MAKALELER / Küresel Isınma-Tam Rapor 8-Enerji Üretimi-Tüketimi-Çözümleri







Küresel Isınma-Tam Rapor 8-Enerji Üretimi-Tüketimi-Çözümleri:

 

8.1— Küresel Isınmada Enerji Çözümleri-Bilgi-Tablolar:

 

1--Kişisel Karbon Ayak İzi-oran-çözümler:

 

1—Doğalgaz-Petrol-Kömür(Isınma-Pişirme)…....%15….....ç:çözüm ısı yalıtımı-enerji tasarrufu

 

2—Elektrik……%12.....ç:led lambalar-sensörlü lambalar A++ sınıfı beyaz eşya-enerji tasarrufu

 

3—Özel araç….%10…...........................ç:toplu taşıma-verimli-doğalgazlı-elektrikli araçlar

 

4—Tatil uçuşları…%6.............................ç:tren-vapur yolculuğu tercih etmek

 

5—Yiyecek-içecek…%5.........................…ç:ambalajlı yiyecek alma- enerji-su tasarruflu gıda tüketmek-yakın market tercih etmek

 

6—Giyecek-kişisel etki…%4........................ç:pamuklu giysi tercih etmek-enerji-su tasarruflu ürün tüketmek

 

7—Evsel mobilya….%9.................................ç:2.el temiz mobilya-geri dönüşümlü mobilya tercih et-

 

8—Eğlence-tatil….%14................................…ç:yakın yerleri-doğa tatilleri

 

9—Finansal hizmetler…%3..............................ç:interneti kullanmak

 

10—Kamu hizmetleri…%12…..........................ç:kamu hizmetlerinin dijitalleştirilmesi

 

 

2—Karbondioksit Emisyonu Azaltan Uygulamalar:

 

1-- enerji tasarruflu bir dizüstü bilgisayarı kullanmak……0,2 ton/yıl-adet

 

2-- küçük, dizel ya da lpg’li araç kullanımı……………….0,4 ton/yıl-araç

 

3-- Aracın klimasını çalıştırmamak……………………… 0,1 ton/yıl-adet

 

4—Aracı verimli-uygun-hız-devirde çalıştırmak…………0,2 ton/yıl-adet

 

5--işe gidip gelirken bile toplu taşıma araçlarından yararlanmak..0,5 ton/yıl-kişi

 

6--kıtalararası uçuşlardan vazgeçmek…………………….2,5 ton/yıl-kişi

 

7--vejeteryan olmak………………………………………..1 ton/yıl-kişi

 

8--yerel, işlenmemiş ve paketlenmemiş gıdalar tüketmek…0,7 ton/yıl-kişi

 

9—teneke kutuda kola tüketmemek/(120 kutu/yıl)……..0,2 ton/kişi-yıl

 

 

 

3--Enerji Üretiminde Enerji Kaynağına Göre Emisyon Faktörleri(kg CO2/kwh) ve Türkiye de Kullanım Oranları(%)--Politika Tespiti:

 

 1—Kömür………………0,34 kg/kwh………….%13

1.1—Öneri:CO2  yi tutan teknoljilerin hayata geçirilmesi.

 

 2—Petrol-LPG…………0,23 kg/kwh………….%6

 

 3—Doğalgaz……………0,20 kg/kwh………….%46

3.1—Doğalgazın kullanımın aşağı çekilmesi.

 

 

4—Yenilenebilir Enerjiler(Hidrolik-Rüzgar vs)0,005 kg/kwh………%35

4.1—Öneri:Rüzgar,biyokütle,biyogaz,jeotermal kaynaklı enerji üretiminin arttırılması.

 

5—Ortam Isıtma-yakıt…0,15 kg/kwh…………%100

5.1—Odun vs biyokütle ile ısıtmanın desteklenmesi

 

6—Elektrik-soğutma…….0,55 kg/kwh…………%13

6.1—Öneri:Elektrikli soğutma yerine doğalgazlı soğutmanın tercihi.

 

6.3.2--Termik santralde yakılacak kömürden elde edilecek

 

1 kWh elektrik üretimi için…………. 0,915 kg. CO2       havaya salındığı öngörülmüştür.

 

 1.3.2.1-- Yakıt kaynağına bağlı olarak

 

1 kWh enerji üretimi için……………. 0,50-0,44 kg arasında CO2 salındığı kabul edilebilir.

 

4--1Ton CO2 Salınımı Engellemenin Maliyeti:

 

Hidrojen Üretimi-yakıt hücresi……………254 dolar

Nükleer enerji……………………………..146 dolar

 

Biyolojik Yakıt……………………………133 dolar

Güneş enerjisi……………………………...49 dolar

 

Doğal gaz/co2 depolayan kömür santrali…...39 dolar

 

Ağaçlandırma……………………………....20 dolar

Orman kıyımının engellenmesi…………….3 dolar

 

Tropik bataklıkların korunması…………….0,1 dolar

 

 

5--Enerji Üretim Türlerine Göre Karbondioksit Emisyonu Oranları:

 

Odun…………………………30 g/kw

 

Rüzgar……………………….9 g/kw    

Güneş Isı…………………….40 g/kw     

Güneş Pili……………………170 g/kw     

 

Hidrolik Enerji-küçük………..9 g/kw                            

Hidrolik Enerji-büyük………12 g/kw                            

Nükleer Enerji………………..25 g/kw

Jeotermal Enerji……………...79 gr/kw    

 

Doğalgaz……………………..232-380 g/kw

LPG…………………………...319 g/kw

 

Petrol…………………………818 g/kw

Motorin……………………….772 g/kw

 

Kömür…………………………987 g/kw

Elektrik………………………...598 g/kw

 

Taşkömrü……………………..790 g/kw   

Linyit…………………………..910 g/kw

 

 6—Ülkelerin Enerji Üretim Türlerine Göre Birim Karbondioksit Emisyonu Oranları-2015:

 

1—Çin:

 

Petrol……………%18x780=141

Doğalgaz………..%6x300=18

Kömür………….%64x800=512

Nükleer…………%2x25=0.5

Hidrolik………...%8x10=0.8

D.Yenilenebilir…%2x50=1

                      Topl…..673  gr/kwh…yıllık 10642 milyon ton CO2 salınımı-%30

 

 

2—ABD:

 

Petrol……………%37x780=289

Doğalgaz………..%31x300=93

Kömür………….%17x800=136

Nükleer…………%8x25=2

Hidrolik………...%2x10=0.2

D.Yenilenebilir…%3x50=1.5

                    Topl…..522 gr/kwh……yıllık 5172 milyon ton CO2 salınımı-%14

 

 

3—AB.. ………..yıllık 3470 milyon ton CO2 salınımı-%10

 

4—Hindistan:

 

Petrol……………%28x780=219

Doğalgaz………..%6x300=18

Kömür………….%58x800=464

Nükleer…………%1x25=0.2

Hidrolik………...%4x10=0.4

D.Yenilenebilir…%2x50=1

                          Topl…703 gr/kwh…..yıllık 2455 milyon ton CO2 salınımı-%7

 

 5—Rusya:

 

Petrol……………%21x780=164

Doğalgaz………..%53x300=159

Kömür………….%13x800=104

Nükleer…………%7x25=2

Hidrolik………...%6x10=0.3

D.Yenilenebilir…%0

                       Topl…430 gr/kwh……yıllık 1761 milyon ton CO2 salınımı-%5

 

 6—Japonya:

 

Petrol……………%42x780=328

Doğalgaz………..%23x300=69

Kömür………….%27x800=216

Nükleer…………%0.2x25=0

Hidrolik………...%5x10=0.5

D.Yenilenebilir…%4x50=2

                            Topl…616 gr/kwh…yıllık 1253 milyon ton CO2 salınımı-%4

 

 7--Almanya

 

Doğalgaz................%12x300=36

Kömür.......................%20x800=160

Nükleer...................%12x25=3

Yenilenebilir............%56x150=84

                                  Topl..283 gr/kwh…yıllık 778 milyon ton CO2 salınımı-%2

 

8--Uluslararası Deniz Taşımacılığı…yıllık 642 milyon ton CO2 salınımı-%1.7

 

9--İran……yıllık 634 milyon ton CO2 salınımı-%1.7

 

 10--G.Kore

 

Petrol……………%41x780=320

Doğalgaz………..%14x300=42

Kömür………….%31x800=248

Nükleer…………%14x25=3.5

Hidrolik………...%0x10=0

D.Yenilenebilir…%0x50=0

                           Topl…614 gr/kwh………..yıllık 617 milyon ton CO2 salınımı

 

11--Kanada:

Petrol……………%31x780=242

Doğalgaz………..%28x300=84

Kömür………….%6x800=48

Nükleer…………%8x25=2

Hidrolik………...%27x10=3

D.Yenilenebilir…%2x50=1

                             Topl…380 gr/kwh…….yıllık 555 milyon ton CO2 salınımı

 

 12--S.Arabistan:

Petrol……………%64x780=500

Doğalgaz………..%37x300=111

Kömür………….%0x800=

Nükleer…………%0x25=

Hidrolik………...%0x10=

D.Yenilenebilir…%0x50=

                             Topl…611 gr/kwh…….yıllık 506 milyon ton CO2 salınımı

 

 13—Endonezya….……yıllık 502 milyon ton CO2 salınımı

 

 14--Uluslararası Hava Taşımacılığı….……yıllık 502 milyon ton CO2 salınımı

 

15--Brezilya:

 

Petrol……………%46x780=359

Doğalgaz………..%13x300=39

Kömür………….%6x800=48

Nükleer…………%1x25=0.3

Hidrolik………...%28x10=2.8

D.Yenilenebilir…%6x50=3

                             Topl…452 gr/kwh……yıllık 486 milyon ton CO2 salınımı

 

16--Meksika….……yıllık 472 milyon ton CO2 salınımı

 

17--Avustralya….……yıllık 446 milyon ton CO2 salınımı

 

18—G.Afrika….……yıllık 417 milyon ton CO2 salınımı

 

19--İngiltere….……yıllık 399 milyon ton CO2 salınımı

 

 20—Türkiye:

 

Petrol……………%30x780=234

Doğalgaz………..%30x300=90

Kömür………….%26x800=208

Nükleer…………%0

Hidrolik………...%11x10=1.1

D.Yenilenebilir…%3x50=1.5

                             Topl…535 gr/kwh……yıllık 357 milyon ton CO2 salınımı

 

 

21—Fransa:

Petrol……………%32x780=250

Doğalgaz………..%15x300=45

Kömür………….%4x800=32

Nükleer…………%42x25=11

Hidrolik………...%5x10=0.5

D.Yenilenebilir…%4x50=2

                             Topl…341 gr/kw……yıllık 327 milyon ton CO2 salınımı

 

22—İtalya:

Petrol……………%39x780=305

Doğalgaz………..%36x300=108

Kömür………….%8x800=64

Nükleer…………%0x25=0

Hidrolik………...%7x10=0.7

D.Yenilenebilir…%10x50=5

                             Topl…483 gr/kw……yıllık 352 milyon ton CO2 salınımı

 

23—Dünya:

 

Petrol……………%33x780=258

Doğalgaz………..%24x300=72

Kömür………….%29x800=232

Nükleer…………%4x25=1

Hidrolik………...%7x10=0.7

D.Yenilenebilir…%3x50=1.5

                            Topl…565 gr/kwh……yıllık 36000 milyon ton CO2 salınımı

 

 

 

24—Yorum:Ülkelerin toplam emisyonu kadar en önemlisi birim emisyonlarının düşük olmasıdır.Hükümetler bunun için çalışmalıdır.

 

Kaynak: https://tr.euronews.com/

 

 

7--Türkiye Sera Gazı Emisyonu-2008:

 

 Enerji…………………………….258 MilyonTon-%63

 

Sanayi Prosesleri…………………27 MilyonTon-%7

 

Arazi Kullanımı ve Ormancılık…..76 MilyonTon-%18

 

Atık……………………………….30 MilyonTon-%7

 

Tarım……………………………..16 MilyonTon-%4

 

Toplam……………………………407 MilyonTon

 

 

8—2015 Dünya Ortalama Enerji Dağılımının Ülkelere Göre Dağılımı:

 

 Çin………….%22

 

ABD………..%17

 

Rusya………%5

 

Hindistan…..%5

 

Japonya……%4

 

Türkiye…….%1

 

Diğer……….%46

 

 9--Enerji Santrallerinin Birim Enerji Maliyeti(Cent/kwh)-Kurulum Maliyeti(dolar/kwh)-Ömrü(yıl):

 

1—Dalga Elektrik……2.7-3.6 Cent/kwh…..1200-2000 dolar/kwh

 

2—Jeotermal…………3-4 Cent/kwh………..1500-200 dolar/kwh

 

3—Termik Santraller-Kömür…4.8-5.5 Cent/kwh….1200-1369 dolar/kwh…….240/250 sene

 

4—Doğalgaz Santralleri……3.9-4.4 cent/kwh….500-600 dolar/kwh…...60/67 sene

 

 

5—Hidroelektrik………5.1-11.3 cent/kwh ……1000-1100 dolar/kwh

 

6—Rüzgar Santralleri…4—6 cent/kwh…..1000-1100 dolar/kwh

 

 7—Petrol………………6-10 cent/kwh……1500-2000 dolar/kwh……40/45 sene

 

8—Biyokütle-Atık……5.8-11.6 cent/kwh

 

9—Nükleer…………11.1-14.5 cent/kwh …..3500-4000 dolar/kwh

 

10—Güneş……….…25-100 cent/kwh ……3000-6000 dolar/kwh

 

 

10—Enerji Üretiminde Birim fiyatlar:Dengelenmiş Birim Enerji Maliyet Aralığı ($ cent/kWh)

 

 Doğal Gaz………………3,9 -4,4

 

Rüzgar …………………..4,0 - 6,0

 

Kömür…………………..4,8 -5,5

 

Hidroelektrik…………...5,1 -11,3

 

Biyokütle……………….5,8 -11,6

 

Nükleer…………………11,1 - 14,5

 

 11--Dünya Primer Enerji Tüketimi-Kaynakların Oransal Dağılımı-2004:

 

*1—Kömür…………..%26…..250 yıl

 

*2—D.Gaz……………%22….70 yıl

 

*3—Petrol……………%39….250 yıl

 

4—Nükleer…………% 7

 

5—Hidrolik………..% 3

 

6—Yenilenebilir….% 2

 

 12--Dünya Elektrik Üretimi-Kaynakların Oransal Dağılımı:

 

*1—Kömür…………..%38.1

 

*2—D.Gaz……………%17.1

 

*3—Petrol……………%8.5

 

4—Nükleer…………%17.5

 

5—Hidrolik………..%17.5

 

 13--Türkiye Elektrik Üretimi-2008:

 

Doğalgaz…………….%48,64 (%46 Kamu/ %54 Özel)

 Yerli Kömür……….. %21.51

İthal Kömür …………%6,60

Sıvı Yakıt………….. %3.40

 

Hidrolik…………… %18.49

RES ve Diğer……… % 1,36

 

1.4.1--kaçak-kayıplar:

OECD ülkelerinde……% 6-8 iken,

Turkiye………………%14,2  civarında.

 

 14--Ülkelerin Kömürden Elektrik Üretimi Oranları-2002:

 

1—Polonya……………%96

 

2—G.Afrika…………..%88

 

*3—Avustralya………..%86

 

*4—Çin………………..%81

 

*5—Hindistan..………..%75

 

6—Çek Cumh………..%73

 

7—Yunanistan………..%70

 

*8—ABD…….………..%56

 

*9—Almanya...………..%51

 

10—Hollanda………..%42

 

 15—Türkiye Elektrik Üretimi-Kaynakların Oransal Dağılımı:

 

1—Kömür…………..% 20.5(%12 yerli+%8.5 ithal kömür)

 

2—D.Gaz……………% 35

 

3—Hidrolik…………..% 35

 

4—Rüzgar……………% 6.5

 

 16--Almanyada Elektrik Üretiminin Dağılımı:

 

Linyit.......................%25

 

Taşkömürü….........%19 

 

Doğalgaz................%14

 

Fueloil......................%5

 

Yenilenebilir............%20

 

Nükleer...................%18

 

Yenilenebilir…%7Rüzgar+%5Biokütle+%3Su+%3Fotovoltaik+%1kentçöpü

 

5.1--Almanyanın yaşlandıkça kaza riski artan-yaşlı nükleer tesisleri bir kaza riskine karşı 2022 yılına kadar kapatarak aradaki açığı yenilenebilir enerjilere kaydırcağı düşünülebilir.

 

 17--Elektrik Enerjisinda Kurulu Gücün Dağlımı-Türkiye-2014:

 

Doğalgaz………….%31

Kömür………........%21

 

Hidrolik-Barajlı…..%24

Hidrolik-Akarsu….%10

 

Termik…………...%8

Jeotermal………...%1

 

GES………………%0

Rüzgar……………%5

 

 18--Elektrik Enerjisinda Kurulu Gücün Dağlımı-Türkiye-2011:

 

Doğal Gaz……………%32,2

 

Linyit…………………%16,1

İthal Kömür…………...%6,5

 

Fuel-Oil…………….…%2,6

Petrol Türev…………..%2,7

Sıvı+D.Gaz……………%4,2

Çok Yakıtlılar Toplamı.. %5,2

 

Jeotermal…………….…%0,2

 

Barajlar………………..%26,6

Akarsu………………....%6,5

 

Rüzgar…………………%2,9

 

8.2—Fosil Yakıtlar-Enerji Üretimi-Tüketimi-Tedariği:

 

8.2.1—Doğalgaz-Tüketimi-Tedariği:

 

1--Avrupa Ülkelerinde Elektrik Üretiminde Doğalgazın Payı(a)-İthalat Oranları(b)-2012-Bağmlılık Oranları(axb)

    Ülke………….( a )………..( b)………….(axb)

 

1—İtalya………..%46…………% 90………..0.45

2—Türkiye.……..%44…………% 99………..0.44

3—Ukrayna……..%44…………% 63………..0.30

 

4—Belçika.……...%27…………% 93………..0.27

4—İspanya.……..%25…………% 99………..0.25

5—Macaristan…..%27…………% 72………..0.21

 

6—Romanya..…..% 23…………% 74……….0.15

7—İngiltere……...%28…………% 48………..0.15

8—Avusturya...…..%15…………% 86………0.13

9—Almanya.……..%11…………% 80……….0.09

 

1--2014 yılı Türkiye doğal gaz enerji tüketiminin sektör bazında dağılımı,

 

elektrik üretimi……….. %48

sanayi…………………. %25

 

konut/hizmet…………... %19 ve

diğer alanlarda.................... %7

 

1.2--Türkiye 2006 yılı itibariyle Rusya,Cezayir, Nijerya ve Iran olmak üzere dört ülkeden doğalgaz ithal etmektedir.Bu ülkelerden Rusya ve Iran'dan boru hatları vasıtası ile doğalgaz alınırken Cezayir ve Nijerya'dan sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) alınmaktadır. Ayrıca ihtiyaç duyuldukça spot piyasadan LNG temin edilebilmektedir.

 

1.3—Türkiye , 2016 yılında

38,9 milyar m3………… boru gazı ve

7,3 milyar m3…………… LNG olmak üzere

toplam............................... 46,2 milyar m3 doğal gaz ithalatı gerçekleştirilmiştir.

 

1.4--Doğal gaz ithalatının ülke olarak dağılımına baktığımızda ise

 

%53,5’inin………….. Rusya’dan

%16,7’sinin………… İran’dan,

%14,0’ünün………….Azerbaycan’dan yapılmaktadır.

 

2—Doğalgaz Hatları:

 1--Batı Hattı-Rusya-Ukrayna..Tekirdağ

2—Mavi Akım:Rusya-Karadeniz taban..Samsun

3—İran Doğalgaz Hattı:Tebriz..Dooğubeyazıt..Ankara

4—LNG:Cezayir-Nijerya…Akdeniz tanker…Marmara Ereğlisi

5—Güney Kafkasya Doğalgaz Boru Hattı:Baku-BTC paralel Erzurum

 

6—Tasarlanacak Diğer hatlar:

6.1—Türkiye-Yunanistan-İtalya

6.2—Nabucco Boru hattı

6.3—Mısır-Irak-İsrail Doğalgazı(en ekonomik yol Türkiyeden geçmekte)

6.4—Depolama Sahaları:Trakya Değirmenköy-İçanadolu Tuz gölü yeraltı depolama sahası

 

3—Doğalgaz Satış Fiyatı:

1000 m3 gazın Türkiye'ye maliyeti 250-260 $’ı bulmaktadır.Rekabetçi bir anlayışla yapılmayan Iran gaz alım anlaşmasındaki fiyatlar da buna yakındır. Dolayısı ile bu yüksek gaz fiyatları ile rekabet konusunda Azerbaycan gazı iyi bir alternatif olabilir.

 

4—Doğalgaz Tedariğinde AB de Durum:

 

2.1--2005 yılında 471,2 milyar m3 doğalgaz tüketen AB bunun

 

199,7 milyar m3…………….  kendi topraklarından üretmiş ve

271,5 milyar m3 ünü…………ithal etmiştir.

 

2.2--AB doğalgaz ihtiyacının çok büyük bir bölümünü Rusya Federasyonu, Cezayir ve Norveç'ten temin etmektedir.

 

2.3--Ileriye dönük olarak yapılan tahminlerde Avrupa Birliği'nin 2020 yılı gaz tüketiminin % 60 artması öngörülmektedir.

 

2.4--Son dönemlerde AB'de gelişen enerji arz güvenliği kavramı kapsamında AB doğalgaz konusunda bu üç ülkeye (Rusya Federasyonu, Norveç ve Cezayir) bağlı kalmak istememiş ve doğalgaz alımlarında yeni kaynak arayışlarına girmiştir.

 

2.4.1--AB nin yeni doğalgaz kaynağı olarak ilk dikkatini çevirdiği bölge türkiye üzerinden Hazar Denizi  kaynağı olmuştur.

 

2.4.2--Bu arada Mısır-İsrail doğalgazı için ilgili ülklere Avrupaya hat için arayış içinde.En ekonomik yol Türkiye üzerinden geçmekte diye dip notlar düşülmekte.

 

8.2.2—Fosil Yakıtlar-Sübvansiyonlar-Ömür vs:

 

1-- Enerjide Liberalleşme GSYİH’da % 2,6 Artış Yaratır:

 

1--Elektrik sektöründe tam bir serbestlikten söz edebilmek için öncelikle doğal gaz piyasasının liberalleşmesi gerektiğini belirten Enerji Ticareti Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Karahan, piyasasının tümüyle liberal bir  yapıya dönüşmesinin 2019 itibariyle GSYİH’da ek %2,6 artmasını sağlayacağını söyledi.

 

2—Doğalgaz Tüketimi Yenilenebilir Enerjilere Geçişi Önlüyor:

 

1--Araştırmacılar, ucuz ve bol olan doğalgazın kömür kullanımına duyulan ihtiyacı azalttığını ama diğer taraftan rüzgar ve güneş gibi yeşil ve sürdürülebilir enerjilere geçişi önlediğini söylüyor.

 

3—Fosil Yakıt Sübvansiyonları:

 

1--Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı öğretim üyesi Pala, Türkiye’de fosil yakıtlara yılda yaklaşık 2 milyar dolar doğrudan teşvik sağlanıyor ve başta kömür olmak üzere fosil yakıtların sağlık maliyeti yaklaşık 20 milyar doları buluyor.

 

4—250 Yıllık Petrol Var:

 

1--Dünyanın 50 yıl değil 250 yıllık Petrolü Var.Royal Dutch Shell Perakende Satışlardan sorumlu başkan yardımcısı İstvan Kapitany tüketim bugünkü haliyle devam ederse dünyanın 250 yıllık petrolü olduğunu kaydetti.

 

2—Öte yandan Fosil yakıtlar yerine yenilenebilir enerjilere geçmek küresel ısınmayı yavaşlatacaktır.

 

3--Fosil yakıtlardan çıkan gazların yarıya indirilmesi 2019 tarihi itibarıyla en az 12 yıl tamamen sıfırlanması ise 32 yıl alacaktır.Bu anlamda küresel ısınmayı yavaşlatacak diğer tedbirlerin uygulamaya katılması oldukça önemli.

 

 5—Yeni Fosil Yakıt Projeleri:

 

1--Yapılan bir bilimsel çalışmaya göre 12 fosil yakıt projesi için finans(%50) kuruluşlarının ocak-2016 dan bu yana 1.6 trilyon dolar tutarında kredi ve sigorta sağladığını ortaya koymakta.

 

2--Bu projeleri gerçekleştiren şirketlerin-Büyük kısmı ABD li yatırımcı ve finans kurumları en az  1.1 trilyon dolar tutarında tahvil ve hisse senedi bulunmakta.

 

3--Bu 12 projenin şirketlerin hedeflediği şekilde ilerlemesi halinde en az 175 Gton ek CO2 eşdeğeri emisyona neden olacağı ve küresel ısınmasyı %50 ihtimalle 1.5 C sınırlandırmak için kalan 395 Gton luk bütçenin nerdeyse yarısına denk gelmekte.

 

 6--Karbon Vergisi Fosil Yakıt Kullanımını Azaltıyor:

 

4.1—Yapılan araştırmalara göre 1 ton fosil yakıtın fiyatı 10 dolar arttırıldığında,kullanılan enerji 10 yıl içinde %20,20 yıl içinde %50 azalıyor.

 

4.2—Türkiye fosil yakıtlara bağımlı ve bundan dolayı cari açık veren bir ülke.Devletler fosil yakıt kullanan firmalara karbon vergisi uygulaması ile hem fosil yakıt kullanımını azaltabilir,hemde verimsiz tüm santrallerden kaynaklanan pahalı enerji kullanımını düşürebilir.

 

 7--Belçika Kömürlü Santrallarını Kapattı:

 

1.1—Belçika Langerlo Termik Santralini 30 Mart 2016 da kapatmasıyla ,Güney Kıbrıs,Lüksemburg,Malta, Baltık Ülkelerinden sonra kömürsüz enerjiye geçen 7.AB üyesi ülke oldu.

 

1.2—Langerlo Termik Santralini kapatmak tek başına 2 milyon tonluk emisyon azaltmak demek.

 

8--Kömür Santralları Zarar Ediyor-AB de:

 

 6.1—Carbon Tracker tarafından yayımlanan rapora göre Avrupa da kömürlü termik santrallerin % 54 ü zarar ediyor ve 2030 yılında bu oran % 97 ye ulaşacak.

 

 6.2—Şimdiden Danimarka,Finlandiya,Fransa,İtalya, Hollanda,Portekiz ve Birleşik Krallık kömürlü termik santrallerin kapatılması için tarih olarak 2030 yılını vermekte.

 

6.3--Dünya Bankası ve birçok finans kurumu artık Kömür Santrali Yatırımlarına Kredi Vermiyor.Bu anlamda kömürlü santralların CO2 tutma tesisi kurmaları halinde krediye ulaşmaları daha kolay olabilir.

 

 8.2.3—Küresel Isınma-Fosil Yakıtlar:

 

1--Kömür Santrallerini-Doğalgaz Santraline Çevirmek-

 

2.1--Karbondioksit Emisyonu kömür santrallarının % 50 si olan kömür santralleri yerine bu santralleri doğalgaz santraline çevirmek ve bacadan çıkan karbondioksidi tutmak kısa vadeli çözüm olabilir.

 

2.2--Siemens ile E.ON enerji şirketi arsında kurulan ortaklıkla konvansiyonel enerji santralarında egzoz gazını yıkayarak içindeki CO2 %90 oranında  çekip çıkartan yeni bir CO2 ayırma tekniği geliştirildi.

 

 2—İthal Kömür Enerjisi:

 1—Türkiye de İthal kömürden enerji üretimi toplam arzın

 

1990 da…………………….%10 u

 

2003 de…………………….%20 si

 

2013 de…………………….%32 ye ulaştı.

 

2—Türkiye ,İthal kömürü G.Afrika,Kanada,Rusyadan temin edilmekte.

 

 3--Türkiye de: arz-talep-ithal edilen kömür-milyon ton:

 

Taşkömürü……arz:2.6……..talep:31……ithalat:28.4

 

Linyit…………arz:70………….talep:115…..ithalat:45

 

 İthal kömüre her yıl 2-3 milyar dolar döviz ödüyoruz.

 

1—Türkiyede kömürde arz açığı bulunmakta.Kömür ocaklarının kapatılması yerine bu ocakların avrupadaki gibi rehabilite edilip Avrupa akredite denetim firmalarınca denetlenmesi vede kömürden elektrik üreten santrallerde çıkan CO2 nin baca gazlarından tutulması-depolanması ve CO2 kullanan sanayiye aktarılmasının sağlanması için gereken teşvik-kanun vs kamu düzenlenmelerinin yapılması oldukça önemli.

 

2—Küresel ısınmada 400 ppm değerine ulaşıldı. Dünya karbondioksit salınımı konusunda çok daha ciddi adımlar atmaya doğru çok hızlı ilerliyor.Almanya yenilenebilir enerjide çok ciddi değerlere ulaştı.Türkiye doğalgazdan sonra ciddi emisyon kaynağı olan ithal kömüre kaymakta ve bağımlı hale gelmekte.

 

3—Türkiye firmalar için karlı olan bu alanda,ülkeyi zora sokacak büyük yaptırımlara ileride uğrayabilir. Batıda fosil yakıt santrallerin ürettiği CO2 yeraltına gömülmeye başlandı.

 

3.1--Bu anlamda ülke olarak bu santralleri kuranlar ürettiği CO2 yi baca gazından alarak yeraltına gömecek teknolojileride kurmak zorunda olursa ciddi kazanım sağlanabilir.Ayrıca yenilenebilir enerjiler için çok daha güçlü programlara ve oranlara ihtiyaç var.

 

4--Eldeki verilerin ışığında 1970'ten beri azalmakta olan petrolün fosil yakıtları içindeki yerini doğalgaz ve kömüre bıraktığı görülmektedir.

 

4.1—Kaya gazı yatırımlarıyla ABD doğalgaz üretiminde Rusya nın önüne çıkabilir.yada ABD ve Rusya ciddi anlamda işbirliğine gidebilir.

 

5—Türkiye de kamunun elinde bulunan Özelleştirilecek kömür yakan santaralları alacak firmalara:

 

1--akışkan yataklı kazan kullanma şartı

 

2--çevre ağaçlandırma bandı kurma-

 

3--havadaki toz emisyon değerlerinin GPS ile il çevre kontrol koruma Md. Bağlanmasının sağlanması.

 

4—Santralden çıkan CO2 nin yerlatına depolanmasını sağlayan sistemin kurulması.

 

5—Mevcut ve yeni termik santrallerde kömürün akışkan yataklı kazanlarda yakılması-elektrostatik filtrelerin ciddi olarak çalıştırılması vede bir sonraki adım olan yanma sonucu çıkan CO2 yi tutacak tekniklerin devreye girmesi ile tutulan CO2 nin yeraltı depolarına gömülebilmesi olacaktır.

 

4—Türkiye nin:

 

1--Rüzgar gücü potansiyeli 85 GW, Jeotermal potansiyel 32 GW,Konya ovasının % 3 kadar bir alanla toplam elektrik ihtiyacı karşılanabilir.1GW Konya Karapınar-rüzgarda 1GW RES ihalesi 2017 yazında yapılacak.

 

2—Günlük 15000 tonluk çöp enerjisi,10 yıllık kaya gazı,karadeniz de gelgit enerjisi potansiyeli var.10 GW-16 milyar ton kömür potansiyeli var.

 

3--Kömür Santrallerini yarın termik santral çöplüğüne dönmemek için dönüşümlü akışkan yatak teknoloji olmayacak-pulverize yakıt yakan  teknoloji üzerinden Çinli firmalar değil yerli mühendis ve firmalarla Seyit Ömer 4,Afşin B,Kangal 1-2-3,Soma B 5-6 gibi başarılı örneklerle yapmak uygun olabilir.ve aynı zamanda karbon tutma ve depolama-kullanma tesisleri ile.

 

4—Hedef olarak 2023 e kadar 5 GW rüzgar-güneş potansiyeli harekete geçirilecek

 

 

 8.4—Karbondioksit-CO2 Tutma-Depolama-Azaltma-Kullanma Teknolojileri:

 

1--Yeni Teknolojiler-CO2 Tutma:

 

1—Ohio State Üniversitesi Kimya ve Biyo moleküler Müh. Bölümü Temiz Kömür Araştırmaları Laboratuvarı yöneticisi Prof. Liang.-Shih Fan ve ekibi  tarafından geliştirilen teknolojide ,Temiz kömür teknolojisinde  kimyasal reaktör içinde1,5-2 mm lik metal küçük demir oksit tanecikleri ile 100 mikrometre büyüklüğünde kömür tanecikleri tepkime sıcaklığına kadar ısıtılır,kömür ile demir oksit birleşir ve açığa çıkan CO2 kapalı çevrimde tutularak depolanır.Geriye kalan sıcak demir ve kül içinden,sıcak demir ayrılarak,enerji üretmek için buhar üreterek elektrik üreten bölüme geçer.Bu şekilde hem CO2 yi tutan kömür santralı hemde ham demir üretimi için ideal.

 

2—Bu sistemle kömür santraları ile demir üretimi tesisleri dönüşerek,hem enerji hem demir üretmesi hemde CO2 yi tutması sağlanmış olacaktır.

 

3—Bu sistem ABD Enerji Bakanlığının açığa çıkan CO2 yi %90 tutması ve üretim maliyetini % 35 den fazla artırmaması koşullarını karşılamakta.

 

4—Teknolojinin 25 kwh pilot uygulaması yapılmış olup,250 kwh bir pilot tesisin yapımının planlandığı ve ticari uygulamalara yönelik testleri devam etmekte.

 

5—Türkiye de Ereğlı-İskenderun vs Demir Çelik işletmeleri teknik ekibi  ile  Afşin-Elbistan vs bazı Kömür Santralları teknik ekibi yeterli bilgi birikimine sahip olup, ortak proje yaparak,ilk pilot tesisi kurabilir ve söz konusu deneyimden yola çıkarak demir çelik tesislerini ve kömür santrallarını bu doğrultuda dönüştürebilir.

 

 

2--CO2 Depolayan Termik Santral:

 

1—İzlanda da bir termik santralde kullanılan carbfix sistemi bacadan çıkan sera gazlarını suda çözüp sonra bu suyu bazaltlı volkanik kayalara pompalıyor.Bu kayalar birkaç yıl içinde kireçtaşına dönüşüyor.Okyanus zemini bazalt bakımından zengin.Bu yüzden bu yöntemi tüm dünyaya yaymak mümkün.

 

2--Doğalgazın kömüre oranla %50 daha az karbondioksit ürettiği bilinir. Gerçekten de ürettiği karbondioksit oranı, kömürle kıyaslandığında yarıya-%50 düşüyor.

 

 3—Daha Az CO2 Emisyonu İçin:

 


1--Benzin ve Diesel Motorların Doğal Gaz Motoruna Dönüştürülmesi

 

1--Petrol ve kömürün yerini doğalgazın almasıyla:

 

1—fueloil de…232/387….%40 daha az CO2 çıkışı.

 

2—LPG de ….232/319….%28 daha az CO2 çıkışı

 

3—Kömür de ….232/501….%54 daha az CO2 çıkışı sağlanabilir

 

 

 8.2.5--Küresel Isınmaya Karşı Enerji Anlamında Önlemler:

 

Yıllık 7 milyar tonu bulan karbondioksit salınımını 560 ppm altında tutabilmek için Scientific American ın Eyül Özel Sayısında ifade edilen önemler:

 

1—2056 da dünyada 2 milyar otomobil olacağı kabul edilerek yakıt ekonomisinin 2 katına çıkarılması

 

2—Elektrik Enerjisinde % 25 verimliliğin sağlanması(aydınlatma,motorlar vs)

 

3—Kömür yakan 1600 santralin verimliliğinin % 40 dan % 60 çıkarılması.

 

4—Kömür yakan 1400 santralin gaz santraline dönüştürülmesi.Çıkan karbondioksidin depolanması.

 

5—Kömür yakan 800 santralden çıkan karbondioksidi tutan sistemlerin ve depolama tesislerinin kurulması.

 

6—Kömürden sentetik gaz üretecek tesislerin karbon tutma- depolama sistemleriyle donatılması.

 

6—Ayrıca Mevcut Termik Santraller ile:

 

1—Bölge ısıtması yapmak(Ambarlı Termik vs).

 

1—Yapılan bir çalışmada termik santral atık ısıları ile ısıtılması durumunda konutların birim ısı maliyetinin, ısıtma için kullanılan kömür ve doğalgaza göre %20 -50 oranında daha ekonomik olacağı belirlenmiştir.

 

2--Yapılan çalışmalar sonucunda, bölge ısıtma için enerji sağlanacak en uygun nokta alçak basınç türbin girişinden buhar çekmek olduğu tespit edilmiştir.Böylece, termik santrale yakın yerleşim merkezlerinin enerji talepleri bu dönüşüm ile karşılamak mümkün olacaktır

 

3--Bu şekilden açıkça görülmektedir ki belirtilen noktadan çekilen buhar, kondenserden çevreye atılacak enerjiyi önemli derecede azaltmaktadır.

 

4-- Proje  kapsamında  Termik   santrallerin   atık   ısılarının   çevrelerindeki   yerleşim yerlerinde kullanılması ile yılda 35 milyon MWht’lik ısı tasarrufu sağlayacak  potansiyeldedir.   Bunun   ülke   ekonomisine  yıllık katkısı 1,1 milyar TL kadardır.

 

5—Mevcut termik santrallere karbon tutma ve depolama teknolojisini zorunlu tutma.

 

 

6--Termik Santral Isısı ile Çevre Binaları Isıtmak:

 

6.1—Danfos firması tarafından Soma da 10.000 konut bölgede buluna termik santral ile ısıtılacak.

 

6.2—Termik Santral atık ısısı ile yapılan ısıtma harcamasında % 40 daha ucuza ısınma mümkün.

 

6.3—Soma da ilk etapta 500.000 adet bina altı istasyon kullanıldı.

 

 

7--Yatağanda Hava Daha Temiz-Artan Üretime Rağmen:

 

1—Bereket Enerji Grubu tarafından işletilen Yatağan Termik Santralında  bir önceki 2016 ya göre kullanılan kömür miktarı % 243 artmasına rağmen ilçenin hava kalitesi daha iyi duruma geldi.

 

2—2016 yılında SO2-kükürtdioksit oranı bir önceki yıla oranla % 41 düştü.

 

3—2014 yılında santrali devr alan Bereket Enerji Grubu tarafından,devirle beraber sürekli emisyon izleme ölçüm sistemi kuruldu.

 

3.1--Baca gazı arıtma tesislerinde büyük çapta teknolojik bakımlar gerçekleştirildi.Toprak elektro-filtre tesislerinin yenilendi ve toz tutma kapasiteleri artırıldı.

 

3.2—Yapılan bakımlar ile MW başına karbon emisyonları ciddi oranda düşürüldü.

 

3.3—Önümüzdeki yıl yapılacak modernizasyonlarla 2019 sonrası yürürlüğe girecek yeni emisyon sınır değerlerini sağlayacak şekilde çalışacak.

 

3.4—3 yıllık süre içinde toplam 1.550.000 adet akasya,zeytin,fıstık çamı ve diğer ağaç türleri dikildi.

 

4—Yorum:Yenilenme yapılan santrallerde yapılan elektro filtre ve diğer bakım modernizasyonları yanında,gelecekte kömürden enerji üretimine devam edebilmek adına çıkan baca gazlarından CO2 tutma tesisleri ile CO2 tutulabilir ve oraya yakın uygun yer altı mağaralarına depolanabilir.Yada karbon tutma kapasitesi diğer ağaç türlerinden 10 kat fazla olan paulownia ağaçları dikilebilir.Valilik Çevre ve Tarım Md bağlı Online Sürekli izleme sistemi kurulması öncelikle gerekli.

 

 8—Kömürün yerine geçmek üzere politikalar:

 

1—Nükleer enerji kapasitesinin 2 katına çıkarılması

 

2—Rüzgar enerjisi kapasitesinin 40 katına çıkarılması

 

3—Otomobillerde hidrojen kullanabilmek için rüzgar enerji kapasitesinin 80 katına çıkarılması.

 

4—Dünyanın ekilebilir alanlarının 1/6 sını kullanarak 2 milyar otomobilin etanol ile çalıştırılması.

 

5—Orman kaybının tamamen durdurulması-karbonu depoladığı için.

 

5.1—Endüstri ormanları oluşturmak-odun atıkları ile enerji üretmek-odun un co2 emisyonu oldukça düşük olup sadece 29 gr/kw dır.Oysa doğalgazın 232 gr/kw-kömürün 500 gr/kw-elektriğin 597 gr/kw dır.

 

6--Uluslar arası Enerji Ajansı Baş ekonomisti Fatih Birola göre ,küresel ısınmadaki artışın yavaşlatılmasındaki fosil yakıt kullanımındaki düşüş önemli olmakla birlikte,enerji verimliliğini artırmanın kısa vadede daha etkili bir yöntem.

 

6.1--Birola göre yenilenebilir enerjilerin maliyeti düşerken,fosil yakıtların maliyetleri artmaya devam edecek.

 

6.2—Birol a göre çoğu ülkenin fazla değişiklik yapmadan elektriğin % 25 i yenilenebilir kaynaklardan sağlanabilecek.

 

 

8.2.6—Kojenerasyon-Trijenerasyon Uygulamaları:

 

1—Kojenerasyon Santrallari büyük sanayi kuruluşlarının-işyerlerinin ihtiyacı olan güçlerde çoğunlukla doğalgazdan yüksek verimle işletmenin elektrik ihtiyacı ve ısıtma-soğutma için su buharı ihtiyacının yerel karşılanmasını sağlayan buhar üreteci-türbin ve ekipmanlardan oluşan paket sitemlerdir. Üretilen fazla elektrik şebekeye satılabilmektedir.

 

2--Kojenerasyon teknolojisi tekstil,kağıt,kimya,gıda, seramik, ağaç gibi hem elekriğe hemde su buharına ihtiyaç duyulan büyük işletmelerde yada otel, hastane,Üniversite kampüslar vs  gibi hem elektrik hemde üretilen su buharını kullanarak hem ısıtma hemde soğutma ihtiyaçlarının karşılanmasında kullanılan en ekonomik çözümlerden birisidir.

 

3—Kombine çevrim termik santrallerde verim % 50-55 iken,kojenerasyon santralları-otoprodüktör lerde verim % 80-95 verime ulaşılabilmekte.Bu anlamda gerek avrupa gerek ABD de kombine çevrim santralı yerine kojenerasyon santrallarının desteklenmesi ön plana çıkmaktadır..

 

4--Kojenerasyon santralleri ile 2011 yılında Türkiye de 8000 MW lık güç üretiminde 3 milyar m3 doğal gaz tasarrufu sağlanırken, 10 milyon ton karbondioksit salınımı azaltılması sağlanmıştır.

 

 5--Türkiye’de kojenerasyon sistemlerinin hastaneler başta olmak üzere alışveriş merkezi, otel gibi hizmet tesislerinde geniş yelpazede uygulama potansiyeli mevcuttur.

 

2—Bir Hastanenin kendi elektrik ve ısı ihtiyacını karşılamak üzere seçilen kojenerasyon ünitesi ile;

 

1--yıllık elektrik ihtiyacının…… % 87’si,

 

2--ısı ihtiyacının……………….. % 90’ı karşılanabilir.

 

3----Ankara’da bulunan 22.000 m² büyüklüğünde A sınıfı bir hastanenin yaz ve kış dönemine ait günlük elektrik tüketim trendini ve ısı ihtiyacını karşılamak için kojenerasyon sistemi kurulmuş olup  souçta toplam tasarruf oranı % 49 olarak gerçekleşmiştir. Toplam yatırım tutarının finansman maliyetleri dahil yaklaşık 650.000 Euro olduğu dikkate alındığında, yapılan yatırımın geri ödeme süresi 14-15 ay civarındadır.

 

4--Özellikle Ege ve Akdeniz bölgesi gibi ılıman iklime sahip illerde trijenerasyon uygulaması kojenerasyona göre daha avantajlı olabilmektedir.

 

5-- Türkiye’de kojenerasyon sistemlerinin hastaneler başta olmak üzere alışveriş merkezi, otel gibi hizmet tesislerinde geniş yelpazede uygulama potansiyeli mevcuttur.

 

6—Yerel yönetimlerin kojenerasyon uygulanması için belli oranda harçlarda indirim yapması halinde bu uygulamaların daha çok kabul görmesi mümkün olabilir.

 

7—Kojenerasyon sistemlerinde Sistemin ilk yatırım bedeli 1 kW’lık güç için yaklaşık olarak 600 $ alınabilir.

 

7.1--Gaz türbinli kojenerasyon sistemlerinde birim tesis bedeli 400–600 $ arasında değişmektedir.

 

7.2-- Sistemin yıllık toplam işletme gideri,yaklaşık olarak 1100 dolar/kw alınabilir.

 

7.3—Çevresel açıdan bakıldığında Gaz türbinlerinin emisyon değerleri fosil yakıtlı santrallerine göre oldukça düşüktür.

 

 7.4—Kojenerasyon tesisleri kendisini en az 15 ayda amorti edebilir.

 

 8—Örnek Bina-Çırağan Palace Kempinski ,İki bina ve toplam 313 oda ile süitten oluşmakta.

 

8.1--Çırağan Palace Kempinski’nin elektrik, ısıtma ve soğutma ihtiyacını 1360 kVA’lık tri-jenerasyon sisteminden sağlamakta. bu sayede yılda ortalama 360 bin TL tasarruf ederken, karbon salınımlarını da 500 ton azalttıklarına dikkat çekiyor.

 

 8.2--Şehrin sayılı ‘Yeşil Otel’ sertifikalı işletmesi olan Çırağan Palacede , tri-jenerasyon sistemi sayesinde bir yandan ihtiyacımız olan elektrik enerjisini üretirken, diğer taraftan sistemin atık ısısı ile eş zamanlı ısıtma ve soğutma ihtiyacımızı görüyoruz. 

 

 8.3—Yenilenebilir Enerji Kaynakları-Enerji Üretimi:

 

8.3.1—Tablolar-Bilgi:

 

1--Türkiye-Oransal Dağılım-2005:

 

1—Büyük Hidroelektrik…………….%82

 

2—Küçük Hidroelektrik…………….% 7

 

3—Rüzgar Türbinleri……………….% 5

 

4—Biyokütle Santralleri…………….%4

 

5—Jeotermal Enerji Sant…………….% 1

 

6— Güneş-Fotovoltaik-Termik..…….%0.5

 

 2--Türkiye’de 2014 yılında toplam 93 lisanslı yenilenebilir enerji kaynak işletmesi bulunmaktadır.

 

1.1--Bu işletmelerin

 

40 tanesi………………. Hidrolik

 

21 tanesi………………. Rüzgâr

 

9 tanesi………………….jeotermal

 

23 tanesi……………….. biyokütle işletmesidir.

 

 

3--Yenilenebilir enerji kaynakları arasında en yüksek elektrik enerjisi üretim miktarına sahip enerji türü-Türkiye-2014

 

%44 ile………………..rüzgâr

 

%26 ile………………. Hidrolik

 

%17 ile ………………..jeotermal

 

%13 ile……………….. biyokütle enerjisi takip etmektedir.

 

 4--Biyokütle enerjisini oluşturan kaynaklar ve lisanslı işletme sayıları-Türkiye-2014

 

 çöp gazı işletme sayısı………….. 14 tanedir.

 

biyogaz tesisleri………………….5 adet

hayvansal atık işletmesi………….3 adet

 

bitkisel ve hayvansal atık işletmeleri…1 adet bulunmaktadır

 

 5--Yenilenebilir Enerji Kaynağına Dayalı Üretim Tesis Tipi Uygulanacak Fiyatlar: ($cent/kWh)     1cent=1/100$

 

1--Hidroelektrik üretim tesisi……….. ………...7,3

 

2--Rüzgar enerjisine dayalı üretim tesis…….….7,3

 

3--Jeotermal enerjisine dayalı üretim tesisi……10,5

 

4--Biyokütleye day üretim tesisi (çöp gazı dah). 13,3

 

5--Güneş enerjisine dayalı üretim tesisi………...13,3

 

 

6--Dünya Yenilenebilir Enerji Potansiyel Tablosu-(1012 MJ/gün)

 

1-- Günlük gel-git enerjisi potansiyeli…………0.26

2--Yeriçi ısısı doğal potansiyeli-jeotermal……0.026

 

3--Işıklabirleşim (fotosentez)-fotovoltaik……..3.5

4--Yağış-buharlaşma…………………………..35.000

 

5--Rüzgar ve dalga……………………………..32

6--Güneşin kara ve denizleri ısıtması………….7.000

 

 8.3.2--Enerji Üretiminde En Uygun Çözüm HES-Rüzgar-Jeotermal-Türkiye:

 

7.1--İzmir Ekonomi Üniversitesinde (İEÜ) Türkiye için en uygun enerji kaynağını belirlemeyi hedefleyen bir çalışma yapıldı. İEÜ Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Görkem Uçtuğ çalışmada Türkiye'nin enerji kaynaklarını çevresel, sosyal ve ekonomik faktörleri baz alarak kıyasladıklarını, enerji kaynağının kurulmasından bertaraf edilmesine kadarki süreçte çok farklı kriterleri dikkate aldıklarını söyledi.

 

7.2—Yapılan çalışmaya göre Türkiye için en uygun enerji kaynağı hidroelektrik çıktı, daha sonra ise rüzgar, jeotermal, güneş, nükleer, doğalgaz ve kömür olarak sıralandı.”

 

8--Eğer fosil yakıtları 20-30 yıl daha kullanacaksak ve dünyanın sıcaklık artışı çok hızlı artıyorsa-acil olarak bir an önce bu yakıtlardan çıkan karbondioksiti ister havadan ister santrallardan çekip yer altına gömmeli yada bu  gazdan ticari ürünler üretmeliyiz.

 

 8.3.3--Ülke Durumları:

 

1—Portekiz:2016 da enerji ihtiyacının % 100 ünü yenilebilir-rüzgar-su-güneş enerjiden karşıladı.

 

2--İskoçya:2016 verilerine göre sadece rüzgar gücü kullanarak ülkede ev kullanımına yönelik enerji ihtiyacının % 97 sini karşıladı.Ayrıca gelgit enerjisi üzerinde çalışılıyor.

 

3--Danimarka:Mevcut kurulu rüzgar gücü ile  ülke ihtiyacının % 42 yaklaşan elektrik üretildi.Fazla elektrik komşularına ihraç edildi.Ayrıca rüzgar enerjisinde küresel türbin firmasına sahip.

 

4--Kosta Rika:2014 den bu yana ülkede elektrik üretmek için  hiç fosil yakıt kullanılmadı.

 

5--Uruguay:Ülke enerji ihtiyacının %95 ini yenilenebilir rüzgar-biyokütle,güneş kaynaklardan sağlıyor.

 

6--Nikaragua:2012 den beri GSMH  en fazla yenilenebilir enerjiye ayıran ülke olup halen üretilen elektriğin %50 güneş-rüzgar yenilebilir kaynaklardan sağlıyor.

 

7--Hindistan:Ülkede üretilen elektriğin %5.6 yenilenebilir kaynaklardan,%3.2 Nükleer den geliyor.2022 hedefi yenilebilir kaynakları ülkenin ikinci büyük kaynağı haline getirmek.

 

8—ABD:Ülke genelinde toplam enerjinin % 13 ü yenilenebilir enerjilerden karşılanmakta.Son 15 yılda karbon emisyonlarını % 80 düşürdü.

 

9--Çin:Dünya rüzgar enerjisi toplam kurulu kapasitesinin % 40 Çin kontrolünde.Kömüre bağlı elektrik üretimini  adım adım terk etmeye çalışıyor.

 

10--Suudi Arabistan:Ülke  2030 kadar enerji ihtiyacının % 70 ini doğalgaz dan,%30 unu yenilenebilir ve diğer kaynaklardan üretmeyi planlıyor.

 

11--Fas:2020 ye kadar enerji ihtiyacının % 50 sini güneşten sağlayacak

 

12--Kenya:Enerji ihtiyacının %51 ni jeotermal den,% 20 si rüzgar enerjisinden karşılıyor.

 

13--Türkiye:79 GW olan Kurulu gücün %7 si rüzgar enerjisinden ,% 1 güneş enerjisinden sağlanıyor. Yenilenebilir kaynaklardan elde edilen enerjinin toplam tüketime oranı 2018'de %13 oldu.

 

14—AB-Avrupa Birliği'nde (AB) yenilenebilir kaynaklardan elde edilen enerjinin toplam tüketime oranı 2018'de bir önceki yıla göre ortalama % 18'e ulaştı. Avrupa Birliği, 2020 yılına kadar ortalama % 20 yenilebilir kaynaklı enerji kullanmayı hedeflemişti. 2018 verileri, birliğin hedeften 2 puan geride olunduğunu gösterdi.

 

 8.3.4--Güneş Enerjisi Kaynaklı Enerji Üretimi:

 

1—Güneş Enerjisi-Genel Bilgi:

 

1--Verimleri yükseltilmiş fotovoltaik güneş enerji şilte üretiminin desteklenmesi

 

2--Bir İtalyan enstitünün ürettiği Fotovoltaik enerji üreten boyaların hızla ticari uygulmaya girmesi.  Bu iki kaynak ile fotovoltaik enerji üretimi yaygın hale getirilebilir.

 

3--Güneş enerjili su ısıtıcıları yaygınlaştırılabilir.Bu imkan ile küresel ısınmada,ısınma kaynaklı emisyonun azalmasına katkıda bulunulacağı açıktır.

 

4-- Araştırmacılar çift taraflı güneş panelleri tek eksenli takipçilerle birleştirildiğinde %35, çift eksenli takipçilerle birleştirildiğinde ise %40 daha fazla enerji elde edilebileceğini ortaya koydu

 

5--Ayda 50.000 TL elektrik faturası ödeyen bir tavuk çiftliğnin elektriğini karşılaması için 1300 Kw kurulum gerekiyor.Maliyeti 1.2 milyon dolar.Geri dönüşü 6.2 yıl.Bu yıldan sonra 30 yıl ücretsiz elektrik elde ediliyor.

 

6—Ortalama bir ev için 3.5 kw yeterli.10 kw kurulum yapılabilir.Bu durumda fazlasını bağlı oldukları dağıtıcı firmaya satabilirler.

 

7—Çatı pazarı yaklaşık 10 milyar dolarlık bir Pazar.Çatıların çoğu boş duruyor.Öngörülen 2020 li yılların ortalarında güneş enerjisi potansiyelinin 10 GW ı çatılarda olmak üzere toplam 20GW a ulaşması.

 

 2--Güneş Enerjisi Santralları:

 

1—Güneş Enerjisi Santral Kurulumunda 500 KWh kadar Lisanssız üretim mümkün olabilmektedir.Buna karşın bu tür uygulamalarda kapasite ortalama 2 MW ,ortalama yakın olarak 3-4 MW i bulmakta.

 

2—Türkiyenin geçen yılki elektrik tüketimi 229 milyar Kwh olup,Tuz gölünün üzeri tamamen güneş panelleriyle kaplanması halinde başka hiçbir yatırıma ihtiyaç duymadan Türkiye nin elektrik ihtiyacı karşılanabilir.Bunu sağlamanın yolu Devletin Tuz gölünde bu imkanı oluşturacak hertürlü teşviği ve alt yapıyı kurması gerekir.

 

2.1—Güneş Enerjisi Santralı Kurulum Şartları:

 

1--Güneş Enerjisi kaynaklı elektrik üretiminde kamu alım garantisi 13.3 sent,yerli ekipman kullanılması halinde alım garantisi 19.5 sent olup,

 

2--Alım garanti süresi 10 yıl olarak belirlenmiştir.

 

3--Yatırımın geri dönüş süresi 10 yıl,

 

4--1 MW  GES  yatırım maliyeti 1.5-2 milyon dolar civarında.

 

5--Yatırım yapılabilcek bölgeler Güneydoğu Anadolu, ve Akdeniz bölgesi.Özellikle Mersin-Antalya-Denizli-Burdur-Konya-Niğde-Kahramanmaraş-Osmaniye-G.Antep-Diyabakır-Malatya illeri güneşlenme süreleri açısından oldukça uygun.

 

5.1--Hat olarak bakıldığında  Manisa-Kütahya-Yozgat-Sivas-Erzincan-Erzurum-Iğdır hattının altında güneyde kalan alan bu işe elverişli.

 

 3--Güneş Panellerinde Ömür ve Maliyet:

 

1--Güneş panellerinde ömür kaliteli paneller için 25 yıl,normal panellerde 15 yıl kabul edilir ve  5.5-7 yılda kendini amorti ettiği düşünülürse,amorti süresi sonunda  8-18 yıl bu elektrik bedavaya gelmektedir.

 

2—1kw lik bir güneş enerjisi sistem maliyeti 1200-1500 Euro arasında.Ayda 50 kwh elektrik üretimi için 3x0.75 kw lik sistem yeterli.

 

 4--Güneş Enerjisi Uygulamaları:

 

1--Güneş Enerjisinin Kapalı Olimpik Yüzme Havuzlarında Kullanımı ile Havuz Isıtma yükünün

Antalya-Adana için.............................. %42

İstanbul için........................................... % 30

Ankara İçin........................................... % 32 si güneş enerjisi desteği karşılanabilir.

 

2—Yapılan bir bilimsel çalışmada İzmir'de 120 m2 net kullanım alanına sahip bir işye-rinde güneş enerjisi destekli ısı pompası kullanarak ısınma ve sıcak su üretimi amaçlanmış  çalışma sonunda Tasarruf edilen miktar ise toplam ısınma ihtiyacının %70 olarak saptanmıştır.Sistem kendini 5-6 yılda amorti etmektedir.

 

3--Kayseri’daki 50 kişilik bir otelin sıcak su ve ısıtma ihtiyacı için gerekli olan enerjinin %30 luk bölümü güneş enerjisinden karşılandığı çalışmada amorti-geri ödeme süresi doğalgazlı yakıta göre 10 yıl olarak saptanmıştır.

 

5—Yapılan bir bilimsel çalışmaya göre Çalışmanın konusu olan iller için En düşük ışınım değerleri ve dış hava sıcaklığının olduğu Ocak ayında güneş enerjisinden aylık faydalanma oranı ve optimum kollektör alanları ve Yıllık güneş enerjisinden faydalanma oranı;

 

İzmir için…….% 39……4.1 m2………%67

 

Trabzon için…% 21 ……5.5 m2………%49

 

Hakkâri için…% 16……..4.2 m2………%56  olarak belirlenmiştir.

 

6-- Sıcak iklimlerde Soğutma uygulamalarının payı %40 lara ulaşabilmektedir. Bu anlamda Güneşin bol olduğu yörelerimizde güneş enerjili soğutma uygulamalarının yapılması enerji tasarrufu açısından herhalde uygun olacaktır.

 

 5—Çölde Fotovoltaik Elektrik Üretimi:

 

1— 1960'lı yıllarda Almanya'da başlatılmış olan Adem ile Havva projesi, Almanya'nın ihtiyacı olan elektrik enerjisinin Sahra çölünden karşılanması ve Sabatier reaksiyonuna bağlı olarak yenilenebilir metan üretimi ile gaz ihtiyacının da karşılanması temeline dayanmaktadır. Günümüzde bu sürecin hayata geçirilmesi ve planlamanın yapılması adına çalışmalar gün yüzüne çıkmaya başlamıştıre.

 

2--Sahra çölüne güneşten gelen ışınlar dik olarak düşmektedir. Çölde sera etkisi yaratan gazlar (GHG) çok düşük düzeylerde bulunmaktadır. Teknolojik yatırımın AB tarafından karşılanabileceği düşünülürse ve Arap Baharı ile toprak maliyetinin de çok düşük olacağı göz önünde bulundurulursa AB ülkelerinin enerji sorununu çözebilmeleri adına çok büyük bir potansiyel ortaya çıkmaktadır.

 

5.8.3--Sahra Çölü, güneş enerjisi sistemleri için en uygun bölge olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu hesaplamalarda PV verimi %17 ve kolektörler arası boşluk faktörü %50 olarak alınmıştır

 

4--Sahra çölünün dışında yüksek güneş ışınımına sahip kara parçası Avustralya'dadır. Geri kalan yüksek ışınımlı alanlar büyük miktarda okyanus alanlarıdır.

 

5--Dünya üzerindeki çöl alanlarının yaklaşık %4’ü 2010 yılı enerji talebinin karşılanmasında yeterli olmaktadır

 

6—Türkiyede özellikle tuz gölü ve çevresinde AB nin Adem ile Havva projesine benzer bir proje yap-işlet-devret modeliyle yapılabilir.Türkiye nin büyük inşa projelerinden (inşaat,baraj,ulaşım vs) büyük imalat ve yenilenebilir vs enerji üretim projelerine geçmesi daha uygun olabilir.

 

 6—Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde Güneşten Faydalanma Oranı:

 

1--Yedi il içinde Hem yaz hem de kış aylarında Van ilinin güneşten yıllık olarak faydalanma oranı bakımında en verimli il olduğu tespit edilmiştir.Bu ilden  Yıl boyunca güneş enerjisinden faydalanmak daha uygun olacaktır.

 

2--En az güneş ışınımı değerlerinin ise, kış aylarında Elazığ ilinde, yaz aylarında ise Erzurum ilinde elde edilmiştir.

 

7--Güneş Enerjili Yol:

 

1—Fransa Normandiya da bir kasaba dünyanın ilk güneş panelli yoluna sahip oldu.

 

1.1—1 km uzunluğundaki yol 30.000 adet güneş paneline sahip.Önümüzdeki 2 yıl boyunca test edilecek yol 3400 kişilik kasabadaki sokak aydınlatmalarını besleyecek.

 

2—Fransa bu yolu test ettikten sonra 1000 km lik güneş panelli yol ağı kurmayı planlıyor.Bunun için panel maliyetlerinin düşmesini bekliyor.

 

3—Gelecekte binalarda sadece çatıya değil,bina  cephelerini,yolların ucuz güneş panelleri ile kaplanması söz konusu olabilecek.

 

8—Güneş Enerjisi-Yabancı Yatırım Haberleri

 

1--Hindistanda Çatılara Güneş Paneli Zorunluğu

 

1—Hindistanda Gurgaon kentinde  yerel yönetimin aldığı karar doğrultusunda yeni yapılan evlerin ve ticari binaların çatılarına güneş paneli yerleştirilmesi zorunlu olacak.

 

2--Hindistan 2022 yılına kadar 60 milyon eve temiz enerji götürmeyi hedefliyor.

 

3--Hindistan'tn Tamil Nadu eyaletinde 648 MW gücünde dünyanın en büyük  güneş enerjisi tesisi kuruldu.

 

4—Daha önce en büyük tesis ünvanınakaliforniyada 550 MW güce sahip güneş enerjisi tesisi idi.

 

5—8 ayda 679 milyon dolar yatırımla kurulan tesiste 2.5 milyon solar modül kullanıldı.

 

6—Sistemde güneş panelleri düzenli aralıklarla çalışan otonom robotlarla temizlenecek.

 

 2--Japonya Okul Binalarını Güneş Panelleriyle Donatıyor:

 

1—Japonya 2020 yılına kadar 32.000 okul binasına(200.000 evin ihtiyacı kadar) güneş enerjisi panelleri yerleştirmeyi planlıyor.

 

2—Hali hazırda 1200 okul binasında kullanılan güneş enerjisi panellerinin her biri 20kw elektrik üretebilmekte ve bu miktar enerjide yaklaşık 8-10 sınıfın elektrik ihtiyacını karşılamakta.

 

 3--İş Merkezi Cephelerini Güneş Paneli İle Kaplamak:

 

3.1—İngiltere nin Manchester kentindeki CIS servis kulesinin üç tarafına 7244 güneş paneli yerleştirilmesi aralık ayında tamamlandı.

 

 3.1--Güneş Enerjisi Paneli-Yazıcı Çıkışlı:

 

 9.3.1.1--Güneş enerjisi paneli üretiminde çığır açan Polonya şirketi--Saule Technologies, sınırsız uygulama olanağı sunan yeni bir tür, yazıcıdan çıkarılabilen güneş enerjisi paneli geliştirdi.

 

 4--Shell Şarj İstasyonları Açıyor:

 

1—Shell Turcas CEO su Felix Faber Avrupada Motion adlı bir şirket satın aldıklarını hatırlatarak:

 

2—Almanya ve Hollanda da 30.000 şarj istasyonu var.İngiltere de şarj istasyonları açtık. Tüketicinin ihtiyacı neyse onu vereceğiz.Elektriğe ihtiyaç duyuyorsa sunacak durumda olacağız.Bu Türkiye içinde geçerli.

 

 5--Güneş Elektriğini Satmak-Hilvan-Denizli GES ler:

 

1—Hilvan Ges:Şanlıurfa’nın Hilvan ilçesi yakınlarındaki arazilerde parlayan güneş panelleri hemen dikkat çekiyor. 630 dönüm arazi üzerinde 128 bin adet güneş enerji paneli kurulmuş.

 

2--Kuruluş amacı elektrik elde etmek. Özel bir firma, 37 milyon dolar harcayarak, Türkiye’nin en büyük güneş enerjisi santrallerinden birini kurdu.

 

3-- Türkiye, 2006 yılında ilk adımı attı. Çıkarılan yönetmelikle, güneşten elektrik üretilmesine izin verildi. Üstelik üretilecek elektrik 10 yıl boyunca devlet tarafından alınacaktı.

 

4--Santralin İşletme Yöneticisi Ömer Duyar, Urfa’da birinci. Elektriği, DEDAŞ’a satıyoruz. Biz Hilvan’da ana şebekeye veriyoruz, Hilvan’da ihtiyaç varsa Hilvan’da tüketiliyor, yoksa ana hatta veriyoruz, Atatürk Barajı’na da gidebilir, Karakaya Barajı’na da gidebilir.

 

5--Santral kendisini 5-6 senede amorti ediyor. 10 yıl alım garantisi var, sonrasında piyasaya da satabiliyorsunuz” dedi.

 

 6—Denizli GES:Türkiye'nin en büyük güneş tarlası DENİZLİ Serinhisar’a bağlı Ayaz Köyü’ne Türkiye’nin en büyük güneş enerji santralı kuruldu.

 

1--Yönetim Kurulu Başkanlığı’nı Hüseyin Erikoğlu’nun yaptığı Renoe Enerji’ye ait Renoe Ayaz Santralı, 500 kWp güçle güneş enerjisinden elektrik üretecek.

 

2--1 milyon euro yatırımla tarıma elverişsiz 10 bin metrekarelik alanda bin 818 güneş paneli kullanılarak oluşturuldu.

 

9—Güneş Enerjisinin Önemi:

 

1--Her 5 MW üretim 1515 hanenin yıllık tüketimine yetmekte.70 GW lık bir kurulum ile 21 milyon 210 bin Avrupalı hanenin elektrik ihtiyacı karşılanabilir. Türkiye de 19 milyon 842 bin 850 hane olduğuna göre Türkiye 65 GW ila kendi ihtiyacını karşılşayabilir.

 

1.1—Geçmişe göre güneş enerjisi maliyetlerine bakıldığında 20 sene önce Almanya da 1kwh güneş enerjisi maliyeti 1 Euro iken,bugun 10 cent in altında.

 

2--İran yenilenebilir enerji sektöründe dev bir adım attı. 27 milyon Dolar’a mal olan proje sayesinde yılda 20 megawatt enerji üretilmesi planlanıyor. Batı eyaletlerinden Kerman’da ülkenin en büyük güneş enerji santrali açıldı.Projenin Alman ortaklarından Energy Watch Group ise sektördeki büyük potansiyele dikkat çekiyor:Hans Josef Fell, Energy Watch Group Başkanı:

 

2.1--Şu anda rüzgar ve güneş enerji teknolojileri çok çok ucuz durumda. Gaz, petrol, kömür ve nükleer gibi enerjilerden de daha ucuz. Bu da gelecekte konvansiyonel enerji sistemlerinin tamamının yerini yenilenebilir enerjiyle değiştirmemize imkan tanıyor.”

 

10--2012 yılında fotovoltaik güneş modülü üretiminde

 

Çin…………… % 30,6

ABD …………..%7,9

Japonya……….. % 5,1

Kanada………….%4,6

Norveç…………..%2 sıralanmakta.

 

 

10.1--Dünya Güneş Enerjisi panel kurulum kapasitesinde

 

Almanya........................................%32

İtalya…..........................................%16

ABD...............................................%7,2 

 

Çin..................................................%7

Japonya........................................%6,6 

İspanya..........................................%5,1 

 

Fransa…........................................%4,0 

Belçika...........................................%2,6

Avustralya.................................…%2,4,

Çek.Cum…....................................%2,1

 

4—Türkiyede Yenilenebilir elektrik üretimde başvuruların % 64 ünü güneşten elektrik üretme oluşturmakta.

 

11—Güneş Enerjisi Sistemi Kurulumu:

 

1—Yapılan analizlerde yatırımların geri dönüş süresi 6-8 yılda gerçekeşebilecğini göstermekte.

 

2—Yapılan bir çalışmada 15 dairelik bir apartmanın elektrik ihtiyacının tümü 65.000 TL ile karşılanabilmekte yatırım 5 yılda kendini amorti edebilmekte.

 

3--Her ev için 4 kw bir sistem kurulursa 10.000 TL ye kurulabilir ve şebeke ile mahsuplaşam ile sistem kendini 7-8 yılda amorti edebilir.Böyle bir ev her ay 100 TL yıllık 1200 TL ödeme yapıldığı düşünülürse,sistem 7-8 yılda kendini amorti edecektir.

 

5—PV Panellerde en büyük sorun zaman içinde sıcaklığa bağlı ömür kısalması ve kavrulmadır.PV Panellerde gelen güneş enerjisinin %10-16 elektrik enerjisine dönüşürken,kalan %64/70 ısı enerjisine dönüşmekte.

 

 

5.1--Bu nedenle PV Panellerin soğutulması en önemli konudur.Teks Tar Güneş Enerjileri Ltd sahibi Prof.Işık Tarakçıoğlu nun esnek su ısıtıcılı PV panelleri yani solarpol hibrit paneller bu yöntemle-PV panellerin su ile soğutulması amacıyla ürteilmektedir.

 

5.2—Teks Tar Ltd NİN ürettiği Solarpol hibrit pv-t paneller basit ve ucuz olup 2x195W monokristalin kolektör ve 2x150 A jel aküden oluşmakta,3 kwh elektrik üretebildiği gibi panelin soğutulmasında kullanılan suyun ısısı-300 Lt/40-45 C sıcak su- çeşitli amaçlarla kullanılabilir.

 

5.3--Yazın bu su ile bitkilere şok etkisi yaratacak soğuk artezyen suyun ısıtılmasını-meyve/sebze kurutma işini sağladığı gibi kışında sera ısıtmasında kullanılabilir.4 tane solarpol hibrit-pv-t panel ve 4x150 A jel akü ile 6 kwh enerji üretilebilir ve bu enerji ile evin temel elektrik ihtiyaçları+derin kuyu su pompası enerjisi+süt sağma makinesi çalıştırabilmek mümkün.Ayrıca 500 Lt-40/45 C sıcak su sağlanabilir.

 

5.4--Gelecekte paneller hem sıcak su üreten,hem de elektrik üreten tipe PV-T paneller olarak ağırlık kazanacaktır.ve mekan soğutmasında % 80 güneş enerjisi ile soğutmaya doğru kazanabilecektir.

 

 12—Lisansız-Lisanslı Elektrik Üretimi:

 

1—EPDK Lisansı almadan-Lisansız elektrik üretimi için 500kw lık sınır şimdilik 30.03.2013-28603 saylı Elektrik Piyasası kanunu ile 1MW çıkarıldı.2,5 MW kadar çıkaerılabilecektir.Hedef 5 MW DIR. 500 kw lık türbin ile 1 MW lık türbin arasındaki fiyat farkı sadece % 20 dir.

 

2—Şebekeye satmamak suretiyle bir fabrika istiyorsa direkt 3MW bir rüzgar türbini bile kurabilir.

 

3--2015 yılına kadar lisansız üretimde 5000 MW kurulu güç hedefi ,Türkiye kurulu gücünün %7-8 olup ,60 milyar dolarlık enerji faturasının 4-5 milyar dolarının Türkiye de kalması anlamına gelmektedir.

 

4—Yapılması gerekenlerden birisi de Almanya nın yaptığı gibi Konutların çatısına güneş paneli koyup,apartamanın tükettiği elektriğin büyük bölümünü bununla üretmek,kalanını şebekeye satmak.Yada  o bölgede 3-5 MW elektrik üretimi yapmak isteyenlerin önünü açmak uygun olacaktır.Bu ise lisansızda sınırı 5 MW çekmek ile olabilir.

 

5—Lisansız üretimde önemli bir problemde yerel yönetimlerden izin almak olup,normal çatıya sıcak su üretimi için güneş kolektörü konulururken izin alınmasına gerek duyulmazken, çatıya 3 kw lık elektrik üretimi için,  1.5 m2 20 kg ağırlığında 4 panel ile 1 kw üretebildiği için ,3 kw güç için 4.5 m2 alan 60 kg ağırlık anlamına gelmektedir.Bunun için çatı projesine gerek olmaz herhalde.

 

5.1--Aynı zamanda çatı tahta çatı olsa dahi,bu panellerin çelik konstrüksiyon ile beton zemine oturtulması her zaman mümkündür.Bu anlamda yerel yönetimlerin belli kw a kadar çatı projesi istememesi,yasayla sağlanmalıdır.Zira yapılacak çatı projesi 3 kw lık PV panel maliyetini aşmış olacaktır.

 

5.2--Yerel yönetim için Onaylamada ,çatı projesi istenmeden elektrik tesisat projesine standart PV Panel projesi ilave edilebilir.Türkiye sıcak su ısıtmada dünya ikincisi olup,aynı durumun PV paneller içinde sağlanması uygun olacaktır.Lisansız elektrik üretimi ,üretim yerel olarak yapıldığı-hat olmadığı için  kayıp-kaçak oranları da oldukça azalacaktır.

 

6--Lisanslı üretimde ÇED Raporu gerekmekte ve bu rapora göre yapılaşma yasağı getirilen,sulak alanlar,orman alanları,tarım alanları,meralara GES kurulması yasak olup,bunun dışındaki alanlara kurulabilir.Kamu kurumlarının GES kurması izni başbakanlık iznine tabidir.Almanya vs GES,Rüzgar Türbini kurulumunu büyük ölçüde belediyeler ve onun ortak olduğu kuruluşlar yapmaktadır.Bu anlamda aynı mekanizmanın Türkiye de önün açılması uygun olabilir.

 

7—Güneş enerjisi sektöründe kurulan her 1 MW lık sistem yaklaşık 30-5 kişiye iş imkanı yaratır.

 

8—Güneş enerjisine dayalı PV panel-GES kurulumu 1-2 kw dan 40-50 MW kadar kurulum aralığına sahiptir.Çok noktada bağlantı olması elektrikte kararlığı ve güvenirliği sağlar.Şebeke kayıplarını minimize eder.

 

9—Türkiye de 2023 yılına kadar hedef olarak ilan edilen güneş-elektrik kapasitesinin 2 katını Almanya ve İtalya 1 yıl içinde kurabilmekte.

 

10--Lisansız elektrik üretiminde sınırı hızla 5 MW çıkarmak ve yerel yönetimlerin çatı vs projesi istemeden,PV panel kurulumuna destek ve teşvik vermeleri aynı zamanda yerel yönetimlerinde yenilenebilir enerji şirketi kurmalarının başbakanlık izninden çıkarılması ve kuracakları tesislerde özelde olduğu gibi belli mw altında izin istenmemesi,üstünde Maliye Bakanlığından finansman onayı alınması olabilir.

 

 12.1--Lisansız Elektrik Üretimi en çok kimlere uygun:

 

1—Sulu tarım yapan ve elektrik motorlarıyla su basan çiftçiler

 

2—Benzin istasyonları-Çünkü hepsinde genellikle büyük çatı var ve bu çatı güneş panelleri için uygun bir alan oluşturmakta.

 

3—OSB ler deki küçük ve orta boy işletmelerin çatıları bazı yerlerde güneşe uygun bazı yerlerde rüzgara uygun.

 

4—Tavuk ve balık çiftliklerinin çatıları güneş paneli kurmaya müsait.

 

5—Büyük çatıya sahip fabrikalar.

 

6—Trakya da bir fabrika üreteceği elektriğin tamamına yakınını kendisi kullanacak ise  lisansız elektrik üretimi yatırımını ortalama elektrik faturası ödermiş gibi bir finansman formülüyle yapabilir.

 

6.1--Rüzgarda yatırımın geri dönüş süresi 5-5.5 yıl olurken,güneş panellerinde 8-9 yılı bulabilir.

 

6.2--Aynı tesisi Konya da yapacaksanız güneşi tercih etmenizde fayda var.

 

7—Güneş tesislerinde bakımlar haftalık ve aylık,rüzgar enerjisi tesislerinde 3- 6 aylık olarak yapılmalı özellikle bakım servisi verecek firmalar tercih edilmeli.

 

 13—Yenilenebilir Enerji Oranları-Destekler-AB-Dünya-Türkiye:

 

13.1-- 2010 yılı hedeflerine yakın görülen Avrupa Birliği, enerji sektöründeki yenilenebilir enerji payını

 

2020 yılında…………. %20’ye,

2040yılında………….. %50’ye çıkarmayı da hedeflemektedir

 

 13.2--2008 yılı itibariyle, Almanya’da kurulu olan güneş panellerinin

%40’ı (1-10 kW)……………. konutlarda,

%50’ (10-100 kW)…………. ticari çatı sistemlerinde

%10’a yakın bir oranı………..çok büyük güneş paneli güç santrallerinde kullanılmaktadır

 

 13.3--Almanya’da yürürlükte olan bazı teşvikler:

 

1--Güneş enerjisinden üretilen elektriğin fiyatı 40 €c/kWh.

 

2--Toplam yatırım tutarının %25’ini geçmeyecek şekilde devlet sübvasyonu.

 

2.2--1998 yılında hiç fotovoltaik paneli olmayan İspanya, 10 yıl içinde kurduğu 2511 MW’hk güçle dünya lideri konumuna gelmiştir. Onu 1500 MWTa Almanya ve 342 MW ile ABD. izlemektedir. Bu durumun meydana gelmesinden en büyük etkenlerden biri tüketicilere önemli destekler ve teşviklerin verilmesidir.

 

13.4--Türkiye de YEK kaynaklı elektrik enerjisi üretimi yapan kurumlara 7 yıl süreyle enerjiyi kWh’i 5 çent USD az olmamak, 6 çent USD geçmemek üzere %20 fazlasıyla alım garantisi veriliyor

 

13.5--Enerji AR-GE çalışmasının, toplam AR-GE çalışmasına oranı

ABD de…………..% 2.28

İtalya’da………… % 4.14,

Türkiye’de……… % 0.27’dir.Bu oran ciddi anlamda artırılmalıdır.

 

 14--Gölet ve Barajların Yüzeyine Güneş Panelleri Kurmak:

 

1--SPG Solar, 2007'de ozel bir proje kapsammda Far Niente'nin su tizerinde yüzen 400 kw güneş panellerini inşa etti ve son 4 yılı panellerin "Floatovoltaics" adı verilen ticari bir modelini geliştirmekle geçirdi. Yöneticilerin yere monte edilmis konvansiyonel bir sisteme sahip bu modelin fiyat açısından toprağa veya çatıya monte edilenlerle rekabet edebilir düzeyde olduğunu söylüyor.

 

1.1--Faaliyete geçmemiş olan güneş paneli tarlası, gölet tabanına döşenmiş bir iletim kablosuna bağlanacak. Proje tamamlandığında 2016 panelin gölet yüzeyinin büyük bir kısmını kaplayacağını ve en yüksek verimle çalışırken dakikada 1 MW elektrik üretecek.

 

2--Baraj Göl-gölet yüzeyine döşenmiş paneller varsa kuraklık durumunda, barajın elektrik üretimi dursa bile elektrik üretimi devam edecektir.

 

2.1-Türkiye benzer yolu izleyerek Enerji Bakanlığı baraj göllerinin yüzeylerini yap-işlet-devret modeliyle ihale ederek yenilenebilir enerji yatırımlarında önemli bir sıçrama yaratabil

 

 8.2.5—Hidro Elektrik Santraller- Enerji Üretimi::

 

1—Barajların Eko sisteme Etkileri:

 

1-- Hidroelektrik Santrallerde büyük miktarlarda enerjinin depolanıp, saklanabilmesi yöntemler bilinmemektedir.

 

1.1--Bu sorunu biriktirmeli veya pompajlı hidroelektrik santralara su (fotovoltaik güneş panelli DC su pompaları ile) pompalanması ve depolanmış su ile puant-pik enerji üretmek suretiyle çözüm getirilmeye çalışılmaktadır.

 

1.2--Ülkemizdeki HES ların %95,7 sinin biriktirmeli olduğu gözü önünde tutulduğunda, bu çözümün ülkemiz koşuları bakımından çok uygun olduğu da görülmektedir.

 

1.1--Doğa Derneği'nin yaptığı bilimsel çalışmaya göre Türkiye'de üreyen dört kuş türünden biri barajlar nedeniyle yok oluyor.

 

2--Türkiye'de üreyen toplam 309 kuş türünün 83'ü barajlar nedeniyle yok oluyor.

 

2.1--Türkiye'de üreyen her dört su kuşu türünden üçü son 10 yılda barajlar nedeniyle ciddi oranda azaldı.

 

2.2--Sanılanın aksine Türkiye'de kuşları yok eden ana sebepler avcılık ve tarım ilaçları değil, barajlar ve su rejimine yapılan diğer müdahaleler.Bu anlamda.

 

2.3--Akarsu kenarlarında yaşayan kuşlar için sazlıklar, kum adacıkları, nehir kenarındaki ağaçlar ve dik kayalık alanlar hayati öneme sahip

 

2.4--Barajların büyük miktarda su tutulmasıyla kuşlar için gerekli bu oluşumlar su altında kalıyor.

 

3--Barajların eko sistemi bozduğu-küresel ısınmaya katkı yapması olasılığı düşünülürse doğal dengeye en az müdahale etmek için,hidrolik santrallerin çok sayıda ve küçük örneğin max.50 kw lık gruplar halinde yapılması uygun olabilir.

 

3.1--Hatta akarsu yatağına müdahale etmeden nehir tipi yüzer türbinlerin akarsular üzerinde kurulması uygun olabilir- Ayrıca çok sayıda küçük santraller ile yerinde üretim yapılacağı için enerji kayıbı ve malzeme israfıda en az olacaktır.

 

4--Eski Hidroelektrik Santrallerde türbin-elektrik donanımın yenilenmesi-otomasyon ile ciddi anlamda enerji artışı sağlanabilmekte.Bu anlamda Keban HES için 2008- 2009 yıllarında yapılan bir çalışmada, ünitelerden birinin jeneratör ve türbininin sargıbaşı kaynakları yenilendi.Bu çalışmayla, söz konusu ünitedeki gücün % 15 oranında artırılması başarıldı.

 

 2--Karadeniz Derelerine HES Yerine Helikal Türbin:

 

1--ABD'nin Boston Kentindeki Northeastern Universitesi'nde mühendislik profesorlüğü yapan Gorlov, barajlara gerek olmadan-baraj kurulmadan-nehir veya derede suyun üzerinde sudan enerji elde edilmesine yarayan teknolojiler üzerinde çalışıyor.

 

2—Suyun üstünde yüzen türbin-Düzenekte ucucu bir hidrokarbon helikal türbin suyun akışı ile , bir jenerator uzerindeki türbin kanatlarını çevirerek elektrik üretimini saglıyor.

 

3--Gorlov Türbinleriyle olusturulan 5 kilowatt'hk bir sistemle 14 odali bir motelin enerji gereksinimi karşılanabilmekte.

 

4--ABD'nin enerji gereksiniminin %10'unu hidroelektrik santrallerince karşılandığı hidroelektrik potansiyelin %90'nın ise üzerinde baraj kurulamayacak su yollannda bulunduğunu vurgulayan Gorlov, bu potansiyelin ancak sarmal türbin ve benzerlerince karşılanabileceğini  söylüyor.

 

5—Türkiyede TEMSAN ın nehir tipi-yüzer helikal türbin üretmesi,bakanlığın lisanlamada helikal türbin şartını belirtmesi ile karadenizde hes kurulumuna bağlı problemler azalabilir.

 

6--Türkiye de 16.041,2 MW'lik Hidroelektrik gücün önemli bir kısmı% 35 ini-5833 MW ı 383 adet küçük santralle de sağlanmakta.Bu anlamda küçük santraller ile üretilen güç önemli olup,çevreye verilen zararın en az olması akarsu yüzey tipi-HES kurulmaksızın helikal vs türbinli santraller sağlanması en uygun yol olabilir.

 

 3--Hidroelektrik Santral Yapımında Çevre Sağlığı

 

1-- Türkiye’de 2000’e yakın hidroelektrik santralinin değerlendirilmesi gündemdedir.Planlanan 2000 projenin 419 adedi Doğu Karadeniz’de yer almaktadır.

 

1.1--Karadeniz  Bölgesi’nde yapılan ve yapılacak hidroelektrik santraller (HES) ile ilgili olarak  Derelerin doğal hayatının devamını sağlayacak can suyu (derelere bırakılması gereken minimum su miktarı) mevcut uygulamalarda kurak ve ıslak yılların yüzdesi olarak uygulanmaktadır.

 

1.2--Can suyu miktarına özellikle küçük derelerde, dere ve mansap koşulları incelenerek karar verilmelidir

 

2--Doğal hayatın korunmasına yönelik olarak can suyu miktarlarının belirlenmesi ve can suyunun kontrol edilmesi ile ilgili bir mevzuata acil ihtiyaç bulunmaktadır.

 

3--Bölgedeki su kaynaklarının değerlendirilmesinde havza yönetimi esas alınması uygun olacaktir.

 

4--HES’ler için dere suyunun alındığı iletim kanalları yerine doğanın tahribatını engelleyecek/en aza indirecek tünelli sistemler tercih edilmelidir.

 

5--Tesislerde estetik kaygısı da olmalı ve doğal güzelliği bozacak yapılardan kaçınılmalıdır.

 

6--İhalelerde Belli güçten küçük türbin seçiminde nehir tipi yüzer helikal türbinlerde şartı koşulabilir.Nehir tipi helikal türbin kullanımı ile çevresel etkiler en aza inebilir.

 

 4--Mini Hidroelektrik Jeneratörü- Cappa İle Yerel Elektrik Üretimi:

 

1-- Japon şirketi ibasei'nin CEO'su Norio Kikuchi'nin yarattığı Cappa adlı bir mini hidroelektrik jeneratörü sayesinde Nepal Himalayalarındaki bir okula aydınlatma götürülebiliyor.

 

2--Bu küçük hidroelektrik jeneratörü ile ülke kırsalında yer alan Kalika köyünde yaşayan çocuklar, eğitimlerine ara vermeden devam etmenin mutluluğunu yaşıyor.

 

3—Yorum:Mini hidroelektrik türbinler ile yerelde daha fazla haneye elektrik götürülebilir.Heryere elektrik hattı çekilmek zorunda değil.Her konuda Teknoloji araştırılmalı-Kullanılmalı.

 

 8.2.6--Jeotermal Enerji ile Enerji Üretimi:

 

1—Jeotermal enerjinin kullanılan kısmının sektörlere göre dağılımı;

 

1--%37’si……….mekan ısıtma uygulamaları,

2--%22’si……… banyo ve yüzme havuzu ısıtma sı,

 

3--%14’ü……….ısı pompası uygulamaları,

4--%12’si ………sera ısıtması,

 

5--%7’si……….. aquakültür uygulamaları

6-- %6’sı ……….endüstriyel amaçlı ısıl işlemler ve

 

 

1.1—Türkiye jeotermal ısı potansiyeli açısından dünyada 7. Ve Avrupa da ise 1. Sırada.

 

1.1.1--Bir çalışmada Türkiye de 5,5 milyon konutu 1 milyon konutun jeotermal enerji ile merkezi olarak ısıtılabileceği hesaplanmıştır.

 

1.1.2--Türkiyede 100.000 konut ve 1200 dönüm sera jeotermal kaynaklarla ısıtılıyor-2015 yılı.

 

1.2-- 2001 yılı itibariyle jeotermal potansiyelimizin sadece % 3 ünü kullanmakta olduğumuzu halen 52 bin konutun jeotermal enerji ile ısıtıldığı bilinmektedir.

 

1.2.1—Başka bir çalışmada ise Türkiye’deki konutların %30’unun jeotermal enerji ile ısıtılması mümkündür. 31500 megawattlık enerjinin günümüzde sadece %2’ si kullanılmaktadır.

 

1.2.1--Jeotermal enerji ile ısınma için doğal gaz ile karşılaştırıldığında 3 yılda kendisini ödediği ve  doğal gaza göre 4 – 5 misli daha ucuza ısıtma yaptığı saptanmıştır.

 

1.2.2--Maden Tetkik Arama (MTA) yetkilileri Türkiye'nin şu anda 100 metrekarelik 4 milyon evi ısıtabilecek jeotermal kaynağa sahip olduğunu söyledi.Türkiye'de jeotermal- enerjiden halen elektrik üretimi, ısitma (sera ve konut),karbondioksit (C02) gazı üretimi, endüstriyel mineral eldesi ve kurutmacılık ile termal ve sağlık turizmi gibi alanlarda yararlanılıyor.

 

1.3—Türkiyede Düşük entalpili kaynaklar sera ısıtımacılığında kullanılmakta

 

1.3.1--Batı anadoludaki sahalar yüksek sıcaklıklı ; kuzey, orta ve doğu anadoluda  bulunan sahalar ise orta ve düşük sıcaklıklı jeotermal akışkan içeren sahalardır.

 

2--1969 yılında Fransa’da büyük şehirlerin jeotermal enerjiyle ısıtılmasına başlanmıştır.

 

3--Jeotermal enerjiden konutlarda ısıtma, kaplıcalarda, sera ısıtmacılığı ve elektrik üretiminde faydalanılmaktadır.

 

4--Jeotermal enerji için yeraltından dışarı alınan sıcak su ,işlem gördükten sonra dış ortama verildikleri takdirde olumsuz etkileri gözlenmektedir.Reenjeksiyon yöntemi (enerjisi alınarak nisbeten soğumuş olan akışkanın tekrar alındığı tabakaya pompalanması) kullanıldığından bu sakınca ortadan kalkmakta ise de ;

 

4.1--Atık akışkanın sulama kaynağı olarak yararlanılan nehirlere veya yer altı sularına karışması halinde, bitki örtüsüne ve diğer canlı hayata zararlı etkileri olmaktadır.

 

5--100 m2 lik bir konutun jeotermalli ısıtma bedeli 36-60 TL arasında.Konut başına maliyeti 500 dolar civarında.

 

5.1--Jeotermal ısıtmalı seraların maliyeti kömürle ısıtmaya göre % 50 avantaj sağlıyor.Kömürle ısıtmanın maliyeti yıllık 8 TL/m2 iken, Jeotermal ile ısıtmada 4-5 TL/m2 geliyor.

 

 8.2.7—Biyogaz-Biyokütle kaynaklı Enerji Üretimi:

 

1—Biyogaz:

 

1.1—Biyogaz;Ucuz ve çevre dostu bir enerji ve gübre kaynağıdır.Özellikle bitki ve büyükbaş hayvan atıklarından üretilmesi ve çiftlikler için enerji kaynağı olarak kullanılması oldukça önemli.

 

1.2--Biyogaz gaz motorlarmda kullanılarak enerji elde edilmesi için, biyogaz içerisinde bulunan ve korozyona neden olan H2S'in büyük oranda biyogazdan ayrıştırılarak doğrudan gaz motorlarında kullanmak suretiyle elektrik ve ısı enerjisi elde edilebilmektedir.

 

1.2.1--Saflaştırılarak metan oranı yükseltilen ve H2S'i ayrıştırılan biyogaz, 200-250 bar basınç altında  sıkıştırılarak, benzin-biyogaz veya benzin-sıkıştırılmış dogal gazla (CNG) çalışabilen çift yakıtlı motorlu taşıtlarda hiçbir degişikliğe gerek duyulmadan kullamlabilmektedir.

 

 1.3--Taşıtlarda biyogaz kullanılması durumunda NOx ve HC emisyonu ve partikül miktarı azalmaktadır. Bu özelliginden dolayı biyogaz çevre dostu bir yakıt olarak da nitelendirilmektedir.

 

1.4--Biyogaz üretimi sonrası geriye kalan katı atıklar gübre olarak tarımsal alanda kullanılabilir.

 

1.5--Benzer şekilde ince kıyılmış sap, saman, mısır artıkları, şeker pancarı yaprakları gibi bitkilerin işlenmeyen kısımları ile bitkisel ürünlerin işlenmesi sırasında ortaya çıkan bitkisel atıklar da biyogaz potansiyeline sahiptir.

 

1.5.1--Türkiye'nin sahip olduğu bitkisel ve hayvansal atıklarının oluşturduğu biyogaz potasiyelinin ekonomiye kazandırılması; yenilenebilir enerji kaynaklarının değerlendirilmesi ve fosil yakıtların açığa çıkardıkları karbondioksit salınımlarının azaltılması açısından önemlidir. 

 

1.6--Süt üretimi ile iştigal eden bir özel firma Elektriğin %80'ini Çiftliklerinin Gübrelerinden Karşılıyor

 

1.7—Ülke olarak Biyogaz ile ilgili çalışmalara 1957 yılında başlanmış olmasına karşın, 1987 yılında biyogaz üretimine verilen destek kesilmiştir. Ayrıca çöp termik santralleri kurularak biokütle enerjisi elde edilmektedir. Bursa, İzmit, Mersin ve Tarsus’ta çöp gazı santralleri bulunmaktadır.Adana   ve   Ankara’da da santrallerin   yapımı için sözleşmeler imzalanmıştır.

 

1.7.1--Düzenli çöp depolama sahalarında, metanca zengin “Çöp Gazı-Deponi Gazı” eldesi yapılmaktadır. Çöp gazı üretiminde, düzenli depolama alanında, adeta büyük bir doğal fermantörde, biyogaza dönüşüm gerçekleşmektedir

 

1.8--AB 27 Ülkelerinde yapılan yenilenebilir elektrik üretimin yaklaşık yarısı çöp gazıdır.

 

1.8.1--Büyük üretici Almanya’da 2007 sonunda, toplam 1270 MW kapasitede, 3700 tarımsal biyogaz tesisi işletmededir

 

1.9--Küçük ve orta ölçekteki biyogaz üretimi ve biyokütle yakılması ile küçük endüstrilerde ve tarımsal üretimlerde (kurutma, sıcak su hazırlama, tarımsal işleme gibi) ısıtma, soğutma ve elektrik sağlanması mümkündür.

 

1.10--Dünyada 25 milyon, ev pişirme ve aydınlatmada biyogaz kullanmaktadır. Bu evlerin 20 milyonu Çin’de, 3.9 milyonu Hindistan’da, 150 bini Nepal’dedir. Küçük tip biyokütle gazlaştırıcıları, Çin, Hindistan, Endonezya, Sri Lanka ve Tayland’da kullanılmaktadır

 

1.1-Çöp Gazı:

 

1.11.1--Çöplük gazından elektrik üretilmesinin diğer teknolojilere göre üstünlüğü Çöplükten gaz yayılmasını-atmosfere çok kuvvetli bir sera gazı olan metanı azalttığı-yaktığı için çevreye net etkisi pozitiftir.Aynı zamanda gaz akımı stabil olup maliyeti çok ucuzdur.

 

1.11.2—Belediyenin çöp sahasında kurulu olan 200 MW lık kurulu güce sahip bir çöp gazı tesisi ile 500.000 yakın evin elektrik ihtiyacı karşılanabilir.

 

1.11.3—ITC Firması tarafından Ankara,Konya,Bursa,Antalya kentlerinde çöp berteraf hizmeti verilmekte.Aynı hizmetlerin tüm illere yayılması öncelikle gerekir.

 

 2—Enerji Ormancılığı ve Biyokütle:

 

1—Küresel ısınma açısından bakıldığında:Karbondioksit salımları açısından:

 

1--1 ton taş-kömürü yandığında………………  2.8 ton

 

2--1 ton orman artığı yandığında………………  0.73 ton  oluşmaktadır.

 

3--3 milyon ton kömür yerine 5 milyon ton odun biyokütlesi yandığı zaman yaklaşık 5 milyon ton daha az karbondioksit salnmaktadir.

 

4--150 MW’lik bir enerji üretimi tesisinin işletilebilmesi için on yılda bir kesilecek biçimde işletilen ve 340 ton/dönüm/yıl frn kurusu gövde ve dal verimi olan 170 bin dönümlük bir kızılağaç orman yeterli olabilmektedir.

 

5--Türkiye’de enerji ormancılığı ve enerji tarımının hızla geliştirilmesi gerekmektedir. Enerji ormancılığı için uygun alanın yaklaşık olarak %15 kadarı değerlendirilmiş durumdadır, %85’lik kısım ise beklemektedir.

 

5.1--Son yıllarda Fransa, Kore, Meksika, Avusturya ve İsveç gibi ülkelerde etanol yakıt olarak kullanılmaya başlanmıştır.

 

6--İsveç, enerjisinin %16’sı gibi önemli bir kısmını biokütleden elde etmektedir.

 

7--Avusturya’da enerjisinin %13’ünü biokütleden sağlamaktadır.

 

8—Biyokütle enerjisi ABD’de hidroelektrik enerjisinden sonra ikinci sırayı alan, yenilenebilir enerji kaynağıdır. Enerji ihtiyacının %3’ü biokütle enerjisinden sağlanmaktadır.

 

9--Dünyada biokütle enerjisinin kullanım oranının %14 civarlarında olduğu tahmin edilmektedir.

 

2.1--Tarımsal Ürünler ve Atıkları:

 

Buğday-Arpa-Çavdar-yulafın..Samanı,

Mısır…Sap,

Pirinç…Saman+Kabuk,

Tütün..Sap

Pamuk..Sap+Çırçır atığı,

Ayçiçeği…Sap,

Yerfıstığı…Saman+Kabuk,

Soya ..Saman

Kayısı-Vişne…Çekirdek,

Zeytin…Pirina+Budama,

Antepfıstığ-Ceviz-Badem-Fındık..Kabuk+Budama,

Limon-Portakal-Mandarin-Greyfurt….Budama

 

3--Biyo Kütle Kullanımı:

 

1--Biyokütle ile pişirmede, odun, tarımsal atıklar, orman atıkları, tezek ve odun kömürü geleneksel olarak kullanılmaktadır.570 milyon evde biyokütle yakılmaktadır.

 

2--Ev içinde yakmada kullanılan ocak-fırın tipi çok önemlidir. Çünkü yanma ile ev havası olumsuz etkilenmemelidir.

 

2.1--Bu nedenle geliştirilmiş ocak-fırın tiplerinin uygulamaya alınması konusunda pek çok ülke program uygulamaktadır.

 

2.2--Halen, Çin, Kenya, Hindistan gibi ülkelerde, 220 milyon geliştirilmiş ocak kullanılmaktadır.

 

 4—Biyoyakıtlar-Biyoetanol:

 

1—ABD'de biyo yakıtların otomobillerde % 10 kullanıma oranına erişildi.

 

1.1----Almanya ise bir tohum çeşidini gen mühendisliği ile değistirerek biyodizel üretmek için yağ oranını % 48'e çıkardı.

 

1.2--Biyodizelde dünya birincisi Kanada uretimini altı yılda  400 bin tondan 7milyon tona çıkardı.    

 

1.3--Brezilya’da şeker kamışından üretilen etil alkolse motorlu araçlarda kullanılan yakıtın %50’sini karşılamaktadır.

 

4--Brezilya, biyo etanol konusunda dünyadaki en cesur ülkedir. 1993 yılında yapılan bir düzenlemeyle tüm benzin istasyonlarında satılan benzine % 22 gibi çok yüksek oranda biyoetanol karıştırılması zorunluluğu getiren Brezilya, zorunlu harmanlama oranı belirleyen ilk ülke olmuştur

 

5—Biyoetanol , Hammaddesi şeker pancari, misir, buğday ve odunsular gibi şeker, nişasta veya selüloz özlü tarimsal ürünlerin fermantasyonuyla elde edilen ve benzinle belirli oranlarda kariştirilarak kullanilan alternatif bir yakittir.

 

5.1--Ülkeler biyoyakıt tüketimlerini dolaylı olarak da desteklemektedirler. Motorun hem fosil yakıtlarla hem de biyoyakıtlarla çalışmasını sağlayan Esnek Yakıtlı Araç (FFV-Flexible Fuel Vehicle) sistemine sahip otomobiller için sağlanan vergi indirimi de tüketime yönelik dolaylı desteklemelerden biridi

 

5.2--Brezilya’da ise, 2003 yılında FFV otomobillerin piyasaya sürülmeye başlanması biyoetanol piyasası açısından adeta bir devrim olmuştur. 2007 yılı sonu itibarıyla, yaklaşık 4 milyon FFV teknolojisine sahip otomobil yollarda yerini almıştır.

 

5.3--Ülkede yaklaşık olarak beş milyon taşıt, 1989 yılından beri yakıt olarak benzin yerine şeker kamışı veya benzer ürünlerden elde edilen saf biyo-etanolu, yine birçok araçta benzin-etanol karışımını kullanmaktadır.

 

5.4--Endonezya Hükümeti’nin biyoyakıt yatırımcılarına sağlamış olduğu yatırım vergisi muafiyeti güzel bir örnektir.

 

5.5-- Malezya’da Biyodizel üretim tesislerine yatırım vergisi indirimi ve gelir vergisi muafiyetinin sağlandığı Malezya’da, özel sektörün biyoyakıtlara ilgisi her geçen gün artmaktadır.

 

4.1--Ülkelerin Uyguladıkları Harmanlama Oranları:

 

1—Brezilya….Biyoetanol….%20-25

 

2—Kanada…..Biyoetanol….%5—Biyodizel..%2

 

3—Hindistan…Biyoetanol…%20—Biyodizel..%20

 

4—Endonezya..Biyoetanol-Biyodizel….%1

 

5—Malezya….%5 biyodizel

 

2.5--ABD, biyoyakıtlar içerisinde biyoetanolden yana tercih koymakta ve biyoetanolü ağırlıklı olarak mısır ürününden elde etmektedir.

 

2.6--Uzun yıllar boyunca biyoetanol üreten Brezilya, hammadde olarak şeker kamışı kullanmaktadır. Endonezya ve Malezya gibi ülkelerde ise, biyoyakıtların neredeyse tümünü palm yağından üretilen biyodizel oluşturmaktadır.

 

5--Biyoyakıtların Kullanımı:

 

1--Geleneksel yöntem-lerle ısınma-ısıtma amaçlı kullanım (odun, artık-atık, tezek yakılması gibi) dışında,

 

2--Biyoelektrik üretimi ve motor biyoyakıtı olmak üzere iki temel alanda değerlendirilmektedir.

 

3—Binalar İçin kullanılan Isıtma sistemlerinde ve biyoelektrik üretiminde:

 

1--Bitkisel Yağlar  , 2--Biyogaz  , 3--Çöp Gazı ,  4--Katı Biyoyakıtlar kullanılmaktadır.

 

4—Biyoalkoller (metanol ve etanol gibi) yakıt hücrelerinin gelişimi ile evsel kullanımda yer bulacaktır

 

5--Bitkisel yağlar doğrudan, yakıtbiyodizel olarak ve fosil yakıtlarla harmanlanarak ısıtma sistemlerinde uygulanmaktadır.

 

6--Bitkisel yağların doğrudan kullanımında Almanya önde gitmekte olup,standard ile kolza yağı yakılmaktadır ABD’de ise soya ve atık yağlar öne çıkmaktadır.

 

 6—Biyodizel:

 

1—Biyodizelin büyük bölümü taşıtlarda tüketilmektedir.

 

2--Yakıt olarak biyodizel alternatif motorin olarak:

 

1--Motorin ve fuel oil katkı maddesi (B1, B2, B5) olarak ,

2--Motorin veya fuel oil ile harmanlanarak (B20, B50,B80, vb)   ,

3--Doğrudan (B100) şeklinde ısıtma sistemleri ile türbin ve jeneratörlerde güç üretiminde kullanılabilir.

 

3--Biyodizel, dizel yakıtına alternatif olarak, bitkisel ve hayvansal yağlar gibi yenilenebilir biyolojik kaynaklardan elde edilir.

 

3.1--Biyolojik olarak ayrışabilmesi, zehirli olmaması ve düşük emisyon üretimi nedeni ile çevreye fosil yakıtlardan daha az zarar verir.

 

3--Biyodizel, petrol kökenli madde içermez, ancak dizel motoru üzerinde her hangi bir değisiklik yapmadan saf biyodizel veya dizel biyodizel karışımları olarak kullanılabilir.

 

4—Biyodizel kullanımı ile Co2 emisyonu seviyesinde ortalama %7 oraninda azalma olmaktadır.BU ise biyodizel kullanuninin daha az sera gazi üretilmesi anlamina gelmektedir. Bu durum biyodizel kullanımına geçişi destekleyen en onemli parametrelerden birisidir.

 

5--Biyodizel kaynağı olarak ya atık yağlar yada yağ bitkileri(aspir-kanola) kullanılabilir.Türkiye de 300-350.000 ton bitkisel atık yağ geri kazanılabilir niteliktedir.

 

5.1—Evsel sıvı atıkların % 25 bitkisel atık yağ kaynaklı olup,bu yağlar atık su arıtma tesislerinin çalışmasını bozmakta,atık yağlar,suyun üstünde katman tutarak,oksijenin suya katılımını engelleyerek su yaşayan balıkların yaşamını tehlikeye atmakta.

 

6—Özel firmalar tarafından geliştirilen Dizelmatik adlı makine atık veya normal yağdan biyodizel üretebilmekte.

 

6.1--Normalde dizel yakıtın litresi 2,14 YTL ikenbu makine ile sadece 35 kuruşa geliyor.

 

7—Yapılan bir bilimsel çalışmada , gerek deneysel gerekse teorik sonuçlar, kanola yağı biyodizel ve etanolün,kısa süreli testlerde dizel yakıtla hemen hemen aynı motor performansını gösterdiklerinden önemli alternatif yakıtlar olduklarını ortaya koymuştur.

 

8—Ayrıca Hollanda KLM  Hava Yollarının % 50 jet yakıtı ve % 50 atık yemek yağından yapılan biyodizel kullanan bir Boeing 747 nin ilk ticari uçuşunu gerçekleştirdi.Ayrıca Boeing de 2030 dan itibaren uçaklarını biyoyakıt ile çalıştıracak.

 

 

6--Atıksu Arıtma Tesisinin Enerjisi Güneş Santralinden:

 

1--YASKİ Başkanı Ahmet Özsümer kurulacak güneş santrali tesisinin 1 megawatt gücünde elektrik üreteceğini söyledi

 

1.1--Bizim projemiz 1 megawatt gü­cünde dünyada da proses havuzları üze­rine kurulmuş en büyük güneş enerjisi santrali olacak. Türkiye de ise ilk olacak.

 

 2-- Projenin toplam tutarının 4.5 milyon lira olduğunu anlatan Özsümer İller bankasının kendilerine 15 yıllık ödeme süresi verdiğini bildirdi.Bu proje için harcanan maliyet 6 yıl sonra kendisini amorti edecek.

 

 4--Özsümer, “Türkiye’de bakanlığın belirlemiş olduğu 1200 atık su arıtma tesis var. Bu tesislerin her birinin proses havuzunun üzerine l MW lık bir güneş santrali kurulursa 1200 MW bir kurulu güç elde edersiniz.

 

5--Arıtma suyunun sulama suyu olarak kullanılmasına yönelik projeyi başarılı bir şekilde sonuçlandırdıklarını belirten Özsümer, “Proje tesisimizde uygulanıyor.Bu proje ile baraj ve göllerden ciddi anlamda su tasarrufu elde edilecek.

 

6-- Özsümer, Suyumuza sanayi suyu karışmadığı için arıtma verimimiz birçok tesisin üzerinde. Bundan dolayı çıkış suyu konusunda da iddialıyız. Ayrıca Çevre ve Şehircilik Bakanlığımızın onayladığı Sürekli Atıksu İzleme Sistemi kurulumunu da tamamladık.

 

7—Yorum:OSB lere kurulacak bu sistem ile OSB lerin atık suyu güneş enerjisi ile arıtılıp aynı anda OSB çevresinde kümelenmiş çiftliklere sulam suyu olarak verilebilir

 

7.1--Baraj gölleri üzerinde kurulan yüzer GES ler ile enerji üretildiği gibi aynı zamanda yazın barajlarda oluşan aşırı buharlaşmaya karşıda bir çözüm olarak katkı yapabilir.

 

 

8.3—Küresel Isınma- Nükleer Enerji Çözümleri:

 

1—Nükleer enerji üretiminde en iyi çözüm modüler nükleer santraller olabilir.

 

2--Enerjiyle ilgili çalışan bilim adamlarının %95’nin nükleer enerjiden yana olduğunu belirtmektedir.

 

3--Elektrik üretmek için kullanılabilecek diğer yöntemlerle ya da elektrik dışındaki diğer risklerle karşılaştırma yapıldığında, nükleer gücün tehlikeleri çok azdır. Nükleer atıkların yok edilmesi konusunda ise, atıkları kaya kütlelerine dönüştürüp, toprağın altına gömülmesinin oldukça güvenli olduğunu belirtmektedir.

 

4--Dünya genelinde yaklaşık olarak 440 nükleer enerji santrali ile elektrik enerjisi ihtiyacının %16’sı, nükleer enerjiyle karşılanmaktadır.

 

5--Dünya genelinde, nükleer enerji üretiminin yaklaşık %87’si OECD ülkeleri tarafından yapılmaktadır.

 

6—Modüler Nükleer reaktör Çözümleri:

 

1--Öte yandan ABD Oregon State Üniversitesinde geliştirilen NuScale adındaki nükleer reaktör küçük ve modüler yapısıyla nükleerden enerji üretiminde önemli bir sıçrama sağlayabilir.

 

2—Bu reaktörler 20 metre yüksekliğe, 3 metre çapa sahip bir silindir şeklindeki olup NuScale olarak adlandırılmakta ve kapasiteleri 60 MW civarında.

 

2.1--Merkezi bir yerde seri olarak üretilip, dünyanın çeşitli bölgelerine taşınabilen reaktörün bir başka avantajı da ihtiyaca göre birden fazla reaktörün birleştirilebilmesi.

 

2.2--Henüz denetleyici kurumların incelemesi bitmediği için seri üretime geçilmemiş olsa da bu tür tasarımlar, nükleer enerjinin geleceği açısından umut verici.

 

2.3--Örneğin bir bölgede 240 MW enerjiye ihtiyaç varsa bu modüler rekatörlerden 4 ad reaktör seri yada paralel bağlanarak enterkonnekte sisteme verilebilir.

 

3--Rolls-Royce, İngiltere'de 2029'a kadar elektrik üretimi için modüler mini nükleer-SMR santraller üretip işletmeyi planladığını açıkladı.Santraller şirketin fabrikasında üretilip tasfiye edilen nükleer santrallerin kurulacağı yere kamyonlarla taşınacak.

 

4--Rolls-Royce'un teknolojiden sorumlu başkanı Paul Stein, BBC'ye 2029'a kadar 10-15 nükleer santral üretebileceklerini söyledi.10 dönümlük alanlarda kurulacak santrallerin kendisi 1,4 dönümlük bir yer kaplıyor. Bu, İngiltere'nin Somerset bölgesinde inşaatı süren Hinkley Point'in kaplayacağı alanın 16'da birine denk geliyor.

 

5—Küresel ısınmada Modüler nükleer ve yenilenebilir enerji santrallerin üretimdeki payını artırmak.

 

7—Nükleer Enerjinin Geleceği:

 

7.1--‘Sıfır Karbon Taahhüdü’ stratejisiyle 2025’e kadar emisyonu sıfıra indirmeyi amaçlayan Avrupa Birliği’nin bu stratejiyi hayata geçirmesinde nükleer enerjinin çok büyük bir rolü var.

 

7.2--Örneğin Fransa’nın güçlü bir nükleer stratejisi söz konusu. Keza Birleşik Krallık en fazla 20 yıl içerisinde nükleer kapasitelerini 19 GWe seviyesine çıkarma konusunda kararlılar.

 

7.3--Onun dışında İsveç’in karbon emilimini sıfıra indirme hedefi için bu alana yöneldiğini söyleyebiliriz. Polonya ve Belarus da, nükleer santrallerin faaliyete geçmesi için çalışmalarını sürdürüyor.

 

7.4--Nükleere karşı ülkeler yalnızca Almanya, Avusturya ve Lüksemburg diye sıralanabilir. Kısacası AB değil nükleerden çekilmek, tersine bu alana daha fazla yönelmiş durumda” dedi.

 

 7.5--‘Japonya halen yeni santraller açıyor, ABD ve Çin nükleer enerjiyi artırıyor.Japonya ise Fukuşima felaketinden sonra, nükleer enerji üretimini azaltmak zorunda kalsa da, halen yeni nükleer santraller açma yönünde planları mevcut ve uzun vadede de nükleer enerjiden faydalanmaya devam edecek.

 

7.5.1--Nükleer enerji gelecekte de Japonya’nın toplam enerjisinin en az %20’sini karşılayacak seviyede olacak.

 

7.6--ABD’deyse nükleer enerji, üretim maliyeti bakımından daha düşük olan kaya gazıyla zorlu bir rekabet içinde olmasına rağmen, pek çok eyalet nükleer enerji üretimine yönelmiş durumda. Yakın gelecekte ABD daha gelişmiş ve modüler reaktörlere yönelecek” ifadelerini kullandı.

 

7.7--‘20 yıl içerisinde dünya, bugünkünün 3-4 katı nükleer enerjiye ihtiyaç duyacak.

 

7.8—Güneşteki lekelerin değişimi üzerine İngilterede bir üniversitenin matematik bölümünce yapılan bir bilimsel çalışmada 2021 den itibaren 2030 a doğru dünyanın mini buzul devrine gireceği analizi yapıldı.Eğer bu analiz gerçekleşirse birçok ülke mini buz devrinde en sağlam enerji kaynağı olarak nükleer enerjiye yönelebilir.

 

8—Gemi Enerji Santralleri-Yüzen Nükleer Santral:

 

 6.1--Dünyanın ilk yüzen nükleer santrali yola çıktı. Rusya’nın yaptığı “Akademik Lomonosov” adını taşıyan dev reaktör, 21.500 ton ağırlığında ve 70 megavat elektrik üretebiliyor.

 

 6.2--Rusya’nın yaklaşık 11 seneden bu yana üzerinde çalıştığı 144 metre uzunluğunda ve 30 metre genişliğindeki dünyanın ilk yüzen nükleer santrali, Baltık denizi boyunca ilerledikten sonra Rusya'nın kuzeybatısındaki 300 bin nüfusluk bir şehir olan Murmansk’a ulaşacak.

 

 6.3--Toplamda 69 mürettebatıyla St. Petersburg limanından varacağı istikamete doğru yola çıkan Akademik Lomonosov, 70 MW elektrik ve 300 MW ısı sağlama kapasitesine sahip.

 

6.4--Rus hükümeti, Akademik Lomonosov gibi en az yedi tane daha yüzen nükleer santral üretmek istiyor. Bunun yanı sıra Çin, Cezayir, Endonezya, Malezya ve Arjantin de benzer projeler üzerinde çalışıyor.

 

 6.5--Yüzen nükleer santraller, uzak bölgelerde elektrik ve ısı üretmek için oldukça etkili bir yöntem olarak görülüyor; ancak doğaya olan etkileri bakımından ele alındıklarında bir hayli tartışmalı olduklarını söyleyebiliriz.

 

6.6--Yüzen Nükleer santraller deniz kıyısında bulunan bir çok yerleşimin elektrik ihtiyacını karşılayabilir. Petrol yakıtlı enerji üreten gemiler yanında,bu tür nükleer yakıtlı gemilerinde enerji üretiminde kullanılması söz konusu olabilecektir.

 

6.7-Ayrıca uzay ortamında emniyet sistemleri daha gelişkin kılınacak bu santraller ile uzun mesafe uzay yolculuklarında gemi için gerekli enerjiyi sağlamak mümkün olabilir.

 

9--Nükleer Güvenlik:

 

1—Yeni tasarımlarda ,nükleer santral bileşenleri için %50 daha az vana-%35 daha az pompa-%80 daha az boru-%45 daha az bina bileşeni-%85 daha az kablo kullanılması esas alınmakta.

 

2—Yüksek etkinliğe sahip atıklar reaktörden çıktıktan sonra uzun süre soğutulmaları gerektiğinden santralin soğutma havuzlarında bekletiliyor.Çoğu reaktörün atık havuzu nerdeyse tamamen dolmuş durumda.

 

3—Nükleer santralin yapımı süresince yurtdışında benzeri santrallarda ve simülatörlerde kaliteli personel yetiştirilmeli.Santralda simülatör bulunmalı.

 

4—İlgili sigortalar sadece santralı değil yakın çevreyide kapsamalı

 

5—Santral çevresinde işletme öncesi ve sonrası radyoaktivite ölçüm programı hazılanmalı ve uygulanmalı.

 

6—Santrala elektrik getiren şebeke sıfır 2 hat çekilerek iki santraldan akım getirilmeli.

 

7—Santral standarlara uygun en kaliteli malzeme ve otomasyonlarla donatılmalı.

 

8--Çin Nükleer Atıklardan Enerji Üretme Teknolojisi Geliştirdi:

 

8.1—Çin kullanılmış nükleer yakıttan uranyum ve plütonyum elde edilmesini sağlayan yeni bir teknoloji geliştirdi.

 

8.2—Geliştirilen bu yeni teknoloji ile mevcut uranyum kaynaklarıyla nükleer reaktörlerin ihtiyacı olan yakıtı 3000 yıl boyunca sağlanabileceği ileri sürülmekte.

 

8.2.1—Mevcut teknolojilerle kullanılmış nükleer yakıtın yalnızca %4-5 yeniden üretmek için kullanılmakta

 

 

8.4--Rüzgar Enerjisi:

 

1— Rüzgar türbinleri Çiftçilik veya hayvancılık yapılan arazilere rahatlıkla kurulabilmektedir. Tarım alanlarında hemen altında çiftçilik yapılabilmektedir. Kırsal bölgelerdeki enerji gereksinimlerinin , tasarımı ve bakımı oldukça kolay olan bir rüzgar türbinleri ile karşılanması uygundur .

 

1.1--Dağıtım şebekesine bağlantısız  uygulama : genellikle küçük güçlü türbinlerin kullandığı ve akümülatör boyutunda depolamanın yetirli olduğu hallerdir.

 

1.2—Rüzgar Enerjisi Maliyetleri:

 

1.2.1--Türbin maliyeti kW güç başına halen ….600-900 EU/kW

 

1.2.2--Projenin hazırlanması ve tesis etme maliyetleri…200-250 EU/kW

 

1.2.3--İşletme maliyetleri 0.01-0.02 EU/Kw-(arazi kirası, bakım ve sigorta primleri)

1.2.4--Toplam maliyeti 1,000 EU/kW

 

1.2.5--Rüzgar güçlü elektrik maliyetleri…..4.7 sent/kWh

 

1.2.6--RES ler 3 – 6 senede kendilerini amorti edebilmektedirler.

 

1.2.7— Kurulu gücü 1,5 MW, kanat çapı 77 m olan ve 20 yıllık ekonomik ömürlü bir santral için maliyetin 2.000.000 ABD doları mertebesinde olduğu kabul edilirse yapı işinin tutarının 140.000 ABD dolarından fazla tuttuğu kabul edilebilir

 

1.2.8--Tipik olarak kapasite faktörü-

Rüzgar Türbini……%25 ile 40 iken

kömürlü santralede %65-85 arasındadır

 

2—Rüzgar Enerjisi-Çevre:

 

2.1--Parazit oluşturması ise 2 – 3 km lik alanda sınırlı kalmaktadır.

 

2.2—Rüzgar çiftliklerinde gürültü düzeyi 85 dB düzeyindedir. İçerisindeki gürültü ise 80 – 90 dB kadar

 

 3—Rüzgar Enerjisi Kullanımı:

 

1.1-- Ülke Rüzgar gücü (MW)………. Oranı (%)

 

1—Çin…………… ..91.424……………. 28,7

 

2—ABD…………… 61.091………….. 19,2

 

3—Almanya……….. 34.250………….. 10,8

 

4—İspanya………… 22.959…………… 7,2

 

5—Hindistan……… 20.150…………… 6,3

 

6—İngiltere……….. 10.531…………… 3,3

 

7—İtalya…………… 8.552……………. 2,7

 

8—Fransa………….. 8.254……………. 2,6

 

9—Canada…………. 7.803……………. 2,5

 

10—Danimarka…..... 4.772……………. 1,5

 

10—Türkiye…..…..... 2959…………….

 

3.1--Türkiye rüzgar atlası değerlendirildiğinde Marmara ve doğu Akdeniz bölgelerimizin yüksek potansiyele sahip olduğu bu bölgeler dünya üzerinde rüzgar gücü en yüksek olan ilk %30 alana girmektedir.

 

 

3.1--Avrupa Birliği ülkelerinde rüzgâr enerjisi toplam enerjideki payları -2018:

 

Danimarka………….%41

İrlanda……………..%28

Portekiz…………...%24

 

Almanya………….%21

İspanya………..….%19

İngiltere…………..%18

 

İsveç……………..%12

Romanya……...…%10

Yunanistan…….....%9

 

Hollanda…………%9

Belçika…………...%7

Polonya………….%7

Fransa……………%6

Finlandiya………%6

İtalya……………%6

 

 3.2--Rüzgar Enerjisi Kurulum Yerleri:

 

3.2.1—Türkiye de Bölgelere Göre Rüzgar Enerjisi Güçleri(MW):

 

1-- Ege Bölgesi……………..1210…………..%40

 

2-- Marmara Bölgesi………..1054…………..%35

 

3-- Akdeniz Bölgesi…………435…………..%14

 

 

3.2.2-- İnşa halindeki santrallerin bölgelere göre dağılımı:

 

1-- Marmara Bölgesi………..%40

 

2-- Ege Bölgesi……………..%38

 

3-- Akdeniz Bölgesi…………%15

 

3.2.3—Yeni rüzgar enerji santrallerinin kurulu güce göre illere göre dağılımı:

 

1—İzmir………………139

 

2—Balıkesir……………88

 

3—Tekirdağ……………65

 

 4—Afyonkarahisar…..….50

 

5—İstanbul………….….48

 

6—Hatay……………….38

 

 

7—Çanakkale…………..38

 

8—Manisa...…………….35

 

9—Adıyaman..………….27

 

 

10—Muğla…..………….21

 

11—Aydın…..………….19

 

12—Kırklareli.………….16

 

12—Mersin….………….12

 

4--Almanya’da ve Danimarka’da rüzgâr enerjisi geniş kitleler tarafından desteklenmektedir.

 

4.1--Danimarka’da, kullanılan elektriğin yaklaşık %20’si bu türbinler aracılığıyla karşılanmaktadır.

 

5--ABD, Kanada ve İngiltere rüzgâr türbinlerini elektrik üretiminde kullanan ülkelerin başında gelmektedirler.

 

6--Hindistan ve Çin de son yıllarda kırsal alanlarını kalkındırmak amacıyla rüzgâr enerjisinden büyük ölçüde yararlanmaya başlamışlardır.

 

7-- Birçok kaynaklara göre 2020 yılı sonunda 1.2 milyon MW'a ulasacagi tahmin edilmektedir. Bu kurulu güçle üretilebilecek elektrik enerjisi dünya elektrik tüketiminin %10'unu karşılayabilecektir.

 

7.1--Dünyadaki gelişime  paralel olarak 2020 yılında Türkiye'de tüketilmesi beklenen elektrik enerjisinin %10'unun rüzgardan karşılanması  hedeflenmektedir.

 

8—Dünyada Kurulu rüzgâr gücünün %81'i Birleşik Devletler ve Avrupa'dadır. En büyük üretici olan beş ülkenin Birleşik Devletler, Almanya, İspanya, Çin ve Hindistan'dır.

 

8.1--Danimarka'da üretilen elektriğin hemen hemen % 20 si  rüzgârdan sağlanıyor

 

8.1.1--Japonya fukişima nükleer kazası sonrası bazı nükleer santrallarini kapatmıştı.Bu duruma karşın Artan elektrik talebine  doğrultusunda  LNG talebi de rekor düzeyde artmıştı.

 

8.1.2—Yukarıda anlatılan nedene bağlı olarak Japonya alternatif enerjilere yönelmekte.Bu anlamda dünyanın en büyük yüzer rüzgar türbinini kurmaya başladı.

 

8.2—Rüzgar Enerjisinde Üretilen Enerjinin Şebeke İçindeki Oranları:

 

Danimarka....……........................%19       

İspanya ve Portekiz…….....……...%11                                                                        

Almanya ve İrlanda Cumhuriyeti…%6

 

 9--Denizlerde Yenilenebilir Mobil Enerji Kaynağı:

 

1—Esra Özkan Denizler için yüzen düşey eksenli rüzgar türbini geliştirdi.

 

2—Türbin denizler üzerinde her açıdan gelen rüzgarı alarak enerji üretiyor.

 

3—Bir temele ihtiyaç kalmadan yüzen bir platfor üzerinde istenilen her yere çekilebiliyor ve enerjisini depolayabiliyor.

 

4—Diğer rüzgar türbinlerine göre de oldukça ucuz.

 

 9.1--Yüzer Rüzgar Türbinleri:

 

1—İskoçya da kıyıya 24 km açıklıkta konumlanan yüzer rüzgar santralı elektrik üretmeye başladı.

 

2—Tesis yılda 135 GWh elektrik üretip 20.000 evin elektrik ihtiyacını karşılayacak.

 

3—Projede Tribünler deniz yatağına 3 noktadan çelik halatlarla bağlı yüzer bir temel üzerine yerleştirildi.

 

4—Yorum:Türkiye de kıyı bölgelerinde bulunan belediyeler Bakanlıkla işbirliği içinde kooperatif  kurarak beldelerinin elektrik ihtiyacını yüzer rüzgar santrali ile karşılayabilir.

 

 

10--Rüzgar Santrali Kurmanın Faydası-Küçük Ölçekli:

 

10.1--Küçük ölçekli rüzgar yatırımını cazip kılan önemli bir unsur da kurulum maliyetinin % 25'inin peşin, kalanın ise 12 veya 24 ay boyunca elektrik faturası öder gibi ödenebilmesi.

 

 10.2—Rüzgar Santrali kuran Eco Enerji'nin müşterileri arasında oteller, fabrikalar, hastaneler, karakollar, benzin istasyonları, okullar, üniversiteler gibi pek çok kurum ve kuruluş yer alıyor.

 

10.3—Genel Koordinatör Karapınar'ın verdigi bilgiye göre, 40 daireli bir binada her ay hane başına ortalama 50 lira elektrik faturasi ödeniyor. Bu da toplamda 2 bin liralık bir fatura demek.

 

10.4--Söz konusu binanın elektrik ihtiyaci 30-40 kWh. Dolayısıyla 50 bin euro'luk bir santral kurmak gerekiyor.50 bin euro 40 haneye bölündüğünde günde ise hane basma 1.250 euro düşüyor.

 

 10.5--Bu da 24 ay taksitle ödendiginde ayda yaklaşık 52 euro'ya denk geliyor.

 

10.6--En küçük türbinin kurulumu bir ayda tamamlanabiliyor. 250 kWh'lik türbin 55 günde teslim edilebiliyor.

 

 11--Rüzgar Türbinlerinden Çıkan Sesi Azaltan Teknoloji:

 

11.1--İspanya’da Burgos yakınlarında yer alan rüzgar gülü tarlasında teknisyenler rüzgar güllerinin sesini azaltmak adına yeni bir sistem üzerine çalışıyorlar.

 

11.2--Ses kirliliği rüzgar türbinlerinin ana problemi olarak görülüyor. Ses emici aletlerin yapılması ise yeşil enerji alanında atılacak en büyük adım olarak nitelendiriliyor.

 

11.3--Türbin kanadının altına kanat genişliğinin %20 genişliğinde plastik bir tarak-büyük bir saç tarağı eklendiğini düşünün bu tarak türbinden gelen sesi ciddi oranda azaltabilmekte.

 

11.4--Windtrust Teknik Koordinasyon Sorumlusu Garcia Ayerra ses emici yeni aletin nasıl çalışacağını anlattı:

 

 11.4.1--“Bu aygıt tırtıklı dişlerden oluşan özel bir tasarıma sahip. Böylece rüzgarı kırıyor ve türbinden çıkan sesi azaltıyor. Şu sıralar denenen modeller 78 metre yüksekliğinde ve 90 metrelik bir rotor çapına sahip.”

 

11.5--Rüzgar türbinleri genel olarak bir futbol sahası büyüklüğünde alan kaplıyor.Rüzgar türbinleri her geçen gün temiz enerji alanında kendine daha önemli bir yer ediniyor.Ayrıca yorum olarak türbinden gelen sesin yoğunluk haritasını çıkararak yoğunluğun yüksek olduğu alanlara ses yutucu bariyerler döşenebilir.

 

 

 8.6—Dalga Enerjisinden Enerji Üretimi:

 

1—Dalga enerjisi güneş ve rüzgar enerjisinden çok daha az kurul alanına ihtiyaç duyar.

 

2—Dalga olduğu sürece gece-gündüz elektrik üretilebilir.Güç hesabı için

65 MW/mil ortalama değer olarak alınabilir.

 

3—Dalga enerjisi ile Elektrik şebekesinin olmadığı uzak alanlara elektrik götürülebilir.Tıpkı doğalgazdan elektrik üreten kojenerasyon gemileri gibi. Afrikada,G.Amerika da,Pakistan da kıyı kentleri için dalga enerjisi sistemleri kurmak ideal olabilir.

 

4—Dalga enerjisi Sistemlerinde,sistem elemanları tuzlu suyun korozyon etkilerine açıktır.

 

5—Kurulan sistem Deniz trafiğine etki edebilir.

 

6—Dalga enerjisi sistemlerinde yanlış teknik seçildiğinde görüntü ve gürültü kirliliği yaratabilir.

 

7--Bölge-Güç Yoğunluğu-Türkiye:

 

1—Karadeniz……….1.96-4.22 kwh/m

 

2—Marmara Denizi...0.31-0.69 kwh/m

 

3—Ege Denizi...…….2.86-8.75 kwh/m

 

4—Akdeniz..……….2.59-8.26 kwh/m

 

İzmir-Antalya arası..3.91-12.05 kwh/m

 

7.1--Yapılan araştırmalar göre Dalga enerjisi için Karadeniz bölgesi uygun olmayıp, Ege ve Akdeniz bölgesi daha uygun bölgelerdir.

 

8—Bülent Ecevit Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof.Dr.Şenol Hakan Kutoğlunun hesaplamalarına göre  Türkiye nin yıllık 18-20.000 MW düzeyinde dalga enerjisi potansiyeli olup bu değer Atatürk Barajının yıllık kapasitesinin iki katına denk gelmekte

 

9--Dalga enerjisi sistem kurmanın yatırım maliyeti gel-git ve rüzgar enerjisinden sonra 3. Sırada.

 

10—Herhangi bir dalga enerjisi sisteminin maliyetini karşılama süresi 4-4.5 yıl olup, sistem ömrü ise yaklaşık 25 yıl civarında.

 

11—Şu anda dalga enerjisinde teşvik yok.Teşvik YEKA kapsamına(13.3 dolar/cent) alınabilir.

 

 

 8.7--Hidrojen Enerjisi-Küresel Isınmaya Etkisi:

 

3.1—Araçlar Hidrojene geçtikçe atmosfere daha fazla su buharı gönderilecektir. Bu durumda iklim daha yağışlı hale geldiği düşünülebilir.Bir sera gazı olan su buharı atmosferde daha yoğun hale gelirse gelen güneş ışınımı daha fazla tutulacak küresel ısınma artacaktır.Kısaca hidrojen enerjili dünyada iklim sıcak ve yağışlı ve nemli hale gelebilir.

 

3.2—Hidrojen Üretimi:

1—Fotovoltaik kaynaklı suyun elektrolizi ile üretim

2--Doğalgazı üreten Rusya vs devletler için hidrojen metandan üretilebilir

3--Petrol üreten ülkeler ise petrolden üretebilir.

4—Kömürden elde edilebilir.

 

5--Hidrojenin Elektrolizle Üretilmesi:

 

 5.1--Sanayide sıklıkla kullanılmasına rağmen ticari olarak bu elktrolizle hidrojen üretimi ekonomik değildir.1 ton suyun elektrolizi için saatte 4480 kilowatt elektrik harcanır.

 

5.2--Elektrik fiyatını 3 cent/kWs olarak kabul edersek bunun hidrojen maliyetine etkisi 0.42 lt.b.e.’dir. Elektroliz cihazının fiyatının 800 $/kW olması durumunda bunun hidrojen maliyetine katkısı diğer işletme giderleri ile beraber 0.26 lt.b.e. olmaktadır.

 

5.3-- Elektroliz işleminin verimi %70 dolayında olmaktadır. Ancak, son yıllarda bu alanda yapılan çalışmalar ve gelişen teknoloji sayesinde %90 verim elde edilmiştir.

 

5.4--Hidrojenin genel olarak sıvı halde taşınıp depolanması uygun olmaktadır. Hidrojenin sıvı hale getirilmesi ise 0.1$/lt.b.e. bir yük getirmektedir.

 

 5.5--Elektrolizle üretilen sıvı hidrojenin maliyeti 0.78 $/lt.b.e.’dir.

 

 5.6--Baz olarak kullanılan benzinin maliyeti ise 0.3$/lt (1.25$/gallon) olarak alınmıştır. Doğalgazdan buharla reaksiyon yöntemi ile elde edilen gaz haldeki hidrojenin maliyeti 0.53$/lt (litre benzin eşdeğeri)’dir.

 

 5.7-- Hidrojenin üst ısıl enerji değeri 33,2 kWh/kg’dır.Dolayısıyla 1 kg hidrojen direk olarak yakıldığında bize 33,2 kWh’lık enerji verebilmektedir.Bu değer benzinden 2.8, doğalgazdan ise 2.1 kat daha fazladır.

 

 5.8--1 kg H2 üretmek için gerekecek enerji aşağıdaki şekilde hesaplanabilinir. Elektrolizör Tüketimi = ή elektrolizör x H2 (1) 41,5 kWh/kg ή elektrolizör = % 80 ,H2 Enerji Değeri = 33,2 kWh/kg

 

5.9--1 mol ideal gaz, normal şartlarda (25 derece sıcaklık 1 atm basıç) 22.4 lt hacim kaplar. Bu durumda 1950 litre/ 22.4 litre mol-1=87 mol eder. 1 mol H2 2 gr ettiğine göre 87*2=174 gr Hidrojenle bu sistem 1 saat boyunca 5 kW enerji sağlar.

 

5.10-- Suyun elektrolizi için, 25 °C sıcaklık ve 1 atm basınçta gerekli gerilim 1,24 volttur.Fotovoltaik panellerden elde olunacak elektrik enerjisi ile suyun elektrolizinden hidrojen üreten bu yöntemde, 1 m3 sudan 108.7 kg hidrojen elde olunabilir ki, bu 422 litre benzine eşdeğerdir

 

5.11--Güneş pillerinin verimi, ortalama % 15, elektroliz hücresi verimleri ise % 75’den büyük alınabilir. Örneğin, Güneş pilleri konusunda son 15 yıl içinde % 4 civarında olan verim 7 kat artarak % 28-30’lara çıkmış, watt başına 18 dolar olan üretim maliyeti ise 3-4 dolar civarına düşmüştür.

 

6.1--yakıt pilli arabalar için gereken elektrik tahrik düzenleri ve elektrik bataryasının 2010 yılı fiyat hedefi 32$/kW’dır.

 

 6.2--Hidrojen motorlu modellerde ise hidrojen motoru ve hareket iletim sisteminin  2015 yılı hedef maliyeti ise 30$/kW’dır.

 

 6.3--Eğer hidrojen, yakıt pilinde elektrik üretimi için kullanılacaksa verimlilik daha da artmaktadır, çünkü içten yanmalı motorun %30 verimliliğine karşı yakıt pilinin verimliliği %60’dır.

 

 6.3.1--Ancak buna karşın yakıt pillerinin halihazırdaki maliyetleri çok yüksektir. Arabalar için üretilen 5000 saat ömürlü yakıt pillerinin yaklaşık maliyeti 300$/kW’dır.

 

6.4-- Günümüzde, imal edilen yakıt hücrelerinin imalatları, oldukça yüksektir. (5000 $/kw civarındadır.) Mebran, katalizör, İki kutuplu levhaya bağlı olarak, malzeme fiyatlan değişir.Taşıtlarda kullanabileceğimiz bir yakıt hücresi 1 2000 $/kw dır.

 

6.5-- Ticarileşmiş bir 1 kW’lık PEM tipi yakıt hücresi saatte 60-65 gr H2 tüketimi yapmaktadır.

 

6.5.1--Ortalama bir binek otomobilin elektrikli motor kullanması durumunda 40-50 kW arası bir elektrik motoruna sahip olacağı düşünülür ve de aracın tam yükte 200 km/saat hıza sahip olduğu göze alınırsa 100 km’de H2’li bir elektrikli aracın tüketiminin 1,2 -1,4 kg arasında olacağı hesaplanabilir.

 

6.6—Öte yandan Hidrojen:

 

doğalgaz kullanımıyla………..… %72

 

petrolle…………….......……….. %76

 

kömürle……………..........…….. %55-60 verimle elde edilebiliyor.

 

 3.3—Hidrojenin Kullanımı:

1—Yakıt pilleri ile elektrik üretimi-elektrikli araçlar-binalar vs

2—Ulaşım araçlarında-içten yanmalı motorlarda fosil yakıt yerine kullanım

3—Kazanlarda vs ısıtma esaslı kullanım

4—Hidrojen doğalgaz boruları ile doğalgaza katılarak kullanım yada direk doğalgaz hatlarından kullanıcılara sevk edilmesi

 

5--Hidrojen: hem buji ile ateşlemeli motorlarda hem de enjeksiyonlu motorlarda sistemde büyük bir değişiklik yapmadan kullanılabilmektedir.

 

3.4--Yakıt Pillerinin Avantajları:

 

1—Yakıt pilli araçlarda  hidrojen dolumu çok hızlı olup, Aracın yakıt pilini neredeyse depoya benzin doldurur gibi hızla dolum yapabiliriz.

 

2—Hidrojen yakıt hücreleri lityum-iyon pillerden ve dizel yakıtlı jeneratörlerden daha uzun ömürlü.

 

2.1—Küresel ısınmaya karşı en iyi çözümler nükleer enerji/kaza riski bulunmakta  ve rüzgar santralleri –hidroelektrik santraller(son araştırmalar baraj göllerinin küresel ısınmaya ciddi anlamada katkı sağladığını göstermekte) vede ürettiği CO2 yi depolayan temiz enerji üreten termik santralleri olabilir.

 

2.1.1--Bu kaynakların ürettiği elektrik ile yakıt pilinin hidroliz ile ürettiği hidrojen üretilirken,yakıt pilinin grafen vs deposunda bu hidrojen depolanırken,enerji-elektrik üretimi için depodaki hidrojen kullanılacaktır.

 

2.1.2—Eğer evlere doğalgaz(büyük oranda içinde metan olup) çekilen doğalgaz ile yakıt pilleri çalıştırılabilirse yakıt pili atık olarak sadece sıvı su üretecektir.İleri yıllarda hatlara doğalgaz yerine belki enerji santrallerinde üretilen hidrojen basılabilecektir.

 

3—Elektrikli yük treninin lityum iyon pilini şarj etmek için garda 8 saat beklenemeyeceği-yada Newyork-Los Angeles arasına elektrik hatları dikmek pratik değil.Yada limanda şarj olması için bir yük gemisinin 8 saat beklemesi uygun olmayacaktır.

 

3.1—Bu anlamda yakıt pili taşıyan gemi yada yük treni inşa etmek akıllıca olabilir. Dizel yerine hidrojen yakan yakıt pili çevreyi kirletmeden çok daha verimi çalışacaktır.

 

4—Yakıt pilleri yapısına emdirilen hidrojeni oksijenle yakarak elektrik enerjisi üretirken atık olarak su buharı değil sadece sıvı su üretir.Üretilen sıvı su binanın su deposuna basılarak kullanıma sunulabilir.

 

4.1--Doğalgaz hatlarına hidrojen basılabilir ve bu doğalgazı güçlendirebilir. Aynı zamanda hidrojen güneş enerjili fotovoltaik panellerden elde edilen elektrikle suyun elektrolizinden de elde edilebilir.Bu enerji evlerde vs yakıt pillerinin enerji üretiminde kullanılabilir.

 

5—Temiz enerji kaynağı olarak gösterilen nükleer füzyon reaktörleri bile karbondioksitten 60 kat daha etkili sere gazı olan su buharı üretir.

 

 6—Yakıt pilleri için gereken dolum istasyonları AB Ülkelerinde yaygınlaşmakta.Fosil yakıtların enerjide payı azaldıkça petrol şirketleri dolum istasyonlarında benzin-dizel yerine hidrojen-elektrik dolumu yapacak ve hidrojeni ise belki yüksek verimli güneş panelleri ile çöllerden elde edebilecek-belki evlere doğalgaz gerine hidrojen basılacak ve bu hidrojenle yakıt pili çalışacak ve evin ısınma ve elektrik ihtiyacını karşılayacak çıkan sıvı su belki kullanım suyu deposuna gönderilecek.

 

7—Sonuç olarak Otomobillerde-Gemilerde-Uçaklarda-Trenler ve binalar için enerji üretimi için temel çözüm adayı yakıt pili olabilir.Bu gerçeği fark eden İskandinav ülkeleri şimdiden hidrojen dolum istasyonlarını artırmaya girişmiş durumdalar.

8--Yakıt pillerinin uygulamadaki enerji verimleri………………. %40-60

Fosil yakıtlı termik elektrik santrallarının ortalama verimi………. %30 düzeyinde kaldığından, yakıt pili santrala göre çok küçük boyutu ve yüksek verimi ile önem kazanmaktadır.

 

9-Yakıt hücrelerinin birkaç kW’dan başlayıp,

 

Sanayi kullanımı için…………………………………………….. 200 kW’lık,

Elektrik üretimi için………………………………………………. 1-11 MW’lık uygulamaları vardır.

 

10-Yakıt pilleri için dünya pazarının otomotiv sanayi ve küçük elektrik santralları sanayi olacağı düşünülmektedir.

 

 3.5--Hidrojenin İçten Yanmalı Motorlarda Kullanılması:

 

1--Benzin motorundan hidrojen motoruna çevrilmiş motorda, stokiyometrik hidrojen-hava karışımnda %20 güç kaybı meydana gelir. Karbüratörlü motorlarda emme manifoldundaki alev tepmesi önemli bir problemdir.

 

 2--Hidrojenin sıkıştırma oranı yüksek olan motorlarda kullanılması ile de sebep olduğu güç kaybı azaltılabilir. Ayrıca aşırı doldurma uygulanarak ilave güç sağlanabilir. Sıkıştııma oranının arttırılması ve fakir karışım ile hidrojen motorunun ısıl veriminde, benzinli motora göre %25'lik bir artış sağlanabilir. Fakir karışımın ile alev tepmesi önemli miktarda azaltılır.

 

3—Yapılan bir çalışmada Hidrojen oranı % 20’ nin üzerine çıkarıldığında motor momentinde aşırı derecede azalma görülmüştür. Bu nedenle kullanılan hidrojen yüzdesi % 20’ yi geçmemelidir.

 

4--Her şeye rağmen karbüratörlü bir sistem kullanılacaksa hidrojen ve hava karbüratöre gelmeden önce özel bir karıştırıcı ile karıştırılmalıdır. Eğer hidrojen yakıt deposundan basınçlı geliyorsa bir regülatör aracılığı ile basıncın düşürülmesi gerekir.

 

5--Egzoz gazı resirkülasyonu yapılarak karışımdaki fazla oksijenin azalması sağlanabilir. Böylece yanma yavaşlatılmış olacaktır.

 

5.1—Hidrojenin  motorlarda kullanılması için önerilen değişiklikler motorun temel boyutlarını ve parçalarını etkilemeyecek olan ve mevcut teknolojilerle, fazla zorlama olmadan yapılabilecek olan değişikliklerdir.

 

6—Hidrojenin Depolanması:

 

6.1--Hidrojen, günümüzde genellikle 50 litrelik silindirik depolarda 200-250 barlık basınç altında depolanmaktadır (bu basınç değeri 600-700 bar’a kadar çıkabilir).

 

6.2--yüksek basınç sebebiyle depolama tankları çok ağır olmaktadırlar. hidrojenden alınacak olan verimi düşürür

 

6.3--Basınçlı hidrojenin, çelik tüpler içine yerleştirerek taşınması, bugüne kadar geliştiren bir çok deneme amaçlı hidrojenle çalışan taşıtta kullanılan yöntem olmuştur.

 

6.4--Burada görülen en bük sorun çelik tüplerin kendi ağırlıklarıdır. Benzinli bir otomobil ortalama olarak 65 litre (47 kg) benzin almakta olup, bu da enerji olarak 17 kg hidrojene karşılık gelmektedir.

 

 6.6--Hidrojeni sıvı olarak depolamak ağırlık sorununu çözmekle birlikte, tank hacmini yükseltmektedir. Diğer bir sorun ise, hidrojenin gaz haline geçmesi ile oluşan kayıplar ve yakıt ikmali zorluğu.

 

6.7--Bütün bu sorunlara karşın, hidrojenin özellikle, otobüs, kamyon ve traktör gibi ağır taşıtlarda kullanımı gittikçe artmakta ve gelişen teknoloji ile birlikte sorunlar giderek çözülmektedir.

 

6.8—Hidrojenli Araç Kazaları Riski:

 

6.8.1--İngiterede Sheffiled Üniversitesindan Yajue Wu hidrojen arabalarının tünel içinde yol açabileceği kaza ile ilgili  bir bilgisayar simülasyonu oluşturdular.

 

6.8.1.1--Hidrojenli arabalarda,Sızıntı yapan Hidrojen tankından yüksekliği metrelerle ölçülen  yüksek ivmeli jet alevi meydana getirmektedir.Bu alev ile  tünel tavanında yangın sensörleri-yağmurlama sistemini işe yaramaz hale getirecek ciddi hasarlar gelebilir.

 

6.8.2--BMW nin sözcüsü ise prototip hidrojen araba çarpışma testlerinde  yakıt tankında herhangibir yırtılmaya tanık olmadıklarını söyledi.

 

 

 

 7--Yakıt Pilleri:

 

1—Yakıt pilleri Hidrojen ile oksijeni-yada metanol ü kullanarak elektrik ve ısı üreten sadece su buharı çıkaran cihazlardır.Hidrojenin-metanol ün yanması alevle değil,kimyasal işlem olarak oluşmaktadır.

2—Yakıt pilleri evlerde elektrik ve ısı üretmek,motorlu taşıtlarda uçaklarda, otomobillerde,gemilerde,trenlerde sistemi süren elektrik motoru için elektrik üreten cihazlardır.Eğer bir gün hidrojen petrolün yerini alırsa,evlere doğalgaz borularından belki hidrojen gelecek,bütün taşıtlar hidrojen veya metanol ile çalışacak.

 

3—Anahtar teslimi yakıt pili güç üretim sisteminin maliyeti 1000-1200 dolar/kw civarında olup 400 dolar/kw inmesi verimlerinin %80 fazla olması hedeflenmekte.

 

4—Yakıt pilleri birkaç yüz kw-küçük-mini güçlere kadar geniş bir aralıkta üretilebilmekte.

 

4.1—Önümüzdeki yıllarda 5-10kw güçlerde elektrik ve sıcak su üreten konut tipi yakıt pilleri kullanıma girebilir.

 

5—Yakıt piline ve yapısına bağlı olarak elektrik enerjisi üretimi %40-60 arasında olup,atık ısı değerlendirildiğinde toplam verim %85 e yaklaşmakta.

 

6—Yakıt sağlandığı sürece kesintisiz güç üretimi devam etmektedir.

 

 7.1--Enerji Depolama- Yeni Çözüm- Nanoflowcell Teknolojisi:

 

1—1976 yılında NASA tarafından uzay araçlarına enerji sağlamak için gelitirilen bir teknoloji.

 

2—İlk nesil flowcell teknolojisi evsel güneş sistemleri ve rüzgar türbinlerinde elektrik depolamakta kullanılmakta.

 

3—Flowcell sistemi akü-yakıt hücresi melezini andıran bir kimyasal hücre

 

4--—Cihazların enerji depolayabilme kapasiteleri:

 

4.1—Kurşun akü…………30 Wh/kg…. max 500 şarj

 

4.2—Lityum-iyon akü…..120 Wh/kg….max 1000 şarj

 

4.3—Flowcell hücre…….6000 Wh/kg….max 10.000 şarj

 

6—Flowcell-modern akım hücreleri elektrikli otomobiller vs vazgeçilmez parçası olmaya hazırlanıyor

 




Makalenin İzlenme Sayısı : 548

Eklenme Tarihi : 15.12.2020

Önceki sayfaya geri dön.