Su Tasarrufu-Sürdürülebilir
Su Yönetimi-İstanbulda-Tam Rapor:
1—Buharlaşmaya giden su
miktarı azaltılabilir:
1.1—Türkiyede:
Yıllık yağış Miktarı………….501
km3
Buharlaşmaya giden miktar…274
km3
Buh giden mikt/Yıllık Yağış
mik….%54
1.2--Kuraklığa Karşı
Barajlara Kimyasal Örtü
1--İstanbul Teknik
Üniversitesi (İTÜ) Uzay ve Uçak Bilimleri Fakültesi Dekan Yardımcısı Doç. Dr.
Kasım Koçak, su kaynaklarının tükenmesini önleyebilmek için, suyun kalitesini
ve içeriğini bozmayacak 'kimyasal örtü' önerdi.
2--Koçak'a göre bu örtü,
buharlaşmayı % 20-40 azaltır. Buharlaşma, su alanına hegzadekanol' ve
'oktadekanol' adlı kimyasalların toz ya da solüsyon şeklinde bırakılmasıyla
önleniyor.
3--Koçak, yöntemin ABD,
Avusturya, Japonya,ve Hindistan'da uygulandığını belirtti.
4--Doç. Dr. Koçak'ın söz
ettiği yöntem için suyun üzerine kilometrekareye 50-70 kilogram arasında
hegsadekanol ve oktadekanol bırakılıyor.
5--Kimyasallar, su yüzeyinde
'milimetrenin 2 milyonda bir' kalınlığında ince bir film tabakası oluşturuyor.
Bu tabaka buharlaşmayı % 20-40 arasında azaltıyor.
6--Koçak'a göre, kilogramı
13-15 dolara mal olan, uygulaması 800 dolara denk düşen yöntem maliyeti uygun.
7--Koçak, yüzde 10-15 oksijen
geçirgenliğine sahip tabakanın 'asitik alkol' içerdiğini, suyun içeriğinde ve
kalitesinde değişikliğe neden olmadığını, zaten arıtılma aşamasında elendiğini
söyledi.
8--Koçak'ın, sistemin
Türkiye'de hiç uygulanmadığı yönündeki saptamasına Devlet Su İşleri (DSİ) de
katılıyor. DSİ'nin basın danışmanı Cemal Nogay, DSİ'de bugüne kadar
barajlardaki buharlaşma oranının nasıl azaltılabileceğine ilişkin araştırma
yapılmadığını söyledi.
2—Barajlardan Dağıtım
Borularında Sızıntının(sızıntı kaybı oranı %30 olabilir mi)
2—Boğazdan Barajlara
Pompalarla Tatlı Su Basmak-Deniz suyundan İçme Suyu Üretimi:
3.1—Deniz suyundan içme suyu
üretiminde bunca teknolojiye rağmen denizden alınan suyun sadece %9 içilebilir
hale getirilirken,geriye kalan tuzluluk oranı artmış bir halde %91 i tekrar
denize geri pompalanıyor.
3.1.1--1m3 deniz suyunun
arıtılma maliyeti bir-birkaç dolar arasındadır.
3.1.2—1 m3-Nehir
suları-yeraltı sularının arıtılma maliyeti 10-20 cent arasındadır.
3.1.3—Klasik yöntemle 1 m3
suyun ısıtılıp su elde edilmesi için 10 kwh enerji harcanır.
3.1.3.1—Siemensin yeni ters
osmoz sistemi ile 1 m3 suyun arıtılması için 3kwh enerji harcanmakta.
3.1.4—NewJersey Teknoloji
Enstitüsünden Prof.Kemalesh Sirkar kendi tasarımı olan doğrudan temaslı membran
arıtımı-DCMD Sistemi ile deniz suyu %20
tuz-yoğun atık kalıncaya değin arıtılabilmekte.Sirkarın patentli sistemi
ile deniz suyundan %80 oraında tatlı su
elde edilebilmekte.Oysa benzer ters ozmoz ile bu oran %40 civarında.
3.1.5--Amerika da orta
boyutta bir kamping için denizden kaliteli su üreten kompakt bir tesisin fiyatı
6000-7000 dolar civarında.Günde 150 galon=568
lt su üretimi sözkonusu.Kamyon üzerinde istediğiniz yere bu paket tesisi
götürebiliyorsunuz.
3.1.6—Ters ozmoz yönetmeiyle
deniz suyundan içme suyu üreten bir tesis için başlangıç maliyeti ön arıtma
dahil 400-450 dolar/m3 civarında.
3.1.6.2.1—İşletme maliyeti
0.50-1 dolar/m3 civarında.
3.1.7—Kullanılan enerji 2.5-5
kw/m3 civarında.
3.1.8—Abudabi de böyle bir
tesis-300.000 m3/gün lük kapasite için çıplak maliyet 3.5 milyar dolar
civarında.
3.1.9—Bodrumda E-Tech USA
firması tarafından sahile açılan kuyular(deniz canlılarının korunması)dan sızan
suyu bodrum yarımadasına basacak sistem için mesken ve işletmelere 1.1-1.5
TL/m3 verilen suyun yarı fiyatından verilebilcek.
3.2—İstanbul için boğazın
tatlı-yüzey akıntıları sularından içme suyu verimliliği normal denizde %9 iken
burada %70 varabilir.Fizibilite edilmeli.Hatta tesisin çalışması otomasyona bağlanmalı.Belli
değerin üstünde sistem çalışmalı-belli değerin altında yüzey suları tuzdan
arıtmaya girmeden direk İski şebekesinden barajlara basılabilir.
3.3--Marmara denizinde 15-20
m derinlikte yüzey katmanında %2,2 olan tuzluluk oranı,30 m’de %3,7’ye, 150m’de
ise %3,85’e ulaşmaktadır.Bu anlamda mevsimine göre en az tuzlu olan dönemlerde
Boğazlardan(İstanbul boğazından) pompalarla tatlı yüzey suları çekilerek
barajlara baılabilir mi.
3.4--İstanbul Büyükşehir
Belediyesi deniz suyundan içme suyu elde etmek için Maliyeti 600 milyon TL olan
Terkos Deniz Suyu Arıtma Tesisi ve Derin Deniz Deşarjı projesi için (Çevresel
Etki Değerlendirme) süreci başlattı.
3.4.1-- Terkos gölüne 1,5 km
, Durugöl çayına ise 900 m mesafede inşa edilecek. Arıtma tesisine kıyıdan 1650
metre açıklıkta 15 metre derinlikte su alma noktaları kurulacak. Su alma
noktasından 250 metre uzaklıkta da Karadeniz'e tekrar deşarj edilecek atık su
için merkez sistem yerleştirilecek.
Kaynak: Vatan-11.05.2016-Esra Can Sınav
3--Merçin Suyunu Barajlara
Pompalamak:
3.5.1—İstanbul un
yakınlarında Meriç,Sakarya nehirleri ve Siman,Gönen ve Biga çayları
vardır.Bunların suyu denize dökülmekte.
3.5.2—Bu suları denize dökülmeden barajlayarak kullanmak bugün için gerekli görülmüyor. Ancak
bu sular tam denize dökülmeden tankerlere pompalanarak, tankerden barajlara
aktarılabilir. Sıkıntılı zamanlarda bu çözüm kullanılabilir.
3.5.2.1—Bu yöntem yeraltı
suyunu kurutacak kadar çeken artezyen kuyular yerine denize dökülen nehirlerin
yakınındaki bütün bölgelerde kullanılabilir.
Kaynak:CBT-Turgut
A.Karabekir-Y.Mimar-AİA
4—Su Kirliliğine nden Olan
Madenlerin Çalışma Ruhsatlarının İptali:
4.1--Orta Amerika ülkesi El
Salvador da çevreyi,özellikle su kaynaklarını korumak amacıyla metal
madenciliğini yasaklandı.Bu iş Türkiye ve özelde İstanbul madenleri için
uygulanabilir mi.
5—Örnek Model Çalışma-
İçme Suyu Kaçak Azaltma Projesi-İzmir:
1—Bu çalışmada İzmir’in pilot
bölgelerinde faturalanamayan içme suyunun en aza indirilmesi amacıyla yapılan
çalısmalar ve elde edilen sonuçlar anlatılmaya çalışılmıştır.
1.1--Yapılan pilot çalışma
basınç regülasyonu yoluyla yapılan kaçak azaltma işlemi olup sonuçları ve
kazanç yüzdesi dikkate değer mertebelerdedir.
2--Ölçmeye hazırlanan her
izolasyon bölgesinde önce mevcut durum için belirli bir süre basınç ve debi
kayıtları alınmıstır (hiçbir ayar yapılmaksızın hidrolik dengenin fotoğrafı
çekilmistir).
2.1--Sonra, her izolasyon
bölgesinin durumu tek tek incelenmek suretiyle, regülasyon vanalarının hangi
değerlere ayarlanmasının uygun olacağı tespit edilmistir.
2.2--Regülasyon vanaları
belirlenen değerlere ayarlanmıs, sistem dengeye gelene kadar beklenmis,
şikayetler izlemeye alınmıs, tüketiciye verilen serviste bir sorun olmadığı
belirlendikten sonra,basınç ve debi kayıtları alınmıstır (basınçların
ayarlanmasından sonra çekilen fotoğraf).
2.3--Ayar öncesi ve ayar
sonrası hidrolik ölçüm değerleri karşılaştırılarak uygulamanın
basarısı,verimi,tutarlılığı izlenmistir
3--Proje dönemi içinde, İZSU
tarafından, bu proje kapsamında yapılanlar özet olarak listelenirse:
1--68 sayaç kalibre
edilmistir, 2-- 48 basınç transduseri
kalibre edilmistir,
3--76 sayaç onarımı
yapılmıstır, 4--86 regülasyon vanası
onarımı yapılmıstır
5--8 bölgede adım testi (step
test) yapılmıstır, 6--7 bölgede gece
dinlemesi yapılmıstır,
7--Haziran 2001 tarihinde 73
sayaç bölgesi çalısır duruma getirilmistir,
4—Sonuç
4.1--İZSU’nun günde 600 000 m
3 su ürettiği ve bu suyu üretirken 0.5 kWh/m 3 elektrik enerjisi harcadığı
kabul edilirse: 600000 x 0.26 x 0.5= 78000 kWh/gün kazanılan suyun elektriksel
karsılığıdır.
4.2—Ortalama su kayıp kazancı
%15-%26 arasında değişmektedir.
4.3—Proje ile:
3.1--Olusturulan matematik
modeller planlama çalısmalarında kolaylıkla ve başarıyla kullanılabilirler.
3.2--SCADA kumanda odasında
isale bazında, normal,kısmi ve acil durum isletme kararları, alt
modellerinbirlestirilmesi ile olusturulacak iskelet model yardımıyla kolaylıkla
denenebilirler.
3.3--Olusturulan haritalar,
tüketim, pompa, depo, boru gibi bilgiler güncel (2001) tarihli olup üstelik
elektronik ortamda saklanmaktadır. Bu çalısmalar İZSU’da oluşturulması sart
olan ARSİV’in temelini meydana getirmektedir.
3.4--Şebeke yenileme
çalısmalarında hızlı davranabilmek için yüklenicilerin modelleri ve
güncellestirilmis bilgileri kullanmaları doğru olacaktır.
3.5--Bu çalısmalar AR-GE
çalısmaları niteliğinde olduğundan, kazanılan "know-how"ın diğer su
idarelerince kullanılması da olanak içindedir
5--Yapılan pilot çalısmanın
sonuçları ve kazanç yüzdesi dikkate değer mertebelerdedir. Basınç regülasyonu
yoluyla yapılan kaçak azaltma islemi ekonomik ve uygulanabilir bulunmustur.
Kaynak: Tesisat Mühendisliği
Dergisi-Sayı: 82, s. 33-38, 2004--İzmir İçme Suyu Sistemi
Kaçak Azaltma Pilot
Çalısması-Alev KABAKÇI *, Haluk KARADOĞAN--* İZSU Kaçak ve Kontrol Proje
Analisti-** Prof. Dr., İTÜMakina Fakültesi
6—Yağmur Suyu Kullanımı:
7.1—Avustralya:
7.1.1--Sydney ve New South
Wales’te BASIX bina yönetmeliğine göre yağmur suyu deposunun konut dışında ya
da konut içerisinde (tuvalet veya çamaşır makinaları) kullanılarak su
tüketiminin azaltılması gerekmektedir.
7.1.2--“National Rainwater
and Greywater Initiative" programı kapsamında Ocak 2009'dan itibaren her
aileye, evlerinde kullanacağı yağmur suyu deposu ya da gri su arıtması için 500
dolara varan devlet teşviki sağlamaktadır.
7.1.2.1--Teşvikler;
2,000-3,999 litrelik yağmur tankları için 400 dolar, 4,000 litre ya da daha büyük
tanklar için 500 dolar, kalıcı olarak kurulan gri su arıtma sistemleri için 500
dolardır.
7.1.3--Queens Land’da
konutlarda yağmur suyu sisteminin kurulumuna hükümet tarafından 1,500 dolara
kadar indirim yapılmaktadır
7.2—İBB-İstanbul İlçe
Belediyeleri yağmur suyu sistemi kuran ve bunu wc rezervuar-bahçe sulamada
kullanan ruhsat sahiplerine ruhsat ücretlerinde veya iski su faturalarında
indirim yapabilir.
7—Belediyelerin Su
Tasarrufu Uygulamaları:
1--Şehirlerin kanalizasyon
sularını bölgesel olarak arıtıp
1.1—Binalarda gri su paket
üniteleri ile arıtıp kanalizasyona vermek
1.2—Kanalizasyon sularını
belediye arıtma ünitelerinde arıtıp uygun limitlere getirip
1.2.1--Uygun olmayan limitler
için denizler yerine yer altı kuyularına-mağaralarına basmak.
1.2.2--Şehirlerin
kanalizasyon suları belli değerde arıtılıp,önceden etüdü yapılmış yerlerde
açılan derin su kuyularına basılabilir.Akarsulardan ve göllerden alınan bu
suyun,onun kaynağı olan toprağa bırakmak daha uygun olabilir.yeraltı suyunu
koruyarak yağışı çekebiliriz.
2—Belediyelerin boru
hatlarından kaynaklanan su kaybını en aza indirmek için kayıp noktalarını
teknik olarak saptamak ve bunları tamir etmek.Boruları tıpkı anjiyo gibi
toprağı kazmadan tamir etmek.
2.1.1--Danimarka’da su sistemlerinde
sızıntının önlenmesini sağlayan belki de en önemli uygulama, tesislerdeki
sızıntının % 10’u aşması halinde her m3 başına 0,7 Euro (yaklasik 85 sent)
vergi getirilmesiydi.
2.1—Geniş alanlı sığ su
barajlarında buharlaşma ile su kaybına karşı teknik çözümler üretmek.
3--Ve sanayide asl olan
kullanılan suyun sürekli geri dönüşümünü sağlayan sistemi modüler sistemi
kurmak olacaktırve suyu 4-5 kez çevrimiçi olarak kullanabilmek.
3.1—Sanayi tesislerinin
kanalizasyon su bağlantılarına ölçüm cihazı bağlayıp-bunları scada sistemi ile
belediye su deşarj limitleri panosuna bağlamak.Sınır değeri aşan işyerlerine
tebligat yapmak.
4--Büyük atık su kuşaklama sistemlerinde toplanan suyun belli
bölgelerde sazlık alanlara dökmek ve
4.1--burada sudaki ağır bileşikleri
bünyesine katıp suyu süzen bitkileri kullanmak ve
4.2--bu suları baraj
havzaları yakınındaki su kuyularına basmak olabilir.
4.3--Böylelikle temizlenmiş
bu sular ile su toplama havzaları için önemli bir su kaynağı sağlanmış
olabilir.
5—Toprak nemini korumak için
Şehrin atık suları arıtılıp uygun kurak noktalara açılmış yeraltı kuyularına
salınabilir.
6—Çatılara yeşil çatı yapma
şartı getirilebilir.
6.1—Gelen ışınımı yansıtması
için Çatılar beyaza boyanabilir mi.
7—Konyadaki gibi su tasarrufu
bilincini artıran çalışmalar yapılabilir.
8—Su da belli m3 den sonra su
fiyatları üstel fonksiyonla artırılabilir.
8--Gri Su Arıtma
Sistemlerinin Yönetmeliğe Katılması
Gereği:
1—Binalarda duş-lavabo ve
eviyeden gelen sular gri su olarak ,alafranga vs heladan gelen sular ise siyah
su olarak adlandırılmakta.Kullanılan suyu çevrim içi olarak kullanmak su
tasarrufunda en önemli konudur.
2--Gri suların arıtımı ile bu
sular tekrar alafranga hela ve bahçe sulamalarda kullanılabilir.Ayrıca gri suyun
arıtılması ile bina dışına atılan atık su oldukça temiz hale gelerek eğer
yağmur suları ile birleştirilip havzalara-kuyulara yönlendirilirse şehrin su
ihtiyacına ve toprak neminin korunmasına ciddi yardım edebilir.
4--Gri su arıtılarak bahçe
sulama, tuvalet rezervuarları, temizlik gibi kısımlarda kullanılacağından,
tüketilen suyun yaklaşık %50’si gri su sisteminden sağlanacaktır.%75’lik pay
ile hacimsel olarak evsel atık suyun en büyük yüzdesini oluşturan gri suda
patojen bulunma olasılığı düşük olup, nütrientler açısından da fazlaca zengin
değildir.
5--Yurt dışında görülen
uygulamalarda devletler gri suyun geri kazanılması ile alakal halkları
bilinclendirmek icin çesitli teşvik ve destekler sağlanmakta.
5.1--Ispanya'da bu sistem
zorunlu. Almanya'da ise teşvik ediliyor.
6—Türkiye de gri su
sistemleri kurma konusunda çalışan firmalar tarafından taahütü yerine getirilen
gri su geri kazanım sistemleri ile % 50 ye varan su tasarrufu saglanabilmekte.
6.1—Gri su sistemi-sistem
olarak banyo-wc de lavabo ve duşun vede mutfakta eviyenin hatları birleştirilip
gri su arıtma ünitesine girer.Arıtıldıktan sonra yağmur suyu-gri su deposuna
girip hidroforla binanın wc lerinde rezervuara çekvalf ile bağlanır aynı
zamanda bina bahçe sulama sistemine-damlama-fıskiye bağlanır
6.2.1--Gri su Arıtma
sisteminde toplam tüketim olarak düşük
enerji tüketimi olmalı=Kriter:1.5-3 kwh/m3
6.2.2-- 25 m3/gün
kapasiteli-750 kişilik-yaklaşık 200 dairelik bir sistemin membran filtrasyon sistemli bir gri su arıtma
sisteminin elektrik faturası yaklaşık olarak aylık 150TL civarındadır.
6.2.2.1—15-20 dairelik
binalara sistemin kurulması daire başı yaklaşık 600 Euro’dur. Bu rakam 500
dairenin üzerindeki sitelerde 200 Euro’lara kadar düşmektedir.
6.2.3--Gri su arıtma sistemi
firmadanalınıp-montaj yapıldıktan sonra istenildiği takdirde bakım anlasması da yapılmakta olup
Projenin büyüklüğüne göre daire başına 2 Euro civannda aylık bakım maliyeti
oluşmakta.
7—Bu anlamda örneğin toplam
inşaat alanı 3000 m2 üzerinde olan yeni binalara gri sistemleri kurulması
zorunluğunun İstanbul İmar Yönetmeliğine girmesi uygun olabilir.
9—Duşa Giden Suyu Uzay
Duşu İle Azaltmak:
1--Astronotların,
kullandıkları suyu tekrar kullanmaktan başka seçenekleri yok. OrbSys adlı duş,
uzaydaki bu teknolojiyi dünyaya getiriyor. İsveçli bir firmanın ürünü olan
duşu, şirketin genel müdürü Mehdad Mahjubi icat etmiş:
2--“Geleceğin duşu, suyu geri
dönüştürerek, %90 oranında su ve %80 oranında da enerji tasarrufu sağlarken
hijyenden ve konfordan ödün vermiyor.
2.1--Haznede toplanan atık
su, analiz edilip, temizlendikten sonra tekrar kullanılacak hale getiriliyor.
‘Peki, bu temizlenme teknolojisini bu kadar önemli kılan ne diye
sorabilirsiniz.’ Patentli bir temizleme kapsülü sistemine dayalı bir teknoloji
olduğundan su her zaman kristal berraklığında.”
3--Mahjubi, NASA ile
İsveç’teki Lund Üniversitesi’nin Mars’a yapılacak uçuş için ortaklaşa çalıştığı
bir projeden ilham almış. Astronotların duşta kullandıkları suyu tekrar tekrar
kullanabilmelerini sağlayan kapalı devre sistemini hayata geçirmiş.
4--İşveç’te test edilen duş
sistemi, dört ay içinde 100 bin litre su tasarrufu sağlamış. Mahjubi, bu
rakamlara bakılarak şirketin duşu dünyaya pazarlayabileceğini belirtiyor:
5--“Hedeflediğimiz pazar, duş
alan herkes. Duş, aslında spor salonları, stadyumlar, hamamlar gibi su
tüketiminin en yüksek olduğu yerlerde büyük tasarruf sağlıyor. Bunun yanı sıra
su fiyatlarının ve tüketimin yüksek olduğu yerlerde de faydalı.”
10--Karbondioksidi
Azaltmak Yağışları Artırıyor:
1--Carnegie Enstitüsü Küresel
Ekoloji Bölümünden bilim insanlari Long Cao ve Ken Caldeira'nn Geophysical
Research Letters dergisinde yayımlanan çalışmalarına göre, küresel ısınmanın
neden olduğu kuraklık karbon dioksit yogunlugunun azaltılmasıyla önlenebilecek.
2--Benzer bir sekilde
atmosferdeki karbon dioksit yogunlugunun azalması da yağışı artırıyor.Bilim
insanları küresel ısınmada kuru bölgelerin yogunlugunun azaltılmasıyla küresel
yağışın artacağını soyluyor.
3—Yorum:Karbondioksit
yoğunluğunu azaltmak için:
1—Enerji üretiminde fosil
yakıt yerine yenilenebilir enerjilere yönelmek
2—İlgili bölgede
karbondioksidi emen kaynakları-yoğun ağaçlandırma kullanmak
3—İBB tarafından İstanbulda
Tıpkı Ankara da olduğu gibi İklimle Uyumlaştırma Müdürlüğü kurulması ve küresel
ısınmaya karşı ciddi anlamda tedbirler alınmasının sağlanması uygun olabilir.
11—Evsel Su Kullanımında Tasarruf:
1--İstanbul'un günlük
ortalama su tüketimi yaklaşık 3 milyon metreküptür.Nüfusu-2020 itibarıyla
16.000.000 kişidir.
1.1--İstanbulda Kişi başına
düşen su tüketimi 3.000.000.000 lt/15.000.000=200 lt
2--Su Tüketimi- Cihaz ve
Kaynakları-Kiş başına İstanbulda günlük kullanımdaki yüzdesi:
1--Her bir sifon çekilmesinde
7,5 ile 20-ort..10 litre arasında su harcanır…%5
2--Beş dakika duş alındığında
95 ile 190..ort 200 litre arasında su tüketilmektedir…%100
3--Diş fırçalanırken 7,5
litre ort..10 litre arasında su harcanır…%5
4--El yıkarken 12 litre- ort..10
litre arasında su harcanır…%5
5--Otomatik bulaşık
makineleri 35-45 litre- ort..50 litre arasında su harcanır…%25
6--Tam dolu çamaşır makinesi
180 litre-ort..200 litre arasında su harcanır…%100
2.1—Yukarıdaki tabloya
göre
1—Duş alınması 5 dk altında
ve az sayıda olmalı
2—Çamaşır ve bulaşık
makineleri mümkün mertebe ++++A ya yakın olmalı ve tam dolu ve az sayıda
çalıştırılmalı.
3—Lavabolarda-duşta
Bataryalara takılacak Su tasarruf perlatörü-başlığı ile bu harcanan 18-22 litre
su dakikada 6.5 litreye indirilerek %60’a varan su tasarrufu
sağlanabilmektedir.
3.1--Bu sistemle, sıcak su
tüketimindeki azalmaya bağlı olarak doğalgaz tüketiminde de %25’e varan
tasarruf sağlanabilmektedir.
3.2--Büyükşehir Belediyeleri
kentsel su tasarrufunda bu perlatörleri ihale açarak her eve taktırmalı-her
evde su tasarrufu sağlanmalı-faturasını su faturasına ilave edebilmelidir.
3.3—Ayrıca bakanlık
yönetmelik-yasa ile klozetlerde çift kademe-3 lt lik olması sağlanabilir mi
12—Sanayide Su Tasarrufu
İçin:
1--İleri Su Arıtma
Yöntemiyle Yıllık 4 Milyon TL Tasarruf:
1—Ak-kim Genel Müdürü Onur
Kipriye göre İmalat Sanayinde yıllık 2.5 milyar m3 su tüketimin ileri su arıtma
sistemlerinin kullanılması ile yıllık 500 milyon TL tasarruf sağlanabilir.
2—Küresel iklim değişimi
senaryolarına göre Türkiye 2040 da en çok su kıtlığı çekecek 27. ülke olacak.Bu
bağlamda su tasarrufu oldukça önemli bir konu.
3—Orta ölçekli bir işletmede
tüketilen suyun % 40 ileri arıtma yöntemleriyle geri kazanılarak yılda 3-4
milyon TL tasarruf sağlanabilir.
4—Akkim tarafından üretilen
delikli elyaf bazlı membran modül ile suyun kimyasal özellikleri
değiştirilmeden-kimyasal kullanılmadan yapılan fiziksel arıtma ile kullanılan suyun % 40 geri kazanılabilmekte.
2-- Denim Yıkamasında
Ciddi Su Tasarrufu Sağlanması:
1.1—Creatay teknolojileri ile
normalde 70 lt su kullanılarak yıkanacak ürünü bir bardak suyla
yıkanabiliyor.Bu sayede su tüketimi 9360 ton azaltılabilmekte.
1.2--Denimleri yıkarken
kullanılan kimyasalların tüketimini azaltmak için lazer teknolojisinden
yararlanılmakta.Bu imkan ile kimyasal tüketimi 7 ton azaltılabilmekte.Ne kadar
kimyasal olacağı bilgisayarla hesaplanmakta.İnsan eli değmeden makinelere
gitmekte.
1.3--Denimde kurutma için
kullanılan buhar makinaların ihtiyacı olan su kaynağı olarak kullanılırken,bu
buhar ayrıca kış aylarında fabrikayı ısıtmak içinde kullanılmakta.
3--Akü Fabrikasında Su
Tasarrufu Sağlanması:
2.1--Bir hidrofor sistemi ve
arıtma tesisi çıkış suyunun tamamını üretim hattına taşıyacak bir geri dönüşüm
hattı İnşa edildi Böylece arıtıma tabİ tutulmuş proses suyunun % 95‟İ üretİmde
yeniden kullanılmaya başlandı.
2.2--Geri dönüşüm sistemiyle
yılda 366,000 ton su tasarrufu sağlanmasının yanında atık su arıtma tesisi
çıkışında deşarj edilen su miktarı % 1‟e İndirilerek önemli bir sülfat
kirliliği önlenmiş oldu.
6.2--Singapur’un bütün
kanalizasyon sular altı tesiste işlemden geçirilerek sanayi kuruluşlarınn
hizmetine sunuluyor. Böylece kaliteli sular yalnzca içme suyu olarak ve diğer
amaçlarla kullanlıyor. Artan su ve kanalizasyon vergisi oranlar da üreticilerin
tasarruf yapmasın sağlayabilir.
4--Alüminyum kırntılarından
yapılan ürünler de, ham alüminyumla yapılan üretimdekinin yalnızca % 17’si
orannda su kullanlarak üretilir.
5—Süt İşleme Tesisi-2000 yılında
kullanılan toplam suyun % 4,6’snda tasarruf yapıldı; birçok su verimliliği
projesiyle yılda 375.000 metreküp, geri dönüsüm ve yeniden kullanım sayesinde
de 315.000 metreküp su tasarrufu sağlandı.
6— Çelik Üretim Firması Tek
seferlik soğutma sistemi yerine, devridaimli sogutma kuleleri kullanıldı.
Yağmur suyu toplamak ve içilemez yıkama sularrn yeniden kullanmak için geri
dönüsüm sistemleri ve depolama tanklar
kuruldu. Üretim faaliyetleri optimum düzeye getirildi.
7—İlaç Üretim Firması RO
teknolojisiyle atık sular işlemden geçirilip yeniden kullanıldı; su tüketimi,
atrk su ve enerji maliyetlerinin azalması sayesinde 1,2 yılda yatırmn
61.000$’lık kısmı geri kazanldı.
8—Çikolata Üretim Firması:
Devridaimli soğutma sistemiyle, geniş tanklarda çikolatayı soğuturken
içilebilir su tüketimini ortadan kaldırdı.
9- İnşaat Üretim Firması
Millennium Green projesiyle 24 eve ve şirketin bürolarına yağmur suyu toplama
sistemi ve yeraltı depolar
yerleştirildi. Çift aşamalı sifonlar, havalı duşlar ve tuvaletler ve
güneş enerjili su ısıtıcılar da kullanıldı.
10—Meyve-Sebze Üretim Firması
Kapalı, iklim kontrollü tesiste Greengro Farming sistemi kullanılıyor,
gerektiği kadar sulama yapılıyor, yağmur suyu biriktiriliyor. Böylece her ürün biriminde, geleneksel sulamaya oranla %
30 daha az su kullanlıyor.
11—Bira Üretim Firması
Tüketimi izlemek için tüm tesise su sayaçlarr yerleştirildi. şişe ve teneke
kutu durulama aletleri yeniden ayarlandı.
13—Tarımda Su Tasarrufu:
1--Susuz tarım yapılan
yerlerde sulu tarımın kesinlikle yapılmaması ve kesinlikle susuz tarıma geri
dönülmesi.
2--Tarımda susuz tarım
ürünlerini teşvik ile desteklemek.Konyada kuraklığa dayanıklı buğday vs gibi.
3--Peyzajda Suya Dayanıklı
Türlere Yer Vermek.
Sedum-alıç vs gibi.Ağaç-çiçek
olarak,Afrika zambağı;zakkum,Anadolu karanfili, aslanağzı,mine
çalısı,adaçayı,lavanta, kekik,mercanköşk,biberiye,Erguvan,Yalancı Akasya,Doğu
Mazısı,İğde,Kavak,Lavvson Yalancı Servisi,Leylak,Ardıç türleri,
Taflan,Karayemiş,Yabani İğde,Yasemin,Amerikan sarmaşığı,Japon Kurtbağrı
İnci Çalısı,Ak Çalı,Cezayir
Menekşesi,Portakal Nergizi,Dam Korukları,Karanfil
Sütleğen,Kekik,Civan Perçemi
4—Sulamada %70-80 su
tasarrufu sağlayan damlama sulamayı teşvik etmek ve zorunlu kılmak.
5—Tarımsal üretimde Kuraklığa
dayanıklı buğday-kinoa-deniz börülcesi gibi Kuraklığa dayanıklı türlere yer
vermek.
5.1--Uluslararası Biyoalin
Tarım Merkezi'nda Program Sorumlusu olan Seta Tutundijan, "Kinoa, Latin
Amerika'dan geliyor. Yüksek tuzluluk seviyelerine dayanabilecek benzersiz
özelliklere sahip.
5.2--Kuraklığa da
dayanabiliyor. Buğdayın veya arpanın ihtiyaç duyduğu suyun yaklaşık yarısı
kinoaya yetiyor. Besin değeri de çok yüksek" diye açıklıyor.
5.3--Kinoa dışında, deniz
suyu ile sulanabilen deniz börülcesi ya da deniz kuşkonmazı olarak bilinen
tuzcul bitki türü de dikkat çekiyor.
5.3.1--Bilimsel tarım uzmanı
Dr. Dionysia Angeliki Lyra, "Deniz börülcesi gerçekten büyüleyici bir
bitki. Çöl ortamında yetişebiliyor. Tamamen deniz suyu ile sulamak mümkün.
14—Beslenmede Az Su
Tüketen Diyeti Kamusal Olarak Teşvik Etmek:
14.1—Yapılan üretim
kullanılan su miktarları için ;
1 adet Otomobil üretmek
için……………380 000 lt
1 kg et üretmek
için……………………..14000 lt
1 çift deri ayakkabı
üretmek için………..8000 lt
1 adet hamburger üretmek için………….2400 lt
1 adet pamuklu t-shirt
üretmek için………4100 lt
1 adet patates üretmek
için…………….....25 lt,
1 kg buğday üretmek
için………………...500 lt
1 domates üretmek
için…………………...13 lt
1 adet dergi üretmek için…………………9 lt
1 kg demir mamul üretmek
için………….100 lt
100 gram çikolata üretmek
için…………...1 lt
6.1.1--Artık et tüketimi gibi üretimler azaltılıp,mevcut
giysi-ayakkabı gibi ihtiyaçları uzun
süre kullanacak yöntemler ve tamir etme gibi olgular ön plana çıkarılmalıdır.
14.2--Bazı Yiyeceklerdeki
10 gr Protein-500 kalori İçin Tüketilen Su miktarı:
Patates…………………………..67***………..89
Yer fıstığı………………………90……….
…..210
Soğan………………………….118………. ….221
Darı
(mısır)……………………130***……….130
Baklagiller
(fasulye)…………..132***……… 421
Buğday………………………...135***………
219
Pirinç…………………………..204………..….
251
Yumurta……………………….244***……….
963
Süt……………………………...250***……….758
Kümes hayvanları……………..303***……….
1515
Domuz
eti………………………476……..……1225
Sığır eti………………………..1000…….……
4902
*:önerilen-önerilen için
toprak kurulunu ölçen sensörler ile otomatik damlama sulama sistemi kurmak.
14.3—Bu Diyet Biçimi İle:
1--Hayvansal ürün tüketimini
%50 indirmek ve bunun yerine son derece besleyici sebzeler yemek, Amerikan
beslenme biçiminde tüketilen suyu % 37 oranında azaltacaktır.
2--Bu uygulamanın birçok
yararı daha olacaktır: kalp hastalıklarında azalma, hayvanlara daha az eziyet
edilmesi, endüstriyel hayvan yemi tesislerinin dere ve körfezleri daha az
kirletmesi gibi
14.4--Bitkisel-Hayvansal Ürünlerin Su Ayak İzi
Ürün……………….Su Ayak İzi-Lt
Marul…………………..130
Lahana…………………200
Salatalık-Balkabağı……240
Patates…………………250
Portakal……………….460
Elma-Armut…………..700
Muz…………………...860
Mısır………………….900
Süt…………………….1000
Şeftali-Nektarin………1200
Ekmek………………..1300
Buğday-Arpa…………1300
Şeker kamışından şeker.1500
Mango…………………1600
Domates……………….1800
Soya……………………1800
Hindistan Cevizi……….2500
Hurma………………….3000
Yer Fıstığı………………3100
Pirinç……………………3400
Zeytin……………………4400
Peynir……………………5000
Çay……………………….9200
Pamuk……………………10800
Deri………………………16600
Çikolata…………………..24000
Koyun Eti-1 kg…………...5400
Keçi Eti-1 kg……………..960
Tavuk Eti-1 kg……………3900
Sığır Eti-1 kg……………..13600
Domuz Eti-1 kg…………..4800
15—Yağış Sağlamak:
1--Yağmur Bulutlarını
Sağmak:
1--Gelen yağışı yere indirmek
için,bulutlara gümüş iyodür yerine nano-mikro düzeye getirilmiş sahra
kumları-sahra tozları püskürtmek.Bu konuda yapılan çalışmalar bu yolla yağışın
doğal olarak daha iyi bir biçimde sağılabileceğini ifade etmektedir.Özellikle
İstanbul vs kent yönetimlerinin kente gelen bu tür yağmur bulutlarında bunu bir
an evvel denemeye başlaması gerektiği açık.Yağış alınamadığında kuraklık daha
şiddetli bir duruma gelebilmektedir.
2—Analizi yapılıp uygun
şartlarda uygun bölgelerde yağış getirmek için uçaklarla Atmosfere çöl tozu
püskürtmek
2—Yeni Ağaç Dikmek.Ağaç yağış getirmekte.
2.1--Uygun alanlarda Drone
ile yoğun ağaç dikmek.
2.2--İstanbulda park
sulamasını en aza indirecek kurakçıl peyzaj-bitkileri dikmek ki bunlar erguvan
vs
Kaynak:arge7.com