaklık ayarı çok yüksek, yazın soğutma sıcaklık ayarı çok düşük tutulmamalıdır.


66--Yaz aylarında dış ünitenin güneş ışığıyla direkt maruz kalmamasına dikkat etmeliyiz. Gerekirse gölgelik kullanarak  güneş ışığının klimayla temasını önlemeliyiz.


67--Fırın ve ocak satın alırken enerji sınıfı "A" ve üstü olanları tercih edelim


68--Cam ve seramik kapların ısıyı daha fazla tutması nedeniyle bu kapları fırınlarda  kullanıyorsak ısıyı 15 derece daha düşürebiliriz.


69--Saç kurutma makinelerinin 15 dakika çalışması 75 wattlık bir lambanın 3 saat boyunca yanmasına eş değerdir.


70-- Kullanılmayan zamanlarda bilgisayarlarımızı ,Yazıcı ve fotokopi makinelerini de kullanmadığımız zamanlarda kapalı tutarak enerjiden tasarruf edebiliriz.


71--Aydınlatma Enerjisinde Tasarruf İçin Elektronik Balastların Kullanımı:

 

Aydınlatma sistemlerinde-lambalarda  kullanılan


1- magnetik balastlar büyük hacimli olmalarının yanında çektikleri  toplam enerjinin % 20 si kadar kendi kayıpları vardır.

 

2-Yüksek frekanslı elektronik balast kullanımı halinde  bu % 20 lik kayıbı tasarruf etme imkanı buluruz.

 

3-Lamba ömrü olarak;elektronik balastların kullanımı halinde lamba ömrü

% 20-50 oranında daha uzun olmaktadır.

 

4-Magnetik balastlar 110 C sıcaklığa kadar çalışılabildiği için Fırın vs. kullanılır. Elektronik balastlar 60 C nin üzerinde çalışamaz.

 

5-Elektronik balastlar tozlu-nemli ve kirli hava ortamlarında  daha çok arızalandığı için,bu gibi ortamlar için magnetik balastlar uygundur.

 

6-Elektronik balastlar filtresiz kullanımı durumunda  bilgisayar-TV gibi cihazları etkilemektedir.Özellikle kızılötesi kumadalı TV,Video,Klima Cihazları,elektronik balastlı fluoresan lambadan yayılan aynı frekans bandındaki kızılötesi ışınlara bağlı olarak çalışmayabilir.

 

7-Elektronik balastların ömrü 50.000 saat olarak deklare edilirken,manyetik balastlarda ise 100.000 saat olarak alınmaktadır.

 

8-Magnetik balastlarda % 60 olan ışık akısı titreşimi ,elektronik balastlarda %20 seviyesindedir.Aydınlatmada ise magnetik balastlarda % 63 lik dalgalanma-elektronik balastlarda %21 civarındadır.

 

9-Magnetik balastlarda güç faktörü 0,3-0,5 seviyelerinde iken,elektronik balastlarda 0,95 in üzerindedir.Bu anlamda klasik fluoresan ampul kullanan tesislerde ya merkezi bir kompanzasyon ünitesi kurulmalı yada her fluoresan lambaya imalatçısının tavsiye ettiği küçük bir kondansatör ilave edilerek balast güç faktörü 0,90 ın üzerine çıkarılabilir.

 

10-Elektronik balastlarda ortam gürültüsüne rastlanmaz ve ortam daha az ısınır.Öte yandan magnetik balastlarda uğultu ve ısınma sözkonusudur.

 

11-Ektronik balastların fluoresan lambalarda neden olduğu kızılötesi ışınıma bağlı TV,Video vs cihaz kumanda arızalarına  karşı ,diğer bir deyişle oluşan kızılötesi manyetik alanı yok etmek için

 

1--Fluoresanı bir cam veya bakır ağ ile kaplamak.Bu ışık akısında % 20 kayba neden olabilir.


2--Tesisatta burgulu iletken kullanmak.

 

3--Balastlar ve lambalar arası mesafeyi kısaltmak suretiyle parazit(EMI) önlenmiş olur.

 

12-Elektronik balast kullanımı ile lamba ömrünü % 50 artırmakta-%25 enerji tasarrufu sağlamakta olduğu bilinmektedir.Elektronik balastların kompkat fluoresan kullanımıyla  enerji tasarrufu çok daha artacağı açıktır.

 

13—Evde Sızıntı Elektriği Kesen Bilgisayar Programı:

 

1--Evde elektrik tüketen aletlerin durumunu simgelerle gösteren bilgisayar programı ile 3 dk içinde yanıt verilmediğinde o aletin elektriğini kesmektedir.Bu imkan ile odalardaki  fotosel bağlantılı elektrik ampulleri-TV lar,çalışmasını bitirmiş çamaşır makinelerinin sızıntı elektriği kesebilmektedir.

 

2--Bilgisayar monitorlarının bekleme modunda minimum enerji  harcamalarına karşın,binlerce bilgisayarın bulunduğu sistemlerde önemli bir enerji tüketim kalemi gelmesine çözüm olarak Fujitsu Siemens Computers Yeşil bilgi teknoloji çevresinde,bilgisayar bekleme modunda enerji harcamayan monitor geliştirdi.

 

3--Bu monitor da yeni bir açma kapama düğmesi bulunmakta ,bu düğmede bilgisayarda hiçbir sinyal olmadığında  monitor tümüyle kapanmakta.Sinyal yeniden ortaya çıktığında  kendi kendine açık konuma gelmekte.2008 yılı yaz aylarında piyasaya çıkacak bu sıfır vat monitorlar  konvansiyonel monitorlar ile aynı fiyata satılacak.

 

   

 




Makalenin İzlenme Sayısı : 934

Eklenme Tarihi : 16.07.2019

Önceki sayfaya geri dön.