Folik Asidin Sağlığa
Faydaları:
1--Folik asit, aynı zamanda
B9 vitamini olarak da bilinen suda çözünen bir vitamin olan folatın sentetik
şeklidir.
1.1--Folik asit doğal
folattan farklı olduğu için, vücudunuz bunu kullanmadan önce aktif bir forma
dönüştürür.
1.2--Folik asit, B9
vitamininin stabil, yapay bir şeklidir. Gıdada doğal olarak bulunmaz, çoğu
zaman işlenmiş gıdalara eklenir ve multivitamin-mineral takviyelerinde kullanılır.
1.3--Bununla birlikte,
vücudunuz folik asiti kullanmadan önce 5-MTHF olarak bilinen aktif B9 vitamini
haline dönüştürülmelidir. Bu, MTHFR olarak adlandırılan olay bir çok enzim
gerektiren dört aşamalı bir süreçtir.ancak bazı genetik mutasyonlar bu süreci
yavaşlatabilir.
2-- Folatı yani B9’un doğal
formunu yiyeceklerle tüketebilirsiniz.Ancak, araştırmalar çoğu insanın
ihtiyaçlarını karşılamak için yeterli doğal folat bakımından zengin gıdalar
yemediğini göstermektedir.
2.1--Bu nedenle, ABD ve
Kanada dahil olmak üzere birçok ülke, artık beyaz un, ekmek ve tahıllar gibi
rafine tahıl ürünlerine folik asit ekliyor.ABD, bu uygulama ile folat
tüketimini % 28 arttırmış ve folat eksikliği oranını azaltmıştır.
3--günlük folik asit ihtiyacı
hesaplanırken gereksinimler “diyet folat eşdeğerleri” (DFE’ler)olarak
tanımlanmaktadır:
4—Folik asit Suda çözünebilen ve vücudun birçok fonksiyonunda önemli rol alan bir vitamin türüdür.
5--Birçok gıdanın içeriğinde doğal olarak bulunur. Özellikle düşük riskine karşı Hamilelik, bebeklik ve ergenlik gibi hızlı büyüme dönemlerinde yeterli düzeyde tüketilmesi son derece önemlidir.
6--Hem erkeklerde hem de kadınlarda üreme hücrelerinin oluşmasında ve gelişmesinde katkısı olduğu için özellikle çocuk sahibi olmak isteyen kişiler için önemlidir.
7--Düşük doğurganlığın önlenmesi için yeterli miktarda alınması tavsiye edilmektedir.
8--Hamilelik öncesi ve sırasında kullanımı çok önemlidir. Bebeğin beyin ve omurilik gibi sinir sitemi organlarının gelişimine çok büyük katkısı vardır. Bu yüzden doğurganlık çağında olan ve bebek sahibi olmak isteyen bireylerin gebelik öncesi günlük en az 400 mcg folik asit alması gerekmektedir.
9-- Özellikle bebek sahibi olmayı planlıyorsanız, gebe kalmadan önceki aylarda folik asit tabletleri almanız önemlidir. Hamilelik öncesinde folik asit kullanılması, gelecekte dönemde bebeğin spina bifida gibi sinir tüpü kusurlarına karşı korumasını sağlar.
10--Folik asiti 2 ila 3 aylık periyotlarda tablet şeklinde kullanabilirsiniz. Ayrıca folik asidin doğal formu olan ve folat içeren besinleri daha fazla tüketmeye çalışabilirsiniz.
11--Vücuda oksijen sağlayan sağlıklı kan hücrelerinin oluşmasına yardımcı olur. Folik asit eksikliği ile birlikte yorgunluk, halsizlik ve soluk bir ten rengi meydana gelebilir.
12--Yapılan çalışmalarda kalp hastalıkları riskini azalttığı gözlenmiştir. Takviye olarak kullanan kişilerde homosistein seviyelerinde düşüş görülmüştür.
Gıdadan 1 mcg doğal folat = 1
DFE
Gıda ile alınan 1 mcg
sentetik folik asit = 1.7 DFE
Aç karnına alınan 1 mcg
sentetik folik asit = 2 DFE
3.1--Günlük folik asit dozu
yani folatın referans günlük alımı (RDI),
yetişkinler için 400 mcg DFE
ve
Gebelikte 600 mcg DFE’dir.
4--B9 Vitamini Faydaları:
1--Nöral Tüp Defektlerinin
Önlenmesi
2--Folatın yüksek alımı ,
meme, bağırsak, akciğer ve pankreasın da dahil olduğu belirli kanserlere karşı koruyabilir.
2.1--Bazı araştırmacılar,
düşük folat düzeylerinin bu sürecin bozulmasına yol açabileceğine, anormal
hücre büyümesi ve kansere yakalanma riskinizi artırdığına inanmaktadır.
2.2--Düşük folat seviyeleri
ayrıca kanser riskini artırabilecek stabil olmayan ve kolay kırılabilir DNA
oluşumuna katkıda bulunur.
3--Yeterli folat, kalp
hastalığının gelişimine bağlı inflamatuar bir molekül olan homosistein
düzeylerinin azaltılmasına yardımcı olur.
3.1--Yeterli folat olmadan,
bu dönüşüm yavaşlar ve homosistein seviyeleri yükselir.
3.2--Çalışmalar, günlük folik
asit takviyelerinin homosistein seviyelerini% 25’e kadar azaltabildiğini bulmuş
olsa da, bu azalma daha düşük kalp hastalığı oranlarına karşılık gelmemiştir.
4—Folik Asit Kaynakları:
1--İçerisinde
folik asit içeren bazı besinler ise şöyledir;
Baklagiller , Kuşkonmaz
, Yumurta , Kuru fasulye
, Ay çekirdeği,
Domates
suyu , Maydanoz, nane, kişniş
, Çilek , Pancar
, Turunçgiller ,
Brüksel
lahanası , Brokoli
, Ispanak , Yumurta , Soya Fasulyesi , Kereviz
Ceviz , Tahin
, Fındık , Ciğer , Buğday , Papaya
, Muz , Avokado
2—Folik
asit İçeren Diğer bazı besinler ise
Mercimek,
barbunya, fasulye, ıspanak, lahana, roka, karalahana, nane,
maydanoz,
marul, kuşkonmaz, portakal, limon, mandalina, greyfurt, brokoli,
avokado,
fındık, karaciğer, böbrek, pancar ve yumurta
folik asit içeren besinler arasında yer alır.
3--ABD ve Kanada dahil olmak
üzere birçok ülkede, tüm rafine tahıl ürünlerine folik asit eklenir.
4--Folik asitle zenginleştirilmiş besinlerden bazıları aşağıdaki gibidir:
Ekmek
Kahvaltılık gevrek
Kekler
Kurabiye
Mısır unu
Kraker
Enerji içecekleri
Protein çubukları
Beyaz makarna
Beyaz pirinç
Folat’ın doğal besin
kaynakları şunlardır:
2--Karaciğer: Günlük alınması
gereken değerin % 123’ü (84 gram)
3--Mercimek: Kupa başına
günlük alınması gereken değerin % 90’ı (198 gram)
4--Fasulye: Kupa başına
günlük alınması gereken değerin % 74’ü (171 gram)
5--Kuşkonmaz: Kupa başına
günlük alınması gereken değerin % 68’i (180 gram)
6--Bamya: Kupa başına günlük
alınması gereken değerin % 68’i (184 gram)
7--Ispanak: Pişmiş fincan başına
günlük alınması gereken değerin % 66’sı (180 gram)
8--Enginar: Pişmiş bardağa
günlük alınması gereken değerin % 50’si (168 gram)
9--Şalgam yeşillikleri:
Pişmiş bardağı – günlük alınması gereken değerin % 42’si (144 gram)
10--Brokoli: Pişirilmiş bir bardak
– günlük alınması gereken değerin % 42’si (156 gram)
5--Folat Eksiklikliğinin
Belirtileri:
1-- enflamatuar barsak
hastalıkları olan, sigara içenler veya aşırı alkol kullanan kişiler folat
eksikliği yaşayabilirler.
2--Kandaki yüksek homosistein
seviyeleri
3--Megaloblastik anemi,
genişlemiş alyuvar hücreli anemi tipi
4—Yorgunluk-Zayıflık-Sinirlilik
5--Nefes darlığı
Kaynak: https://www.milligazete.com.tr/