Kanser-Stres Uyuyan Tümör
Hücrelerini Uyandırıyor:
1--Tümörün nüksetmesi, kanser
hastalarında en sık görülen ölüm nedenlerinden biri. Bu nüksedişler genelde
başarılı bir ameliyattan ya kemoterapiden yıllar sonra ortaya çıkmakta.
1.1--Bunun nedeni ise
tedaviden sonra bedende bir tür dinlenme durumunda kalan inaktif tümör
hücreleri.
2--Kemoterapiler hemen hemen
her zaman bölünen hücreleri hedefledikleri için, uyku halindeki bu hücreler
tedaviden kaçarlar. Hareketsiz tümör hücrelerinin nasıl ve niçin yeniden
etkinleştiren mekanizmalar, güncel araştırmaların önemli konularından.
3--Philadelphia’da Wistar
Enstitüsü’nde Michela Perego ve ekibi, strese bağlı bağışıklık
reaksiyonlarının, tümör büyümesini nasıl etkilediğini araştırdı. Bunu
gerçekleştirmek için de akciğer kanseri farelerden yararlandılar.
3.1--Araştırmacılar tümörü
ameliyatla aldıktan ve kemoterapi uyguladıktan sonra bazı fareli stresli
durumlara maruz bıraktılar. Üç hafta sonra, tüm stresli farelerde tümörlerin
yeniden büyüdüğü görüldü. Oysa diğer farelerin hiçbirinde kanser nüksetmedi.
3.2--Farelerden alınan kan
örneklerinden anlaşıldığı üzere, strese yanıt olarak nötrofil olarak bilinen
belli başlı bağışıklık hücreleri tarafından salınan S100A8 ve S100A9 isimli iki
prote-in seviyesinin önemli ölçüde arttı.
3.2.1--Bu proteinler,
modifiye ettikleri yağ molekülleriyle birlikte, uyumakta olan kanser
hücrelerini yeniden etkinleştirdiler.
3.3--Araştırmacılar bunu hem
hücre kültürleriyle hem de S100A8 ve . S100A proteinlerini üretmeyen farelerle
kanıtladılar.
3.4--Söz konusu proteinleri
üretemeyen farelerde strese rağmen sadece bir tanesinde kanser nüksetti. Ayrıca
akciğer tedavisi görmüş seksen hastanın veri analizleri de söz konusu iki proteinin,
tümörün nüksetmesinde önemli bir rol oynayabileceğini gösterdi.
3.5--Kanlarında bu iki
proteinden yüksek seviyede bulunan 35 hastanın 11 'inde 33 ay içinde kanser
nüksetti. Oysa protein seviyeleri düşük olan 45 hastanın sadece altısında
kanserin nüksettiği görüldü.
3.6--Araştırmacılar uyuyan
tümör hücrelerinin yeniden etkinleşmesinde hangi mekanizmaların işlediğine dair
bir fikir verdiğini söylüyorlar. Sonuçların yeni çalışmalarla da kanıtlanması
halinde, kanser hastalarının tedavisinde yardımcı olacağı sanılıyor.
Kaynak:Reactivation of
dormant tumor cells by modified lipids derived from stress-activated
neutrophils, Science Translational Medicine, 2.12. 2020.