MAKALELER / Atık Yağların Zararı ve Yönetimi-Türkiye





Atık Yağların Çevreye Zararları:

 

1—1Lt atık yağ 1000 m3 içme suyunu içilmez hale getirir.


2—Atık yağlar atık su giderlerinde ve kanalizasyon hatlarında birikerek boruların tıknmasına neden olabilmektedir.


3—Atık yağlar atık su arıtma tesislerinin (belediyenin biyolojik  arıtma tesislerinin)kirlilik yükünü arttırarak arıtma giderlerini-işletme maliyetini arttırır.


4—Evsel atıklarla(ev çöpüne karıştırılan) karıştırılan atık yağlar,katı depolama sahalarında yangınlara neden olmaktadır.


5—Bitkisel atık yağlar suya döküldüğünde su yüzeyini kaplayarak,suyun altındaki canlıların(balıkların toplu ölmesine)oksijen almasını önleyerek onların yaşamına zarar verir.


6—Bu nedenle atık yağlar evlerde ve işlerinde plastik bidonlarda biriktirilerek atık yağ toplayan firmalarına verilmelidir.

6.1--Ayrıca belediyeler her konut için mutfak eviyesinde yağ ayırıcı sistem olmasını şart koşmalıdır.


7--Bu suyu geri dönüştürmek oldukça zordur ve pahalıdır. Bir kısmı da maalesef kirlenerek geri dönüşemez hale gelmektedir. Çevreyi kirletmektedir.

 

3—Bu soruna karşı

 

1--yerel yönetimler yeni konutlarda proje safhasında ,mekanik projeye yağ tutucu eviye koyma zorunluluğu getirebilir,

 

2--Çevre firmalarının geri dönüşüm yap bidonları vermesi ve atık yağların bu şekilde toplanması sağlanabilir,

 

3--Petrol istasyonlarına atık yıkama suyundan yağı ayıran cihaz zorunlu hale hetirilebilir.

 

4—Ayrıca okul çocularına ve halka atık yağları suya değil atık yağ bidonuna koyması konusunda kampanyalar düzenlenebilir.

 

Kaynak : http://www.cumhuriyet.com.tr/- İHA



2--Atık Yağların Yönetimi-Türkiye

 

1--Avrupa ülkelerinde toplanan atık yağların

Avrupa-% 50’si –Türkiye %45…………..enerji,

Avrupa-% 37’si-Türkiye-%47…………. hammadde olarak geri kazanılmaktadır.

 

1.1--Ülkemizde Ülkemizde yılda yaklaşık 500 bin ton madeni yağ tüketildiğinden hareketle en az 250 bin ton atık madeni yağ oluşmuş olması beklenmelidir

 

2--2009 yılında toplanan 30 bin 708 ton atık yağın,

%46 sı……………rafinasyon ve rejenerasyon tesislerinde,

%44 ise………… çimento, kireç, demir çelik tesislerinde,

%0,8 ise…………. bertaraf tesislerinde ürün veya enerji olarak geri kazanılmış

 

3--Türkiye’de kayıt altına alınan toplam atık yağ miktarı oluşması beklenen miktarın % 12’sidir. Oluşan atık yağın % 88’inin akıbeti ise bilinmemekte veya kayıt altına alınamamaktadır.

4--Kayıt altına alınan miktar AB üyesi ülkeler ortalaması olarak % 74 seviyesindedir

5--Fransa’da, devlet tarafından madeni yağ üreticilerine uygulanan vergi ile desteklenen bir sistem uygulanarak atık yağların % 78’i toplanarak kayıt altına alındığı ve bunun % 42’si yeniden rafinasyon tesislerinde geri kazanıldığı belirtilmektedir

 

6--Almanya’da yasal mevzuatın ve tüketicilerin geri dönüşüme olan ilgisinin çok fazla olduğu bu ülkede atık yağ toplama oranın satılan yağ miktarı üzerinden % 48 olduğu ifade edilmekte olup toplanan atık yağın

% 41’inin…………….. yeniden rafine edildiği,

% 35’inin……………. çimento fabrikalarında enerji değerlendirildiği

% 24’ünün………….. bertarafının sağlandığı ifade edilmektedir.

 

7--İtalya’da ise üretilecek motor yağında yeniden rafine edilmiş baz yağ kullanılmasının teşvik edildiği, madeni yağ satışında alınan vergi ile sistemin devlet tarafından desteklendiği belirtilmektedir.

 

7.1--Bu şekilde piyasaya sunulan yağın yaklaşık

% 33’ü ………………….toplandığı,

% 10’unun…………….. çimento fabrikalarında ek yakıt olarak kullanıldığı

% 18’inin ise…………….yeniden rafine edildiği belirtilmektedir.

 

8--Avustralya’da devletin atık yağların yeniden rafinasyon için kaynak ve yüksek oranda teşvik sağladığı piyasaya sunulan yağın % 38’inin geri toplandığı ifade edilmektedir.

 

9—Türkiyede 2009 yılında trafiğe kayıtlı araç başına

toplanan atık motor yağı miktarı…………….. 1,2 kilogram olup Kocaeli (7,6 kg/araç), Zonguldak……………………………… ….5,2 kg/ araç

Siirt………………………………………. 3,9 kg/araç,

Bingöl ……………………………………...2,7 kg/araç

Trabzon……………………………………2,7 kg/araç) olmuştur.

 

9.1--Araç başına en az atık motor yağı toplanan iller sırasıyla,

Karabük………………………………. ….0,17 kg/araç),

Kilis………………………………………0,08 kg/araç

Ağrı ………………………………………0,07 kg/araç olmuştur.

 

10--Son beş yılda toplanan atık motor yağlarının

% 62’si ………………………araç servislerinden,

% 8’i …………………………kamu kuruluşlarından

% 4’ü…………………………belediyelerden

% 5’i………………………… yağ üretim tesislerinden,

% 2’si…………………………inşaat madencilik tesislerinden,

% 2’si………………………...askeri kurumlardan

% 1’i………………………… akaryakıt istasyonlarından

% 13’ü………………endüstri araç parkından toplanmıştır.

 

11--Son beş yılda, toplanan atık motor yağının

% 8’i………………………………… Akdeniz,

% 2’si……………………………….. Doğu Anadolu

% 15’i……………………………….. Ege,

 % 3’ü………………………………. Güneydoğu Anadolu

% 14’ü……………………………… İç Anadolu

% 11’i……………………………….Karadeniz

% 47’si………………………………Marmara Bölgesi’nden toplanmıştır.

 

12--Avrupa Rejenerasyon Endüstrisi Komitesi (GEIR) verilerine göre, Avrupa Birliği üyesi ülkeler içinde 2006 yılında en fazla madeni yağ tüketimi yapılan ülkeler ve miktarlar sırasıyla;

 

Almanya………………………….. 1 milyon 174 bin ton,

İngiltere…………………………… 858 bin ton,

Fransa…………………………….. 821 bin ton

İspanya’da ………………………….519 bin ton’dur

 

Kaynak:ICCI-2010-Bildiriler Kitabı-Atik Yağlarin Yönetimi-Aydın Özbey-Petrol Sanayi Derneği İktisadi İşletmesi, Petrol Ve Doğalgaz Mühendisi-Dr. Erol Metin-Petrol Sanayi Derneği İktisadi İşlemesi, Metalürji Ve Malzeme Mühendisi





Makalenin İzlenme Sayısı : 345

Eklenme Tarihi : 21.04.2021

Önceki sayfaya geri dön.