Güneş Enerjili Damla Sulama Sistemi-Örnek Proje-Ş.Urfa:

1— Kaynak çalışmada; Şanlıurfa ili sınırları içerisinde kurulu bir PV-DSS’nin gerçek arazi koşullarındaki performansı araştırılmakta ve klasik bir AC-DSS sistemiyle karşılaştırılmaktadır.

2—Sistem:PV-DSS sistemi-4 adet 160W Güneş paneli, 2 adet 230 Ah batarya,1 adet maksimum güç noktası izleyicisi (MPPT), 1 adet dalgıç tipi PV solar pompa (3–5 m3/h debi ve 22 m basma-yüksekliğinde) su sayacı, debimetre, gübre tankı, filtre, vanalar, bağlantı boruları,ana boru hattı ve lateral boru hattından oluşmaktadır.

2.1--Şebeke elektriğiyle çalışan AC-DSS sistemde ise; 1 adet elektrik sayacı, elektrik panosu,elektrik direği, AC dalgıç pompa (3–5 m3/h debi ve 15 m basma yüksekliğinde) ile diğer sistemdeki gibi; su sayacı,debimetre, manometre, gübre tankı,filtre, vanalar, bağlantı boruları, ana boru hattı ve lateral boru hattı bulunmaktadır.

3--Kullanılan PV sistemlerin elektrik enerjisi çıktısını arttırabilmek için güneşten gelen ışınların güneş panelleri üzerine dik olarak düşmesi gerekmektedir.

3.1--Bundan dolayı güneş panellerinin yerleştirilmesinde,Şanlıurfa ilinin aylık ya da sezonluk bazda eğim açıları için Fıratoğlu ve Yeşilata (2001) tarafından her ay için tespit edilen optimum eğim açıları kullanılarak sulama sezonunu oluşturan Mayıs-Eylül ayları için sezonluk ortalama optimum eğim açısı 10º değeri belirlenmiş ve paneller bu eğim açısında yerleştirilmiştir.

4--Sonuç: Bu çalışmada, bir PV destekli DCDSS sistemi ile şebeke hattına bağlı bir AC-DSS sisteminin gerçek arazi koşullarında sulama ve ürün performansları deneysel olarak incelenmiştir.

4.1--2009 sulama sezonu boyunca, her iki sistemle yapılan sulamaların tümü sorunsuz gerçekleştirilmiştir.

4.2--DC pompa,PV panel ve batarya sistemiyle birlikte kullanıldığından, gündüz ve gece kesintisiz çalışabilmektedir.

4.3--Saatte 2,5–5 ton aralığında su basabilmektedir. Güneşin olmadığı durumlarda batarya ile 16,76 saat kesintisiz çalışma mümkündür ve bu süre içerisinde toplam 68,7 ton su pompalanabilmektedir.

4.4--Özellikle sulama dönemimde sık sık ortaya çıkan elektrik kesintilerinde AC pompa ile sulama kesintiye uğrarken, DC pompa ile bekleme gerekmeksizin sorunsuz sulama yapılabilmiştir.

4.5--Bu çalışmada sunulan güneş enerjili sulama sistemlerin yüksek ilk yatırım masrafına karşılık, herhangi bir işletme masrafı bulunmamaktadır.

4.6--Kırsal bölgelerde,elektrik şebekesinin gitmediği yerlerde kullanımı halinde, elektrik hattı getirmek amacıyla yapılacak yüksek yatırımlara kıyasla çok daha ekonomik bir çözüm olabilecektir.

Kaynak: Mühendis ve Makina s:15-Sayı: 634-Güneş Enerjili Damla Sulama Sistemi-Ümran Atay, Yusuf Işıker, Bülent Yeşilata