Yapay Zekada Gözetimsiz
Eğitimin Önemi:
1--ABD’nin ünlü ‘Los Alamos
National Laboratory’ araştırıcıları bu sorunla bir sinir ağına (neural network)
insanlar gibi görmesini öğrettikleri -Gözetimsiz eğitim adı verilen bu
yöntemde, yapay zeka sisteminden, önceden görmedikleri görüntüleri
sınıflandırmaları istendi.
2--Bir küçük çocuğa hiç
tanımadığı hayvanların resimleri göstediğinizi ve benzer olanları gruplamasını
istediğinizi düşünün. Çocuk, hiç zorlanmadan, antiloplar ile aslanları ya da
penguenleri ayrı ayrı gruplayacaktır.
2.1--Gözetimsiz eğitimdeki
sinir ağı ise aynı işi çok zorlanarak ve uzun süre çalışarak yapabiliyor. Los
Alamos ulusal laboratuarındaki sistem ise, eğer hiç durmaksızın çalıştırılırsa,
bir anlamda, tıpkı sürekli uykusuz bırakılan insanlarda olduğu gibi sanrılar
(hallüsinasyonlar) görmeye başlıyor. Bunu da, kendiliğinden, anlamsız
görüntüler üreterek ifade ediyor.
2.2—Bu uykusuzluk durumuna
çözüm olarak araştırıcılar bu girişimde en iyi sonuç sinir ağına ‘beyaz
gürültü’ adı verilen geniş spektrumlu salınım ve genlikte dalgaların
gönderilmesi ile alımışlar.Hani şu eski televizyonlardaki ‘kar yağması’ ya da
radyo alıcılarındaki ‘hışırtı’ dediğimiz türden.
2.3--Bu da, yapay zeka
sistemine iyi bir uyku çektirilmesi demek oluyor, olaya insan beyninin
çalışması açısından bakarsak. ‘sleep’ ya da uyku moduna sokmak ya da ‘reset’
ederek, kapatıp açarak yeniden çalıştırmakla hiçbir ilgisi olmadığını
belirtelim.
3--Bilindiği gibi insan beyni
yaşam boyunca hiç durmaz, uykuda da çalışmasını sürdürür, uyanık iken
olduğundan farklı bir biçimde olsa da.
3.1--Yapısı ve çalışması ile
insan beynini olabildiğince yakın biçimde taklit eden yapay zekanın ‘uykusunda’
ne yaptığı henüz bilinmiyor. Ama, Philip K. Dick, ‘Androidler rüyalarında
elektrikli koyunlar mı görürler?’ adlı romanında konuyu işlemişti bile.
3.2--Yapay zeka ile ilgili
her yeni gelişme ve buluşta olduğu gibi, bu kez de, ‘uykuya’ gereksinim duyan
gelişmiş yapay zeka sistemleri, bizlerin uykumuz ile beynimizin çalışması
konularında da yepyeni ufuklar açacağa benziyorlar.
3.3--Konu çok önemli, çünkü
‘klasik sinir ağları, örneğin görüntü sınıflama işini kendilerine ancak
binlerce (bazen çok daha fazla) görüntü gösterildiğinde başarabiliyorlar.
3.3.1--Üstelik bu
görüntülerde tanınması istenen cisimler önceden insanlar tarafından
işaretleniyor (etiketleniyor), bu kedi, bu köpek gibi..
3.4--Bu tür sistemler uykuya
gereksinim duymuyor ve sanrılar görmüyorlar.
3.5--Ama, Facebook’un derin
öğrenim gurusu Prof. Yann LeCun’e göre, insanınkine eşdeğer ya da ondan da
üstün genel yapay zekaya giden yolu, küçük çocukların zahmetsizce, eğlenerek
yaptığı gibi, gözetimsiz, örneksiz eğitimle öğrenen yapay zeka açacak.
4--Yorum:
1--Yapay zeka sonuçta bir kaotik sistem.Aşırı yüklenmesi nedeniyle bir takım hallüsinasyon diye tabir edilmeyecek sonuçlar üretmesi-bu fonksiyonları bastırmak üzere arka plan gürültüsü göndermek onun insan beyni gibi çalıştığına delil teşkil etmez.Yapay zekanın insan beyni seviyesine gelmesi vede yüksek fonksiyon olan bilinç üretmesi belki hiçbir zaman mümkün olmayacak.Yapay zeka sistemleri herhalde insan uygarlığında tıpkı gelişmiş bir baston gibi insanın uygarlık yürüyüşüne destek olacak.Onun yerini alacak değil.
Kaynak:HBT-S:248-25.12.2020-
Erdal Musoğlu