Manda Besiciliği:

1--Anavatanı Hindistan ve Güney Asya olan mandanın ömrü 30 yıl kadar.

2--Gebe kalması ve doğurması sığıra göre daha kolay.

3--Özel yapılmış beslenme üniteleri ve sulak bir alan manda besiciliği için yeterli.

4--Manda kalitesiz yemleri bile değerlendiriyor ve kaliteli ete dönüştürüyor. Sütü ise % 10'a varan yağ oranı ve lezzetiyle her yerde aranabilecek özelliklere sahip.

5--Yetiştiriciliğin ön şarti ise şu: Derisinin kalın olması nedeniyle serinleme ihtiyacı için barınakların derinliği uygun bir göletin besleme ünitelerinin önünde inşası gerekiyor.

6--Manda yetiştiriciliği, başta Tanrım Bakanlığı olmak üzere çoğu kurum ve üniversite tarafından destekleniyor.İşin inceliklerini öğrenmek ve uygun bir yerde yatırım yapmak şimdi çok kolay.

6.1--Düşük faizli uzun vadeli krediler ise devlet bankalarında bu işin girişimcilerini bekliyor.

7--Henüz ülkemizde modern koşullarda örnek bir manda çiftliği yok.Bu işin öncülüğünü yapılabilir, kırmızı et piyasasına daha kolay bir yoldan girebilebilir.

8—İstabul da ilçelerden toplanacak atık ekmekler İstanbul un çevresinde konumlanacak yeni manda çiftlikleri için besi kaynağı olabilir.

9—Çok değil 40 yıl kadar önce sulak alanlar 'sıtma eradikasyonu' bahanesiyle kurutulmasaydı Anadolu topraklarının simgelerinden olan manda bu denli azalmayacaktı

9.1--Kurbağalar-yılanlar bu kadar azalmayacak-küresel ısınmanın yıkıcı etkilerine bu kadar yakın kalınmayacaktı.Yapılması gereken belki yeniden sulak alanları yine DSİ vasıtasıyla sağlamak olacaktır.

9.2--Sultan Sazlığı, Amik Ovası, Ereğli, Hotamış, Eşmekaya gibi yüzlerce sulak alanı bir düşünmek gerekir.

10--Bilindiği gibi manda, sulak yerleri seven; eti, sütü ve derisiyle çoğumuzun günlük yaşamında yer etmiş , bereket sembolü bir hayvandır.

10.1--Eskiden manda eti satan kasaplar, manda yoğurdunu bir iksir gibi pazarlayan köşe başı yerler vardı.

10.2--Mandanın kaymağı bir başka olur, beyaz renkli tereyağının nefasetine doyulmazdı. Karadeniz dahil her yörenin manda yetiştirme tekniği o yöredeki bitki örtüsüne uygun yapılırdı.

10.3--Manda, ne bulursa yiyen kanaatkar bir hayvan olarak koşum işinde bile çalıştırılırdı.Şimdi hepsi kaybolup gitti.

10.3.1--ABD gibi süper bir devlette hala karasaban manda ile toprak süren doğal yaşamı seçmiş insan grupları var.2008 ekonomik krizinde Newyorkun göbeğinde insanlar yumurtası için tavuk yetiştirebiliyordu.

10.4--Örnegin, manda sayısının çok yüksek olduğu illerimizden Afyon'da bugün manda kaymağı ve yogurduyla ününü olan bu ilimizde 10 yıl önce 150 bin olan manda sayısı şimdi 9 bine inmiş durumda.

10.4.1--Türkiye'de 1960'larda 1 milyona yaklaşan manda popülasyonu günümüzde 70 bin adede kadar gerilemiş.

Kaynak:Para-Haftalık Ekonomi Dergisi-2011