Tarımda Yağlı Tohum Üretimi-Sorunlar-Öneriler:

1-Türkiye, yağlı tohumlarda %70 gibi büyük bir oranla dışa bağımlı.

2--Geçen yıl 2.2 milyon ton yağlı tohum ve 806 bin ton hamyağ ithal edildi. Bu ithalat için ödenen döviz ise, 1.7 milyar dolar. Buna rağmen bitkisel yağ sanayicisinin sorununa çözüm bulunamıyor.

3-- Bitkisel Yağ Sanayicileri Derneği, internet sayfasında, yapılan bir ankete göre Katılımcıların % 45'ien önemli sorunun hammadde olduğunu bildirdi.% 21'i tağşiş (karışım yağ) ve denetim, % 14'ü ise dış ticaret sorunu olduğunu söyledi.

4—Sonuç olarak yılda 1.7 milyar dolar döviz ödeniyor, 3 milyon tonu aşkın hammadde ithal ediliyor.

5-- Yağlı tohumlarda yaşanan hammadde sorunu ithalatla değil, üretimle çözülebilir.

5.1--Üretim artışı ise ancak bu ürünlerin desteklenmesi ile olur.

5.2—Bu anlamda Yağlı tohumlarda uygulanan destekleme primi üretim artışı için belirleyici bir unsurdur.

5.3--Destekleme priminin yüksek olduğu yıllarda üretimin arttığı ve hammadde sorununun çok daha az yaşandığı biliniyor.

5.4-- Tarımsal Destekleme ve Yönlendirme Kurulu, 2007 ürünü yağlı tohum destekleme primlerini artırmamaya karar verdi. Geçmiş yıllarda en azından enflasyon oranında artış yapılırdı.

6--Ayçiçeği üretimi neden artmıyor?

6.1-- Son yıllarda yağlı tohumlardan enerji üretilmesi bu ürünlerdeki üretimi artırdı.

6.2--Yerli üretim talebi karşılamaktan çok uzak.

6.3--İhtiyacın yarısından fazlası ayçiçeği tohumu, ham ayçiçek yağı olarak dışarıdan ithal ediliyor.

6.4--Ayçiçeği tohumunun ithalatının çok büyük bölümü Bulgaristan'dan, ham yağ ithalatı ise Arjantin, Ukrayna ve Rusya'dan gerçekleştiriliyor.

6.5--Sadece ayçiçeği tohumuna ve ham yağa ortalama 300 milyon dolar döviz ödeniyor.

6.6--Hayvancılık sektöründe yem olarak değerlendirilen 500 bin tonluk küspe ithalatı buna dahil değil.

6.7--Diğer bitkisel yağlarla birlikte ithalatın ülkeye faturası 2007'de 1.7 milyar dolara ulaştı.

6.8--Çiftçi neden ayçiçeği üretmiyor: Ayçiçeğinde destekleme primi neredeyse 10 yıl oldu uygulanıyor. Sektördeki her kesim tarafından yıllardır dile getirilmesine rağmen prim ekimden önce açıklanamıyor. Öte yandan üretimi artırmak için kullanılması gereken teknolojilerin sisteme kamusal olarak entegre edilmesi herhalde gerekir.Bunlar verimi yüksek yerli tohumların üretimi-enerji girdilerini düşüren çözümler-meteorolojik verilere ve otomasyona dayalı-sigorta mekanizmalarının işlediği-makinanın yoğun kullanıldığı çözümler olabilir.

2-- Çiftçi alternatif ürünlerin fiyatına bakarak üretime karar veriyor. Bir yıl buğday fiyatları çok yükseldiği için, çiftçi buğdaya yönelebilmekte.

3--Ayçiçeği üretimini baskı altında tutan ve ithalatı cazip hale getiren bir başka unsur ise döviz kuru. Kur baskı altında tutulduğu sürece ithalat daha cazip olmaya devam ediyor.

Kaynakça:Yağlı tohum üretimi nasıl artar--Ali Ekber YILDIRIMwww.dunya.com