Elektrikli Scooter Ne
Kadar Çevreci:
1--Dünya genelinde
milyonlarca yeni kullanıcı yaratan elektrikli scooterlarla ilgili 2020 yılına
damga vuran iki soru var: Elektrikli bisiklet ve scooter gibi araçlar gerçekten
çevreci mi ve ekonomik anlamda kazançlı oldukları söylenebilir mi?
1.1--İklim krizi ile yaygın
ulaşım tercihleri arasında sıkı bir bağlantı var. Uluslararası Enerji Ajansı,
karbon salımının yüzde 24'ünün ulaşım kaynaklı olduğunu vurguluyor.
1.2--Scooter ve elektrikli
bisikletler genelde "çevre dostu" görülse de bu karmaşık ve
tartışmalı bir konu. Bunun nedenlerinden biri, elektrikli scooterların kullanım
ömrünün genelde düşük olması.
2--Geçen yıl Kuzey Carolina
Eyalet Üniversitesi'nin yaptığı araştırmaya göre, kullanım ömrü boyunca
elektrik scooterlar otobüslere göre yolcu başına daha çok karbon emisyonu
yaratıyor.
2.1--Sektörün en büyük aktörü
Lime'ın CEO'su Wayne Ting ise şirketin yeni nesil scooterları için artık bunun
geçerli olmadığını söylüyor. Bunun nedeni, yeni scooterların kullanım ömrünün
artması.
2.2--Ting, insanları
arabalarından inmeye davet ederek, "Ortalama bir scooter ya da elektrikli
bisiklet kullanımı, araba kullanımındaki karbon ayak izinden çok daha azına
sahip" diyor ve bunu daha da azaltmak zorunda olduklarını ekliyor.
2.3--Ting'e göre "iklim
krizinin ulaşıma dayalı etkisini azaltmakta ciddiysek" elektronik
bisikletler ve scooterlar önemli bir rol üstlenebilir.
2.3.1—Yorum:
1—Normal
Bisikletler-Elektrikli bisikletler ve scooterler ulaşım kaynaklı karbondioksit
emisyonunu aşağı çekmek için bir seçenek.Elektrikli araçların kullandığı
elektrik enerjisi yenilenebilir kaynaklardan sağlanıyorsa-yeşil enerji ise bu
imkan emisyonları azaltmak için bir çözüm.
2—Yapılan bir çalışmada
araçta kullanılan enerjinin sadece %2 si tekerlere gidiyor bir kullanılan araç
toplu taşıma aracı değil ise yapılan kirliliği ve emisyon siz düşünün.Kısaca
elektrikli bisiklet ve scooter kişiselleştirilmiş iyi uygulamalar yeterki yeşi
enerji kullanıyor olsunlar.
3--Elektrikli bisiklet ve
scooterların şirketler için kazançlı olup olmadığı da bir diğer tartışma
konusu.Koronavirüs salgınının yarattığı büyük kesintiye rağmen Lime'a göre
elektrikli scooterlar ilk kez kârlı olmaya başladı.
3.1--Lime CEO'su Ting,
"Bazı şehirlerde şimdiye kadarki en çok kullanıcı sayısına ulaştık"
diyor.Bunlar arasında Güney Kore'nin başkenti Seul, İngiltere'nin başkenti
Londra ve ABD'nin Utah eyaletinin merkezi Salt Lake de var.
3.2--Örneğin Londra'da
eskiden günde ortalama iki kez kullanılan bir scooter şimdi günde ortalama 4,5
kez kullanılıyor.
4--Öte yandan bu şirketlerin
ciddi gider tasarruflarına başvurdukları biliniyor. Salgın koşulları ve tüm
dünyadaki ekonomik durağanlık sektöre de yansıdı.
4.1--Lime resmi rakamların
tamamını açıklamasa da 2020'de şirketin toplam çalışan sayısının % 14
azaltıldığı ve 12 şehirdeki hizmetlerin nakit yetersizliği nedeniyle
durdurulduğu biliniyor.
4.2--Ting, "Lime için
zor bir yıl oluyor ama birçok şirket için durum aynı" diyor. Bahar ayında
salgının ortaya çıkmasıyla ülkeler birbirine ardına sokağa çıkma kısıtlaması
uyguladığında, şirketin gelirlerinde % 95'e varan düşüşler görülmüş.
4.3--Şirketin var olduğu
120'yi aşkın ülkede bir ayı aşkın süre hizmet verilememiş.Öte yandan ekonominin
çarkları yeniden dönmeye başladıktan sonra Lime'ın "geri dönüşü"
beklenenden daha hızlı ve kapsamlı olmuş.
4.4--Bunda, birçok kişinin
aklında "Nasıl daha güvenli dolaşabilirim?" sorusu olmasının da
etkisi var. Açık havada, tek yolculu bir ulaşım yolu, avantaja dönüşmüş.
5--Berlin, Londra ve Paris'te
toplanan verilere göre elektrikli bisiklet ve scooter yolculuklarının
sayısında, Şubat'tan Haziran'a kadar % 15 artış yaşandı.
5.1--Artışların bir kısmı
mevsimsel olsa da seyahat edilen mesafelerin % 68 artmış olması dikkate değer.
5.2--Deloitte araştırma
şirketi adına sektörü takip eden Justine Bornstein, "Koronavirüs kaynaklı
kısıtlamalar her şirket için olmasa da sektörün bütünü açısından yararlı oldu.
Bisiklet ve scooter kullanımında belirgin bir artış var" diyor.
6--Öte yandan scooterların
artmasıyla yollardaki güvenliğin sağlanması yeni düzenlemeler gerektirebiliyor.
6.1--Fransa'da scooter
kaynaklı ölüm oranlarını düşürmek ve scooter kullanıcılarının kaldırımları
kullanmasının önüne geçmek ve yanlış yerlere park etmelerini durdurmak için
yeni yasalar yürürlüğe girdi.
6.2--Londra ve New York'ta da
benzeri sorunlara nasıl çözüm üretilebileceği tartışılıyor.
6.3--İngiltere'de, kısa
süreli kiralanan scooterların yollarda kullanılabilmesi yasalarla düzenlendi.
Kaldırımda scooter kullanmak ise yasaklandı.
6.4--Öte yandan Londra polis
yetkilisi Simon Ovens, elektrikli scooterların "oldukça tehlikeli olmaya
devam ettiğini" söyleyerek, kullanıcıların kask takmamasına ve yeterince
trafik deneyimine sahip olmamalarına işaret etti.
6.5—Yorum:
1—Hız kaynaklı scooter
kazalarına mahal vermemek için kazaların meydana geldiği hızlara izin vermeyen
scooter tasarımlarına-modellerine ihtiyaç olabilir.
6.6--Scooter üreticisi
şirketler bu nedenle güvenli kullanım için çevrimiçi eğitimler düzenliyor ve
yaygın kask dağıtımı için operasyonlara girişiyor.
7--Türkiye'de elektrikli
scooter düzenlemesi gündemde.Türkiye'de özellikle yaz aylarıyla birlikte
yaygınlaşmaya başlayan elektrikli scooterların kullanımı bu hafta TBMM Genel
Kurulu gündemine gelecek.
7.1-- Türkiye'de elektrikli
scooter kullanıcı sayısı yaklaşık 3,5 milyona ulaştı
7.2--Scooter kullanımını
düzenlemeyi amaçlayan tasarıya göre, scooterlarda yolcu taşımak yasaklanacak.
İki elle kullanmak zorunlu tutulacak.
7.3--Kara yollarındaki
bisiklet yollarında, bisiklet ve scooter kullanabilmek için 15 yaşını bitirmiş
olmak gerekecek.
7.4--Otoyol, şehirler arası
kara yolları ve azami hız sınırı saatte 50 kilometrenin üzerinde olan kara
yollarında scooter kullanılamayacak.
7.5--Scooterların teşvik
edilmesi ve kullanımının yaygınlaştırılması amacıyla paylaşımlı elektrikli
scooterdan alınacak işgal harcı bedeli en az tarife üzerinden hesaplanacak.
7.6--Belediyelerce bir
scooterdan günlük 16 lira 66 kuruş işgal harcı alınacak.
7.7--Belediyeler, elektrikli scooter
ve bisikletler için ayrı yol, şerit ve şarj istasyonu yapmakla yükümlü olacak.
Motosikletlerin bu yolları kullanmasına ise kısıtlama getirilecek.
Kaynak: https://www.bbc.com/turkce/