Kaynar (Kızgın) Su Sistemleri:

1--Kaynar su sistemleri ( 160º C su sıcaklığına ve 10 bar işletme basıncına kadar ) kullanım amaçlarına göre yüksek sıcaklık işletmelerinin en ekonomik çözümüdür.

2--İşletme basıncı 160 ºC sıcaklıkta: kaynar suyun dolaştığı en üst seviyede  7 bar mertebesinde gerçekleşir. 30 mSS Statik basınç varsa işletme basıncı  10 bar olarak gerçekleşir.

3--180 ºC sıcaklıktan sonra ise kullanımı çok yüksek basınç olan tesislerde, kazan dairesini en yüksek seviyede oluşturarak ( doğal sirkülasyon ters bir akım oluşmasına ve sirkülasyon pompası basıncının artmasına rağmen ) kaynar su kazanı ve genleşme deposu işletme basıncı azaltılabilir

4--Toplam su hacmi en fazla olan sistemdir. Suyun yumuşatılmış olması gerekir. İşletme sırasında düşük oranlarda dozlama gerekir. En ucuz akışkan maliyeti kaynar sulu sistemlerdedir. Ancak sistemlerdeki suyun boşaltılmasından olabildiğince kaçınılmalıdır.

5--Yaygın sistemlerde kullanıldığında dağıtım kayıpları fazladır. Ayrıcı arıza hallerinde suyun boşaltılması gerektiğinde; su ve enerji kayıpları oluşur. Kesintili işletmede (gece kapatılan sistemler) ataleti ve yakıt kaybı en fazladır. 

6--Yüksek Sıcaklıklar için yüksek basınç gerekir. 180 ºC sıcaklıktan sonra kullanımı ekonomik değildir. Aynı ısıtma sıcaklığı için, buhara göre daha yüksek basınç gerekir

6.1--En yaygın ve uzak yerlere hizmet verebilen sistemdir. Ancak kullanım yerleri ile kazan arasındaki yükseklik farkının fazla olduğu sistemlerde sitem basıncı da arttığı için; pratik değildir.

7--Modern sistemlerde azot veya buhar yastıklı genleşme depoları yerine, ara soğutucu depo + pompalı tip genleşme (dengeleme) depoları ve su rezerv deposu kullanılmaktadır. Bu durumda buhara göre daha küçük boyuta ihtiyaç vardır

8--Yüksek basınçlarda dikişsiz ve yüksek kaliteli çelikten imal edilmiş borular kullanılmalıdır. Boru montaj işçiliği buhardan daha kolaydır. Ancak boru çapları buhara göre daha büyük olduğu için, işçilik maliyeti de artar.

9--Hava toplanmasına izin vermemek kaydı ile eğimin önemi yoktur. Belirli yerlerde (üst noktalarda) hava tahliyesinin yapılması gereklidir. Termik genleşmeyi dengeleyecek önlem alınmasına dikkat edilmelidir.

10--Sistem basınç altında çalışır ve tam güvenlik önlemleri alınmış olmasını gerektirir. Patlama riski buhara göre biraz daha fazladır. Kaynar sulu sistemlerde basınç düştüğünde ani buharlaşma (aşırı hacim genişlemesi) sonucunda tesisatta patlama olabilir veya cidar hasarları oluşabilir. 

10.1--Ancak doğru proje, uygulama ve işletme yapılması ve çok kaliteli malzeme kullanılması halinde; sistem yüksek basınçlarda da emniyetlidir.

Kaynak:Engin Mühendislik