MAKALELER / ERP Uygulamaları- Türkiye’de





ERP Uygulamaları- Türkiye’de:


1--ERP, kurumların tedarikten, dağıtıma kadar tüm iş süreçlerini bütünleşik bir veri/bilgi yönetim sistemi desteğiyle yönetmesini sağlayan geniş kapsamlı ve modüler yapıya sahip bir yazılım paketidir


2--Yapılan anket çalışmasına göre ; Katılımcıların

imalat………...........%61

hizmet…………….%31'i ve

inşaat………………%8'i sektöründe faaliyet göstermektedir.


2.1--Katılımcıların

İstanbul'da……………46.2

Ankara……………... %38.5

İzmir ……………..…%7.7

Tekirdağ …………….%7.7'lik oranlarlardadır.


2.2--Kurumların çalışan sayılarına bakıldığında ;

500 - 1000 arasında çalışana sahip işyerleri….%38.5,

1000 - 3000 arasında çalışana sahip işyerleri….%23.1 ,

100 - 500 arasında çalışana sahip işyerleri……. 7.7 dır.

 

2.3--Kurumların büyüklükleri yıllık ciroları açısından incelenirse ;

100 milyon USD'den daha fazla ciroya sahip………% 38.5,

50-100 milyon USD arası  fazla ciroya sahip-% 30.8,  

5-10 milyon USD arası  fazla ciroya sahip….% 7.7  dır.


3--Araştırmanın Sonuçları:


1--ERP kurulum süreleriyle ilgili vermiş oldukları yanıtlar değerlendirilerek hazırlanmış bir özet niteliğindedir. Bu tabloya göre, firmalar, ERP kurmaya karar verdikten ortalama 23 ay, kuruluma başladıktan sonra da ortalama 16 ay içerisinde kurulumu tamamlamaktadırlar.


2--Buradan çıkan bir diğer sonuç da firmaların ERP kurmaya karar verdikten ortalama 7 ay sonra kuruluma başlamalarıdır. Bekleme süresi ortalama 7 ay olsa da hiç beklemeden doğrudan kuruluma başlayan firmalar da göze çarpmaktadır.


3--ERP kurulum süresi ile kurum büyüklüğü arasında güçlü bir doğrusal ilişki olduğunu göstermektedir.


4--Kurumların en çok "Satın Alma" modülünü önemsedikleri ve bu modülün kurulmaya başlanmadığı kurum olmadığı görülmektedir. "Satın Alma" modülünün tamamlanma oranı da %92,3 ile gene en üst sırada yer almaktadır.


4.1--Bu modülü ilk üç sırada "Finans/Muhasebe" ve "Satış" modülleri takip etmektedir.


4.2--Burada gözden kaçırılmaması gereken bir nokta, "MRPII" modülünün sadece imalat sektöründe faaliyet gösteren kurumlar incelendiğinde kendine hemen "Finans/Muhasebe" modülünün ardından 3. sırada yer bulduğudur.


4.3--Gene sadece imalat sektöründeki firmalar incelendiğinde "İmalat Yön. Sist./Atölye Entegrasyonu" modülünün üst sıralara doğru tırmandığı görülmektedir.


4.4--ERP sisteminin bir parçası olup olmadıkları tartışma konusu olan "Tedarik Zinciri Yönetimi (SCM)" ve "Müşteri İlişkileri Yönetimi (CRM)" modüllerinin ülkemizde henüz kendilerine ciddi bir yer bulamadığı bu sıralamadaki yerlerinden anlaşılmaktadır.


5--Anket sonuçlarına göre, kurumların %46'sı ERP sisteminin müşteri bağlılığının artmasına olumlu katkı yaptığını düşünmektedir.


5.1--Tüm firmalar ERP için dışarıdan bir paket satın aldıklarını ifade ederken, sadece bir firma tüm modülleri kendileri ürettiğini belirtti. Bu firma hariç tutularak diğer firmaların modüllerinin kökenine bakılırsa, modüllerin %93 oranında hazır bir ERP paketinin parçası olduğu, %3 oranında bir yazılım firmasına özel olarak yaptırıldığı ve %4 oranında da firmanın kendisi tarafından üretildiği görülmektedir.


5.2--İsveç'te yapılan çalışmada ise firmaların %55'i tek bir ERP paketi kullandıklarını belirtirken, %30'u bir ERP paketi ile ilave modülleri bir arada kullandıklarını belirtmişlerdir.


5.3-Kurumların kullandıkları modüllerin Internet uyumlu olup olmadıkları konusunda verdikleri cevaplar incelenirse, tüm modüllerin %65'inin Internet uyumlu olduğu görülmektedir.


6--Türkiye'de en ağırlıklı maliyet kalemi olan Yazılım, ABD'de son sıralarda kendine yer bulabilmektedir. ABD ve İsveç'te en büyük kalem %30 ile Danışmanlık iken Türkiye'de bu kalem ancak %14,3'lük bir payla üçüncü sırada bulunmaktadır.


6.1--Bu durum Türkiye'deki işgücü maliyetlerinin ABD'dekine oranla düşüklüğü ile ve belki de Türkiye'deki firmaların bilgiye ABD'de olduğu kadar değer vermemeleri ile açıklanabilir.


6.2--Bunu destekleyen bir diğer faktör olarak da Eğitim kalemleri arasındaki farklılık gösterilebilir. Türkiye'de %6,4 olan Eğitim maliyetleri, ABD'de %15 mertebesindedir.


6.3--Türkiye'de bazı firmalar ilginç bir şekilde ERP eğitim maliyetlerinin %0 olduğunu belirtmişlerdir. Bu, ERP için en azından son kullanıcıların mutlaka eğitim almaları gerektiği düşünüldüğünde çok akla yatkın bir değer olmasa da alınan cevaplar bu yöndedir.


6.3.1--Bu firmalar toplam maliyet içerisinde eğitime ayrılan bölümün önemsenmeyecek oranda az olduğunu düşünüyor olabilirler


7--BD'de ERP üzerine yapılan araştırma sonuçlarında elde edilen yatırımın geri dönüşü değerlerinin ise %5-20 (toplam yatırım değeri üzerinden yıllık geri dönüş oranı) aralığında olduğu görülmektedir


7.1--ERP'nin stok seviyesine etkisi ile ilgili sorulan soruya katılımcıların %54'ünün cevabı azaldı oldu. Azalma oranının

%51'den fazla olduğunu ifade eden katılımcıların yüzdesi…………%8

 %21-50 oranında azaldığını söyleyenlerin yüzdesi……………….. %38

%0-20 oranında azaldığını bildirenlerin oranı ise…………………. %8 olarak belirlendi.


7.2--Katılımcıların %38'i bu konuda bir bilgilerinin olmadığını bir diğer deyişle böyle bir hesaplama yapılmadığını bildirmişlerdir.


7.3--Yüzde olarak %8'e tekabül eden bir katılımcı, ERP sisteminin stok seviyesini etkilemediğini ifade etmiştir


7.4--ERP sisteminin işletme maliyetlerine olan etkisi incelendiğinde de katılımcıların %54'ünün işletme maliyetlerinin azaldığını belirttikleri görülmektedir.


8--Ankete katılanların %85 gibi büyük bir oranı gerçek zamanlı veri güncelleme prensibine göre çalışan ERP sisteminin daha doğru karar vermelerinde olumlu katkı yaptığını düşünmektedir.


8.1--Veri Ambarı (Data Warehouse)" modülünün kurulumunu tamamlamış ya da tamamlamak üzere olan kurumların oranı %30'u bulmaktadır.


9--SCM, CRM ve "Veri Ambarı" gibi ERP'nin çekirdek modüllerinden olmayan ve geçmişi daha yeni olan modüllerin genelde nispeten daha büyük firmalar tarafından tercih edildiği gözlenmektedir.


10--ERP'den en çok fayda sağlayan birimin Muhasebe / Finans" birimi yer almaktadır. Onun hemen arkasından ise az bir farkla "(Üretim) Planlama" gelmektedir.


10.1--Aynı analiz sadece imalat sektöründe faaliyet gösteren firmalardan alınan yanıtlar kullanılarak yapıldığında ilk sıra yine değişmezken "İnsan Kaynakları" birimi çok az bir farkla "Üretim Planlama" biriminin önüne geçmektedir.


11--ERP'nin en önemli dezavantajı olarak "Kullanımın karmaşık oluşu"


11.1--ERP sistemlerini, bu sistemin ilk ortaya çıktığı zamanlardaki durumun aksine artık büyük firmaların yanında KOBİ statüsündeki firmalar da tercih etmektedirler. Ayrıca yerli yazılım firmaları da bu pazarda kendilerine yer bulabilmektedirler.


12--ERP sistemlerinin hem kurulumu hem de işletimi esnasında karşılaşılan en önemli problem kullanıcı direnci olarak ortaya çıkmaktadır. Bunu altyapı problemleri ve yazılım hataları izlemektedir.


12.1--Kurumlar, ERP sayesinde stok seviyelerinde ve işletme maliyetlerinde genelde azalma yaşadıklarını, daha doğru kararlar verdiklerini ve ERP'nin müşteri bağlılığına olumlu etki yaptığını belirtmişlerdir. Bunların yanında kurumlar, sistemin karmaşık ve pahalı oluşunu bir dezavantaj olarak gördüklerini belirtmişlerdir.


Kaynakça:MMO-Endüstri Mühendisliği Dergisi- Türkiye’de ERP uygulamaları-Mustafa Fatih YEGÜL, Bilal TOKLU Gazi Üniversitesi, Mühendislik Mimarlık Fakültesi Endüstri Mühendisliği Bölümü





Makalenin İzlenme Sayısı : 369

Eklenme Tarihi : 15.11.2020

Önceki sayfaya geri dön.