Tavukçuluk Sektörü-Bilgi:

1—Dünya nüfusu 1970 de yaklaşık 4 milyar iken 2010 da % 75 artarak , 7 milyara yaklaşmıştır.

1.1--Bu süre zarfında hayvansal protein ihtiyacını karşılamak için 

sığır eti üretimi........... ............% 62 ve 

koyun-keçi eti üretimi .............% 101, 

domuz eti üretimi ....................% 205 , 

tavuk eti üretimi....................... % 556 ,

tavuk yumurtası üretimi............ % 225 oranında artmıştır.

2—2010 yılında dünyada üretilen etin% 37 si domuz eti,% 34 ü kanatlı eti, % 21 i sığır eti,% 5 i koyun ve keçi etidir.

3—Ülkemizde üretilen etin 

% 70i............................... tavuk eti, 

% 16 sı............................ sığır eti,

% 14 ü.............................. koyun ve keçi etidir.

4—Türkiye tavuk eti üretiminde Avrupa da birinci olurken, yumurta üretiminde Fransa ve İspanyanın ardından 3. Sıradadır.

5--Tavukçuluk sektörü konvansiyonel-endüstriyel tavukçuluk ile organik-alternatif tavukçuluk olmak üzere iki kısımdan oluşur.

6—Alternatif tavukçuluk sistemleri daha küçük işletmelerde yapılmakta olup,üretim maliyetleri endüstriyel tavuk üretimine göre 1,5-3 kat daha yüksektir.

7—Alternatif yumurta üretimi 1996 da AB-15 de  % 8 iken,2007- de AB-25 de % 25 olmuştur. Ve bunun 

% 14 ü....................... yerde üretim,

% 9 u........................ serbest otlatmalı üretim,

% 2 si....................... organik üretim kaynaklıdır.                

Organik kanatlı eti üretiminin, toplam üretimdeki payı ise yumurtaya göre daha düşük olup % 0.2 oranındadır.

8—Fransada Endüstri karşıtı tavukçuluk olarak kabul edilen LR tavukçuluk sektörü 22 bölgesel organizasyon -6000 çiftçi ve 250 firmadan oluşmaktadır.

8.1--Fransa da toplam kanatlı et üretimin % 10 u LR etiketli olup,hayvancılık yapan çiftçilerin % 40ı  LR üreticisidir.

8.1—Fransa devleti en fazla 4000 tavukluk kümeslerde yapılan LR tavukçuluğu bir kırsal kalkınma aracı olarak başarıyla kullanmıştır.

9—Türkiye de alternatif tavukçuluk projeleri için devlet destekleri verilmesi,tıpkı Fransa örneğinde olduğu gibi kırsal kalkınma aracı olarak kullanılması uygun olabilir.

9.1--Öte yandan kuş gribi gibi yerel-lokal olarak oluşabilen hastalıklar baz alınarak köylerde küçük kümeslerde beslenen tüm kanatlı hayvanların itlaf edilmesi gibi yanlışlara düşülmemesi gerekir.

9.1.1--Zira bu tür küçük hayvan yetiştiriciliği, hayvancılıkta kılcal damarlar gibi olup ,bunların tüm hayvancılık sektörünün beslenmesine bir anlamda yardım edeceği düşünülmelidir.

9.2—1994 yılına kadar hindi eti üretimi otlatmaya dayalı olarak 300-500 hindi sürüleri halinde pek çok köylü ailesine gelir ve 

9.2.1--halka organik hindi eti sağlarken ,endüstrişyel hindiciliğin başlaması ile durma noktasına gelmiştir. Oysa bu tür üretim, devlet destekleri ile organik hindi yetiştiriciliğine dönüşebilirdi.

9.3--Devlet desteği sadece prim destekleri ve sübvansiyonlar olarak da anlaşılmamalıdır.Devletin halkın sağlığına katkıda bulunmak için  yayın yoluyla organik et üretimi için destekleyici yayınları desteklemesi bile halkın organik ete talebini artıracağı için,bir anlamda organik kanatlı yetiştiriciliği de desteklenmiş olacaktır.

10—Ülkemizde yaygın olarak kullanılan çevre kontrollü yaklaşık 2000 m2 taban alanına sahip bir kümese yüksek gelişme hızına sahip etçi hibrit civcivlerden yaklaşık 30.000 adet civciv konur ve 

10.1--modern kümeslerde 5-7 hafta yoğun yemlerle 6 hafta (1,5 ay sonra)  her tavuk için yaklaşık 2-2,5 kg ağırlıkla ,toplamda  50 ton civarında tavuk karkası elde edilir.

10.1--Yılda 6 devre üretim ile toplam 300 ton/kümes/yıl üretim sağlanır.Aynı büyüklükte 2-3 katlı kümesler ile 600-900 ton luk üretimler de sağlanabilmektedir.

10.1—İleri teknoloji uygulamaları ile tavuk eti kırmızı etin yaklaşık % 20 si fiyatıyla satılabilmekte iken aynı zamanda  yumurta ise eşdeğer kırmızı etin % 30 u bir fiyatla satılabilmektedir.

10.2—Ülkemizde ve dünyada yumurta tavukçuluğunun % 85 i kafes sistemlerinde yapılmaktadır.

10.3--Yüksek yumurta verimli ıslah yumurtacı hibrit tavuklar,çevre kontrollü(ısı,nem,ses vs) kümeslerde 5-8 katlı kafesler içinde yılda 310-320 adet yumurta verirler.

10.4--Kümeslerde yemleme-sulama-yumurta toplama-ve paketleme ile gübrenin uzaklaştırılması mekanizasyon uygulamaları ile yapılır ve kümeslerde sadece 1-2 işçi çalışır.

10.5—Yaklaşık 1500 m2 lik bir kümeste 80.000 adet civarında yumurta tavuğu konmakta ve yıllık 25 milyon adet yumurta üretilebilmektedir.

11-Türkiye de tavukçuluk sektörünün sağlam temellerde yükselmesi için aşağıdaki maddeler önerilebilir.

11.1—Üretimde kullanılan brolier tipi hibrit tavuk türünü kullanmak yerine yerli –yabancı ırklardanyeni hibrit ırklar üretme çabasına girişilebilir.

11.2--Zira üretimde ana girdi olan civcivler hala yurt dışından temin edilmekte olup,üretimde yurt dışına göbekten bağımlı olmaktan firmalar biran önce  kurtulmalıdır.

11.3--Yeni ırklar geliştirme çabası,kısaca arge mutlaka olmalıdır.Bu ise devletin Arge teşviklerinin  sadece sanayi uygulamaları yerine aynı zamanda tarım ve hayvancılık sektöründe kullanılması ile sağlanabilir.

11.3.1--Kısaca tavukçuluk sektörünün büyük şirketleri kendi argelerini kurup gereken yardımı almalı ve yeni brolier tipi dışında ıslah tavuk türlerini geliştirmeye çalışmalıdır.

11.3.2--Tavukçuluk firmaları özel firmalar yada Üniversitelerin ziraat fakültelerine bu ırkların araştırılması işini vermelidirler.

11.4—Tavuk üretimde büyük oranda ithal GDO lu yemler kullanılmakta olup,firmalar ithal yeme bağlı olmaktan kendilerini çıkarmalıdırlar.Bunun için gerekirse yemi kendileri üretme yoluna gidebilirler.

11.4.1--Yem üretimi için üretim verimi yüksek yemler(bu bile başlı başına arge konusu olup ,iyi bir firmadan bu konuda çalışma yapması sağlanabilir) .

11.4.2--Ucuz yem üretimi için en az maliyetle(güneş enerjisi ile çalışan damlama sulamalı,çiftliklerde makinalı tarım ile üretim yapılabilir.

11.4.3--Sonuç olarak bir anlamda ,firmaların hedefinde  hazır yem alınacağına yerli olarak dış yem fiyatına yakın GDO suz yerli yemi (Aspir vs)nasıl üretiriz düşüncesi ağır basmalıdır.

11.3—Tavuk Üretiminde kullanılan GDO lu yemler yapılan araştırmalar göre hayvanların bağışıklık sistemini zayıflatabilmekte olup,hyavanları hastalığa açık hale getirebileceği için ihtiyatlı olarak hayvanlara antibiyotik verilebilmektedir.

11.3.1—Antibiyotik kullanımını azaltmak için ,

1-- GDO lu yem oranı,yerli GDO suz yemlerle azaltılarak,sağlanabilir..

2—Kafeslere hoparlör bağlanarak onlara müzik(klasik vs) dinletilebilir.

3—Hayvanlar kafes dışı otlatmayla gönderilerek açık havadan ve güneşten yaralanabilir.

4—Kafeslerin ışık sistemlerine ,gün ışığı aydınlatma sistemli aydınlatılması desteği verilmesi sağlanabilir.

5—Bu suretle hayvanların bağışıklık sistemleri güçlendirlerek ,antibiyotik ihtiyacı azaltılabilir  ve bu suretle üretim daha sağlıklı hale getirilebilir.

11.4—Üretici firmalar üretimlerinin her yıl % oranında alternatif tavuk üretimi de yapmalı ve bu oran yıllara göre artmalıdır.

11.4.1--Diğer bir deyişle endüstriyel tavukçuluk için üretim yapan firmalar toplam üretimlerin belli bir oranında organik yada alternatif üretim yapmalıdır.

11.4.2--Devlet yanı zamanda bu üretimi yapanlara teşvikler de sağlamalıdır.

11.5—Tavukçuluk firmaları,üretimden kalan tavuk gübresi ile hem enerji üretebilmeli hemde bunu kompost hale getirerek gübre firmalarına pazarlamalıdır.

11.6—Tavukçuluk Firmaları, işletme maliyetlerini en aza indirmek için su ve enerji giderlerini azlatmalıdırlar.

11.6.1--Bunun için mutlaka mühendislik firmalarına araştırma yaptırmalıdırlar.Aynı zamanda lojistik ve işletmede minimum maliyetler için yine araştırmalar yaptırmalıdırlar.

11.7—Firmalar kendi satabilecekleri organik tavuk üretimi için sözleşmeli hayvancılık uygulamalarına gitmelidirler.

11.7.1--Zira onlara bağlı küçük çiftçiler,bir anlamda firmaların kökleri durumuna gelerek firmanın güçlenmesi sağlayabilmektedirler.

Kaynakça:Dünya Gazetesi-16.05.2012-S:16

2--Tavuk Eti-İhracatı-İthalatı-Dünya:

1—Dünya Tavuk eti ihracatı-1000 ton-2018:

1—Brezilya………………4150

2—ABD…………………3189

3—AB…………………..1280

4—Tayland……………..800

5—Çin………………….385

6—Türkiye……………..375

7—Ukrayna……………310

8—Arjantin……………200

9—Belarus…………….150

10—Kanada…………..145

11—Rusya……………120

2—Dünya Tavuk Eti İthalatı-1000 ton-2018:

1—Japonya…………….990

2—Meksika…………….775

3—S.Arabistan…………740

4—AB…………………720

5—Irak………………...635

6—G.Afrika…………...510

7—Çin…………………480

8—Hong Kong………..400

9—BAE……………….335

10—Küba…………….320

11—ABD……………..59

3—Tavuk eti üretiminde eğilimler:

1—Organik üretime doğru bir ağırlık sözkonusu.Gezen tavuk eti ve yumurtası ön plana çıkmaya başlayacak.Meraların tarıma kiralanması-kazandırılması ile daha çok gezen tavuk üretmek mümkün olabilir.

2—Tavuk eti restoranları tavuk etini çeşitli anti kanser soslarla-köri-zerdeçal,zeytin yağı,organik deniz tuzu,zencefil,kimyon,tarçın,nane vs ile hafif ateşte pişirip servis etmesi

3—Tavuk üretiminde örneğin e sevilen yeri derisini sud kostik yerina doğal ürünlerle ve su-sirkeli su ile temizlemek.

4—Pişme süresi en az 1,5 saat olan köy tavuğu üretmek.ve bunu yaygınlaştırmak.şehirde bakçeli nizamda tavuk üretimini desteklemek.

Kaynak:Dünya Gazetesi