Marsa Yolculuk -Nükleer
İtkili Roket ile:
1--2035'e kadar Mars'a
astronot göndermeyi hedefleyen Amerikan Havacılık ve Uzay Kurumu (NASA), bu
yolculukta nükleer roket kullanma seçeneğini değerlendiriyor.
1.1--CNN'in haberine göre,
böylece 225 milyon kilometre uzaklıktaki Kızıl Gezegen'e yapılacak yolculuğun
süresi en az yarı yarıya azaltabilecek.
2--Mevcut teknolojiyle Mars'a
insansız uzay yolculuğu en az 7 ay sürüyor. İnsanlı yolculukta bu süre en az 9
aya çıkıyor.
3--Seattle merkezli Ultra
Safe Nuclear Technologies (USNC-Tech) şirketi ise üzerinde çalıştığı, Nükleer
Termal Tahrik (NTP) sistemli bir motorla bu sürenin üç aya düşebileceğini
savunuyor.
4--Şirketin mühendislik
biriminin sorumlusu Michael Eades, nükleer yakıtla çalışan roketlerin günümüzde
kullanılan kimyasal motorlara kıyasla iki kat daha güçlü ve etkin olduğunu,
roketlerin daha hızlı gitmesini ve daha uzun mesafe kat etmesini sağladığını
söylüyor.
4.1--Eades, bu teknolojinin
uzay seyahatlerini mümkün kılarken galaktik iş fırsatları yaratacağını da
belirtiyor.
5--NASA Uzay Teknolojisi
Misyon Birimi Baş Mühendisi Jeff Sheehy de, "Bugün roketlerin çoğu
kimyasal motorlarla çalışıyor. Bu motorlarla da Mars'a gidebilirsiniz. Ama uzun
zaman alır. Gidiş-geliş en az üç yıl sürer. NASA, Mars'a daha hızlı gitmek,
ekibin dış uzayda geçirdiği süreyi asgariye indirmek istiyor" diyor.
5.1--Yolculuk süresinin
kısalmasıyla astronotların uzay radyasyonuna daha az maruz kalacakları
belirtiliyor.
5.2--Uzay radyasyonunun
"radyasyon hastalığı", merkezi sinir sistemi sorunları ve dejeneratif
hastalıklarla kanser riskini artırabileceği söyleniyor.
5.3--Sheehy ayrıca,
yolculuğun süresinin kısalmasının genel anlamda misyonu daha az riskli hale
getireceğine dikkat çekerek "Dışarıda ne kadar çok kalırsanız işlerin
yanlış gitme riski de o kadar artar" diye konuşuyor.
6--NASA'nın bu nedenle
nükleer yakıtla çalışan bir roket geliştirmek istediği belirtiliyor.
6.1--NTP sisteminde ısının
uranyum yakıtından elde edildiği bir nükleer reaktör kullanıyor. Bu termal
enerji, likit iticiyi (genellikle likit hidrojen) ısıtıyor. Isınma sonucu sıvı,
gaza dönüşerek itme kuvveti yaratıyor.
6.2--NTP roketlerinin birim
başına itme kuvvetinin kimyasal roketlerininkinin iki katı olduğunu söyleyen
Sheehy, "Bu teknolojiyle astronotların iki yıldan az bir sürede Mars'a
gidip gelmeleri mümkün olabilir" diyor.
6.3--Ancak NTP motoru için
nükleer termal motordaki çok yüksek sıcaklıklara dayanabilecek uranyum yakıtı
bulmak en büyük zorluklardan biri olarak kabul ediliyor.
6.4--USNC-Tech ise 2700
Kelvin'e (2426 santigrat derece) kadar sıcaklıkta çalışabilecek bir yakıt
geliştirdiğini iddia ediyor.
6.4.1--Yakıt, tank
zırhlarında kullanılan bir madde olan silisyum karbür içeriyor.Bunun gaz sızdırmayan bir bariyer
oluşturarak reaktörden radyoaktif madde sızmasını önleyeceği ve astronotları
koruyacağı söyleniyor.
6.4.2--USNC-Tech ile birlikte
benzer teknolojiler geliştiren bazı şirketlerin de NASA'ya sunum yaptığı
belirtiliyor.
6.4.3--Sheehy tasarımlarla
ilgili bilgi vermemekle birlikte "Bu tasarımlar nükleer motorların Mars
yolculuğu için uygun bir seçenek olabileceğini gösteriyor" dedi.
6.5--Yolculukların kısa
sürmesi, mürettebatı uzay radyasyonuna maruz kalma süresini de düşürecek ancak
nükleer reaktörden çıkan radyasyonun uzay aracının içindeki olası etkisi hâlâ
endişe kaynağı.
6.5.1--Eades, bunun roket
tasarımıyla asgariye indirileceğini belirterek, "Mürettebatın bulunduğu
kabinle motor arasındaki bölüme yerleştirilen likit iticiler, radyoaktif
parçacıkları engelleyerek olağanüstü bir radyasyon kalkanı görevi görüyor"
diyor.
6.5.2--Sheehy ise
mürettebatla reaktör arasındaki mesafenin tampon görevi göreceğine dikkat
çekerek herhangi bir NTP tasarımında insanlarla reaktörün roketin iki ucunda
konumlandırılacağına dikkat çekiyor.
6.5.3--Jeff Sheehy, yerdeki
insanları korumak için NTP uzay aracının doğrudan Dünya'dan fırlatılmayacağını,
kimyasal motorla yörüngeye taşınan nükleer reaktörün buradan ateşlenebileceğini
belirtiyor.
6.5.6--NASA yetkilisine göre,
patlamalar ve termal radyasyon boşlukta ilerlemeyeceği için yörüngedeyken
reaktörün vereceği zararın sınırlı kalacağını, bir felaket sonucu parçalanması
durumunda bile parçaların on binlerce yıl boyunca Dünya ya da başka bir
gezegene düşmeyeceğini vurguluyor.Sheehy'e göre bu süre içinde radyoaktif madde
bozularak zararsız hale gelecek.
7—Yorum:Nükleer yakıtlı uzay araçları gelecekte uzaya açılmada
kullanılacak en iyi teknolojilerden biri olabilir.Uzay aracının itki
sisteminden-enerji üretimi-savunma araçlarına kadar birçok sistemi
çalıştırabilecek bir teknoloji.Rusyanın nükleer yakıtlı
denizaltısı-İngiltere-rols royce nin modüler nükleer reaktörleri genel olarak
nükleer teknolojinin büyük nükleer santraller yerine küçük modüler nükleer
ünitelere dönüşeceği yönünde bir değişim sözkonusu olabilir.
Kaynak: https://www.bbc.com/turkce