Gypsophila-Gelin Çiçeği-Çöven Yetiştiriciliğinde Teknik Aydınlatma:

1--Türkiye kesme çiçek sektöründeki en büyük engellerden birini dış satıma yönelik üretimin ağırlıklı olarak karanfil gibi tek türe dayalı olması oluşturmakta ve Gypsophila, ürün çeşitlendirmede en önemli alternatiflerden biri olarak görülmektedir.

1.2—Diğer yandan, taze ve kuru kesme çiçek olarak kullanIlabilen bu tür, iç piyasada da aranjman ve buketlerin vazgeçilmez  öğelerinden biri olarak  önemli bir yere sahiptir.

2--Gypsophila paniculata L.’dan kış ve erken ilkbahar mevsimlerinde ürün alınabilmesi için doğal gün

uzunluğunun 15-16 saate çIkarılmasI ve belirli dozlarda GA3 uygulaması gerekmektedir. 

2.1--Fotoperiyodik aydınlatma için 15,6 W/m2 kurulu güç hesabıyla akkor telli lambalardan yararlanılarak yapılan ve bitki düzeyinde 60-100 lux IşIk şiddeti sallayan geceyi kesintili bölme aydınlatmalarından yeterli sonuçlar alınabilmektedir

3--Ancak, Gypsophila’nIn dikim sıklığıyla ilgili önerilerde farklılıklar bulunmaktadır. ABD’de bitkilerin 1,30x0,70 m veya 1,70x1,0 m sıkılığında dikildikleri bildirilmekte,Japonya’da ise dikimler 1,10x0,60 m aralIklarla  yapılmaktadır.

3.1-- Guernsey Bahçe Kültürleri Yayım Servisi ise Gypsophila paniculata L.’nIn tek yıllık yetiştiriciliği için 1,79 bitki/m2, iki yIllIk yetiştiriciliği için 1,00 bitki/m2 dikim sıklığını önermektedir.

4--Türkiye’de en yaygın dikim sıklığı 3,0-3,5 bitki/m2 olduğu ve bu sıklıkta bitkilerin 0,50x0,40 m aralıklarla

dikildiği, ancak ışıktan yararlanmanın artırılması için üçgen dikim sistemlerinin önerildiği bildirilmektedir.

5--Bu çalışma, Gypsophila paniculata L. ’Perfecta’da dikim sıkılığının bazı verim ve kalite kriterleri ile

fotoperiyodik aydınlatma için tüketilen enerjinin verimli kullanına etkisinin belirlenmesi amacıyla

gerçekleştirilmiştir.

5.1--Çalışmada, 4 farklı dikim sıklığı kullanılmıştır.Buna göre;

40 cm ye 40 cm üçgen dikim sistemiyle- 6,80 bitki/m2,

60 cm ye 60 cm .üçgen dikim sistemiyle-3,03 bitki/m2,

80 cm ye 80 cm üçgen dikim sistemiyle-1,70 bitki/m2 ve

100x60 cm normal dikim sistemiyle-1,67 bitki/m2 dikim sıklığı elde edilmiştir

5.2--Fotoperiyodik aydınlatma için 15,6 W/m2 kurulu bölme aydınlatması (GKBA) ile 16 saate tamamlanması şeklinde uygulanmıştır. 

5.2.1--Lambalar saat 22:00 de yakılmış ve o tarihteki doğal gün uzunluğunun 16 saate tamamlandığı saat ve dakikada sonlandırılmıştır.

5.2.1--150 W gücündeki akkor telli lambalar arasInda 3,10 m mesafe bırakılmış ve yerden yükseklikleri 1,75±0,05 m ye ayarlanarak toprak düzeyinde 95-100 lux IşIk şiddeti elde edilmiştir.

5.3--Üretim sezonu boyunca 

1--40 cm ye 40 cm üçgen dikim sistemiyle 

2--6,80 bitki/m2 sıklığında dikilen bitkilerde 

3--çiçekli sürgün başına 21,3 Wh ve 

4--çiçekli sürgün yaş ürünün her kilogramı için ise 220,7 Wh enerji harcanırken, bu değerler 

1.1--80 cm ye 80 cm üçgen dikim sistemiyle 

1.2--1,70 bitki/m2 sıklığında dikilen bitkilerde 

1.3--63,8 Wh ve 528,9 Wh’a yükselmiştir.

6--Sonuç olarak kaynaklarca seyrek dikimler önerilmiş olmasına karşIn,Akdeniz Bölgesi kıyı kesimi ve ısıtmasız plastik sera koşullarında üçgen dikim sistemiyle 6,80 bitki/m2 ile 3,03 bitki/m2 arasındaki dikim sıklıklarında Gypsophila paniculata L. ’Perfacta’ için daha uygun ve önerilebilir yöntemler olduklarI saptanmIştIr.

Kaynak: Gypsophila Yetiştiriciliğinde Dikim Sıklığının verim Kalite ve Aydınlatma Enerjisinin Verimli Kullanımına Etkisi--Osman KARAGÜZEL, Veli ORTAÇEŞME-Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü-Antalya -Geliş Tarihi: 09.08.1999